CARQUEMIS
Napateg a sentro ti komersio nga adda iti makinlaud takdang ti makinsursurong a paset ti Eufrates iti maysa kadagiti kangrunaan pagballasiwan dayta a karayan. Ti maysa a kangrunaan a ruta ti komersio ket manipud Nineve agingga iti Haran (agarup 88 km [55 mi] laeng iti daya ti Carquemis), kalpasanna bumallasiw iti Eufrates idiay Carquemis, ket agtultuloy nga agturong iti Ginget Orontes idiay Libano, a manipud iti dayta a disso kumamang ti dadduma pay a ruta iti Mediteraneo wenno iti abagatan nga agturong iti Palestina ken Egipto. Nabatad a bimmaknang ti siudad gapu iti impastrek a kuarta dagiti aglasat a sangkakuyogan a managbiahe babaen ti panagbuisda.
Gapu iti nagsayaat nga ayanna, agpadpada agpaay iti komersio ken militaria, ti Carquemis ket kayat a sakupen dagiti manangraut a pagarian kadagidi immuna a tiempo. Sinamsaman dayta ni Faraon Thutmose III (iti ngalay ti maikadua a milenio K.K.P.), ken inlanad met ni Ramses III a rinautna ti siudad. Dineskribir ni Ashurnasirpal II (iti maikasiam a siglo K.K.P.) ti ibaballasiwna iti Eufrates kadagiti balsa nga addaan kadagiti patapaw a bimsog a lalat ti kalding ken kinunana nga immawat iti impuesto manipud iti ari ti Carquemis a nakairamanan ti 20 a talento a pirak, 100 a talento a gambang, 250 a talento a landok, mainayon pay ti balitok a bambanag, alikamen a naparabawan iti marfil, kawkawes a lienso ken delana, ken dadduma pay a nakamkam.
Agparang ti Carquemis iti salaysay ti Biblia iti Isaias 10:9-11, a nangipadtuan ni Jehova ti idadarup ti Asiria maibusor iti Israel ken Juda. Ti napasindayag nga Asirio nga agturay ket nadeskribir nga inlistana ti Carquemis a kas maysa kadagiti pagarian a saan a makasarked iti bilegna. Awan duadua a tumukoy daytoy iti panangparmek ti Asiria iti agwaywayas a pagarian ti Carquemis babaen ken Sargon II, kapanawenan ni Ari Ezekias. Kalpasan dayta, ti Carquemis inturayan ti maysa nga Asirio a gobernador.
Idi agangay, kalpasan ti pannakarba ti Nineve, ti kabesera ti Asiria, inturong ni Faraon Neco ti buyotna nga agpaamianan tapno tulonganda dagiti Asirio. Simamaag a pinadas ni Ari Josias ti Juda a pagsanuden dagiti puersa ti Egipto idiay Megiddo ket isu napapatay gapu iti dayta a gandatna (a. 629 K.K.P.). (2Cr 35:20-24) Idi 625 K.K.P. napasamak ti nainget a bakal idiay Carquemis iti nagbaetan dagiti buyot ti Egipto ken Babilonia. Babaen ti panangidaulo ni Nabucodonosor nagballigi iti kasta unay dagiti taga Babilonia maibusor kadagiti puersa ni Faraon Neco ket dimmarup iti Siria ken Canaan. Daytoy a bakal pinagpatinggana ti nabileg a turay ti Egipto kadagitoy a rehion. Ti salaysay ti Biblia iti Jeremias 46:2 ket kapadpada ti salaysay Dagiti Cronica ti Babilonia (B.M. 21946), nga agpadada a mangdesdeskribir iti pannakaabak ti buyot ti Egipto.
Naaramid dagiti panagkabakab iti naranga a munturod ti Carquemis, nga adda iti abagatan a daya ti bassit nga ili ti Turkia nga isu ti Karkamış (sigud a Cerablus wenno Barak). Ti Jerablus nga ili ti Siria, nga adda laeng iti ballasiw ti ketegan ket nairaip iti 93-ek (230 acre) a disso. Nasarakan ti nakaad-adu a dokumento iti pagsasao a maaw-awagan ita iti “hieroglipiko a Heteo,” ket patien nga iti agarup dua a siglo bayat ti naud-udi a paset ti maikadua a milenio K.K.P., ti Carquemis ket inturayan ti maysa nga imperio a ti kabeserana ket Hattushash. (Nupay kasta, kitaenyo ti HETEO, DAGITI.) Nasarakan met dagiti nagtambukor a kitikit nga addaan iti adu a ladawan a kas iti maysa nga animal a leon ti bagina ken tao ti ulona, kasta met iti simbolo a krus nga adda arinduyog a sirkulo iti rabawna, a mangipaspasimudaag iti nabileg nga impluensia ti Egipto.