“Pennekekto ti Nabannog a Kararua”

1. Ania a partikular a bendision iti baro a lubong ti segseggaam?

“TI BARO a lubong.” No mangngegmo dagita a sasao, umapay kadi iti panunotmo ti dadduma kadagiti naipadto a bendision, kas iti perpekto a bagi, nawadwad a makapasalun-at a taraon, naaamo nga animal, wenno natalged a pagtaengan? Mabalin a maibagam dagiti teksto iti Biblia a pakabasaan kadagita. Nupay kasta, panunotem met dagitoy a bendision—nasayaat nga espiritual ken emosional a salun-at. No awan dagita, mabalin a mabiit laeng nga agkupas ti ragsak nga itden ti dadduma pay a bendision.

2, 3. Ania a naisangsangayan a bendision ti ipanamnama kadatayo dagiti sinurat ni Jeremias?

² Idi pinaltiinganna ni Jeremias a mangipakauna iti panagsubli dagiti Judio manipud idiay Babilonia, imbaga ti Dios no anianto ti riknada: “Arkosamto ti bagim kadagiti panderetam ket pudno a mapankanto iti sala dagidiay agkatkatawa.” (Basaen ti Jeremias 30:18, 19; 31:4, 12-14.) Adda innayon ti Dios a nalabit makaliwliwa kenka: “Pennekekto ti nabannog a kararua ket ti tunggal aglulupoy a kararua punnuekto.” Iti NET Bible, kastoy ti pannakaipatarus dayta a kari ti Dios: “Naan-anay nga ipaayko ti kasapulan dagidiay nautoyan ken naan-anay a bang-arak ti kararua dagidiay napakapsutan.”—Jer. 31:25.

³ Anian a namnama! Kinuna ni Jehova a naan-anay a pennekenna daydiay nabannog ken maup-upay, ket tungpalenna ti karina. Dagiti sinurat ni Jeremias ipanamnamada kadatayo a mapnektayto met. Saan la a dayta no di ket ipakitada pay no kasanotayo a mapabileg ken agbalin a positibo uray pay itan. Kanayonanna, ipakitada no kasanotay a maparegta dagiti dadduma ket iti kasta mabang-aran dagiti nautoyan a kararuada.

4. Apay a maawatantayo ti rikna ni Jeremias?

⁴ Naliwliwa la ketdi ni Jeremias iti dayta a kari, ket mabalin a makaliwliwa met dayta kadatayo. Apay? Laglagipem ti punto a nadakamat iti Kapitulo 1 daytoy a libro a kas ken Elias, ni Jeremias ket “addaan rikna a kas kadatayo.” (Sant. 5:17) Panunotem ti uray sumagmamano laeng a makagapu no apay a mabalin nga adda dagiti kanito a naupay ni Jeremias wenno limdaang pay ketdi. Mabalin a kasta met ti mariknam no maipasangoka kadagiti umasping a kasasaad.—Roma 15:4.

5. Ania ti nalabit maysa kadagiti nakaupayan ni Jeremias?

⁵ Nalabit a ti maysa kadagiti nangupay ken Jeremias ket dagiti kailianna met laeng. Dimmakkel ni Jeremias idiay Anatot. Maysa dayta a siudad dagiti Levita a sumagmamano a kilometro ti kaadayona iti makin-amianan a daya ti Jerusalem. Mabalin nga addaan ti propeta kadagiti gagayyem ken nalabit kakabagian idiay Anatot. Kinuna ni Jesus a saan a mapadayawan ti maysa a propeta iti mismo nga ilina, ket pudno daytoy ken Jeremias. (Juan 4:44) Saanda laeng a basta inyaleng-aleng wenno rinabrabak. Naminsan, kinuna ti Dios a ‘dagiti lallaki ti Anatot sapsapulenda ti kararua ni Jeremias.’ Sipupungtot a kinunada: “Dika agipadto iti nagan ni Jehova, tapno saanka a matay iti imami.” Anian ta pinangtaan dagiti mismo a kaarruba ken nalabit kakabagianna imbes a dumasigda koma kenkuana!—Jer. 1:1; 11:21.

6. No busorendaka dagiti katrabahuam wenno dadduma pay, kasano a makatulong kenka ti kapadasan ni Jeremias mainaig kadagiti “lallaki ti Anatot”?

⁶ No busbusorendaka dagiti kaarruba, kaeskuelaan, katrabahuan, wenno uray dagiti dadduma a kameng ti pamiliam, laglagipem no kasano a sinaranay ni Jehova ni Jeremias. Kinuna idi ti Dios nga iturongna ti atensionna kadagiti umili iti Anatot a bumusbusor iti propetana. (Basaen ti Jeremias 11:22, 23.) Gapu iti pammatalged ti Dios, sigurado a naparmek ni Jeremias ti aniaman a pannakaupay a nariknana gapu iti panangbusor kenkuana dagiti kailianna. Di nagbayag, inturong ti Dios ti atensionna kadagiti lallaki ti Anatot babaen ti panangyegna iti didigra kadakuada. Iti biangmo, namnamaem nga ammo ni Jehova ti mapaspasamak, wenno makitkitana ti ar-aramiden dagiti bumusbusor. (Sal. 11:4; 66:7) No “agtalinaedka” iti pannursuro ti Biblia ken aramidem ti umiso, mabalin a matulongam ti dadduma kadagiti bumusbusor tapno mailiklikda iti didigra.—1 Tim. 4:16.

DAGITI PAKAIGAPUAN TI PANNAKAUPAY

7, 8. Kasano a nairurumen ni Jeremias, ken ania ti nariknana?

⁷ Saan laeng a ti panangipangta dagiti kailianna ti napasaran ni Jeremias. Usigentayo ti inaramid kenkuana ti maysa a nalatak a tao idiay Jerusalem, ti padi nga agnagan Pasur.a Idi mangngegna ti padto ni Jeremias, “ni Pasur kinabilna ni Jeremias a mammadto ket inkabilna kadagiti tul-ong.” (Jer. 20:1, 2) Mabalin a nakarkaro pay dayta ngem iti tungpa. Sigun iti dadduma, pinasaplit ni Pasur ni Jeremias iti agingga iti 40 a daras. (Deut. 25:3) Bayat ti pannakaparparigat ni Jeremias, mabalin a kinatkatawaan, pinagsasawan, ken tinuptupraan pay ketdi dagiti tattao. Ngem saan la a dayta. Ni Pasur pinaikabilna ni Jeremias iti “tul-ong” iti agpatnag. Ipasimudaag ti nausar a Hebreo a sao a nabalikungkong ti bagi ni Jeremias. Wen, agpatpatnag a napalalo ti rigat ken kettang ni Jeremias bayat nga adda iti tul-ong.

⁸ Ania ti rikna ni Jeremias gapu iti kasta a pannakairurumenna? Kinunana iti Dios: ‘Agmalmalem a kinatkatawaandak.’ (Jer. 20:3-7) Napanunotna pay ketdi nga isardengnan ti agsao iti nagan ti Dios. Ngem saanna a maaramid ken dina inaramid dayta. Imbes ketdi, ti mensahe nga imbilin ti Dios nga ipakaammona ket ‘kas sumsumged nga apuy a napupok kadagiti tulangna.’ Masapul nga agsao kas pannakangiwat ni Jehova.—Basaen ti Jeremias 20:8, 9.

9. Apay a makatulong kadatayo ti panangutob iti kapadasan ni Jeremias?

⁹ Makatulong kadatayo dayta a salaysay no um-umsiendatayo dagiti am-ammotayo, kabagiantay man ida, kaarruba, katrabahuan, wenno kaeskuelaan. No maipasangotayo iti kasta nga ibubusor, gagangay laeng a maupaytayo no dadduma. Mabalin a kasta met laeng ti mariknatayo no ranggasandatayo gapu iti panangannurottayo iti pudno a panagdaydayaw. Napasaran dagita ni Jeremias, ket saan kadi a mariknatayo met ti nariknana ta imperpektotayo met a kas kenkuana? Ngem laglagipentayo nga iti tulong ti Dios, napasubli ni Jeremias ti rag-ona ken timmibker ti pakinakemna. Kas kenkuana, ditay ipalubos nga agpaut ti aniaman a pannakaupay a mariknatayo.—2 Cor. 4:16-18.

10. Ania ti ipalgak ti Biblia maipapan iti rikrikna ni Jeremias?

¹⁰ Adda dagiti gundaway a napasaran ni Jeremias ti bigla a panagbaliwbaliw ti emosion. Napasaram met kadin ti kasta? Nalabit nakaragragsakka ita ngem madamdama nakalidlidayka. Iti Jeremias 20:12, 13, imutektekam ti naragsak a karirikna nga inyebkas ti propeta. (Basaen.) Kalpasan ti inaramid ni Pasur kenkuana, nagrag-o ni Jeremias a kas iti maysa a napanglaw a naispal “manipud ima dagiti managaramid iti dakes.” Adda dagiti kanito a nalabit nakaragragsakka nga uray la kayatmo ti agkanta iti pammadayaw ken Jehova gapu iti panangispalna kenka wenno gapu iti naragsak a pasamak iti biagmo wenno iti panagserbim ken Jehova. Anian a nagsayaat ti makarikna iti kasta!—Ara. 16:25, 26.

11. No dumteng dagiti kanito nga agbaliwbaliw ti riknatayo, ania ti laglagipentayo maipapan ken Jeremias?

¹¹ Ngem gapu ta imperpektotayo, mabalin nga agbaliwbaliw ti riknatayo kas ken Jeremias. Kalpasan la unay ti panangidir-ina iti ‘kantaanyo ni Jehova,’ bigla a limmidem ti rupana gapu iti liday, a nalabit nagarimayang dagiti luana. (Basaen ti Jeremias 20:14-16.) Napalaus ti ladingitna nga uray la indawatna a saan la koman a nayanak! Kinunana a mailunod koma ti tao a nangipadamag iti pannakaipasngayna a kas iti pannakailunod ti Sodoma ken Gomorra. Ngem ti saludsod: Naidalit kadi ni Jeremias iti liday? Simmuko kadi, a tinartarakenna lattan ti nalpay a riknana? Saan, no di ket pinarmekna ti kasta a riknana. Usigem ti simmaruno a napasamak kas naisalaysay iti libro a Jeremias. Ti sabali a Pasur, a prinsipe, ket imbaon ni Ari Zedekias a mapan ken Jeremias tapno agdamag maipapan iti iraraut dagiti Babilonio iti Jerusalem. Situtured nga impakaammo ni Jeremias ti pangngeddeng ni Jehova ken ti resulta ti iraraut dagiti Babilonio. (Jer. 21:1-7) Nalawag a saan a simmardeng ni Jeremias nga agsao kas propeta!

12, 13. Ania ti mabalintay nga aramiden no umapay kadatayo ti nakaro a negatibo a rikrikna?

¹² Adda met ita dagiti adipen ti Dios a mabiit nga agbaliwbaliw ti riknada. Nalabit maigapu daytoy iti pisikal a kasasaadda ket mabalin nga adda dagiti mairekomenda ti doktor a pamay-an no kasano a makontrol dayta. (Luc. 5:31) Ngem iti kaaduan kadatayo, saan a karkarna wenno abnormal no makariknatayo iti napalalo a ragsak wenno nakaro a liday. Paset ti biag dagiti imperpekto a tattao ti kaaduan a negatibo a rikrikna. Mabalin a maigapu dagita iti pannakapaksuy wenno iti ipapatay ti patpatgentayo iti biag. No maipasangotayo kadagiti kasta a situasion, laglagipentayo nga adda dagiti kanito a nagbaliwbaliw ti rikna ni Jeremias, ngem saan a linaksid ti Dios. Tapno mapagballigiantayo dagiti negatibo a rikna, nalabit kasapulantayo ti ad-adu nga oras ti pannaturog. Wenno nalabit nasken nga ikkantayo ti bagitayo iti gundaway nga agladingit agingga a mailiwliwagtayo ti ipapatay ti ay-ayatentayo. Nupay kasta, nasken a ditay lumangan kadagiti gimong ken regular a makiramantayo iti trabaho a panangasaba. Napateg dagita iti panagtalinaedtayo a natimbeng ken naragsak nga agserserbi iti Dios.—Mat. 5:3; Roma 12:10-12.

¹³ Masansan man wenno sagpaminsan laeng a makariknaka iti pannakaupay, matulongannaka ti kapadasan ni Jeremias. Kas nadakamaten, nupay adda dagiti tiempo a naupay ti propeta, saanna a tinallikudan ti Dios nga ipatpategna no di ket simamatalek a nagserbi kenkuana. Idi dakes ti insubad kenkuana dagiti bumusbusor iti laksid ti kinaimbag nga impakitana, immadani ken nagtalek ken ni Jehova. (Jer. 18:19, 20, 23) Ikagumaam a tuladen ni Jeremias.—Un. 3:55-57.

BANG-ARAM KADI DAGITI NABANNOG A KARARUA?

14. Siasino ti kangrunaan a nangpabileg ken Jeremias?

¹⁴ Nasayaat nga imutektekantayo no kasano a napabileg ni Jeremias ken no kasano a pinabilegna dagiti “nabannog a kararua.” (Jer. 31:25) Ni Jehova ti kangrunaan a nangpabileg kenkuana. Mapabilegka la ketdi a makangngeg no ibaga kenka ni Jehova: “No maipapan kaniak, adtoy pinagbalinka ita nga aldaw a maysa a nasarikedkedan a siudad . . . Sigurado a makirupakdanto kenka, ngem saandanto nga agballigi maibusor kenka, ta ‘addaak kenka,’ kuna ni Jehova, ‘tapno ispalenka.’” (Jer. 1:18, 19) Dayta ti gapuna a kinuna ni Jeremias a ni Jehova ti ‘pigsa ken salindegna, ken disso a pagkamanganna iti aldaw ti rigat.’—Jer. 16:19.

15, 16. No maipapan iti panangparegta kadagiti sabsabali, ania ti maripiriptayo iti wagas a panangparegta ni Jehova ken ni Jeremias?

¹⁵ Imutektekam ta kinuna ni Jehova ken ni Jeremias: “Addaak kenka.” Maripiripmo kadi iti dayta no ania ti mabalinmo nga aramiden no adda ammom nga agkasapulan iti pammaregta? No makitam nga agkasapulan iti pammaregta ti kapammatian wenno nalabit kabagiam, sidadaanka kadi a mangpabileg? Iti adu a kasasaad, ti kasayaatan a maaramidam ket ti panangandingaymo kenkuana, kas iti inaramid ti Dios ken ni Jeremias. Pabilgem babaen kadagiti makaliwliwa a sasao, ngem saanka a basta sao a sao. Uray no bassit la ti maibagam, no pinanunotmo a naimbag, dakkel ti maaramidanna a mangpatalged iti riknana ken mangpabileg kenkuana. Saan a kasapulan nga agusarka kadagiti nalabor a sasao. Umdasen ti simple a sasao a mangyanninaw iti interes, pannakaseknan, ken panagayatmo kenkuana.—Basaen ti Proverbio 25:11.

¹⁶ Indawat ni Jeremias: “O Jehova, lagipennak ket iturongmo ti asikasom kaniak.” Ket ania ti napasamak? Kinuna ti propeta: “Ti sasaom nasarakan, ket kinnanko ida; ket ti saom agbalin kaniak a panagragsak ken panagrag-o ti pusok.” (Jer. 15:15,16) Mabalin nga agkasapulan met iti naayat nga atension daydiay kayatmo a paregtaen. Pudno a nalabit saan a kas kasayaat dagiti sasao ni Jehova dagiti balikasmo. Ngem mabalinmo nga usaren ti dadduma kadagiti sasao ti Dios. Makaliwliwa la ketdi dagiti kasta a napasnek, naimpusuan, ken naibatay iti Biblia a balikas.—Basaen ti Jeremias 17:7, 8.

17. Ania ti napateg a maadaltayo iti pannakilangen ni Jeremias ken ni Zedekias kasta met ken ni Johanan?

¹⁷ No kasano a ti Dios pinaregtana ti propetana, pinaregta met ni Jeremias dagiti dadduma. Kasano? Naminsan, imbaga ni Ari Zedekias ken ni Jeremias a kabutengna dagiti Judio a kimmappon kadagiti Babilonio. Pinatalged ti propeta ti rikna ti ari babaen ti panangipanamnamana kenkuana nga awan ti dakes a mapagtengna no agtulnog ken Jehova. (Jer. 38:19, 20) Kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem ket manmano laeng a Judio ti natda sadiay, ti panguluen ti armada a ni Johanan napanunotna nga ipan dagiti umili idiay Egipto. Ngem nakiuman nga umuna ken ni Jeremias. Dimngeg ti propeta iti amin nga imbaga ni Johanan sa nagkararag ken Jehova. Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, impakaammona ti makaparegta a sungbat ni Jehova, nga awan ti pakaan-anuanda no tungpalenda ti bilin ti Dios nga agtalinaedda iti dagada. (Jer. 42:1-12) Iti pannakisarita ni Jeremias ken ni Zedekias kasta met ken ni Johanan, dimngeg nga umuna sakbay a nagsao. No adda parparegtaem, nasken a dumngegka a naimbag kenkuana. Bay-am nga iyebkasna ti rikriknana, dagiti pakaseknanna, ken dagiti pakariribukanna. No maitutop, liwliwaem babaen kadagiti makaparegta a sasao. Pudno a saannaka a pinaltiingan ti Dios a mangipakaammo iti mensahe nga agpaay iti agkasapulan iti pammaregta, ngem mabalinmo nga usaren dagiti makapabileg a kapanunotan a nailanad iti Sao ti Dios, dagiti kapanunotan maipapan kadagiti banag nga agur-uray iti masanguanan.—Jer. 31:7-17.

18, 19. No maipapan iti panangparegta kadagiti sabsabali, ania ti masursurom iti salaysay maipapan kadagiti Recabita ken maipapan ken ni Ebed-melec?

¹⁸ Agpada da Zedekias ken Johanan a di nangipangag iti makaparegta a balakad ni Jeremias, ket mabalin a kasla saan met nga ipangpangag ti dadduma ita dagiti balakadmo. Dika koma maupay. Adda dagiti nangipangag iti pammaregta ni Jeremias, ken mabalin nga adu dagiti mangipangag met kenka. Laglagipem dagiti Recabita, maysa a grupo dagiti Keneo a nainaig kadagiti Judio iti adu a tawen. Kas ganggannaet nga umili, saanda a mabalin ti uminum iti arak ta maysa dayta kadagiti bilin ti apongda a ni Jehonadab. Idi rimmaut dagiti Babilonio, impan ni Jeremias dagiti Recabita iti templo, iti siled a panganan. Iti panangibilin ti Dios, pinasanguan ida ni Jeremias iti arak. Saan a kas kadagiti Israelita a nasukir, saan nga imminum dagiti Recabita kas panagtulnog iti daydi apongda. (Jer. 35:3-10) Imbaga ni Jeremias kadakuada a naay-ayo ni Jehova iti kinatulnogda ken impakaammona ti kari ti Dios maipapan iti masakbayanda. (Basaen ti Jeremias 35:14, 17-19.) Maysa dayta a padron a mabalinmo a tuladen no mangparparegtaka. Sipapasnek a komendaram dagiti sabsabali aginggat’ mabalin.

¹⁹ Kasta met ti inaramid ni Jeremias iti maysa nga Etiope a ni Ebed-melec, a nalabit nagserbi kas opisial iti palasio ni Ari Zedekias. Nupay awan basol ni Jeremias, isu ket pinaipisok dagiti prinsipe iti Juda iti pagurnongan iti danum a pitak ti nagyanna ken binay-anda a matay sadiay. Dimmawat ni Ebed-melec iti pammalubos ken ni Ari Zedekias nga aonenna ti propeta. Inaramidna dayta uray no ammona a mabalin nga adda dagiti mangranggas kenkuana. (Jer. 38:7-13) Nakapungtot la ketdi dagiti prinsipe iti Juda iti kasta nga inaramid ni Ebed-melec, isut’ gapuna a mabalin a pinagamkanna ti posible nga aramidenda kenkuana. Saan a nagulimek lattan ni Jeremias, a ninamnamana a maiwaksinto met laeng ni Ebed-melec ti danagna, no di ket imbagana dagiti makaliwliwa a sasao maipapan iti kari ti Dios ken ni Ebed-melec.—Jer. 39:15-18.

20. Ania ti kayattay nga aramiden agpaay kadagiti kakabsattayo, ubing man wenno nataengan?

²⁰ Wen, no basaentayo ti libro a Jeremias, makasaraktayo kadagiti nagsayaat nga ehemplo no kasano a maaramidtayo a mismo ti indagadag ni apostol Pablo nga aramiden dagiti Kristiano idiay Tesalonica: “Itultuloyyo a liwliwaen ti maysa ken maysa ken pabilgen ti maysa ken maysa . . . Ti di kaikarian a kinamanangngaasi ni Apotayo a Jesu-Kristo maadda koma kadakayo.”—1 Tes. 5:11, 28.