Kalikaguman Kadi ti Dios ti Panagayunar?

TI LINTEG ti Dios a naited babaen ken Moises kinalikagumanna ti panagayunar iti maymaysa la nga okasion​—iti tinawen nga Aldaw a Panangabbong. Imbilin ti Linteg nga iti dayta nga aldaw dagiti Israelita ‘pagladingitenda dagiti kararuada,’ a kayatna a sawen nagayunarda. (Levitico 16:29-31; 23:27; Salmo 35:13) Nupay kasta, daytoy nga ayuno saan a pormalismo laeng. Ti pannakarambak ti Aldaw a Panangabbong tinignayna ti ili ti Israel nga ad-adda koma a sipupuot iti kinamanagbasolda ken ti pannakasapulda iti subbot. Nagayunarda met iti dayta nga aldaw tapno iyebkas ti panagladingitda kadagiti basolda ken panagbabawida iti saklang ti Dios.

Nupay daytoy laeng ti obligado a panagayunarda iti sidong ti Linteg Mosaiko, nagayunar dagiti Israelita kadagiti sabali nga okasion. (Exodo 34:28; 1 Samuel 7:6; 2 Cronicas 20:3; Esdras 8:21; Esther 4:3, 16) Kabilang ditoy dagiti boluntario nga ayuno kas panangiparang iti panagbabawi. Indagadag ni Jehova iti nagsalungasing nga ili ti Juda: “Agsublikayo kaniak iti amin a pusoyo, ken buyogen ti panagayunar ken panagsangit ken panagdung-aw.” Saan a nairanta a para-pabuya laeng daydi, ta intuloy a kinuna ti Dios: “Pigisenyo ti puspusoyo, ket saan a ti kawkawesyo.”​—Joel 2:12-15, NW.

Idi agangay, adun dagiti nagayunar kas pammarang a pormalismo. Kinagura ni Jehova ti kakasta a parawpaw a panagayunar gapuna insaludsodna kadagiti managinsisingpet nga Israelita: “Kasta aya ti pagbalinan ti panagayunar a pinilik, kas aldaw a maipaay iti naindagaan a tao a mangpaladingit iti kararuana? A pangiruknoyna iti ulona kas iti maysa a lidda, ken yukradna ti lupot a nakersang ken dapdapo iti iddana? Isu aya daytoy ti naganem a panagayunar ken aldaw a maawat ken Jehova?” (Isaias 58:5, NW) Imbes a pagpammarangda ti panagayunarda, dagitoy a nasukir nga umili nabalakadanda a mangpataud kadagiti bunga a maitutop iti panagbabawi.

Adda dagiti ayuno nga impasdek dagiti Judio a di inanamongan ti Dios manipud pay rugi. Kas pagarigan, adda idi tiempo a dagiti taga-Juda adda uppat a tinawen nga ayunoda a pangrambak kadagiti didigra a nainaig iti pannakaraut ken panaglangalang ti Jerusalem idi maikapito a siglo K.K.P. (2 Ar-ari 25:1-4, 8, 9, 22-26; Zacarias 8:19) Idi naluk-atanen dagiti Judio manipud iti pannakakautibo idiay Babilonia, kinuna ni Jehova baeten ken propeta Zacarias: “Idi a nagayunarkayo . . . , ket daytoy bayat ti pito pulo a tawen, pudno aya a nagayunarkayo kaniak, kaniak met laeng?” Inwaksi ti Dios dagitoy nga ayuno tangay dagiti Judio nagayunar ken dinung-awanda dagiti panangukom a nagtaud a mismo ken Jehova. Ti didigra nga immapay kadakuada isut’ nagayunaranda, saan ket a gapu kadagiti bukodda a salungasing a nangitagad iti dayta. Idi naisublidan iti daga a nakayanakanda, tiempon tapno agrag-oda imbes a dungdung-awanda ti napalabas.​—Zacarias 7:5.

Ti Kadi Panagayunar Para Kadagiti Kristiano?

Nupay di binilin ni Jesu-Kristo dagiti adalanna nga agayuno, isu ken dagiti pasurotna nagayunarda iti Aldaw a Panangabbong tangay addada iti sidong ti Linteg Mosaiko. Kanayonanna, dadduma nga adalanna siboboluntario a nagayunarda kadagiti sabali nga okasion, tangay di insuro ni Jesus a liklikandan a mamimpinsan dayta. (Aramid 13:2, 3; 14:23) Kaskasdi, dida koma pulos a ‘palaaden dagiti rupada tapno agparangda nga agay-ayunar kadagiti tattao.’ (Mateo 6:16) Ti kakasta a pammarang a kinasanto mabalin nga apresiaren ken anamongan dagiti dadduma a tattao. Ngem, ti Dios saan a maay-ayo iti kakasta a panagpammarang.​—Mateo 6:17, 18.

Nadakamat met ni Jesus ti panagayunar dagiti pasurotna iti tiempo ti ipapatayna. Saanna nga inyussuat dita ti ritual a panagayunar. Imbes ketdi, impasimudaagna ti nasaem a panagleddaang a mapasarandanto. Apaman a mapagungar, kaduaennanto manen ida, ket awanton ti gapu nga inda agayunar.​—Lucas 5:34, 35.

Nagngudo ti Linteg Mosaiko idi a “ni Kristo naidaton a namimpinsanen tapno awitenna ti basbasol dagiti adu.” (Hebreo 9:24-28) Ket idi nagngudo ti Linteg, nagngudo ti bilin a panagayunar iti Aldaw a Panangabbong. Gapuna, daydi kakaisuna nga obligado a panagayunar a nasao iti Biblia naikkaten.

Ti Ngay Kuaresma?

Ania, no kasta, ti nakaibasaran ti ugali ti Kakristianuan nga agayunar no Kuaresma? Dagiti Iglesia Katolika ken Protestante agpareho a bigbigenda ti Kuaresma, nupay ti wagas a panangrambakda ket agduma iti kada iglesia. Adda dagidiay maminsan la a mangan iti maysa nga aldaw bayat ti 40 nga aldaw sakbay ti Domingo Paskua. Dadduma ti agayunar nga interamente no iti Kurkuros ken Biernes Santo laeng. Para kadagiti dadduma, ti Kuaresma isut’ panangliklikda iti karne, ikan, itlog, ken gatas.

Ti Kuaresma kunada a naibasar iti 40 nga aldaw a panagayunar ni Jesus kalpasan a nabautisaran. Impasdekna aya idi ti ritual a masapul a suroten iti tinawen? Nikaanoman. Nabatad a kasta tangay awan inrekord ti Biblia a kasta nga ugali kadagidi immuna a Kristiano. Ti Kuaresma damo a narambakan idi maikapat a siglo kalpasan ni Kristo. Kas kadagiti adu a dadduma pay a sursuro ti Kakristianuan, binulodda dayta kadagiti pagano.

No ti Kuaresma ket panangtulad iti panagayunar ni Jesus idiay let-ang kalpasan a nabautisaran, apay a rambakanda dayta kadagiti lawas nga agngudo iti Domingo Paskua​—ti naipapan a tiempot’ panagungarna? Saan a nagayunar ni Jesus kadagidi aldaw sakbay ti ipapatayna. Ipasimudaag dagiti salaysay ti Ebanghelio nga isu ken dagiti adalanna sinarungkaranda dagiti balay ket nakipanganda idiay Betania sumagmamano la nga aldaw sakbay a natay. Sa kinnanna ti makan iti Paskua iti rabii kasakbayan ti ipapatayna.​—Mateo 26:6, 7; Lucas 22:15; Juan 12:2.

Adda banag a maadal iti panagayunar ni Jesus kalpasan a nabautisaran. Iyus-ussuatna idi ti nakapatpateg a ministerio. Nairaman ti pannakaalangon ti kinasoberno ni Jehova ken ti masanguanan ti intero a natauan a rasa. Tiempo daydi ti napalalo a panagmennamenna ken ti sikakararag nga iyaadani ken Jehova nga agpatulong ken agpaidalan. Iti dayta a tiempo maikanatad a nagayunar ni Jesus. Daytoy ti mangipasimudaag a ti panagayunar ket makagunggona no maaramid buyogen ti umiso a motibo ken iti maikanatad nga okasion.​—Idiligyo ti Colosas 2:20-23.

No Kaano a Makagunggona ti Panagayunar

Amirisentay ti sumagmamano ita nga okasion a ti agdaydayaw iti Dios mabalinna ti agayuno. Ti maysa a nakaaramid iti basol nalabit awan ganasna a mangan iti sumagmamano nga aldaw. Daytoy ket saan a pagpalastog wenno gaput’ ungetna iti disiplina a naawatna. Ken, siempre, ti mismo a panagayunar saan nga isut’ manglinteg iti basolmo iti Dios. Nupay kasta, daydiay pudpudno a managbabawi mariknana ti nasaem a ladingit iti panangpaluksawna ken Jehova ken nalabit kadagiti gagayyem ken pamiliana. Ti leddaang ken nasged a panagdawat iti pammakawan mabalin a pukawenna ti ganas a mangan.

Ni Ari David ti Israel umarngi ti kapadasanna. Idi sangsanguenna ti posible nga ipapatay ti inyanak ni Batseba kenkuana, impamaysana amin a pamuspusanna a nagkarkararag ken Jehova tapno maipakaasina ti ubing. Bayat a naisentro ti emosion ken kiredna kadagiti kararagna, nagayunar. Kasta met, ti pannangan agparang a di maikanatad bayat dagiti makaburibor a kasasaad itatta.​—2 Samuel 12:15-17.

Mabalin nga adda met dagiti tiempo a ti tao a nadiosan kayatna nga ipamaysa dagiti nauneg a naespirituan a banag. Nalabit kasapulan nga agsirarak iti Biblia ken kadagiti Nakristianuan a publikasion. Nalabit masapul ti tiempo a panagmennamenna. Bayat iti kasta a napasnek a panagad-adal, dayta nga indibidual mabalin a dina kayat ti masinga babaen ti pannangan.​—Idiligyo ti Jeremias 36:8-10.

Adda dagiti Nainkasuratan nga ehemplo dagiti adipen ti Dios a nagayunar no agaramidda ti serioso a pangngeddeng. Idi tiempo ni Nehemias masapul nga agsapatada ken Jehova, ket dagiti Judio mailunodda no salungasingenda dayta. Masapul nga ikarida nga iwaksida dagiti ganggannaet a babbaketda ken suminada kadagiti aglikmut a nasion. Sakbay a nagsapatada ken bayat nga impudnoda dagiti salungasingda, nagayunar ti intero a kongregasion. (Nehemias 9:1, 38; 10:29, 30) No maipasango kadagiti nadagsen a pangngeddeng, ti Kristiano mabalin a liklikanna ngarud ti mangan iti ababa a tiempo.

Ti pangngeddeng nga ar-aramiden idi dagiti bagi ti papanglakayen iti nagkauna a kongregasion Kristiano ti napakuyogan no dadduma iti panagayunar. Itatta, dagiti panglakayen ti kongregasion a mangsango kadagiti narikut a pangngeddeng, nalabit mainaig iti kaso a hudisial, mabalin a liklikanda ti taraon bayat nga usigenda dayta.

Ti panagayunar iti nagduduma a sirkumstansia ket personal a desision. Ti maysa dina koma ukomen ti sabali maipapan itoy a banag. Ditay koma kayat ti ‘agparang a nalinteg kadagiti tattao’; wenno pagbalinentay ti taraon a nakapatpateg unay ket singaenna ti panangtamingtay kadagiti serioso nga obligasion. (Mateo 23:28; Lucas 12:22, 23) Ket ipakita ti Biblia a ti Dios dina kalikaguman nga agayunartayo ngem dina met iparit dayta.

[Ladawan iti panid 7]

Ammoyo kadi no apay a nagayunar ni Jesus iti 40 nga aldaw kalpasan a nabautisaran?