Turay ti Lubong Agbalbaliwen

NO MABALINYO ti agpili, iti sidong ti ania a kita ti gobierno ti tarigagayanyo a pagbiagan? Kaaduan kadatayo nalabit pilienna ti maysa a gobierno a makaipaay iti nainkalentegan a kaadu ti personal a wayawaya. Mabalin a tarigagayantayo ti maysa a gobierno a makakontrol iti krimen, mangitandudo iti talna, mangparangay iti sosial a kinahustisia, ken mangpataud iti namaterialan a kinarang-ay. Pudno unay, kaykayattayo ti maysa a gobierno a saan a manangilupitlupit wenno dakes.

Nakalkaldaang ta, kaaduan a gobgobierno ket saan a kastoy. No usigentayo ti kasasaad iti lubong iti daytoy maudi a paset iti maika-20 a siglo, ania ti makitatayo? Ti kinapanglaw, kinadakes, kinaawan, ti kabaelan, panangilupitlupit, sosial a kinaawan ti kinahustisia, krimen, ken ti internasional a panagdanag. Daytoy ti nagtungpalan iti rinibribo a tawen a panangituray ti tao.

Siempre, pudno, a dadduma nga indibidual nga agtuturay ket awan panangidumdumada ken makabaelda. Ket dadduma a sistema ti gobierno ti pudno a natalgeden ken epektibo iti sumagmamanon a tiempo. Ngem ti di panagballigi ti natauan a gobierno a mangaramid nga interamente iti nainkasigudan a mariknatayo a masapul nga aramidenna a maipaay iti sangatauan paneknekanna ti kinapudno iti sasao ti Biblia a: “Ti dalan ti tao saan nga agtaud kenkuana met laeng. Saan nga agtaud iti tao a magna ti panangiturong kadagiti addangna.” (Jeremias 10:23) Iti dadduma a pannao, saan a naaramid ti tao a mangituray iti bagina met laeng nga awan ti tulong manipud iti ruar.

Dayta ti makagapu no apay a naimbag a maammuan a ti turay ti lubong agbalbaliwen. Ania ti kayattayo a sawen iti daytoy nga ebkas? Ti kayattayo a sawen ket ti inaldaw-aldaw a pannakaituray ti panagbiag ti sangatauan din agbayag addanton iti im-ima ti interamente a baro a porma ti gobierno a naan-anayto a naballigi. Daytoy a dakkel a panagbalbaliw ti gobierno ket impadto ti Dios. Kinapudnona, daytoy a mismo ti tema ti Biblia.

Ti Pakaseknan ti Dios Maipapan iti Gobierno

Kankanayon a naseknan ti Dios maipapan iti panangituray iti sangatauan. Sipsiputanna a naimbag ti kasasaad ti panangitungpal dagiti natauan a gobgobierno iti rebbengenda, ket addanto tiempo a panangsukimatna kadakuada iti pamay-an ti panangiturayda. Kinapudnona, dagiti historia iti dadduma kadagiti kangrunaan a sistema ti panangituray iti napalabas a 2,500 a tawtawen iti historia ket naipadto iti Biblia. Iti libro ni Daniel, a naisurat nasurok a 500 a tawtawen sakbay ti pannakaiyanak ni Kristo, dagiti padpadto a nangipadto iti pannakarbek iti kadaanan a Babilonia ket nairekordda, agraman ti ibabangon ken pannakarbek iti Medo-Persia, Grecia, ken Roma. Dagiti padpadto impadtoda pay ti itataud ti Anglo-Americano a Pannakabalin ti Lubong iti mismo a kaaldawantayo. Ti ababa a panangusig iti dadduma kadagitoy a padpadto tulongannatayonto a mangawat no ania ti kaipapanan dagiti sasao a ti turay ti lubong agbalbaliwen.

Ti umuna kadagitoy a nakaskasdaaw a padpadto ket maysa a naipaltiing a tagtagainep a sadiay dagiti napolitikaan a pannakabalin ti lubong manipud idi kaaldawan ni Daniel agingga iti panawentayo ket nairepresentar babaen iti maysa a ladawan a dakkel. Kalpasanna, maysa a bato a natagaan a saan a gapuanan ti ima, ti nangrumek iti daytoy a ladawan. Ti bato ti nangrumek kadagitoy a pannakabalin ti lubong agingga a nagbalin a tapuk, “kas iti taep iti pagtaltagan iti panawen ti pudot, ket intayab ida ti angin nga awan ti disso a nakasarakan kadakuadan.”​—Daniel 2:31-43.

Ti isu met laeng a kapitulo iti Daniel ilawlawagna no ania ti kaipapanan daytoy. Dayta ipakitana a dagiti saan nga agballigi a gobierno ti tao ket masukatandanto babaen iti maysa nga awan makaartap ti kinatan-okna. Ibagana kadatayo: “Ket kadagiti al-aldaw dagita nga ar-ari ti Dios ti langit mamangonto iti maysa a pagarian nga kaanoman dinto madadael. Ket ti panagturayna dinto met maited iti sabali nga ili. Ngem burakennanto ken ibusennanto amin dagitoy a [natauan] a pagpagarian, ket isu agtalinaedto iti agnanayon. . . Ket mapagtalkan ti tagtagainep, ken ti kaitarusanna mapagpiaran.”​—Daniel 2:44, 45.

Ngem saan a dayta ti panungpalan ti banag. Iti maikadua a sirmata, dagiti agsasaruno a pannakabalin ti lubong ket nairepresentarda babaen kadagiti dadakkel nga an-animal nga addaan kadagiti kababalin iti pannakabalin nga inrepresentarna. Napalubosan idi ni Daniel a makakita amin kadagitoy agingga iti makakayaw a nailangitan a trono “ti Dati a Lakay” ket napakitaan ti banag a mapasamakto, saan nga iti kaaldawanna no di ket bayat ti panagturay iti Anglo-Americano a Pannakabalin ti Lubong iti kaaldawantayo. Nakitana ti natanok a nailangitan a Korte ni Jehova a nakatugaw iti panangukom kadagitoy a pannakabalin ti lubong. (Daniel 7:2-12) Kas ipakita dagiti sumaganad a bersikulo, ti nadiosan a bilin naipaulog a maipaay iti panagbaliw iti panangituray. Iti siasino ti pakaitedanto daytoy a panangituray?

Ti Maysa a Kas iti Anak ti Tao

Ited ni Daniel ti makaparagsak a sungbat:

“Nakitak kadagiti parparmata iti rabii, ket adtoy! immay babaen kadagiti ul-ulep ti langit ti maysa a kas la anak ti tao; ket dimteng ti Dati a Lakay, ket isu inyasidegda iti saklangna. Ket isu naikkan iti panagturay ken dayag ken maysa a pagarian, nga amin dagiti il-ili, nasnasion ken pagsasao agserbida koma kenkuana. Ti panagturayna agnanayon a panagturay a dinto mapalabas, ket ti pagarianna dinto maduprak.”​—Daniel 7:13, 14.

Gapuna nausar ni Daniel a mangipadto a “ti Dati a Lakay,” ni Jehova Dios a mismo, ikkatennanto ti di umiso a panangituray dagiti natauan a gobgobierno. Sukatannanto daytoy a panangituray babaen iti maysa a gobierno a nasaysayaat ngem ti mapampanunot ti sangatauan​—maysa a di makita a Pagarian nga addaan iti pannakabalin ken autoridad nga agtaud sadi langit. Ngem siasino daytoy a “kasla anak ti tao” nga umawatto iti Pagarian?

Saantay a nabaybay-an iti panagduadua. Impabigbig a mismo ni Jesus ti bagina a kas “ti Anak ti tao.” Dineskribirna ti kaaddana iti tiempo inton “ti Anak ti tao umayto agraman iti dayagna, ken amin dagiti anghel maikuyog kenkuana.” (Mateo 25:31) Idi imbilin ti Judio a nangato a padi nga ibaga ni Jesus iti korte no isu “ti Kristo ti Anak ti Dios,” simmungbat ni Jesus: “Sinaomon. Ket kunak pay kadakayo, Iti masanguanan makitayonto toy Anak ti tao nga agtugaw iti makanawan ti pannakabalin nga umay iti rabaw dagiti ulep ti langit.”a​—Mateo 26:63, 64.

Ti Maudi a Natauan a Pannakabalin ti Lubong

Agarup 600 a tawtawen kalpasan ti panawen ni Daniel, insurat ni apostol Juan ti libro ti Biblia nga Apocalipsis iti sidong ti nadiosan a panangipaltiing. Dayta a libro tukoyenna dagitoy a pannakabalin ti lubong a kas mannakabalin nga “ar-ari,” a kunkunana: “Ket isuda dagiti pito nga ar-ari: dagiti lima natnagdan, maysa kadakuada adda, ket daydi maysa saan pay nga immay, ket inton umay, masapul nga agtuloy iti maysa a bassit a kanito.”​—Apocalipsis 17:10.

Dagiti lima a natnagen idi insurat ni Juan daytoy ket isuda ti Egipto, Asiria, Babilonia, Medo-Persia, ken Grecia. Ti Imperio ti Roma adda ‘pay.’ Nalawag, ti maikapito, ti Anglo-Americano a Pannakabalin ti Lubong iti kaaldawantayo, saan pay a dimteng. Sigun iti Apocalipsis, awan ti pannakabalin ti lubong a mangsukatto iti maikapito​—ti adda itatta. Daytoy ti maudi. Awanton ti sumaruno.

Nupay kasta, dayta saan koma a nakabutbuteng a panunoten​—dayta ket makaparagsak! Dayta kaipapananna a ti di nainkalintegan, aggugubat a panangituray ti tao asidegen ti panagpatinggana. Dagiti padpadto agkaykaysada a mangibaga iti nakapatpateg a panagbalbaliw iti pamay-an ti pannakaituray ti daga​—maysa a panagbalbaliw manipud iti inaagum a natauan a gobierno nga agturong iti nalinteg a nailangitan a gobierno, ti Pagarian ti Dios.

Ti Gobierno ti Pagarian

Ngem ania dayta a Pagarian? Dayta saan laeng a maysa nga impluensia a maipaay iti pagimbagan iti puspuso dagiti tattao ken iti panagbiag. Dayta ket ad-adda pay ngem ti panagbiag iti makunkuna a Nakristianuan nga iglesia. Ti Pagarian ti Dios ket maysa a pudno a gobierno. Dayta addaan ti maysa nga ari, dagiti kakaduana nga agturay, maysa a teritoria, ken dagiti iturayanna. Ket dayta pataudenna ti nakaskasdaaw a bendision a nadakamat a nasaksakbay.

Ni Jesus ti nailasin kas Ari iti Pagarian. Isu impadisna ti bagina met laeng iti tao a natanok a “napan iti maysa a daga nga adayu tapno awatenna ti panagarina ket sa agsublinto.” Maipapan iti dayta a masanguanan a tiempo, kinunana: “Ngem inton ti Anak ti tao umayto agraman ti dayagna, ken amin dagiti anghel maikuyog kenkuana, isu ti panagtugawnanto iti trono ti gloriana.”​—Lucas 19:12; Mateo 25:31.

Kaanonto a dumteng “ti Anak ti tao”? Saan a masapul a pugtuantayo ti sungbat. Dagiti sasao ni Jesus ditoy ket paset iti sungbatna iti saludsod nga: “Anianto ti pagilasinan iti kaaddam ken ti panungpalan iti sistema dagiti bambanag?” (Mateo 24:3, 30. Kas masansan a naipakita kadagitoy a benneg daytoy a magasin, dayta a “kaaddana” nangrugi a di makita kadagiti langlangit iti panungpalan “iti naituding a panawen dagiti nasnasion idi 1914.b​—Lucas 21:24.

Kas ti kunaen ti Apocalipsis kapitulo 12 a mapasamakto, innala ni Jesus ti pannakabalinna ket intappuakna ni Satanas manipud langit iti kaparanget ti daga. Maysa a timek sadi langit ti nangiwaragawag: “Ita immayen ti pannakaisalakan ken ti pannakabalin ken ti pagarian ti Diostayo ken ti panagturay ni Kristona, ta ti mangidardarum kadagiti kakabsattayo naitappuaken.” Daytoy ti mangilawlawag iti dumakdakes a kasasaad ti lubong nanipud iti dayta a tiempo. Gapuna, ti nailangitan a timek intuloyna a kinuna: “Asikayo pay daga ken baybay, ta ti Diablo immulog kadakayo nga addaan dakkel a pungtot, nga ammona a bassiten ti tiempona.”​—Apocalipsis 12:9-12.

Dayta nga ababa a tiempo agpatingganton. Iti sumagmamano a kapitulo kalpasanna, ti napadayagen a Jesus makitan a nakasakay iti kabayo a puraw. Ket ti naganna isu “Ti Berbo ti Dios,” ket ‘dunorennanto dagiti nasion’ ken “iturayanna ida babaen ti maysa a sarukod a landok”​—kas impakita ni Daniel a dagiti nasion burakburakento ti kasla bato a Pagarian a dumakkelto a mangsaknap iti isuamin a daga.​—Apocalipsis 19:11-16; Daniel 2:34, 35, 44, 45.

Saanton a pulos nga ilupitlupit ti kakasla an-animal a napolitikaan a pannakabalin ti tao ti sangatauan!

Dagiti Kakaduana nga Agtuturay

Ngem saan laeng a dayta. Napaltiingan ni Daniel nga agkuna a ti Pagarian maited saan laeng nga iti “maysa a kas iti anak ti tao” no di ket “kadagiti il-ili dagiti sasanto ti Kangatuan.”​—Daniel 7:27.

Siasino dagitoy? Kunaen ti Apocalipsis iti Kordero, ni Kristo Jesus: “Ket nagatangmo a maipaay iti Dios babaen ti daram met laeng dagiti tattao ti amin a kaputotan ken pagsasao ken ili ken pagarian, ket pinagbalinmo ida a maipaay iti Diostayo a pagarian ken papadi, ket agarida iti rabaw ti daga.” Kunaenna pay nga agbalinda a “papadi ti Dios ken ni Kristo, ket makipagaridanto kenkuana bayat ti sangaribo a tawen.” Ti bilangda ket 144,000.​—Apocalipsis 5:9, 10; 14:1; 20:6.

Dagitoy dagiti pinili ti Kangatuan a Dios a makiraman iti sangalubongan a gobierno a kadua ti Anakna, ni Jesu-Kristo. Ti kadi masanguanantayo nataltalged ngem iti sidong ti panangituray dagitoy a pinili ti Dios? Saan, daytoy a pagarian isunto ti kasasayaatan kadagiti posible a gobierno​—natantan-ok ngem ti aniaman a naammuanen ti tao. Iti sidong ti panangiturayna amin a daga mapagbalinto a Paraiso nga orihinal a pinanggep ti Dios.

Basaenyo ti sumaganad nga artikulo ket kitaenyo no daytoy ti kita ti gobierno a pilienyonto a pagbiagan wenno saan.

[Dagiti Footnote]

[Kahon iti panid 4]

“Ti Kangrunaan a Tema iti Panangisuro ni Jesus”

“Ti tema ti pagarian ti Dios saklawenna ti kangrunaan a paset iti panangasaba ni Jesus.”​—New Catholic Encyclopedia.

“[Ti Pagarian ti Dios] gagangayen a maibilbilang a ti kangrunaan a tema iti panangisuro ni Jesus.”​—Encyclopædia Britannica.

Ngem kaano ti maudi a tiempo a pannakangngegyo iti dayta a “kangrunaan a tema iti panangisuro ni Jesus” a naisalaysay iti iglesiayo?

[Kahon iti panid 5]

Pannakariribuk Maipapan iti Pagarian ti Dios

Dadduma a tattao ti mangipagarup a “ti iglesia ditoy daga” isu ti Pagarian ti Dios, ket dagiti dadduma patienda a ti agdama a lubong “rumang-ayto iti sidong ti Nakristianuan nga impluensia agingga a dayta agbalin a ti Pagarian.” Kaskasdi dadduma ti agkuna a ti Pagarian ti Dios isu panagbiag ti indibidual.”

Ngem kastoy laengen aya ti Pagarian ti Dios​—maysa a narelihiusuan a sistema, ti main-inot a napolitikaan a panagbalbaliw, wenno dadduma a naespirituan a kasasaad iti puspuso dagiti tattao?