Ti Panangmatmat ti Biblia

Masalbar pay Kadi ti Panagasawa Kalpasan ti Di-Kinamatalek?

“Kunak kadakayo a ti siasinoman a mangidiborsio iti asawana a babai, malaksid iti pakaibatayan a pannakiabig, ket mangasawa iti sabali makaaramid iti pannakikamalala.”​—MATEO 19:9.

BABAEN kadagidiay a sasao, pinalubosan ni Jesu-Kristo ti maysa a Kristiano nga agpili no idiborsiona ti di matalek nga asawa.a Nupay kasta, kasanon no ti di nakabasol nga asawa kaykayatna a salbaren ti panagasawa ket ikeddeng ti agassawa nga agsinnubliananda manen? Ania dagiti karit nga agur-uray iti agassawa, ken kasano a masarangetda a sibaballigi dagidiay a karit? Usigentayo no kasano a tumulong ti Biblia kadatayo a mangsungbat kadagita a saludsod.

Narakrak a Balay

Masapul a maawatantay nga umuna ti kinakaro ti panangdadael ti di kinamatalek. Kas inlawlawag ni Jesu-Kristo, pinanggep ti Namunganay iti panagasawa a ti asawa a lalaki ken asawa a babai “saandan a dua, no di ket maymaysadan a lasag.” Sa innayonna: “Gapuna, ti pinagmaymaysa ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” Wen, nadisenio ti panagasawa tapno agsinggalut ti tattao a di agsina. No di tungpalen ti maysa a tao ti sapata ti panagasawa babaen ti pannakikamalala, nasanaang dagiti ibungana.​—Mateo 19:6; Galacia 6:7.

Ti mangpaneknek itoy isu ti samuyeng a mapasaran ti di nakabasol nga asawa. Dagiti epekto ti pannakikamalala mayarig kadagiti epekto ti bagyo a mangrippuog iti balbalay. Kinuna ni Dr. Shirley P. Glass: “Imbaga kaniak ti sumagmamano a nagbalinen a pasientek a nalaklakada nga anduran no natay laengen ti asawada.” Pudno, mabalin a di umanamong ti dadduma a natayan iti assawa. Nupay kasta, nabatad a nasanaang ti ibunga ti pannakikamalala. Dadduma ti pulos a di makailiwliwag a naan-anay iti pannakaliputda.

No usigen ti kasta a leddaang, nalabit mayimtuod ti maysa, ‘Rumbeng kadin a pagpatinggaen ti pannakikamalala ti panagasawa?’ Saan met ketdi. Ipakita ti nasao ni Jesus maipapan iti pannakikamalala a ti matalek nga asawa ti addaan iti Nainkasuratan a pagpilian a mangidiborsio ngem saan nga obligado a mangaramid iti dayta. Ikeddeng ti dadduma a pagassawaan nga isubli ken pabilgen manen ti narakrak, babaen ti panangaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw​—nupay pulos di mapanuynoyan ti pannakikamalala.

Siempre, nasaysayaat nga aramiden dagiti kasapulan a panagbalbaliw iti panagasawa no agpada a matalek ti agassawa. Nupay kasta, uray pay no rimsua ti di kinamatalek, kaykayat ti dadduma a di nakabasol nga assawa a salbaren ti panagasawa. Imbes nga ibatayda ti kasta a pangngeddeng iti panangipagarup a sumayaatto met laeng dagiti kasasaad, rumbeng a tingitingen ti di nakabasol nga asawa dagiti resulta. Mabalin a panunotenna ti kasapulan dagiti annakna agraman ti naespirituan, emosional, pisikal, ken pinansial a kasapulanna.b Isut’ masirib no usigenna met no mabalin pay a salbaren ti panagasawana.

Masalbar pay Kadi ti Panagasawa?

Sakbay a panggepen nga ibangon manen ti rinnippuog ti bagyo a balay, masapul nga usigen ti mangibangon no matarimaan pay dayta. Umasping iti dayta, sakbay nga ikagumaan nga isubli ti relasion a rinakrak ti di kinamatalek, ti pagassawaan​—nangnangruna ti matalek nga asawa​—kayatnanto ti mangaramid iti realistiko a panangamiris iti posibilidad no maisubli pay laeng ti kinasinged ken panagtalek iti panagasawa.

Maysa a banag nga usigen ket no mangipakpakita ti nakabasol nga asawa iti napasnek a panagbabawi wenno, imbes ketdi, makikamkamalala pay laeng “iti pusona.” (Mateo 5:27, 28) Nupay ikarina nga agbalbaliw, agkitakit kadi a mangipatingga a dagus iti imoral a pannakirelasionna? (Exodo 20:14; Levitico 20:10; Deuteronomio 5:18) Romantiko pay laeng kadi ti panangkitkitana iti dadduma a babbai? Pabasolenna kadi ni baketna iti pannakikamalalana? No kasta, mabalin a mapaay dagiti panagregget a mangisubli iti panagtalek iti panagasawa. Iti kasumbangirna, no gupdennan ti maiparit a pannakirelasion, bigbigenna a basolna, ken ipakpakitana a napasnek ti panangibangonna manen iti panagasawana, nalabit makakita ni baketna ti pangibatayan nga addanto aldaw a maisubli manen ti napudno a panagtalek.​—Mateo 5:29.

Kasta met a kayat pay la kadi ti matalek nga asawa ti mangpakawan? Di kaipapanan daytoy a saannan nga ipeksa ti kasta unay a pannakasairna iti napasamak wenno aginkukuna nga awan ti nagbalbaliw. Kaipapananna nga ikagumaanna, inton agangay, a saannan nga itultuloy ti agipempen iti sakit ti nakem. Tiempo ti kasapulan ti kasta a panangpakawan ngem makatulong a mangipasdek iti natibker a pangibatayan ti pannakaibangon manen ti panagasawa.

Panangikkat “Kadagiti Rugit”

Kalpasan nga inkeddeng ti matalek nga asawa a salbaren ti panagasawada, ania dagiti addang a nalabit nga aramiden ti agassawa? No kasano a masapul a maikkat dagiti rugit iti aglawlaw ti balay a nakaro a dinadael ti bagyo, masapul a maikkat “dagiti rugit” iti aglawlaw ti panagasawa. Maibanag daytoy a sibaballigi no ipeksa ti agassawa ti riknada iti maysa ken maysa. Kuna ti Proverbio 15:22: “No awan ti balakad dagiti gandat mawasda.” Ti Hebreo a sao a naipatarus kas “balakad” ipamatmatna ti kinasinged ken naipaulog a ‘panagiinnuman’ idiay Salmo 89:7. Ramanenna ngarud, saan laeng a ti narabaw a panagsinnarita, no di ket ti napudno ken nasged a komunikasion a pangipudnuan ti agsinnumbangir iti kaunggan a rikriknada.​—Proverbio 13:10.

Kas pagarigan, iti dadduma a kaso mabalin nga adut’ iyimtuod ti matalek nga asawa ken ni lakayna. Kasano a nangrugi ti pannakikamalalana? Kasano kapautna? Asino pay ti makaammo iti dayta? Talaga a nasaem a pagsaritaan ti agassawa dagitoy a banag. Nupay kasta, mabalin a maamiris ti matalek nga asawa a kasapulan a maammuanna dagita a banag tapno maisubli ti panagtalekna. No kasta, nasayaat unay no sungbatan ti di matalek nga asawa a sipupudno ken buyogen konsiderasion. Rumbeng nga ilawlawagna dagiti banag iti naayat ken naasi a pamay-an, a laglagipenna a ti panggep ti panagsinnaritada ket tapno mangagas, saan a mangsair. (Proverbio 12:18; Efeso 4:25, 26) Agpada a kasapulanda ti mangipakita iti kinamanakem, panagteppel, ken mannakipagrikna a panagimdeng bayat nga ipeksada ti rikriknada maipapan iti napasamak.c​—Proverbio 18:13; 1 Corinto 9:25; 2 Pedro 1:6.

Mabalin a kiddawen dagidiay Saksi ni Jehova ti tulong dagiti panglakayen iti kongregasion. Siempre, masapul nga agipudno a dagus dagiti Kristiano a nakaaramid iti nadagsen a basol kas iti pannakikamalala kadagiti panglakayen, a maseknan iti naespirituan a pagimbagan ti agassawa ken ti kongregasion. Mabalin nga inton makinumo kadagiti panglakayen, impakitan ti nakikamalala ti napasnek a panagbabawi ket iti kasta mapalubosan nga agtalinaed iti kongregasion. No kasta ti kasasaad, itultuloy dagiti panglakayen a tulongan ti agassawa.​—Santiago 5:14, 15.

Panagibangon Manen

Kalpasan a napagkalman ti agassawa dagiti riknada iti kalalainganna a kasasaad, addadan iti nasayaat a gundaway tapno ibangon manen dagiti napateg nga aspeto ti panagasawada. Kanayon a kasapulan ti napasnek a komunikasion. No adda natakuatan a pagkapuyan, masapul a maaramid dagiti maitutop a panagbalbaliw.

Ti kasapulan a panagbalbaliw ti nangnangruna nga agaplikar iti nakabasol nga asawa. Nupay kasta, masapul nga aramiden ti matalek nga asawa ti pasetna iti panangpatibker kadagiti nakapuy a paset ti panagasawa. Di kaipapanan daytoy a basolna ti pannakikamalala wenno mabalin a mapanuynoyan​—awan ti maikanatad a panangpanuynoy iti panagaramid iti kasta a basol. (Idiligyo ti Genesis 3:12; 1 Juan 5:3.) Kaipapananna laeng a mabalin nga adda parparikut iti panagasawa a nasken a marisut. Proyektoda a dua ti panangibangon manen. Kasapulan kadi a pabilgen dagiti prinsipio ken kalatda? Naliwayan kadi dagiti naespirituan nga aramid? Daytoy a proseso ti panangtakuat kadagiti naisangsangayan a pagkapuyan ken panangaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw ket nasken unay iti panangibangon manen iti nakarot’ pannakadadaelna a panagasawa.

Panangmantener

Agkasapulan iti regular a panangmantener uray pay ti nagsayaat pannakaaramidna a balay. Anian a nagpateg, ngarud, a manteneren ti naisubli manen a relasion. Masapul a di palubosan ti agassawa ti ilalabas ti panawen a mangdadael iti determinasionda a mangitandudo kadagiti baro a pangngeddengda. Imbes a malpayda no mapasaranda dagiti babassit a pannakapaay, kas iti panagsubli ti nakayugalianda idi a di unay panagsinnarita, masapul a mangaramidda kadagiti naganat nga addang a mangisubli iti nasayaat nga ugali a panagsinnarita ken itultuloyda a parang-ayen dayta.​—Proverbio 24:16; Galacia 6:9.

Kangrunaanna, rumbeng nga ipangpangruna ti asawa a lalaki ken asawa a babai ti naespirituan a rutinada, a pulos a dida ipalubos dayta, wenno ti panagasawada, nga agbalin a maikadua laeng iti dadduma nga aktibidad. Kuna ti Salmo 127:1: “No saan a ni Jehova ti mangbangon iti balay, agbannogda a barengbareng dagiti mangbangon.” Kasta met a namakdaar ni Jesus: “Tunggal maysa a dumdumngeg kadagitoy a sasaok ket dina ar-aramiden ida mayaspingto iti maysa a maag a lalaki, a binangonna ti balayna iti rabaw ti darat. Ket nagtinnag ti tudo ken immay dagiti layus ket nagpuyupoy dagiti angin ken nagdissuoranda dayta a balay ket narba, ket dakkel idi ti pannakarpuogna.”​—Mateo 7:24-27.

Wen, no di maikankano dagiti prinsipio ti Biblia agsipud ta narigatda nga iyaplikar, agtalinaedto a nakapuy ti panagasawa para iti sumaganad a kayarigan ti nabagyo a suot ti kinamatalek. Nupay kasta, no kanayon nga iyaplikar ti asawa a lalaki ken babai dagiti pagalagadan ti Biblia iti amin a banag, bendisionanto ti Dios ti panagasawada. Addaandanto pay iti kapigsaan a pakagutugotan nga agmatalek iti panagasawa​—ti tarigagay a mangay-ayo iti Namunganay iti panagasawa, ni Jehova a Dios.​—Mateo 22:36-​40; Eclesiastes 4:12.

[Dagiti Footnote]