“Addada Minilion Dita”
MINILION iti sadino? Idiay Crown Mountain iti Georgia, a sadiay nakasarakdan iti balitok. Sigun iti estoria, ti ikkis nga “Addada minilion dita” ti inyebkas ni Dr. Stephenson, maysa a manangsukimat iti U.S. Mint, iti agdan ti balay a pangukoman iti Dahlonega idiay Georgia, E.U.A., idi 1849. Apay nga inyebkasna dagita a sasao. Idi nangrugi ti kasta unay a panagsapsapul ti balitok idiay California idi 1849, dagiti minero ti balitok manipud Dahlonega ken iti asideg nga Auraria rinugiandan ti nagpalaud nga agsapul iti ad-adu a nawadwad a balitok. Ngem patien ti doktor nga adda pay laeng balitok iti makin-amianan a Georgia. Ta, kas ti kunaen ti plaka ti historia, “iti nagbaetan ti 1829 ken 1839 agarup $20,000,000 a balitok ti naminas idiay Cherokee a pagilian ti Georgia.” Ngem ti pangawis ti Laud ket dakkel unay; amin a nabati itatta iti daan nga Auraria isu dagiti nawarawara a tedtedda ti dati a pagminasan nga ili.
Kasta met laeng ti napasamak iti Empire a pagminasan ti balitok idiay Grass Valley, California. Kalpasan ti pannakakali ti 591 kilometros nga usok, a sumrek iti 1.6 kilometros iti uneg ti daga, naserraan ti minas idi 1957. Awanen ti masapulan iti dayta. Itatta ti pagminasan ket maysan a parke iti historia ti estado.
Adda pangawis ti balitok iti sangatauan iti rinibribo a tawenen. Kaskasdi, artipisial ken agbaliwbaliw ti pategna, nga agbaliw sigun iti pagayatan ti stock exchange ken ti internasional a paglakuan iti balitok. Kaskasdi, adda “balitok” a pulos a di bumaba ti pategna ken kankanayon a magun-odan dagiti amin a sipapasnek a mangsapul iti dayta. Ania dayta? “Naragsak ti tao a makasarak iti sirib ken ti tao a makaala iti pannakaawat, ta ti pannakagun-od kenkuana nasaysayaat ngem pannakagun-od iti pirak ket ti magunggona kenkuana nasaysayaat ngem balitok a nasudi.” (Proverbio 3:13, 14) Wen, ti sirib ken pannakaawat, a naibatay iti pannakaammo iti pudno a Dios ken iti panggepna maipaay iti daga, ad-adda a manayon ti pategna ngem ti balitok. No kayatyo a maammuan ti ad-adu pay maipapan iti Dios iti Biblia ken ti baro a lubong nga inkarina nga agpaay iti natulnog a sangatauan, pangngaasiyo ta makiumankayo kadagiti Saksi ni Jehova idiay Kingdom Hall iti asidegyo wenno agsurat iti manangipablaak daytoy a magasin.—Kitaenyo dagiti direksion, panid 5.
[Ladawan iti panid 32]
Maysa a nabaybay-anen nga otel iti dati nga ili ti Auraria a pagminasan ti balitok