Panagwaywayas—Makagunggona a Wagas iti Panagbiag
“Ti babai siwayawaya a makiasawa iti kayatna, isuna laeng a maaramid koma a mayalubog iti Apo. Ngem nagasgasatto no mataginayon kas iti kasasaadna.”—1 CORINTO 7:39, 40.
1. Agwaywayastayo man wenno naasawaan, ania ti utangtayo ken Jehova?
NI Jehova maiparbeng iti isuamin-a-kararua a panagdayaw dagidiay amin a naidedikar kenkuana. Naasawaan man wenno agwaywayas, masapul nga ayatentayo ti Dios iti amin a pusotayo, kararuatayo, panunottayo, ken pigsatayo. (Marcos 12:30) Pudno, ti agwaywayas a Kristiano basbassit dagiti pakasingaanna ngem dagidiay a naasawaan. Ngem mabalin kadi ti agwaywayas nga adipen ni Jehova ti agbalin a pudno a naragsak?
2, 3. (a) Iti kababagasna, ania ti kunaen ni Pablo idiay 1 Corinto 7:39, 40? (b) Ania a salsaludsod ti rebbeng nga usigentayo?
2 Sumungbat ni apostol Pablo iti wen. No maipapan kadagidiay naasawaanen idi ngem nabalbaliwan ti kasasaadda, isut’ nagsurat: “Ti babai nga asawa naisinggalut iti bayat ti panagbiag ni asawana. Ngem no natay ti asawa, adda a siwayawaya a makiasawa iti kayatna, isuna laeng a maaramid koma a mayalubog iti Apo. Ngem pagarupek a nagasgasatto no mataginayon kas iti kasasaadna. Ket inanamaek nga adda met kaniak ti espiritu ti Dios.”—1 Corinto 7:39, 40.
3 Agsipud ta ipamatmat ni Pablo a dagiti di naasawaan a tattao mabalinda ti agbalin a naragsak, siasino ti nainkalintegan a mangusig iti panagtalinaed nga agwaywayas, uray iti sumagmamano laeng a tiempo? Ania ti makaipaay iti pagragsakan iti di naasawaan a Kristiano? Kinapudnona, kasano a ti kinawaywayas makagunggona a wagas iti panagbiag?
Makagunggona a Tawtawen iti Kinawaywayas
4. Ania ti pudno kadagiti tawtawen iti kinaagtutubo ti lalaki ken babai?
4 Ti masirib nga Ari a ni Salomon namaregta: “Lagipem ti Namarsua kenka kadagiti aldaw ti kinaagtutubom, iti sakbay ti idadateng dagiti dakes nga aldaw [iti kinalakay wenno kinabaket] ken yaadani dagiti tawen inton kunaem: ‘Awan ti panagragsakko kadakuada.’” (Eclesiastes 12:1) Dagiti tawtawen iti kinaagtutubo kaaduanna ket tiempo iti kinapigsa ken naimbag a salun-at. Anian a maitutop, ngarud, a dagitoy a gameng ket mausar iti panagserbi ken ni Jehova nga awan ti pakasingsingaan! Kasta met, dagitoy a tawtawen ti kinaagtutubo ti tiempo iti pananggun-od iti kapadasan iti biag, ti panangpataud iti kinatalged. Ngem daytoy met ti tiempo a dagiti agtutubo a tattao iti lubong makapadasda iti panagrayo. Kas pangarigan, usigenyo ti nagbanagan iti maysa a surbey a nakairamanan dagiti 1,079 a tattao nga agtawen iti nagbaetan iti 18 ken 24. Addaan iti tunggal maysa kadakuada iti promedio a pito a “romantiko a kapadasan” ket agpapadada a nagkuna a ti agdama a kapadasanda ket pudno nga ayat, saan a panagrayo laeng.
5. No maipapan iti panagasawa, ania a personal a salsaludsod ti maitutop nga usigen ti maysa nga agtutubo?
5 Dagiti estadistika iti panagsina, diborsio, ken dagiti dadduma pay a nasinasina a pampamilia ipamatmatna a siuumiso a saan a nasayaat ti nasapa a panagasawa. Imbes nga agapura a maki-“date,” makiinnarem, ken agasawa, dagiti agtutubo a Kristiano nainsiriban nga agpanunotda a sipopositibo maipapan iti no kasano a mabalin a mausarda dagiti tawtawen iti kinaagtutuboda iti di masingsinga a panagserbi ken ni Jehova. Iti panangpattapatta iti kasasaadyo kas maysa nga agtutubo, mabalin nga imtuodenyo a naimbag ti bagiyo met laeng kadagitoy a salsaludsod: Nataenganakon aya iti panagrikrikna ken sisasaganan a mangpanunot a sisiserioso iti panagasawa? Addaanak kadin iti umdas a kapadasan iti biag tapno agbalin a maysa a naimbag nga asawa? Mabalinko kadi nga ibaklay a siuumiso dagiti rebbengen iti panagasawa ken nalabit ti maysa a pamilia nga addaan kadagiti annak? Gapu iti dedikasionko ken ni Jehova, saan kadi a rebbeng nga ipaayko ti bilegko ken pigsak iti kinaagtutubo nga awan ti pakasingsingaan a mainaig iti panagasawa?
Dagiti Gunggona iti Nadalus a Kinawaywayas
6, 7. (a) Aniada dagiti dadduma a kaaduan a pagimbagan a tinagiragsaken dagiti di naasawaan a Kristiano? (b) Maipapan iti daytoy, ania ti naikuna ti maysa a di naasawaan a misionero idiay Africa?
6 Dagiti di naasawaan a Kristiano tagtagiragsakenda ti wayawaya manipud iti pannakasingsinga ket masarakanda nga “aduanda laeng iti aramid ti Apo.” (1 Corinto 7:32-34; 15:58) Imbes nga ipamaysada ti atensionda iti maymaysa nga indibidual iti kasungani a sekso, ti agwaywayas a tao addaan iti ad-adu a gundaway a mangpalawa iti Nakristianuan nga ayat a maipaay kadagiti adu iti kongregasion, agraman dagiti lallakayen ken babbaketen ken dagiti dadduma pay a makasapul iti naayat a tulong. (Salmo 41:1) Kaaduanna, ti agwaywayas a tao addaan ti ad-adu a tiempo iti panagadal ken panagmennamenna iti Sao ti Dios. (Proverbio 15:28) Addaanda iti dakdakkel a gundaway a mangsukay iti nasinged a relasion ken Jehova, a masursuroda ti agpannuray iti kasta unay kenkuana ken mangsapul iti panangiwanwanna. (Salmo 37:5; Filipos 4:6, 7; Santiago 4:8) Maysa a di naasawaan a lalaki a nakapagserbin ken Jehova iti adun a tawtawen kas maysa a misionero idiay Africa ti nagkuna:
7 “Ti biag kadagiti barbario iti Africa ket nakasimsimple bayat dagitoy adu a tawtawen, a bassit laeng ti pannakasinga iti moderno a sibilisasion. Gapu ta awan dagitoy a pakasingaan, naaddaanak iti umdas a gundaway nga agadal ken agmennamenna iti Sao ti Dios. Daytoy ti namagtalinaed kaniak a nabileg. Wen, ti biag ti misionero ket pudno a maysa a bendision ken salaknib a maibusor iti materialismo. Bayat dagiti makaay-ayo a tropikal a rabii adda umdas a tiempo nga agmennamenna ken mangpanunot iti panamarsua ni Jehova ket umadani kenkuana. Ti kadadakkelan a ragsak dumteng iti tunggal rabii no siririingak pay laeng, ken no agmaymaysaak mabusbosko ti tiempo iti sidong dagiti nabituen a langlangit a magmagna ken makisasao ken ni Jehova. Daytoy ti nangiyadani kaniak nga as-asideg pay ken ni Jehova.”
8. No maipapan iti kinawaywayas, ania ti kinuna ti maysa a di naasawaan a kabsat a babai nga addaanen ti adu a tawtawen a panagserbi idiay hedkuarters iti Sosiedad?
8 Nakapatpateg met, daytoy a komento ti maysa nga agwaywayas a kabsat a babai nga addaanen iti adu a tawtawen a panagserbi iti hedkuarters iti Watch Tower Society: “Pinilik ti agbiag nga agwaywayas iti panagserbik ken ni Jehova. Aglidayak kadi no dadduma? Pulos a saan. Pudno, dagiti kanito iti panagmaymaysak isu ti maysa kadagiti kapapatgan. Mabalinko ti makisarita ken ni Jehova babaen iti kararag. Matagiragsakko ti panagmennamenna ken ti personal a panagadal nga awan ti pakasingsingaan. . . . Ti kinawaywayas adu ti naipaayna iti rag-ok.”
9. Aniada dagiti dadduma a pribilehio iti serbisio a mabalin a tagiragsaken dagiti agwaywayas a Kristiano?
9 Ti agwaywayas a tao umawat met kadagiti pribilehio iti panagserbi a mabalin a saan a silulukat kadagiti naasawaan a tattao nga addaan iti rebbengen iti pamilia. Kas pangarigan, mabalin nga addada dagiti gundaway iti amin-tiempo a ministerio kas maysa a payunir iti maysa a lugar a sadiay dakkel ti pakasapulan kadagiti manangiwaragawag iti Pagarian. Wenno ti agwaywayas nga agtutubo a lalaki ti mabalin nga addaan iti pribilehio nga agserbi kas miembro iti pamilia ti Bethel idiay hedkuarters ti Watch Tower Society wenno iti maysa a sanga nga opisina. Ti maysa a di naasawaan a babai ti mabalin a makikadua kadagiti natataenganen nga agwaywayas a babbai iti serbisio a kinapayunir iti kongregasion iti ilida wenno iti sabali a teritoria a masapul a matrabaho. Apay a dikay pagsaritaan daytoy a posibilidad iti manangaywan iti sirkito? Kas maysa a di naasawaan a Kristiano, ipaayyo ti bagiyo iti ad-adu pay a panagserbi a pakaidayawan ni Jehova, ket bendisionannakayto a siwawadwad.—Malakias 3:10.
Ulidan Manipud iti Napalabas
10. Siasino ti nangipaay iti kangrunaan nga ulidan iti di naasawaan nga adipen ni Jehova, ken apay a pagarupenyo a ti kinawaywayasna ket pagimbaganna?
10 Ti kangrunaan nga ulidan iti di naasawaan nga adipen ni Jehova isu ni Jesu-Kristo. Isut’ naan-anay a naipamaysa iti panangaramid iti pagayatan ti Dios. “Ti taraonko isu ti panangaramidko iti pagayatan ti nangibaon kaniak ken ti panangturposko iti trabahona,” kinuna ni Jesus. (Juan 4:34) Anian ti kinaokupadona—iti panangaskasaba, panangagas kadagiti masaksakit, ken dadduma pay! (Mateo 14:14) Ni Jesus addaan iti pudpudno nga interes kadagiti tattao ket saan a mariribukan iti kaadda dagiti lallaki, babbai, ken ub-ubbing. Kinapudnona, isut’ nagdaliasat iti ministeriona, a kaduana dagiti dadduma kadagiti sumagmamano nga okasion. (Lucas 8:1-3) Ngem anian a nagrigat koma dayta a trabaho no kakuyogna ti maysa nga asawa ken dagiti babassit nga annak! Awan duadua, ti kinawaywayas ket maysa a pagimbagan iti kaso ni Jesus. Itatta, ti agwaywayas a Kristiano mabalin a tagiragsakenna ti umasping met a pagimbagan, nangnangruna no isut’ maawagan a mangiwaragawag iti mensahe ti Pagarian kadagiti nasulinek wenno napeggad a luglugar.
11, 12. Aniada dagiti nagsayaatan nga ulidan a naibaga a maipaay kadagiti agwaywayas a babbai nga agserserbi ken ni Jehova itatta?
11 Ngem dagiti dadduma masarakanda met a ti kinawaywayas ket praktikal ken makagunggona. Ti anak a babai ni Jefte situtulok a tinungpalna ti kari ni amana babaen ti panagtalinaedna nga agwaywayas iti maysa a sosiedad a nangikabil iti kasta unay a panangipaganetget iti panagasawa ken dagiti annak. Nasarakanna ti rag-o iti panagserbi ken ni Jehova, ket nakapatpateg a dagiti dadduma ti kankanayon a nangparegta kenkuana. Ta, “dagiti annak a babbai ti Israel mapanda iti tinawentawen a manglaglagip idi anak a babai ni Jefte a Galaadita, bayat iti uppat nga aldaw iti makatawen”! (Oc-ocom 11:34-40) Umasping met iti dayta, dagiti naasawaan a Kristiano ken dagiti dadduma pay masapul a komendaranda ken paregtaenda dagiti agwaywayas a babbai a situtured nga agserserbi ken Jehova itatta.
12 Dagiti uppat nga annak ni Felipe a babbai “nagipadtoda.” (Aramid 21:8, 9) Dagitoy a di naasawaan a babbai ti mabalin a nakagun-od iti adu a pannakapnek manipud iti aktibo a panagserbida iti pakaidayawan ni Jehova. Umasping iti dayta, adu nga agtutubo nga agwaywayas a babbai itatta ti addaan iti makagunggona a pribilehio iti panagserbi kas payunir, wenno amin-tiempo a manangiwaragawag iti Pagarian. Sigurado, dagitoy maikarida iti komendasion kas paset iti ‘dakkel a buyot dagiti babbai a mangiwarwarnak iti naimbag a damag.’—Salmo 68:11.
13. Kasano a ti kaso ni Pablo iyilustrarna a ti kinawaywayas mabalin a makagunggona a wagas iti panagbiag?
13 Ni apostol Pablo nasarakanna ti kinawaywayas a makagunggona. Isut’ nagdaliasat iti rinibribo a kilometros iti ministeriona ket sinangona ti adu a rigat, adu a peggad, dagiti pannakapuypuyat, ti nakaro a bisin. (2 Corinto 11:23-27) Awan duadua, amin daytoy ti mabalin a nakarigrigat ken makariribuk no ni Pablo ket naasawaan. Kasta met, mabalin a saan koma a naikkan iti pribilehio kas “maysa nga apostol kadagiti nasnasion” no isu ket mangtartaripato iti maysa a pamilia. (Roma 11:13) Nupay sinangona dagiti pannakasusuot, ni Pablo napaneknekanna a mismo a ti kinawaywayas mabalin a makagunggona a wagas iti panagbiag.
Dagiti Moderno-Aldaw nga Ulidan
14. Aniada a kapkapadasan ti tinagiragsak dagiti colporteurs, a kaaduan kadakuada ti di naasawaan?
14 Kas ken ni Pablo ken dagiti dadduma a di naasawaan nga immuna a Kristiano, adu iti ili ti Dios a nakiraman iti trabaho a colporteur (manipud 1881 a nagtultuloy) ti agwaywayas a tattao nga awanan iti pamilia nga agpannuray kadakuada. Dagitoy situtulokda a napan kadagiti saanda nga ammo a siudad, il-ili, ken aw-away, nga agsapsapul kadagidiay addaan iti naimbag panagpuspuso ken mangipaima kadagiti literatura iti Biblia kadakuada. Ti panagbiahe mabalin a babaen iti tren, bisekleta, dagiti karetela, wenno kotse. Kaaduanna, siraragsakda a magna manipud balaybalay. (Aramid 20:20, 21) “No dadduma isukatda dagiti [literatura ti Biblia] kadagiti produkto iti talon, dagiti manok, sabon ken aniaman a banag, isu nga usarenda wenno ilakoda kadagiti dadduma,” nalagip ti maysa a saksi ni Jehova, a nanginayon pay: “No dadduma, iti mammano ti matagtagitaona a lugar, makipagnaedda kadagiti mannalon ken dagiti agay-aywan iti rancho iti agpatnag, ken no dadduma maturogda pay kadagiti nabunton a garami . . . Dagitoy a matalek [a kaaduan kadakuada ti di naasawaan] nagtalinaedda iti adu a tawtawen agingga a lallakay ken babbaketdan.” Sigurado, maysa kadakuada saritaenna ti biang dagidiay kaaduan a nabayagen a colporteur idi isut’ nagsurat: “Dakami agtutubokami ken naragsak iti serbisio, a maragsakankami a mangbusbos iti pigsami iti panagserbi ken ni Jehova.”
15. Para kadagiti adu a di naasawaan a payunirs, ania a ruangan nga agturong iti dakdakkel a trabaho ti nalukatan idi 45 a tawtawen ti napalabasen?
15 Adu a payunirs, wenno amin-tiempo a manangiwaragawag ti Pagarian iti naud-udi a tiempo, ti saan met a naasawaan. Dagitoy masansan a nangasabada kadagiti naiputputong a luglugar, timmulongda a nangirugi kadagiti baro a kongregasion, ken tinagiragsakda dagiti dadduma a bendision iti serbisio ni Jehova. Kadagiti dadduma kadakuada, maysa a naragsak a ruangan nga agturong iti dakdakkel a trabaho ti nalukatan idi nangrugi nga agandar ti Watchtower Bible School of Gilead idi 1943 idi madama pay laeng ti Gubat Sangalubongan II. (1 Corinto 16:9) Wen, adu kadagidiay a di naasawaan a payunir ti nakaawat iti pannakasanay a misionero idiay Gilead School ket di nagbayag isaksaknapdan ti mensahe ti Pagarian kadagiti baro a teritoria. Gaput’ awan ti pannakalappedda kadagiti rebbengen iti naasawaan, dagitoy impaayda dagiti bagbagida iti panagserbi ken Jehova, ket dadduma kadagidiay immuna a nagturpos ti agwaywayas pay laeng ken aktibo iti misionero a tay-ak wenno dadduma pay a paset iti amin-tiempo a panagserbi.
16. Ania ti adda a pammaneknek a ti kinawaywayas ket makagunggona a wagas ti panagbiag a nasarakan dagiti di naasawaan a miembro iti pamilia ti Bethel?
16 Adu a di naasawaan a Kristiano ti nagserbin iti adu a tawtawen kas miembro iti pamilia ti Bethel idiay hedkuarters ti Watch Tower Society wenno kadagiti sangsangana iti sadinoman a lugar iti lubong. Nasarakanda kadi ti kinawaywayas a makagunggona a wagas iti panagbiag? Kinapudnona, wen. Kas pangarigan, maysa nga agwaywayas a kabsat a lalaki a nakapagserbin idiay Brooklyn Bethel iti adu a tawtawen ti nagkuna: “Ti rag-o iti pannakakita kadagiti minilion a magasin ken dagiti dadduma pay a publikasion nga addaan iti mensahe iti Sao ti Dios a maisaksaknap iti ungto ti daga ket maysa a nakaskasdaawen a gunggona.” Kalpasan iti 45 a tawtawen a panagserbi idiay Bethel, ti sabali pay a di naasawaan a kabsat a lalaki ti nagkuna: “Tunggal aldaw dawdawatek iti nainlangitan nga Ama babaen iti kararag ti tulong ken kinasirib tapno makapagtalinaedak a napigsa ken nasalun-at iti naespirituaan ken kasta met iti pisikal tapno maitultuloyko ti mangaramid iti nasantuan a pagayatanna. . . . Pudno a tinagiragsakko ti naragsak, makagunggona ken nabendisionan a wagas iti panagbiag.”
Panangtaginayon iti Kinadalus iti Kinawaywayas
17. Ania dagiti dua a tulong iti panangtaginayon iti kinadalus iti kinawaywayas?
17 A ti biag iti kinawaywayas mabalin a makagunggona ket makita manipud kadagiti ulidan iti Biblia ken iti moderno a panawen. Siempre, bayat iti aniaman a panawen iti panagbiag a nabusbos iti tiempo ti kinawaywayas, masapul nga ‘agtalinaed a sititibker iti pusona.’ (1 Corinto 7:37) Ngem ania ti makatulong iti panangtaginayon iti kinadalus bayat a di naasawaan? Ti kadakkelan a Gubuayan iti tulong isu ni Jehova, ti “Dumngeg iti kararag.” (Salmo 65:2) Gapuna iyugaliyo ti masansan nga agdawat kenkuana. “Managtalinaed iti panagkararag,” a dawaten ti espiritu ti Dios ken ti tulongna iti panangipakita kadagiti bungbungana, isu a mangiraman iti talna ken ti panagteppel. (Roma 12:12; Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Ket, kalpasanna, buyogen iti kararag, kankanayon a panunotenyo ken iyaplikar ti balakad iti Sao ti Dios.
18. Kasano a mainaig ti 1 Corinto 14:20 iti panagtalinaed ti maysa a nadalus kas di naasawaan a tao?
18 Ti sabali pay a tulong iti panangtaginayon iti kinadalus iti kinawaywayas isu ti panangliklik iti aniaman a banag a manggargari iti seksual a kinaderrep. Nalawag, daytoy iramanna ti pornograpia ken dagiti imoral a paglinglingayan. Kinuna ni Pablo: “Ngem iti kinadakes kaskay la koma ubbing; ngem iti panagis-isip kakaskay koma tao a nataenganen.” (1 Corinto 14:20) Dikay sapulen ti pannakaammo wenno kapadasan maipapan iti kinadakes, no di ket babaen iti tulong ti Dios nainsiriban nga agtalinaed a nanengneng ken awan ammona a kas maysa nga ubing no maipapan iti daytoy a banag. Maigiddato iti dayta, laglagipenyo a ti seksual nga imoralidad ken ti panagsalungasing ket di umiso iti imatang ni Jehova.
19. Ania dagiti kasuratan a mangitudo kadagiti dadduma a pamay-an iti panagtalinaed a nadalus kas agwaywayas a tao?
19 Matulongankayo nga agtalinaed a nadalus kas di naasawaan a tao babaen ti panangsaluadyo iti pannakilangenyo. (1 Corinto 15:33) Liklikanyo ti pannakilangen kadagidiay a mamagbalin iti sekso ken ti panagasawa a dadakkel a bambanag iti panagbiagda ken iti panagsasaritada. Iti amin a pamay-an liklikanyo dagiti naalas a panangsursuron! Namalakad ni Pablo: “Ngem ti pannakikamalala ken ti amin a kita ti kinarugit wenno ti agum saan man la koma a madukit kadakayo kas mayannurot kadagiti sasanto; ket uray dagiti naalas a panagsasao ken dagiti awan kapapay-anna ken dagiti naalas a panangsursuron, bambanag a di maipaay, no di ket kadagiti koma panagiaman.”—Efeso 5:3, 4.
Maysa a Makagunggona a Masanguanan
20. Ti panangikabil kadagiti tawtawen iti kinawaywayas iti kasayaatan a pakausaran iti serbisio ni Jehova ket agbanagto iti ania?
20 Ti panangikabil kadagiti tawtawenyo kas di naasawaan iti mabalin a kasayaatan a pakausaranna iti panagserbi ken ni Jehova ket makaiyeg iti agdama a pannakapnek ken talna iti panunot. Ti panangaramid iti kasta makaipaay met iti naespirituan a kinanataengan ken kinatalged. No agtalinaedkayo nga agwaywayas a maigapu iti Pagarian agingga iti panungpalan daytoy dakes a sistema dagiti bambanag, dinto malipatan ni Jehova ti panangikagumaanyo a buyogen iti panagsakripisio iti sagrado a serbisiona.
21. No makiasawakayonto kalpasan iti panawen iti kinadalus ken ti makagunggona a kinawaywayas, iti ania ti mabalin a pakiasawaanyonto?
21 No sipapasnek nga itultuloyyo dagiti intereses iti Pagarian kas di naasawaan a lalaki wenno babai, tagiragsakenyonto dagiti adu a bendision. (Proverbio 10:22) Ngarud no mangasawakayonto iti kamaudiananna, sumrekkayto iti panagasawa nga addaan iti dakdakkel a kapadasan ken maysa a nabaknang a naespirituan a nalikudan. Kasta met, babaen ti panangsurot iti balakad iti Kasuratan, pilienyonto ti dedikado manangsalimetmet ti kinatarnaw nga asawa a makatulongto kadakayo nga agserbi a simamatalek iti Dios. Kabayatanna, masarakanyonto ti kinawaywayas a makagunggona a wagas iti panagbiag iti panagserbi iti naayat a Dios, ni Jehova.
Kasano ti Isusungbatyo?
◻ Kadagiti ad-adipen ni Jehova, ania dagiti dadduma a gunggona iti nadalus a kinawaywayas?
◻ Ania dagiti Nainkasuratan nga ulidan ti adda a mangipakita a ti kinawaywayas ket mabalin a makagunggona?
◻ Kadagiti moderno a tiempo, ania dagiti adda kadatayo nga ulidan iti makagunggona a kinawaywayas?
◻ Ania ti makatulong iti maysa a Kristiano nga agtalinaed a nadalus bayat a di naasawaan?
[Kahon iti panid 19]
Dagiti Tulong iti Panangtaginayon iti Kinadalus iti Kinawaywayas
◆ Agkararag a kanayon a maipaay iti espiritu ti Dios ken iti tulongna iti panangiparangarang iti bungbungana
◆ Panunotenyo ken kanayon nga iyaplikar ti balakad iti Sao ti Dios
◆ Liklikanyo ti pornograpia ken dagiti imoral a paglinglingayan
◆ Saluadanyo ti pannakilangenyo
◆ Liklikanyo ti narugit a sasao ken naalas a panangsursuron
[Dagiti ladawan iti panid 18]
Ti anak a babai ni Jefte, ni apostol Pablo, ken dagiti dadduma nga ad-adipen ni Jehova nasarakanda a ti kinawaywayas ket makagunggona a wagas iti panagbiag. Kastakayo met aya?