Ti Kadi Masanguananyo Ikeddeng ti Gasat?
NO NALISIANYO ti makapapatay nga aksidente, ipagarupyo kadi a kinanunongannakayo ti gasat? Wenno imbes ketdi maragsakankayo gapu ta naiparna laeng nga addakayo iti umiso a lugar iti umno a tiempo?
Ti masirib a tao a ni Salomon kunana: “Nagbaw-ingak ket nakitak iti baba ti init a ti lumba saan nga agpaay kadagiti nasiglat, wenno ti bakal kadagiti napigsa, uray pay ti tinapay iti masirib, uray pay dagiti kinabaknang kadagiti tattao a mannakaawat, uray pay ti parabur kadagiti tattao a nalaing; ngem ti panawen ken di napakpakadaan a pasamak maaramid kadakuada amin.” (Eclesiastes 9:11) Anian a masansan a mapasamak ti di napakpakadaan! Maysa a manamnama iti panangabak nga atleta ket madunor, ket mangabak ti nakapkapsot. Ti maysa a karkarna nga aksidente mangipaay pinansial a pannakarba iti nasingpet a negosiante, a mangipalubos a bumaknang ti nakusit a kakumpitensiana. Ngem impagapu kadi ni Salomon dagitoy a karkarna iti gasat? Saan a pulos. Dagitoy ket epekto laeng ti “panawen ken di napakpakadaan a pasamak.”
Nangaramid ni Jesu-Kristo ti umasping a kapaliiwan. Iti panangibatayna iti maysa a pasamak a nalawag a gagangay laeng a pannakaammo kadagiti managimdengna, insaludsod ni Jesus: “Dagiti sangapulo ket walo a natupakan ti torre sadi Siloe, ket pinatayna ida, pagarupenyo nga ad-addada a nakautang ngem dagiti isuamin a tattao nga agnaed sadi Jerusalem?” (Lucas 13:4) Saan nga impabasol ni Jesus ti pannakatay dagitoy iti nalmeng a gasat wenno iti pagayatan ti Dios, ket dina met pinati a kasla ad-adda a mapabasol dagiti biktima ngem kadagiti sabsabali. Ti nakas-ang nga aksidente ket sabali laeng nga ehemplo ti panagkurri ti panawen ken di napakpakadaan a pasamak.
Awan paset ti Biblia a mangkanunong ti kapanunotan nga inkeddeng ti Dios ti panawen ti ipapataytayo. Pudno a kunaen ti Eclesiastes 3:1, 2: “Maipaay iti tunggal banag adda nakedngan a tiempo, ket maysa a tiempo maipaay iti tunggal panggep iti baba ti langit: panawen ti pannakaiyanak ken panawen ti pannakatay; panawen ti panagmula ken panawen ti panagparut iti naimula.” Ngem isarsarita laeng ni Salomon ti agtultuloy a panagtayyek ti biag ken ipapatay a mangparparigat iti imperpekto a sangatauan. Maiyanaktayo, ket inton umay ti panawen, inton ti gagangay a kaatiddog ti biag ket nadanonen—kaaduanna kalpasan 70 wenno 80 a tawen—mataytayo. Nupay kasta, ti eksakto a kanito ti ipapatay ket saan a pulos nga inkeddeng ti Dios a kas met iti di pannakaikeddeng ti maysa a mannalon iti kanito inton “agmula” wenno “agparut iti naimula.”
Kinapudnona, idi agangay impakita ni Salomon a mabalin a matay a nasakbay unay ti maysa a tao, a kunkunana: “Dika agdangkok a napalalo, dika met agmaag. Apay a matayka koma sakbay ti tiempom?” (Eclesiastes 7:17) Aniat’ mamaay daytoy a balakad no ti tiempo ti ipapatay ti maysa ket naikeddengen a din mabaliwan? Ilaksid ngarud ti Biblia ti panamati iti gasat. Dagiti apostata nga Israelitas a nangabrasa iti daytoy a pagano a kapanunotan ket kinondenar unay ida ti Dios. Kunaen ti Isaias 65:11: “Ngem dakayo a nangidian ken Jehova, a nanglipat iti nasantuan a bantayko, a nangisagana iti maysa a lamisaan a maipaay ken Gasat ken mangpunno iti naggampor nga arak ken Signo.”
Anian a kinamaag, ngarud, nga ipagapu dagiti aksidente ken kinadaksanggasat iti gasat wenno, nakarkaro pay, iti Dios a mismo! “Ti Dios isu ti ayat,” kunaen ti Biblia, ket ti panangpabasol nga isut’ gubuayan ti pagtuokan ti sangatauan suppiatenna la unay daytoy a pamunganayan a kinapudno.—1 Juan 4:8.
Dagiti Panggep ti Dios para iti Masanguanan
Ania ngay, nupay kasta, ti maipapan kadagiti namnamatayo para iti pannakaisalakan? Ti kadi kinapudno nga awan ti di maliklikan a gasat a mangtengtengngel iti biagtayo kaipapanna a rebbeng a busbusentayon ti biagtayo nga awanan panggep? Saan a pulos, ta inkeddeng ti Dios ti masanguanan ti pakabuklan ti sangatauan. Isasao ti Biblia ti pannakaparsua ti “maysa a baro a daga” a “pagtaengan ti kinalinteg.”—2 Pedro 3:13.
Tapno maibanag daytoy, naan-anay a makibiang ti Dios kadagiti ar-aramid ti tao. Diyo ipagpagarup, mabalin a naikarkararagyon a maaramid daytoy babaen ti panangiyebkas ti kararag nga agkunkuna: “Umay koma ti pagariam. Maaramid koma ti pagayatam, kas idiay langit, kasta met ditoy daga.” (Mateo 6:10) Daytoy a Pagarian ket napaypayso a gobierno a naipasdek kadagiti langlangit. Babaen panangikararag nga umay daytoy, idawdawatyo a dayta a Pagarian ti sumukat iti panangituray iti daga manipud agdama-aldaw a gobgobierno.—Daniel 2:44.
Pananggun-od ti Bukodyo a Masanguanan
No kasano a dagitoy a dramatiko a pasamak apektaranda ti masanguananyo agpannuray, saan nga iti gasat wenno uray iti panawen ken di napakpakadaan a pasamak, no di ket iti kurso a pilienyo a suroten. Lagipenyo ti didigra iti torre ti Siloam. Inusar ni Jesus dayta a nakas-ang a pasamak tapno isurona ti nauneg a leksion. Dagiti biktima dayta a pannakarsuod ti torre dida nalisian ti nangtupak kadakuada. Iti sabali a bangir, dagiti managimdeng ni Jesus malisianda ti pannakadadael nga ibunga ti nadiosan a di pannakaay-ayo. Pinakdaaran ida ni Jesus: “Ngem no dikayto agbabawi, mapukawkayto amin iti kasta.” (Lucas 13:4, 5) Nalawag unay, mapilida ti bukodda a masanguanan.
Isu met laeng a gundaway ti maiyaw-awat met kadatayo ita—ti panangaramid iti bukodtayo a pannakaisalakan. (Filipos 2:12) Pagayatan ti Dios nga “isuamin dagiti tattao . . . dumtengda iti pannakaammo ti pudno.” (1 Timoteo 2:4) Ket nupay tunggal maysa kadatayo ket apektado ti natawid ken nalikudan iti sumagmamano a rukod, impaayannatayo ti Dios ti wayawaya nga agpili—ti kabaelan a mangilasin no kasanot’ kayattayo a panangusar iti biagtayo. (Mateo 7:13, 14) Maaramidtayo ti umiso ken di umiso. Maalatayo ti naparaburan a takder ken Jehova ket magun-odantayo ti biag, wenno mabalintayo ti tumallikud kenkuana ket mataytayo.
Adu ti mangpili nga agbiag a naisina manipud iti Dios. Ipaayda dagiti biagda iti panagsapul kadagiti material a bambanag, ragsak, wenno pannakaidayaw. Ngem impakdaar ni Jesus: “Kitaenyo ket agaluadkayo iti amin nga agum, ta ti biag ti tao saan nga adda iti kaadu dagiti gameng a kupkupikupanna.” (Lucas 12:15) Iti ania, ngarud, ti pagpannurayan ti biagtayo? Idiay 1 Juan 2:15-17, ilawlawag ti Biblia: “Dikay ayaten ti lubong uray dagiti bambanag nga adda ditoy lubong. . . . Ta isuamin nga adda ditoy lubong—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti kinapalangguad ti panagbiag—saanda nga aggapu iti Ama, no di iti lubong. Ket ti lubong aglabas, ken ti dakes a tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios mataginayon.”
Panangpili iti Biag
Kasanokayo a makasigurado a pudpudno nga ar-aramidenyo ti pagayatan ti Dios? Inyebkas ni Jesus: “Ket daytoy ti biag nga agnanayon, a maammuandaka koma, a maymaysa a pudno a Dios, ken ni Jesu-Kristo, nga imbaonmo.” (Juan 17:3) Ti umiso a pannakaammo manipud Biblia ipaayna ti pakaibatayan ti pammati. “Ngem no awan ti pammati saan a mabalin nga ay-aywen, ta masapul a ti umadani iti Dios patienna koma nga adda ket gunggonaanna dagiti mangsapsapul kenkuana.” (Hebreo 11:6) Ti pannakaammo a masapul a gun-odenyo ket madadaan a maala. Minilion ti natulonganen dagiti Saksi ni Jehova tapno magun-odanda dayta babaen ti regular a panagadal iti Biblia.a
Tapno maay-ayo ti Dios, kasapulanyo ti mangaramid iti adu a panagbalbaliw. Mabalin nga adda dagiti dadduma a dakes nga ugali a rebbeng a maparmek wenno uray pay dagiti imoral nga ar-aramid a rebbeng a maisardeng. Dikay sumuko, a kas ket tay diyo mabalin ti agbalbaliw. Ti kapanunotan a saanen a mabalbaliwan dagiti bambanag ket agtaud pay manipud ulbod a doktrina ti panamati iti gasat. Babaen tulong ni Jehova, mabalin ti uray siasinoman ti ‘agbalbaliw’ ken gumun-od “ti baro a personalidad.” (Roma 12:2; Efeso 4:22-24) Dagiti panagreggetyo a mangay-ayo iti Dios saanto a di madlaw. Isut’ sidadaan a mangbendision kadagidiay mangar-aramid ti pagayatanna.
Pudno, ti panagadal ti Biblia dina risuten amin dagiti parikutyo. Dagiti pudno nga adipen ti Dios ket maipasangoda kadagiti aksidente ken kadagiti narigat a kasasaad, kas met kadagiti sabsabali. Nupay kasta, maipaay ti Dios kadatayo ti sirib tapno malasatantayo ti pakarigatan. (Santiago 1:5) Adda met ti rag-o iti pannakaammo nga addaan ti maysa iti naimbag a pannakirelasion iti Dios. “Naragsak ti siasinoman nga agkammatalek ken Jehova,” kunaen ti Proverbio 16:20.
Idiayto naisublin a Paraiso iti sidong ti Pagarian ti Dios, dinatayto butbutngenen ti panawen ken di napakpakadaan a pasamak. Talaga, ikkatenton ti Dios amin dagiti bambanag a madama a mangdaddadael iti kinaragsak ti tao. “Punasennanto ti amin a lulua kadagiti mata[tayo], ket awanton ni patay, ket awanto metten ti sasaibbek wenno sangsangit wenno rigrigat,” ikari ti Biblia. (Apocalipsis 21:4) Dagiti di mabilang a biktima iti aksidente mapasarandanto ti panagungar.—Juan 5:28, 29.
Matawidyo kadi daytoy a nagdayag a masanguanan? Idi sumreken dagiti Israelitas iti Naikari a Daga, imbaga kadakuada ni Moises: “Inkabilko iti sangom ti biag ken ti patay, ti bendision ken ti lunod; isu ti gapuna a piliem ti biag tapno agbiagka, sika ken ti putotmo, babaen ti panagayat ken Jehova a Diosmo, ti panagtungpal iti timekna ken ti idedekket kenkuana; ta isu ti biagmo ken ti kaatiddog dagiti al-aldawmo.”—Deuteronomio 30:19, 20.
Saan, saantayo nga awan gawayna nga adipen iti ima ti awan asina a gasat. Ti masanguanan a kinaragsakyo, ti ngarud agnanayon a masanguananyo, ket adda kadagiti imayo. Gutugotendakayo a pilienyo ti biag.
[Footnote]
a Ti kasta a panagadal ti mabalin a maiyurnos babaen ti panagsurat kadagiti manangipablaak daytoy a magasin.
[Blurb iti panid 5]
Dagiti apostata nga Israelitas a nangabrasa iti daytoy a pagano a kapanunotan iti gasat ket kinondenar unay ida ti Dios