Kasano nga Agbalin a Makagunggona ti Biagmo?

“Agbutengka iti pudno a Dios ket salimetmetam dagiti bilinna.”​—ECL. 12:13.

1, 2. Kasanotay a magunggonaan no usigentayo ti libro nga Eclesiastes?

ILADAWAM iti panunotmo ti maysa a tao a kasla adda kenkuanan ti amin a banag. Isu ket maysa a nalatak nga agturay, maysa kadagiti kabaknangan ditoy daga, ken kasisiriban idi kaaldawanna. Ngem iti laksid ti amin a nagapuananna, sinapsapulna no ania ti kasapulan tapno agbalin a makagunggona ti biagna.

² Talaga nga adda idi ti kasta a tao, agarup tallo ribu a tawen ti napalabasen. Ti naganna ket Solomon. Iti libro nga Eclesiastes, dineskribirna no kasano a sinapulna ti pannakapnek. (Ecl. 1:13) Nagadu ti masursurotayo iti kapadasanna. Kinapudnona, ti kinasirib a masarakantayo iti libro nga Eclesiastes matulongannatayo a mangipasdek kadagiti kalat a mangted iti pudpudno a kaipapanan ti biagtayo.

“Panangkamkamat iti Angin”

3. Ania a mamagpanunot a kinapudno maipapan iti biag ti tao ti masapul a bigbigentay amin?

³ Inlawlawag ni Solomon a nangparsua ti Dios iti nagadu a makaay-ayo a bambanag ditoy daga, nga awan inggana a paginteresan ken pagsiddaawantayo. Ngem nagbassit ti mabalintay a siraraken kadagiti pinarsua ti Dios gapu ta nakaab-ababa ti biagtayo. (Ecl. 3:11; 8:17) Kas iti panangdeskribir ti Biblia, ababa ti biagtayo ken napartak nga aglabas. (Job 14:1, 2; Ecl. 6:12) Dayta a mamagpanunot a kinapudno ti mangtignay koma kadatayo tapno usarentayo a nainsiriban ti biagtayo. Saan a kaskarina nga aramiden dayta, gapu ta im-impluensiaannatayo ti lubong ni Satanas tapno maiwawatayo.

4. (a) Ania ti kaipapanan ti sao a “kinaubbaw”? (b) Ania dagiti usigentayo a kalat iti biag?

⁴ Tapno maipaganetget ni Solomon ti peggad ti minamaag a panagbiag, agarup 30 a daras nga inusarna ti sao a “kinaubbaw” iti Eclesiastes. Ti Hebreo a sao a naipatarus a “kinaubbaw” tukoyenna ti banag a kawaw, barengbareng, awanan iti kaipapanan, saan a nabagas, wenno awanan iti manayon a pateg. (Ecl. 1:2, 3) Adda dagiti gundaway nga inusar ni Solomon ti sao a “kinaubbaw” kas katupag ti sasao a “panangkamkamat iti angin.” (Ecl. 1:14; 2:11) Kinapudnona, minamaag ti aniaman a panagregget a mangkamat iti angin. Mapaay ti siasinoman a mangikagumaan a mangaramid iti dayta. Kasta met laeng ti pannakapaaytayo no ragpatentayo dagiti di nainsiriban a kalat. Nagababa ti biagtayo isu a nagsayang no busbosentayo dayta iti panggep nga agbanag laeng iti pannakapaaytayo. Gapuna, tapno ditay maaramid dayta a kamali, makatulong no usigentayo ti sumagmamano a pagarigan dagiti bambanag a gagangay nga ipangpangruna dagiti tattao kas dinakamat ni Solomon. Umuna, usigentayo ti maipapan iti panagragragsak ken ti pananggun-od iti sanikua. Kalpasan dayta, lawlawagantayo ti kinapateg ti trabaho a makaay-ayo iti Dios.

Ti Kadi Panangipangpangruna iti Ragragsak Pagbalinennatayo a Pudno a Naragsak?

5. Sadino ti nangsapulan ni Solomon iti pannakapnek?

⁵ Kas iti adu a tattao ita, inkagumaan ni Solomon a gun-oden ti pannakapnek babaen ti panagragragsak. Impadamagna: “Saanko a minedmedan ti pusok iti aniaman a kita ti panagrag-o.” (Ecl. 2:10) Nangsapulanna iti ragragsak? Sigun iti Eclesiastes kapitulo 2, ‘pinaragsakna ti lasagna babaen ti arak’ bayat a tinaginayonna ti panagteppelna. Kasta met, inkagumaanna nga aramiden dagiti aktibidad a kas iti panangpapintas iti aglawlaw, panagdisenio kadagiti palasio, panagdengngeg iti musika, ken panangsagrap iti agkakaimas a taraon.

6. (a) Apay a saan a dakes ti panangtagiragsak iti dadduma a naimbag a banag iti biag? (b) No maipapan iti panaglinglingay, ania a kinabalanse ti kasapulan?

⁶ Kondenaren kadi ti Biblia ti panagragragsak a kadua dagiti gagayyem? Saan. Kas pagarigan, dinakamat ni Solomon a maysa a sagut ti Dios ti panangtagiragsak iti taraon iti makapabang-ar nga aglawlaw kalpasan ti agmalmalem a trabaho. (Basaem ti Eclesiastes 2:24; 3:12, 13.) Maysa pay, ni Jehova aw-awisenna dagiti agtutubo nga ‘agrag-o ket ti pusoda agaramid koma kadakuada iti naimbag’ iti manakem a pamay-an. (Ecl. 11:9) Kasapulantayo ti agaliwaksay ken aglinglingay. (Idiligmo ti Marcos 6:31.) Nupay kasta, saan a ti panaglinglingay ti rumbeng nga ipangpangrunatayo iti biagtayo. Imbes ketdi, ti panaglinglingay ket rumbeng a kas iti sinam-it no malmalpastayon a mangan, saan nga isu ti kangrunaan a taraontayo. Umanamongka la ketdi a kasano man kaimas kenka ti sinam-it, saan a makapasalun-at unay dayta ken nagbiitka la ketdi a mauma no dayta laeng ti kanem. Umasping iti dayta, naammuan ni Solomon a ti biag a naisentro iti ragragsak ket kasla “panangkamkamat iti angin.”​—Ecl. 2:10, 11.

7. Apay a rumbeng a siaannad a pilientayo ti paglinglingayantayo?

⁷ Kanayonanna, saan nga amin a kita ti paglinglingayan ket makagunggona. Adu ti talaga a makadangran​—agpadpada iti naespirituan ken moral. Kasano kaadun dagiti nagbalin a nakalkaldaang ti biagda gapu laeng ta kayatda ti ‘agpalpaliwa’ babaen ti panagdroga, nalabes a panaginum iti arak, wenno panagsugal? Siaasi a pakpakdaarannatayo ni Jehova a no ipalubostayo ti puso wenno dagiti matatayo a mangtignay kadatayo nga agaramid iti makadangran, sigurado nga agsagabatayo.​—Gal. 6:7.

8. Apay a nainsiriban nga utobentayo ti kabibiagtayo?

⁸ Maysa pay, ti aglablabes a panaglinglingay singaenna ti panangasikasotayo kadagiti napatpateg a banag. Laglagipem a nagpartak nga aglabas ti biag, ken awan ti pammasiguro a ti ababa a biagtayo ket kanayon nga awanan iti sakit ken parparikut. Dayta ti makagapu, kas innayon ni Solomon, a dakdakkel ti magunggonatayo iti pannakipamumpon​—nangruna no ti natay ket maysa a nasungdo a kapammatiantayo​—​ngem iti ipapan iti “balay ti panagrag-o.” (Basaem ti Eclesiastes 7:2, 4.) Apay a kasta? Bayat nga agim-imdengtayo iti palawag ti pumpon ken lagipentayo ti kabibiag idi ti natay a matalek nga adipen ni Jehova, mabalin a matignaytayo a mangusig iti mismo a kabibiagtayo. Pagangayanna, mabigbigtayo a nasken a balbaliwantay dagiti kalattayo tapno mausartayo a nainsiriban ti nabatbati a biagtayo.​—Ecl. 12:1.

Dagiti Kadi Material a Sanikua Maipaayandatayo iti Pannakapnek?

9. Ania ti naammuan ni Solomon maipapan iti panangikut iti kinabaknang?

⁹ Ni Solomon ti maysa kadagiti kabaknangan ditoy daga idi insuratna ti Eclesiastes. (2 Cron. 9:22) Kabaelanna a gun-oden ti aniaman a kayatna. “Aniaman a kiniddaw dagiti matak saanko nga inyadayo kadakuada,” insuratna. (Ecl. 2:10) Ngem naammuanna a saan gayam a makapnek ti basta panangikut kadagiti sanikua. Nabigbigna a “ti managayat laeng iti pirak saanto a mapnek iti pirak, uray ti asinoman a managayat iti kinabaknang saanto a mapnek iti sapul.”​—Ecl. 5:10.

10. Ania ti mangyeg iti pudpudno a pannakapnek ken kinabaknang?

¹⁰ Iti laksid ti temporario a pateg dagiti sanikua, mabalin a nagbileg pay laeng a mangguyugoy ti kinabaknang. Iti nabiit pay a surbey idiay Estados Unidos, 75 a porsiento kadagiti estudiante nga adda iti umuna a tawenda iti unibersidad ti nagkuna a ti panagbalin a “nabaknang” ti kangrunaan a kalatda iti biag. Uray no maragpatda ti kalatda, agbalindanto kadin a pudpudno a naragsak? Saan. Naammuan dagiti managsirarak a no ti material a bambanag ti ipangpangruna ti maysa a tao, narigrigat para kenkuana ti maaddaan iti kinaragsak ken pannakapnek. Dayta a konklusion ket naamirisen ni Solomon, nabayagen a tiempo ti naglabas. Insuratna: “Inyurnongak met ti bagik iti pirak ken balitok, ken sanikua a naisangsangayan iti ar-ari . . . Ket, adtoy! isuamin kinaubbaw ken panangkamkamat iti angin.”a (Ecl. 2:8, 11) Maisupadi iti dayta, no usarentayo ti biagtayo iti naimpusuan a panagserbi ken Jehova ket masagraptayo ti pamendisionna, makagun-odtayo iti pudpudno a kinabaknang.​—Basaem ti Proverbio 10:22.

Ania a Kita ti Trabaho ti Mangyeg iti Pudpudno a Pannakapnek?

11. Ania ti kuna ti Biblia maipapan iti kinapateg ti trabaho?

¹¹ Kinuna ni Jesus: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid agingga ita, ket agtultuloyak nga agar-aramid.” (Juan 5:17) Awan duadua a da Jehova ken Jesus ket naaddaan iti pannakapnek iti trabahoda. Ipasimudaag ti Biblia a naaddaan ni Jehova iti pannakapnek kadagiti pinarsuana idi kinunana: “Nakita ti Dios ti isuamin nga inaramidna ket, adtoy! nasayaat unay dayta.” (Gen. 1:31) Dagiti anghel “nangrugida a nagdir-i buyogen ti panangpadayaw” idi nakitada ti amin nga inaramid ti Dios. (Job 38:4-7) Nabigbig met ni Solomon ti kinapateg ti trabaho nga addaan iti napateg a panggep.​—Ecl. 3:13.

12, 13. (a) Ania ti kinuna ti dua a tattao kas panangyebkasda iti pannakapnek nga itden ti mapagtalkan a trabaho? (b) Apay a makapaupay no dadduma ti sekular a trabaho?

¹² Maamiris ti adu a tattao ti kinapateg ti mapagtalkan a trabaho. Kas pagarigan, kastoy ti kinuna ni José, maysa a naballigi a pintor: “No naipintam ti ladawan a pampanunotem, mariknam a kasla naulim ti maysa a nangato a bantay.” Kastoy met ti imbaga ti maysa a negosiante a ni Miguelb: “Ti trabaho ket mangyeg iti pannakapnek agsipud ta tulongannaka a mangipaay kadagiti kasapulan ti pamiliam. Maragsakanka met no ammom nga adda magapgapuanam.”

¹³ Iti sabali bangir, makauma ti adu a trabaho ken bassit ti ipaayda a gundaway tapno agbalintayo a managpartuat. No dadduma, dagiti tattao ket maupay ken mapasaranda ti kinaawan hustisia iti mismo a panggedanda. Kas kinuna ni Solomon, ti gunggona ti napinget a trabahador ket mabalin nga alaen daydiay nasadut, nalabit a gapu ta usarenna ti impluensiana kadagiti addaan iti autoridad. (Ecl. 2:21) Adda dadduma pay a mabalin met nga agresulta iti pannakaupay. Gapu iti ikakapuy ti ekonomia ti pagilian wenno gapu kadagiti di mapakpakadaan a pasamak, mabalin a matungday ti makuna a nakasaysayaat nga oportunidad iti panagnegosio. (Basaem ti Eclesiastes 9:11.) Masansan a ti tao a mangikagkagumaan nga agballigi ket marurod ken madismaya agsipud ta maamirisna nga isu ket agtultuloy nga “agtartrabaho a sipipinget maipaay iti angin.”​—Ecl. 5:16.

14. Ania a trabaho ti kanayon a mangyeg iti pudpudno a pannakapnek?

¹⁴ Adda kadi aniaman a kita ti trabaho a di pulos makapaupay? Kinuna ti nadakamat itay a pintor a ni José: “Iti panaglabas ti tawtawen, mabalin a mapukaw wenno madadaelto dagiti naipinta a ladladawan. Saan a kasta ti mapasamak kadagiti magapgapuanantayo iti panagserbitayo iti Dios. Babaen ti panagtulnogko ken Jehova iti panangikasaba iti naimbag a damag, natulongak ti sabsabali nga agbalin a managbuteng-Dios a Kristiano, ket permanente ti maitulong dayta kadakuada. Nakapatpateg unay dayta.” (1 Cor. 3:9-11) Kinuna met ni Miguel a ti panangikasaba iti mensahe ti Pagarian ti mangmangted kenkuana iti dakdakkel a pannakapnek ngem iti itden ti panggedanna. Imbagana: “Awan ti rag-o nga umartap iti mariknam no iranudmo ti Nainkasuratan a kinapudno iti maysa a tao ket madlawmo a nagutugot ti pusona.”

“Ipalladawmo ti Tinapaymo”

15. Ania ti mamagbalin iti biag a talaga a makagunggona?

¹⁵ Kas konklusion, kasano nga agbalin a talaga a makagunggona ti biagtayo? Mariknatayo ti pudpudno a pannakapnek no usarentayo ti ababa a tiempotayo iti daytoy sistema ti bambanag tapno agaramidtayo iti naimbag ken maparagsaktayo ni Jehova. Mabalintay ti maaddaan iti nasinged a relasion iti Dios, mabalintay nga isuro kadagiti annaktayo dagiti prinsipio ken pagalagadan iti Biblia, matulongantayo ti sabsabali a mangammo ken Jehova, ken mabalintay a patanoren ti manayon a pannakigayyem kadagiti kapammatiantayo. (Gal. 6:10) Amin dagita a panagregget ket addaan iti permanente a pateg ken mangyeg kadagiti bendision kadagidiay mangaramid kadagita. Nagusar ni Solomon iti makapainteres unay a panangidilig kas panangdeskribir iti kinapateg ti panagaramid iti naimbag. Kinunana: “Ipalladawmo ti tinapaymo iti rabaw ti dandanum, ta iti panaglabas ti adu nga aldaw masarakamto manen dayta.” (Ecl. 11:1) Indagadag ni Jesus kadagiti adalanna: “Iyugaliyo ti mangted, ket mangtedto kadakayo dagiti tattao.” (Luc. 6:38) Kasta met nga ikarkari a mismo ni Jehova a gunggonaanna dagidiay agaramid iti naimbag iti sabsabali.​—Prov. 19:17; basaem ti Hebreo 6:10.

16. Kaano ti kasayaatan a panangiplano iti kayattay a magapuanan iti biagtayo?

¹⁶ Idagdagadag ti Biblia a bayat nga agtutubotayo pay, mangaramidtayo koman kadagiti nainsiriban a desision no kasano nga usarentayo ti biagtayo. Iti kasta, maliklikantay ti pannakaupay inton nataengantayon. (Ecl. 12:1) Anian a makapaladingit no sayangentayo dagiti kasayaatan a tawen iti biagtayo iti panangikagumaan a manggun-od kadagiti pangatrakar ti lubong, satayto maamiris nga awan gayam ti kaes-eskan dagita a kas iti panangkamkamat iti angin!

17. Ania ti tumulong kenka a mangpili iti kasayaatan a wagas ti panagbiag?

¹⁷ Kas iti asinoman a nadungngo nga ama, kayat ni Jehova a matagiragsakmo ti biag, nga agaramidka iti naimbag, ken liklikam ti di kasapulan a panagladingit. (Ecl. 11:9, 10) Ania ti makatulong kenka a mangaramid iti dayta? Mangaramidka kadagiti naespirituan a kalat sa pagreggetam a ragpaten dagita. Dandani 20 a tawenen ti napalabas, kasapulan idi nga agpili ni Javier no ipangpangrunana ti umas-asenso a kinadoktorna wenno sumrek iti amin-tiempo a ministerio. Kinunana: “Nupay mabalin a makapnek ti trabaho ti maysa a doktor, awan ti maipadis iti rag-o a nariknak idi matulongak ti dadduma a tattao a mangammo iti kinapudno. Ti amin-tiempo a serbisio ti nangted kaniak iti gundaway tapno naan-anay a matagiragsakko ti biag. Ti laeng pagbabawyak ket ti diak panangirugi a nasapsapa iti dayta.”

18. Apay a makagunggona unay ti biag ni Jesus ditoy daga?

¹⁸ Ania ngarud ti kapatgan a rumbeng nga ikagumaantayo nga ikutan? Kuna ti libro nga Eclesiastes: “Ti nagan nasaysayaat ngem iti naimbag a lana, ken ti aldaw ti ipapatay ngem iti aldaw ti pannakayanak ti maysa.” (Ecl. 7:1) Ti biag ni Jesus ti kasayaatan a mangyilustrar iti dayta. Sigurado a nakaaramid ni Jesus iti nagsayaat a nagan ken Jehova. Idi natay a simamatalek ni Jesus, inalangonna ti kinasoberano ti Amana ken impaayna ti daton a pangsubbot, a nangted iti gundaway tapno maisalakantayo. (Mat. 20:28) Bayat ti ababa a tiempo a kaaddana ditoy daga, naan-anay nga inyulidanna ti maysa a pudpudno a makagunggona a biag a pagreggetantay koma a tuladen.​—1 Cor. 11:1; 1 Ped. 2:21.

19. Ania ti nainsiriban a balakad ni Solomon?

¹⁹ Mabalintay met ti maaddaan iti naimbag a nagan iti Dios. Ti kaadda ti nasayaat a reputasiontayo iti imatang ni Jehova ket adayo a napatpateg ngem iti kinabaknang. (Basaem ti Mateo 6:19-21.) Inaldaw nga adda dagiti pamay-an a mabalintay ti agaramid iti naimbag iti imatang ni Jehova ken dayta ti mangpasayaat iti biagtayo. Kas pagarigan, mabalintay nga iranud ti naimbag a damag iti sabsabali, pabilgen ti relasiontayo iti asawa ken iti pamiliatayo, ken pabilgen ti espiritualidadtayo babaen ti personal a panagadal ken pannakigimong. (Ecl. 11:6; Heb. 13:16) Gapuna, kayatmo kadi a matagiragsak ti pudpudno a makagunggona a biag? No kasta, itultuloymo a suroten ti balakad ni Solomon: “Agbutengka iti pudno a Dios ket salimetmetam dagiti bilinna. Ta daytoy isu ti intero a pagrebbengan ti tao.”​—Ecl. 12:13.

[Footnotes]

Ania ti Sungbatmo?

• Apay a nasken a panunotentayo a naimbag dagiti kalattayo iti biag?

• Ania ti rumbeng a panangmatmattayo iti panagragragsak ken pananggun-od iti sanikua?

• Ania a trabaho ti mangyeg iti manayon a pannakapnek?

• Ania a napateg a banag ti rumbeng nga ikagumaantayo nga ikutan?

[Ladawan iti panid 23]

Ania ti rumbeng a paset ti panaglinglingay iti biagtayo?

[Ladawan iti panid 24]

Apay a makapnek unay ti trabaho a panangasaba?