Balsamo iti Galaad ti Sapsapo a Makaagas

SALAYSAYEN ti Genesis a libro ti Biblia ti nalatak nga estoria maipapan ken Jose nga inlako dagiti kakabsatna kadagiti negosiante nga Ismaelita nga agturong iti Egipto. Naggapu iti Galaad daytoy a bunggoy dagiti negosiante, ket nagkarga dagiti kamelioda kadagiti balsamo ken dadduma pay a tagilako nga ipanda idiay Egipto. (Genesis 37:25) Iparipirip dayta nga ababa a salaysay a ti balsamo manipud Galaad ket matarigagayan unay idi iti nagkauna a Makintengnga a Daya gapu ta epektibo dayta a mangpaimbag.

Ngem idi maikanem a siglo K.K.P., sililiday nga inyimtuod ni mammadto Jeremias: “Awan kadi ti balsamo idiay Galaad?” (Jeremias 8:22) Apay nga inyimtuod dayta ni Jeremias? Ania aya ti balsamo? Adda pay kadi balsamo a maus-usar ita a pangagas?

Balsamo idi Panawen ti Biblia

Balsamo ti gagangay a pangawag iti aniaman a nabanglo ken kaaduanna a nalanit a substansia ken napigket a tutot dagiti agduduma a mula. Ti lana ti balsamo, a masansan a mailaok kadagiti insienso ken bangbanglo, ket maysa a pagaayat dagiti nagkauna a tattao idiay Makintengnga a Daya. Balsamo ti pangawag met kadagiti ramen ti pangpulot a lana ken ti insienso a nausar iti tabernakulo kalpasan unay a naaon dagiti Israelita idiay Egipto. (Exodo 25:6; 35:8) Karaman ti lana ti balsamo kadagiti aglaplapusanan nga insagut ti reyna ti Sheba ken Ari Solomon. (1 Ar-ari 10:2, 10) Ni Ester ket napapintas ken namasahe iti “innem a bulan iti lana ti balsamo” sakbay a dimmatag ken Ari Asuero ti Persia.​—Ester 1:1; 2:12.

Nupay nagtaud ti lana ti balsamo iti nadumaduma a paset ti Makintengnga a Daya, ti balsamo ti Galaad ket namunganay iti Naikari a Daga, yantangay ti Galaad ket maysa a rehion a dayaen laeng ti Karayan Jordan. Ni patriarka a Jacob imbilangna ti balsamo a maysa kadagiti “kasayaatan a bunga ti daga,” ken impatulodna dayta kas sagut iti Egipto. (Genesis 43:11) Karaman met ti balsamo kadagiti dinakamat ni propeta Ezequiel a produkto nga inlako ti Juda ken Israel iti Tiro. (Ezequiel 27:17) Agdinamag ti balsamo gapu ta makaagas. Masansan a madakamat kadagiti nagkauna a literatura ti makaagas ken makapasalibukag nga epekto ti balsamo, nangruna iti panangpaimbag iti sugat.

Balsamo a Pangpaimbag iti Masakit a Nasion

Apay ngarud nga insaludsod ni Jeremias, “Awan kadi ti balsamo idiay Galaad”? Tapno matarusantayo dayta, nasken a subliantayo ti pakasaritaan ti nasion ti Israel. Immunan a nangipaay ni propeta Isaias iti nalawag a panangiladawan iti nakaay-ay-ay a naespirituan a kasasaad ti Israel: “Manipud iti dapan ti saka agingga a mismo iti ulo awan nasalun-at a paset iti dayta. Sugsugat ken dundunor ken sadiwa a sapsaplit​—saan ida a napespes wenno nabedbedan.” (Isaias 1:6) Intultuloy ti nasion ti kinadakesna imbes a bigbigenna ti nakaay-ay-ay a kasasaadna ket agpaagas. Kasta ti kasasaad idi kaaldawan ni Jeremias, isu nga inyunnoyna: “Linaksidda ti mismo a sao ni Jehova, ket ania a sirib ti adda kadakuada?” No la koma nagtaklinda ken Jehova, pinaimbagna koma ida. “Awan kadi ti balsamo idiay Galaad?” Anian a mamagpanunot a saludsod dayta!​—Jeremias 8:9.

Iti nadumaduma nga anag, napno ita ti lubong iti “sugsugat ken dundunor ken sadiwa a sapsaplit.” Agsagsagaba dagiti tattao gapu iti kinapanglaw, kinaawan hustisia, kinamanagimbubukodan, ken kinaawan asi. Maigapu amin dagita iti ilalamiis ti panagayat iti Dios ken iti kaarruba. (Mateo 24:12; 2 Timoteo 3:1-5) Adu ti biktima ti panangidumduma gapu iti puli, kultura, wenno edad. Malaksid kadagita, agsagsagabada pay gapu iti bisin, sakit, gubat, ken ipapatay. Kas ken Jeremias, adu a napasnek a manamati ti mangisalsaludsod no adda pay ngata “balsamo idiay Galaad” a mangpaimbag kadagiti emosional ken naespirituan a sugat dagiti agsagsagaba.

Ti Naimbag a Damag a Mangpaimbag

Idi kaaldawan ni Jesus, dayta met laeng ti saludsod a pampanunoten dagiti napakumbaba a tattao. Ngem nasungbatan dayta. Iti sinagoga idiay Nazaret iti rugrugi ti tawen 30 K.P., binasa ni Jesus ti lukot ni Isaias, nga agkuna: “Ni Jehova pinulotannak a mangibaga iti naimbag a damag kadagidiay naemma. Imbaonnak a mangpatapat iti nasnaayan ti pusona.” (Isaias 61:1) Tinukoy ni Jesus ti bagina kas daydiay naibaon a mangidatag iti bagina kas ti Mesias a mangipakaammo iti makaliwliwa a mensahe.​—Lucas 4:16-21.

Iti intero a ministeriona, sireregta nga inkasaba ni Jesus ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios. (Mateo 4:17) Iti Sermonna iti Bantay, inkarina kadagiti naparigatan a sumayaatto ti kasasaadda: “Naragsakkayo nga agsangsangit ita, agsipud ta agkatawakayto.” (Lucas 6:21) Babaen ti panangipakaammona iti iyaay ti Pagarian ti Dios​—a maysa a mensahe ti namnama​—‘pinatapatan ni Jesus dagidiay nasnaayan ti pusona.’

Agingga ita, makaliwliwa ti “naimbag a damag ti pagarian.” (Mateo 6:10; 9:35) Pudno dayta iti biang da Roger ken Liliane. Idi Enero 1961, damo a naammuanda ti maipapan iti kari ti Dios nga agnanayon a biag, ket kasla balsamo dayta a nangpabang-ar kadakuada. “Uray la a nagsalasalaak gapu iti napalaus a ragsakko a nangpampanunot iti maad-adalko,” kuna ni Liliane. Innayon ni Roger, a sangapulo a tawenen a paralisado ti paset ti bagina, “Napalaus ti rag-ok gapu iti nakaskasdaaw a namnama​—ti panagungar ken ti panagpatingga ti amin nga ut-ot ken sakit.”​—Apocalipsis 21:4.

Idi 1970, natay ti 11 anyos a baritoda. Ngem saanda a naawanan iti namnama. Mariknada a mismo a ni Jehova “paimbagenna dagidiay nasnaayan ti pusona, ket bedbedanna dagiti naut-ot a pasetda.” (Salmo 147:3) Naliwliwada gapu iti namnamada. Iti dandanin 50 a tawen, naaddaanda iti talna ken pannakapnek gapu iti naimbag a damag maipapan iti um-umayen a Pagarian ti Dios.

Masanguanan a Pannakapaimbag

No kasta, adda kadi “balsamo idiay Galaad” ita? Addaantayo pay laeng ita iti naespirituan a balsamo. No ar-arigen, ti liwliwa ken namnama nga ipaay ti naimbag a damag ti Pagarian mabalinna a bedbedan dagiti nadunor a puso. Kayatmo kadi ti mapaimbag iti kasta nga anag? Kasapulan laeng nga akseptarem ti makaliwliwa a mensahe ti Sao ti Dios ket bay-am nga iwanwanna ti biagmo. Minilmilion a tattao ti nangaramiden iti dayta.

Ti pannakapaimbag babaen ti balsamo ket mangipaay iti panirpatan iti nasaysayaat a pannakapaimbag iti masanguanan. Asidegen nga ibanag ni Jehova a Dios ti “pannakaagas dagiti nasion” a mamagbalin a posible iti agnanayon a biag. Iti dayta a tiempo, “awan ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’” Wen, adda pay laeng “balsamo idiay Galaad”!​—Apocalipsis 22:2; Isaias 33:24.

[Ladawan iti panid 23]

Ti mangpaimbag a birtud ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios agtultuloy ti panangpabang-arna kadagidiay nadunor ti pusoda ita