“Saanmo nga Ammo no Sadino nga Agballiginto Daytoy”!
“Iti bigat imulam ti bin-im ket agingga iti rabii saanmo a paginanaen ta imam; ta saanmo nga ammo no sadino nga agballiginto daytoy.”—ECL. 11:6.
1. Apay nga agpadpada a nakaskasdaaw ken mamagpakumbaba ti pannakakita iti idadakkel ti mula?
NASKEN nga aganus ti maysa a mannalon. (Sant. 5:7) Kalpasan a maimulana ti bin-i, masapul nga urayenna nga agtubo ken dumakkel dagita. No nasayaat dagiti kasasaad, mangrugin ti in-inut nga irurusing ken idadakkelda. Inton agangay, agdawa ken matangkenan dagita agingga a mabalinton nga anien ti mannalon. Makapasiddaaw la ketdi a masaksian ti milagro ti panagdakkel! Matignaytay met nga agpakumbaba apaman a mabigbigtayo no asino ti Makinggapuanan iti dayta a panagdakkel. Kabaelantay ti agaywan iti bin-i ken tumulong iti panagsibug, ngem ti laeng Dios ti makapadakkel iti dayta.—Idilig ti 1 Corinto 3:6.
2. Kadagiti ilustrasion a nausig iti napalabas nga artikulo, ania dagiti insuro ni Jesus maipapan iti naespirituan a panagdakkel?
2 Kas nadakamat iti napalabas nga artikulo, ti trabaho a panangikasaba iti Pagarian ket inyarig ni Jesus iti panagmula ti maysa a mannalon iti bin-i. Iti pangngarigna maipapan iti nagduduma a kita ti daga, impaganetget ni Jesus a nupay nasayaat a bin-i dagiti imula ti mannalon, ti panagtubo ken idadakkel dayta ket agpannuray iti kasasaad ti puso ti maysa a tao. (Mar. 4:3-9) Iti pangngarig maipapan iti daydiay naturog kalpasan a nagimula iti bin-i, intampok ni Jesus a ti proseso ti panagdakkel ket saan a naan-anay a maawatan dayta a mannalon. Ti ngamin panagdakkel ket maigapu iti pannakabalin ti Dios, saan a babaen kadagiti panagregget ti tao. (Mar. 4:26-29) Usigentayo ita ti tallo pay kadagiti pangngarig ni Jesus—ti bukel ti mustasa, ti lebadura, ken ti iket.a
Ti Pangngarig Maipapan iti Bukel ti Mustasa
3, 4. Iti pangngarig maipapan iti bukel ti mustasa, ania a bambanag ti naitampok maipapan iti mensahe ti Pagarian?
3 Ti pangngarig maipapan iti bukel ti mustasa, a nailanad met iti Marcos kapitulo 4, itampokna ti dua a banag: umuna, ti nakaskasdaaw nga iyaadu dagiti mangipangpangag iti mensahe ti Pagarian; maikadua, ti pannalaknib a maipapaay kadagiti immawat iti mensahe. Kinuna ni Jesus: “Iti ania ti pangyaspingantayo iti pagarian ti Dios, wenno iti ania a pangngarig nga iparangtayo dayta? Umasping iti bukel ti mustasa, nga iti tiempo ti pannakaimulana iti daga isu ti kababassitan kadagiti amin a bukel nga adda ditoy daga—ngem inton naimulan, tumubo ket agbalin a dakdakkel ngem ti amin a sabsabali pay a nateng ken mangpataud kadagiti dadakkel a sanga, iti kasta dagiti tumatayab iti langit makasarakda ti pagaponan iti sidong ti linongna.”—Mar. 4:30-32.
4 Nailadawan ditoy ti irarang-ay ti “pagarian ti Dios” kas paneknekan ti panagsaknap ti mensahe ti Pagarian ken ti irarang-ay ti kongregasion Kristiano sipud idi Pentecostes 33 K.P. nga agpatpatuloy. Ti bukel ti mustasa ket maysa a bassit a bin-i a mabalin a mangiladawan iti nakabasbassit a banag. (Idilig ti Lucas 17:6.) Ngem inton kamaudiananna, ti mula a mustasa ket mabalin a madanonna ti katayag a 3 agingga iti 5 a metro ken addaan iti natibker a sangsanga, isu a kasla maibilang pay ketdin a kayo.—Mat. 13:31, 32.
5. Kasano a rimmang-ay ti kongregasion Kristiano idi umuna a siglo?
5 Bassit la ti bilang dagiti kameng ti kabbuangay a kongregasion Kristiano idi 33 K.P. idi a ti agarup 120 nga adalan ket napulotan iti nasantuan nga espiritu. Iti las-ud ti ababa a tiempo, daytoy nagbassit a kongregasion dagiti adalan ket naaddaan iti rinibu a kameng. (Basaen ti Aramid 2:41; 4:4; 5:28; 6:7; 12:24; 19:20.) Iti las-ud ti tallo a dekada, kasta unay ti iyaadu dagiti agani, nga uray la naibaga ni apostol Pablo iti kongregasion ti Colosas a ti naimbag a damag ket ‘naikasaban iti isuamin a parsua nga adda iti baba ti langit.’ (Col. 1:23) Anian a nakaskasdaaw nga irarang-ay!
6, 7. (a) Ania nga irarang-ay ti napasamak sipud idi 1914? (b) Ania pay nga irarang-ay ti mapasamakto?
6 Sipud idi naipasdek ti Pagarian ti Dios idiay langit idi 1914, dagiti sanga ti “kayo” a mustasa ket ad-adda a rimmangpaya ngem iti ninamnama. Naimatangan ti ili ti Dios ti literal a kaitungpalan daytoy a padto nga insurat ni mammadto Isaias: “Daydiay met laeng bassit agbalinto a sangaribu, ket daydiay nagbassitan maysa a mannakabalin a nasion.” (Isa. 60:22) Ti bassit a grupo dagiti napulotan a makipaspaset iti trabaho a panangasaba idi rugrugi ti maika-20 a siglo ket dida impagarup a dumanon iti agarup pito a milion a Saksi ti makiraman iti daytoy a trabaho iti tawen 2008, iti nasurok a 230 a pagilian. Talaga a nakaskasdaaw dayta nga irarang-ay, a mayasping iti panagtubo ken idadakkel ti bukel ti mustasa iti pangngarig ni Jesus!
7 Ngem agpatingga kadi ditan ti irarang-ay? Saan. Dumtengto ti tiempo nga amin a tattao ditoy daga ket iturayanen ti Pagarian ti Dios. Nagessatton ti amin a bumusbusor. Ngem mapasamak dayta saan a gapu iti panagregget ti tao no di ket gapu iti ibaballaet ni Soberano nga Apo Jehova kadagiti pasamak ditoy daga. (Basaen ti Daniel 2:34, 35.) Iti kasta, makitatayton ti maudi a kaitungpalan ti maysa pay a padto nga insurat ni Isaias: “Ti daga sigurado a mapnonto iti pannakaammo ken Jehova kas iti dandanum abbonganda ti mismo a baybay.”—Isa. 11:9.
8. (a) Siasino ti isimbolo dagiti tumatayab iti pangngarig ni Jesus? (b) Iti ania a masalsalaknibantayo uray pay itan?
8 Kinuna ni Jesus a dagiti tumatayab iti langit ket makasarakda iti pagaponan iti salinong ti Pagarian. Dagitoy a tumatayab saanda nga isimbolo dagiti kabusor ti Pagarian a mangkaan kadagiti nasayaat a bin-i, a kas iti inaramid dagiti tumatayab iti pangngarig maipapan iti tao a nagiwaris iti bin-i a nagdisso iti nagduduma a kita ti daga. (Mar. 4:4) Imbes ketdi, iti daytoy a pangngarig, dagiti tumatayab ket isimboloda dagiti nalinteg panagpuspusoda a tattao a nagkamang iti kongregasion Kristiano. Uray pay ita, masalsalaknibanen dagitoy tapno saan a matulawan ti espiritualidadda kadagiti imoral ken narugit nga aramid daytoy nadangkes a lubong. (Idilig ti Isaias 32:1, 2.) Inyasping met ni Jehova ti Mesianiko a Pagarian iti maysa a kayo idi impakaammona daytoy a padto: “Iti bantay ti kangatuan ti Israel iyakarkonto nga imula, ket sigurado a maaddaanto kadagiti kangrunaan a sanga ken mangpataud iti bunga ket agbalin a nadaeg a sedro. Ket iti sirokna pudno nga agtaengto amin dagiti tumatayab a nadumaduma ti payakda; agtaengdanto iti salinong ti bulbulongna.”—Ezeq. 17:23.
Ti Pangngarig Maipapan iti Lebadura
9, 10. (a) Ania a punto ti impaganetget ni Jesus iti pangngarig maipapan iti lebadura? (b) Iti Biblia, ania ti masansan nga isimbolo ti lebadura, ken ania a saludsod ti usigentayo maipapan iti panangtukoy ni Jesus iti lebadura?
9 Ti idadakkel wenno irarang-ay ket saan a kanayon a makita ti tao. Dayta a punto ti impaganetget ni Jesus iti sumaganad a pangngarigna. Kinunana: “Ti pagarian ti langlangit umasping iti lebadura, nga innala ti maysa a babai ket indulinna iti tallo a dadakkel a sukat ti arina, agingga nga immalsa ti intero a masa.” (Mat. 13:33) Ania ti isimbolo daytoy a lebadura, ken ania ti nakainaiganna iti irarang-ay ti Pagarian?
10 Iti Biblia, ti lebadura ket masansan a nausar a mangisimbolo iti basol. Iti kasta nga anag a tinukoy ni apostol Pablo ti lebadura idi dinakamatna ti makadadael nga impluensia ti maysa a managbasol iti kongregasion ti nagkauna a Corinto. (1 Cor. 5:6-8) Ti kadi lebadura a tuktukoyen ni Jesus ket mangisimbolo iti irarang-ay ti maysa a negatibo a banag?
11. Ania ti nakausaran ti lebadura iti nagkauna nga Israel?
11 Sakbay a sungbatantayo dayta a saludsod, nasken a laglagipentayo ti tallo a kangrunaan a kinapudno. Umuna, nupay saan nga impalubos ni Jehova ti pannakausar ti lebadura bayat ti pannakarambak ti Paskua, adda dagiti gundaway nga inawatna dagiti daton a nalebaduraan. Nausar ti lebadura mainaig kadagiti pakikaykaysa a sakripisio, a ti agidatdaton boluntario nga idatagna ti datonna kas ebkas ti panagyamanna iti adu a bendision ni Jehova. Pagrag-oan dagiti agidatdaton ti pannanganda kadagita.—Lev. 7:11-15.
12. Ania ti masursurotayo iti panangusar ti Biblia kadagiti simbolo?
12 Maikadua, nupay ti maysa a simbolo a nausar iti Biblia ket adda negatibo nga ipasimudaagna, adda met gundaway a mabalin a mausar dayta a mangirepresentar iti banag a positibo. Kas pagarigan, iti 1 Pedro 5:8, ni Satanas ket nayasping iti leon, a mangiladawan iti napeggad ken narungsot a kababalinna. Ngem iti Apocalipsis 5:5, ni Jesus ket nayasping met iti leon—“ti Leon a nagtaud iti tribu ni Juda.” Iti naud-udi a teksto, ti leon ket nausar a mangisimbolo iti natured a panangiwayat iti hustisia.
13. Ania ti ipakita ti pangngarig ni Jesus maipapan iti lebadura no iti naespirituan nga irarang-ay?
13 Maikatlo, iti pangngarig ni Jesus, saanna a kinuna a dinadael ti lebadura ti intero a masa ti arina isu a saanen a mausar dayta. Tinukoyna laeng ti gagangay a pamay-an ti panagaramid iti tinapay. Ti babai inrantana nga ilaok ti lebadura, isu a nasayaat wenno positibo dagiti resulta dayta. Ti lebadura ket naidulin iti masa ti arina. Gapuna, ti panangpaalsa ti lebadura iti masa ti arina ket saan a nakita ti babai. Ipalagip daytoy kadatayo ti mannalon a naturog iti rabii kalpasan ti panagmulana iti bin-i. Sigun ken Jesus, “ti bin-i agtubo ken dumakkel, [ket ti mannalon] saanna nga ammo no kasano.” (Mar. 4:27) Anian a nagsimple a panangyarig iti di makita a proseso ti naespirituan nga irarang-ay! Mabalin nga iti damo, ditay makita ti irarang-ay, ngem agminarto dagiti resulta inton agangay.
14. Ania nga aspeto ti trabaho a panangasaba ti nayarig iti panangpaalsa ti lebadura iti intero a masa?
14 Daytoy nga irarang-ay ket saan la a di makita ti tao no di ket sumaksaknap met dayta. Daytoy ti sabali pay nga aspeto a naipaganetget iti pangngarig ni Jesus maipapan iti lebadura. Ti lebadura pinaalsana ti intero a masa, ti amin a “tallo a dadakkel a sukat ti arina.” (Luc. 13:21) Kas iti lebadura, ti trabaho a panangikasaba iti Pagarian a nakaigapuan dayta a naespirituan nga irarang-ay ket simmaknap “agingga iti kaadaywan a paset ti daga.” (Ara. 1:8; Mat. 24:14) Anian a nagsayaat a pribilehio ti pannakiraman iti daytoy a nakaskasdaaw nga irarang-ay ti trabaho ti Pagarian!
Ti Iket
15, 16. (a) Sumariaenyo ti pangngarig maipapan iti iket. (b) Ania ti isimbolo ti iket, ken ania nga aspeto ti irarang-ay ti Pagarian ti tuktukoyen dayta a pangngarig?
15 Ti kalidad dagidiay agkunkuna nga adalan ida ni Jesu-Kristo ket napatpateg ngem iti bilangda. Tinukoy ni Jesus daytoy nga aspeto ti irarang-ay ti Pagarian idi nangipaay iti sabali pay a pangngarig, a daytoy ket maipapan iti iket. Kinunana: “Manen ti pagarian ti langlangit umasping iti iket a naitinnag iti baybay ken agur-urnong iti tunggal kita ti ikan.”—Mat. 13:47.
16 Ti iket, a mangisimbolo iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian, ket makaurnong iti tunggal kita ti ikan. Intuloy a kinuna ni Jesus: “Idi napnon [ti iket] insang-atda agingga iti igid ti baybay ket, bayat a situtugawda, inummongda dagiti nasayaat kadagiti tiklis, ngem dagiti di nasayaat imbellengda. Kastanto inton panungpalan ti sistema ti bambanag: rummuarto dagiti anghel ket ilasinda dagiti nadangkes manipud kadagiti nalinteg ket ipuruakdanto ida iti umap-apuy nga urno. Sadiay nga addanto panagsangitda ken ti panagngaretnget dagiti ngipenda.”—Mat. 13:48-50.
17. Ania a periodo ti tiempo ti tuktukoyen ti panamaglalasin iti pangngarig maipapan iti iket?
17 Daytoy kadi a panamaglalasin tukoyenna ti maudi a panangukom kadagiti karnero ken kadagiti kalding nga imbaga ni Jesus a mapasamak inton dumteng iti dayagna? (Mat. 25:31-33) Saan. Dayta a maudi a panangukom ket mapasamak iti iyaay ni Jesus bayat ti dakkel a rigat, idinto ta ti panamaglalasin a nadakamat iti pangngarig maipapan iti iket ket mapasamak bayat “ti panungpalan ti sistema ti bambanag.”b Isu daytoy ti tiempo a pagbibiagantayo ita—dagiti al-aldaw sakbay ti dakkel a rigat. No kasta, kasano a maar-aramid ita ti trabaho a panamaglalasin?
18, 19. (a) Kasano a maar-aramid ita ti trabaho a panamaglalasin? (b) Ania nga addang ti masapul nga aramiden dagiti napudno ti panagpuspusoda a tattao? (Kitaen met ti footnote iti panid 21.)
18 Literal a minilion a simboliko nga ikan iti baybay ti sangatauan ti maat-atrakar iti kongregasion ni Jehova iti moderno a panawen. Adda dagidiay tumabtabuno iti Memorial, dadduma ti makigimgimong a kaduatayo, ken adda met dagidiay makipagad-adal iti Biblia. Ngem pampaneknekan kadi amin dagitoy a pudnoda a Kristiano? Mabalin a ‘maisang-atda agingga iti igid ti baybay,’ ngem kinuna ni Jesus a dagiti laeng “nasayaat” ti naummong kadagiti tiklis, a mangisimbolo kadagiti kongregasion Kristiano. Dagiti di nasayaat a simboliko nga ikan ket maibelleng, ken inton agangay, maipuruakdanto iti simboliko nga umap-apuy nga urno a mangipasimudaag iti masanguanan a pannakadadael.
19 Kas isimbolo dagiti di nasayaat nga ikan, adu a makipagad-adal iti Biblia iti ili ni Jehova ti simmardengen nga agpayadal. Adda dadduma met nga annak dagiti Saksi a talaga a dida pulos kayat a suroten ti panagbiag nga inyulidan ni Jesus. Saanda a kayat ti agdesision nga agserbi ken Jehova wenno kalpasan nga inkeddengda nga aramiden dayta, simmardengdan nga agserbi kenkuana.c (Ezeq. 33:32, 33) Ngem masapul a ti amin a napudno ti panagpuspusoda a tattao ket tumulokda a maummong kadagiti arig-tiklis a kongregasion sakbay ti maudi nga aldaw ti panangukom ket agtalinaedda iti natalged a lugar.
20, 21. (a) Ania ti nasursurotayo iti panangrepasotayo kadagiti pangngarig ni Jesus maipapan iti idadakkel wenno irarang-ay? (b) Ania ti determinado nga aramidem?
20 Gapuna, ania ti nasursurotayo iti ababa a panangrepasotayo kadagiti pangngarig ni Jesus maipapan iti idadakkel wenno irarang-ay? Umuna, kas iti idadakkel ti bukel ti mustasa, adda nagdakkel nga irarang-ay ti trabaho ditoy daga agpaay iti interes ti Pagarian. Awan ti makalapped iti panagsaknap ti trabaho ni Jehova! (Isa. 54:17) Kanayonanna, maipapaayan iti naespirituan a pannakasalaknib dagidiay nagkamang iti ‘pagaponan iti sidong ti linong ti kayo.’ Maikadua, ti Dios ti mangpadakkel. Kas iti nailemmeng a lebadura a nangpaalsa iti intero a masa, ti irarang-ay ti interes ti Pagarian ket saan a kanayon a nalaka a makita wenno maawatan, ngem talaga a mapaspasamak dayta! Maikatlo, saan nga amin kadagidiay naummong ket nakapaneknek a nasayaatda. Dadduma ket kas kadagiti di nasayaat nga ikan iti pangngarig ni Jesus.
21 Nupay kasta, anian a makaparegta a makita ti nagadu a nasayaat a tattao nga inyadani ni Jehova! (Juan 6:44) Nagresulta dayta iti nakaskasdaaw nga irarang-ay iti adu a pagilian. Ni Jehova a Dios ti naan-anay a mapadayawan iti dayta nga irarang-ay. Gapu ta maim-imatangantayo dayta, rumbeng koma nga agtulnog ti tunggal maysa kadatayo iti balakad a naisurat sinigsiglon ti napalabas: “Iti bigat imulam ti bin-im . . . , ta saanmo nga ammo no sadino nga agballiginto daytoy, no ditoy wenno sadiay, wenno no isuda a dua agpadadanto a naimbag.”—Ecl. 11:6.
[Footnotes]
a Dagiti sumaganad a panangilawlawag balbaliwanda dagiti nadakamat idi iti Hunio 15, 1992 a ruar Ti Pagwanawanan, panid 17-22, ken ti Abril 1, 1976 a ruar, panid 201-207.
b Nupay ti Mateo 13:39-43 ket tuktukoyenna ti naiduma nga aspeto ti trabaho a panangikasaba iti Pagarian, ti tiempo a kaitungpalanna ket kagiddan ti tiempo a kaitungpalan ti pangngarig maipapan iti iket, a dayta ket kabayatan ti “panungpalan ti sistema ti bambanag.” Maysa nga agtultuloy a proseso ti panamaglalasin kadagiti simboliko nga ikan, no kasano nga agtultuloy met ti trabaho a panagmula ken panagani bayat dayta a periodo ti tiempo.—Ti Pagwanawanan, Oktubre 15, 2000, panid 25-26; Agdayawkayo iti Maymaysa a Pudno a Dios, panid 178-181, parapo 8-11.
c Kaipapanan kadi daytoy a tunggal maysa a simmardengen nga agpayadal wenno makitimpuyog iti ili ni Jehova ket imbelleng idan dagiti anghel gapu ta naibilangdan a di nasayaat? Saan! No ti maysa ket sipapasnek a tarigagayanna ti agsubli, isu ket awaten ni Jehova.—Mal. 3:7.
Ania ti Sungbatmo?
• Ania ti isuro kadatayo ti pangngarig ni Jesus maipapan iti bukel ti mustasa mainaig iti irarang-ay ti Pagarian ken ti naespirituan a pannakasalaknib?
• Ania ti isimbolo ti lebadura iti pangngarig ni Jesus, ken ania a kinapudno ti intampok ni Jesus maipapan iti irarang-ay ti Pagarian?
• Ania nga aspeto ti irarang-ay ti Pagarian ti tuktukoyen ti pangngarig maipapan iti iket?
• Kasanotayo a masigurado a makapagtalinaedtayo a karaman kadagidiay a ‘naummong kadagiti tiklis’?
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Ania ti isuro kadatayo ti pangngarig maipapan iti bukel ti mustasa mainaig iti irarang-ay ti Pagarian?
[Ladawan iti panid 19]
Ania ti masursurotayo iti pangngarig maipapan iti lebadura?
[Ladawan iti panid 21]
Ania ti iladawan ti panamaglalasin kadagiti nasayaat nga ikan manipud kadagiti di nasayaat nga ikan?