• “Ti Babilonia Narban!”
    Ti Padto ni Isaias—Lawag nga Agpaay iti Sangatauan I

    • 5. Kasano nga agbalin ti Babilonia a kas “nagulib” ken “manangagaw”?

      5 Saan pay a ti Babilonia ti dominante a pannakabalin ti lubong idi kaaldawan ni Isaias, ngem makitan a nasaksakbay ni Jehova nga inton dumteng ti tiempona, abusarennanto ti pannakabalinna. Ituloy ni Isaias: “Adda narikut a sirmata a naibaga kaniak: Ti nagulib ti pannakilangenna makilanglangen a sigugulib, ket ti manangagaw mangag-agaw.” (Isaias 21:2a) Pudno a mangagaw ken makilangento a sigugulib ti Babilonia kadagiti nasion a parmekenna, a pakairamanan ti Juda. Samsamento dagiti taga Babilonia ti Jerusalem, takawanda ti templona, ken alaenda dagiti umilina a kautibo sadi Babilonia. Sadiay, sigugulibto a matrato dagitoy awan gawgawayna a kautibo, maumsi gapu iti pammatida, ken awan namnama a makasublida pay iti dagada.​—2 Cronicas 36:17-21; Salmo 137:1-4.

      6. (a) Ania a panagsennaay ti pagpatinggaento ni Jehova? (b) Aniada a nasnasion ti naipadto a mangraut iti Babilonia, ket kasano a matungpal daytoy?

      6 Wen, maikari unay ti Babilonia iti daytoy “narikut a sirmata,” a kaipapanannanto ti narikut a panawen para kenkuana. Ituloy ni Isaias: “Sumang-atka, O Elam! Manglakubka, O Media! Isuamin a panagsennaay gapu kenkuana pinasardengko.” (Isaias 21:2b) Mabang-aranto dagidiay inrurumen daytoy nagulib nga imperio. Kamaudiananna, agpatinggan ti panagsennaayda! (Salmo 79:11, 12) Kasanonto a dumteng daytoy a bang-ar? Dua a nasion ti inaganan ni Isaias a mangraut iti Babilonia: ti Elam ken ti Media. Dua a siglo kalpasanna, idi 539 K.K.P., indauluan ni Ciro a Persiano ti nagtipon a puersa dagiti Persiano ken Medo a maibusor iti Babilonia. No maipapan iti Elam, addanton paset dayta a daga a masakup dagiti Persiano nga ari sakbay pay ti 539 K.K.P.a Karamanto ngarud dagiti Elamita kadagiti buyot ti Persia.

  • “Ti Babilonia Narban!”
    Ti Padto ni Isaias—Lawag nga Agpaay iti Sangatauan I

    • a Pasaray naawagan ni Persiano nga Ari Ciro iti “Ari ti Anshan”​—yantangay ti Anshan ket maysa a rehion wenno siudad iti Elam. Dagiti Israelita idi kaaldawan ni Isaias​—idi maikawalo a siglo K.K.P.​—nalabit dida unay am-ammo ti Persia, idinto ta pagaammodan ti Elam. Mabalin a daytoy ti makagapu no apay nga inaganan ni Isaias ditoy ti Elam imbes a ti Persia.