PANANGSUGATSUGAT
Ti panangsugsugat iti lasag wenno pananggurad iti takiag, ima, ken rupa bayat ti panagleddaang ket nabatad a kaugalian ti tattao idi ugma. (Jer 47:5; 48:37) Mabalin a naaramid daytoy tapno tumalna wenno maay-ayo dagiti didiosen a maipagpagarup a mangay-aywan kadagiti natay. Tinukoy ti Griego a historiador a ni Herodotus (IV, 71) daytoy a kaugalian dagiti Escita no matay ti arida, kunaenna: “Mangputedda iti maysa a paset dagiti lapayagda, kiskisanda dagiti uloda, sugatsugatenda dagiti takiagda, lapgisenda dagiti muging ken agongda, ket duyokenda dagiti makannigid nga imada iti pana.”
Nupay kasta, napasamak ti panangiw-iwa iti lasag saan laeng a kadagiti ritual ti panagleddaang. Gapu ta namnamaen dagiti mammadto ni Baal a sungbatan ti diosda dagiti pakaasida, sinugsugatda ti bagbagida “babaen kadagiti punial ken babaen kadagiti gayang maitunos iti kaugalianda, agingga a namagarubosda kadagita iti dara.” (1Ar 18:28) Adda dagiti umasping a ritual nga inaramid ti dadduma pay a tattao idi ugma. Kas pagarigan, dinakamat ni Herodotus (II, 61) a bayat ti piesta ni Isis, dagiti Cariano nga agnanaed iti Egipto sinugsugatda ti mugingda babaen kadagiti imuko.
Espesipiko nga imparit ti Linteg ti Dios ti panangsugatsugat iti lasag maigapu kadagiti natay. (Le 19:28; 21:5; De 14:1) Ngamin, ti Israel ket nasantuan nga ili ken Jehova, maysa a naisangsangayan a sanikua. (De 14:2) Gapuna, masapul nga agtalinaed a nadalus ti Israel manipud iti amin nga ar-aramid mainaig iti idolatria. Kasta met, dagiti kasta nga aglablabes a panangipakita iti panagleddaang a nabuyogan iti panangiw-iwa iti bukod a lasag ket saan la ketdi a maikanatad iti ili a naan-anay a makaammo iti aktual a kasasaad dagiti natay kasta met iti namnama a panagungar. (Da 12:13; Heb 11:19) Kasta met, ti pannakaiparit ti inggagara a panangdangran iti bagi ti nangigunamgunam kadagiti Israelita iti umiso a panagraem iti parsua ti Dios, ti bagi ti tao.
Nupay kasta, nalawag nga adda dagiti tiempo a saan nga inkankano dagiti Israelita ti linteg ti Dios mainaig iti saanda a panangsugatsugat iti lasagda.—Jer 41:5; idiligyo ti Mik 5:1.