Pagbalinem a Makagunggona ti Biagmo
ADDA iti balay ti ama a nakaidda, a matmatayen iti kanser. Adda iti pagtartrabahuanna ti barona, a mangdaldalus kadagiti pagkarpintero nga alikamen ni amana. Bayat nga ig-iggamanna dagiti alikamen, nalagipna dagiti nagsayaat a bambanag nga inaramid ni amana babaen kadagitoy. Nupay kaabay ti balay ti pagtartrabahuanna, ammona a pulos a saanto a sumreken ni amana sadiay, pulos a saannanto a maiggamanen dagiti alikamen a nakasigsigo nga us-usarenna idi. Napalabasen dayta a tiempo.
Nalagip ti baro ti kasuratan idiay Eclesiastes 9:10: “Aniaman a masarakan ta imam nga aramiden, isu ti aramidem iti kabaelam; ta awan ti aramid, wenno gakat, wenno pannakaammo, wenno sirib, idiay Tanem, a papanam.” Kabesadona dayta a kasuratan. Adu a darasen nga inusarna dayta no isursurona iti sabsabali ti kinapudno iti Biblia a ti ipapatay ket kasasaad nga awan ti maaramidan. Ket natignay ti pusona iti bileg ti argumento ni Solomon—masapul a mapnektayo koma iti biag ken tagiragsakentayo ti al-aldaw ti panagbiagtayo bayat a kabaelantayo ta dumtengto ti tiempo a ditay maaramiden ti kasta.
Tagiragsakem ti Biag
Iti intero a libro ti Eclesiastes, balakadan ni masirib nga Ari Solomon dagiti managbasana a tagiragsakenda koma ti panagbiagda. Ti kapitulo 3, kas pagarigan, kunana: “Ammok nga awan ti aniaman a naim-imbag a maipaay [kadagiti tattao], ngem ti panagrag-o ken iti panagaramidda ti naimbag iti bayat ti panagbiagda. Ket kasta met a tunggal tao mangan koma ken uminum, ken agrag-o iti kinaimbag iti amin a pagbannoganna, isu a sagut ti Dios.”—Eclesiastes 3:12, 13.
Pinaltiingan ti Dios ni Solomon a mangulit iti daytoy a kapanunotan: “Adtoy! ti nakitak a naimbag ken nasayaat isu ti pannangan ken panaginum, ken panagrag-o iti kinaimbag ti nagbannoganna, a nagbannoganna iti baba ti init, kadagiti amin nga al-aldaw ti biagna nga inted kenkuana ti Dios: ta daytoy isu ti apagna.”—Eclesiastes 5:18.
Kasta met, balakadanna dagiti agtutubo: “Agrag-oka, O agtutubo a lalaki [wenno babai], iti kinaagtutubom, ket pagragsakennaka koma ta pusom kadagiti aldaw ti kinaagtutubom, ket magnaka kadagiti daldalan ti pusom ken iti imatang dagita matam.” (Eclesiastes 11:9a) Anian a nagsayaat ti mangsagrap a naan-anay iti pigsa ken bileg ti kinaagtutubo!—Proverbio 20:29.
“Lagipem ti Namarsua Kenka”
Siempre, di kayat a sawen ni Solomon a nainsiriban nga aramidentayo ti isuamin a makaay-ayo iti puso wenno matatayo. (Idiligyo ti 1 Juan 2:16.) Nabatad daytoy iti sumaganad nga insuratna: “Ngem ammuem a gapu amin kadagitoy a bambanag [ar-aramid a mangpennek kadagiti tarigagayyo] iyegnakanto ti Dios iti pannakaukom.” (Eclesiastes 11:9b) Aniaman ti edadtayo, laglagipentayo a palpaliiwen ti Dios ti aramidentayo iti biagtayo ket ukomennatayo a maitutop iti dayta.
Anian a kinamaag ti mangikalintegan iti agimbubukodan a panagbiag ken itantan ti nadiosan a debosion agingga a lallakaytayon! Mabalin a mataytayo iti aniaman a tiempo. Uray pay no saantay a matay, saan a nalaklaka ti agserbi iti Dios no lallakaytayon. Gapu ta mabigbigna daytoy, insurat ni Solomon: “Lagipem met ti Namarsua kenka kadagiti aldaw ti kinaagtutubom, iti sakbay ti idadateng dagiti dakes nga aldaw, ken iyaadani dagiti tawen, inton kunaem, Awan ti panagragsakko kadakuada.”—Eclesiastes 12:1.
Ti ilalakay dakkel ti epektona. Sumaganad a deskribiren ni Solomon kadagiti simboliko a termino dagiti epekto ti kinalakay. Agpigerger dagiti ima ken takiag, kumapuy dagiti saka, ken mammanon dagiti ngipen. Aguban ken maurot ti buok. Narabaw ti turog ta mariing ti maysa iti timek ti tumatayab. Dagiti sentido—panagkita, panagdengngeg, panagrikna, panagangot, ken panagraman—mapukawda. Ti nakapsut a bagi parnuayenna ti panagamak iti pannakatumba ken dadduma pay a “nakakigkigtot” kadagiti lansangan. Kamaudiananna matayen ti tao.—Eclesiastes 12:2-7.
Nangnangruna a makadidigra ti kinalakay kadagidiay saan a ‘nanglagip iti Naindaklan a Namarsua’ kadakuada bayat ti kinaagtutuboda. Gapu iti panangsayangna iti biagna, ti kasta a tao ‘saan a maragsakan’ kadagiti tawen ti kinalakayna. Ti awanan-dios nga estilo ti panagbiag mabalin a nayonanna met dagiti parikut ken pakarigatan iti kinalakay. (Proverbio 5:3-11) Nakalkaldaang ta no kumitada iti masakbayan, dagiti kasta a tattao awan ti masakbayanda no di ti tanem.
Panagrag-o iti Kinalakay
Di kayat a sawen daytoy a ti biag ket saan a matagiragsak dagiti lallakay. Iti Biblia, “ti kaatiddog dagiti aldaw ken tawtawen ti panagbiag” mainaigda met iti bendision ti Dios. (Proverbio 3:1, 2) Imbaga ni Jehova iti gayyemna a ni Abraham: “Ngem sika, . . . maipumponkanto iti naimbag a kinalakay.” (Genesis 15:15) Uray pay adda dagiti pakarigatan iti kinalakay, adda talna ken kinatalingenngen ni Abraham iti kinalakayna, a tinagiragsakna ti biag a naipamaysa ken Jehova. Ninamnamana met a buyogen ti pammati ti “siudad nga addaan kadagiti pudpudno a pamuon,” ti Pagarian ti Dios. (Hebreo 11:10) Isu a natay a “lakay, ken napnuan kadagiti tawtawen [“napnek,” NW].”—Genesis 25:8.
Namalakad ngarud ni Solomon: “No ti maysa a tao agbiag uray iti adu a tawen, bay-am nga agrag-o kadakuada amin.” (Eclesiastes 11:8, NW) Agtutubotayo man wenno lakayen, ti pudno a rag-o ket nainaig iti relasiontayo iti Dios.
Bayat nga iduldulin ti agtutubo ti maudi kadagiti alikamen ni amana, pinampanunotna dagitoy a bambanag. Pinanunotna amin dagiti tattao nga am-ammona a namagbalin a makagunggona iti biagda ngem saanda a naragsak agsipud ta awan ti relasionda iti Namarsua kadakuada. Anian a maitutop a kalpasan ti pammaregtana nga agrag-o bayat ti panagbiag ti tao, ginupgop ni Solomon dagiti bambanag kadagiti sasao a: “Daytoy isu ti pagbanagan ti panggep: amin nangngegan: Agbutengka iti Dios, ket salimetmetam dagiti bilbilinna; ta daytoy isu ti dagup ti rebbeng ti tao”!—Eclesiastes 12:13.