TIRAD A PAGABUG

Ramit iti panagtalon a kasla sarukod nga agarup 2.5 m (8 pie) ti kaatiddogna ken kangrunaan a naaramat a pangabug ken pangiturong kadagiti toro no agar-arado. Ti maysa nga ungtona ket addaan iti natadem a metal a tirad a pangtugkik iti animal, ken iti bangir nga ungtona adda naikapet a maysa nga akaba a sinanpaet a tadem a naaramat a pangikkat iti rugit ken pila iti subsob ti arado wenno pangdalus iti dayta kadagiti ramut ken siit.

“Maysa a tirad a pagabug iti baka” ti inaramat ni Samgar idi pinapatayna ti 600 a Filisteo. (Uk 3:31) Ti Hebreo a sao ditoy a naipatarus a “tirad a pagabug” (mal·madhʹ) ket nagtaud iti ramut a sao a la·madhʹ (agsursuro; isuro).

Dakamaten ti rekord ti Biblia nga idi adda dagiti Israelita iti sidong ti panangdominar dagiti Filisteo bayat ti panagturay ni Saul, saanda a napalubosan a maaddaan kadagiti mammanday isu a napilitanda a sumalog kadagiti Filisteo tapno ipaasada dagiti ramitda a pagtalon ken tapno ipaikapetda a siiirut dagiti tirad a pagabugda iti baka (nalawag a dagiti metal a tirad).​—1Sm 13:19-21.

Ti tirad a pagabug ket maipadis iti sasao ti masirib a tao, sasao a mangtignay iti umim-imdeng tapno rumang-ay maitunos iti nangngeganna a sirib. (Ec 12:11) Ti piguratibo nga ebkas a “panangkugtar kadagiti tirad a pangabug” ket nagtaud iti aramiden ti maysa a nabanus a toro no labananna ti panangtugkik ti tirad a pagabug babaen ti panangkugtarna iti dayta, a pakadangranna a mismo. Ngarud daytoy nga ebkas ipasimudaagna ti pananglaban wenno panagrebelde iti nainkalintegan nga autoridad wenno iti kasasaad a saan a mabalin a baliwan, a pakadangranan ti maysa a tao no aramidenna ti kasta. Daytoy a mismo ti inaramid ni Saulo sakbay a nagbalin a Kristiano, babaen ti panangbusorna kadagiti pasurot ni Jesu-Kristo, isuda a tultulongan ni Jehova a Dios.​—Ara 26:14; idiligyo ti Ara 5:38, 39.