Ti Aldaw a “Manguram a Kasla Urno”
“Adtoy! umay ti aldaw a manguram a kasla urno.” —MALAKIAS 4:1.
1. Ania dagiti saludsod a tumaud mainaig iti Malakias 4:1?
KADAGITOY maudi nga al-aldaw, naragsak dagidiay a ti naganda pilien ni Jehova nga isurat iti libro a pakalaglagipanna. Ngem komusta met ngay dagidiay di maikari iti dayta a pribilehio? Agtuturayda man wenno kadawyan laeng a tattao, anianto ti pagbanaganda no laisenda dagiti manangiwaragawag iti Pagarian ti Dios ken ti mensaheda? Saritaen ni Malakias ti maipapan iti aldaw ti panagsingir. Iti Mal kapitulo 4, bersikulo 1, mabasatayo: “‘Ta, adtoy! umay ti aldaw a manguram a kasla urno, ket amin dagiti natangsit ken amin dagidiay agar-aramid iti dakes masapul nga agbalindanto a punget. Ket ti aldaw nga umay uramennanto ida,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot, ‘a dinto mangitidda kadakuada uray ramut wenno sanga.’”
2. Ania a nalawag a panangiladawan iti panangukom ni Jehova ti impaay ni Ezequiel?
2 Inyarig met dagiti dadduma pay a mammadto ti panangukom ni Jehova kadagiti nasion iti nakaro a pudot ti urno. Anian a mayanatup ti panangyaplikar ti Ezequiel 22:19-22 iti panangukom ti Dios kadagiti sekta ti apostata a Kakristianuan! Kunana: “Kastoy ti kuna ni Soberano nga Apo Jehova, ‘Agsipud ta nagbalinkayo amin a lati, adtoy, ngarud, urnongenkayto . . . Kas iti panangurnongda iti pirak ken gambang ken landok ken buli ken lata iti tengnga ti urno, a puyotenda ti apuy iti rabawna tapno tunawenda, kasta ti panangurnongko kadakuada iti pungtotko ken iti rungsotko, ket puyotan ken tunawenkayto. Ken urnongenkayto ket puyotankayto iti apuy ti pungtotko, ket masapul a matunawkayto iti tengngana. Kas iti pannakatunaw ti pirak iti tengnga ti urno, kastanto ti pannakatunawyo iti tengngana; ket mabigbigyonto a siak, ni Jehova, imbuyatko ti pungtotko kadakayo.’”
3, 4. (a) Aniat’ managinsisingpet nga ibagbaga dagiti klero? (b) Ania ti makarimon a rekord ti relihion?
3 Anian a nagbileg nga ilustrasion! Dagiti klero nga agkitakit a mangusar iti nagan ni Jehova, a mangtabtabbaaw pay ketdi iti dayta a nasantuan a nagan, masapul a dumatagdanto iti dayta nga aldaw ti panagsingir. Sitatangsit nga ibagbagada ken dagiti napolitikaan a kakaduada nga ipasdekda ti Pagarian ti Dios ditoy daga, wenno uray kaskasano pagbalinenda ti daga a maikari a pagsaadan ti Pagarian.
4 Kimmanunong ti apostata a Kakristianuan kadagiti napolitikaan nga agtuturay a nakibakal kadagiti nakaap-aprang a gubat. Nailanad iti historia dagiti Krusada idi edad media, ti inkapilitan a panagkomberte ti Inkisision Español, ti Tallopulo a Tawen a Gubat a nangpukaw iti adu a biag idiay Europa idi maika-17 a siglo, ken ti Guerra Sibil idiay España idi dekada 1930, a nairanta a mangsalaknib iti Katolicismo idiay España. Napasamak ti kadakkelan a panangibuyat iti dara kadagiti dua a sangalubongan a gubat iti siglotayo, idi a nagraranget dagiti Katoliko ken Protestante, a pinapatayda agpadpada dagiti kapammatianda ken dagiti saanda a karelihionan. Iti di pay nabayag, adda panagpipinnatay iti nagbaetan dagiti Katoliko ken Protestante idiay Ireland, iti nagbaetan dagiti agbibinnusor a relihiuso a bunggoy idiay India, ken iti nagbaetan dagiti relihiuso a grupo iti dati a Yugoslavia. Nadaripespes met iti dara dagiti binulong ti historia ti relihion iti pannakamartir ti rinibu a matalek a saksi ni Jehova.—Apocalipsis 6:9, 10.
5. Ania a panangukom ti agur-uray iti ulbod a relihion?
5 Nalakatay a maapresiar ti kinahustisia ti sumungsungad a panangdadael ni Jehova iti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, agraman dagiti mangsupsuportar iti dayta. Nailadawan daytoy a panangdadael iti Apocalipsis 18:21, 24: “Maysa a napigsa nga anghel binagkatna ti maysa a bato a kas iti dakkel a gilingan a bato ket intappuakna idiay baybay, a kunkunana: ‘Babaen iti kasta a napardas a panangipurruak maitappuakto ti Babilonia a dakkel a siudad, ket saanto a pulos masarakanen. Wen, nasarakan kenkuana ti dara dagiti mammadto ken dagiti sasanto ken amin dagidiay napapatay ditoy daga.’”
6. (a) Siasino ti masapul nga agbalin a kasla punget, ken apay? (b) Aniat’ mainanama dagidiay agbuteng ken Jehova?
6 Inton agangay, ‘masapul nga agbalinto a kasla punget’ dagiti amin a kabusor ti kinalinteg, ken dagiti kakaduada. Uramento ida ti kasla urno nga aldaw ni Jehova. “Dinto mangibati kadakuada iti uray ramut wenno sanga.” Iti dayta nga aldaw ti panagsingir, nainkalinteganto ti pannakataming dagiti ubbing, wenno sangsanga, a mayannurot iti pangngeddeng ni Jehova kadagiti ramutda, dagiti dadakkelda, a mangay-aywan kadagitoy nga ubbing. Awananto dagiti dakes a nagannak iti kaputotan a mangituloy kadagiti dakes a danada. Ngem dinto magaraw dagidiay mamati kadagiti kari ti Pagarian ti Dios. Gapuna a bagbagaannatayo ti Hebreo 12:28, 29: “Itultuloytayo koma ti maaddaan iti di kaikarian a kinamanangaasi, a babaen iti dayta mangipaaytayo iti sagrado a panagserbi a makaay-ayo iti Dios buyogen ti nadiosan a buteng ken panagamak. Ta ti Diostayo maysa met a mangibus nga apuy.”
Naulpit Aya a Dios ni Jehova?
7. Kasano a ti ayat ni Jehova sumrek iti panangukomna?
7 Kayat kadi a sawen daytoy a ni Jehova ket naulpit, managibales a Dios? Adayo a kasta! Iti 1 Juan 4:8, dinakamat ti apostol ti nagpateg a kinapudno: “Ti Dios ket ayat.” Kalpasanna, iti 1Ju 4 bersikulo 16 impaganetgetna daytoy, a kunkunana: “Ti Dios ket ayat, ket ti agtalinaed iti ayat agtalinaed a naikaykaysa iti Dios ket ti Dios agtalinaed a naikaykaysa kenkuana.” Gapu iti ayatna iti sangatauan, panggep ni Jehova a punasen iti daytoy a daga ti amin a kinadakes. Kuna ti naayat, naasi a Diostayo: “Kas sibibiagak, . . . awan ti ragsakko iti ipapatay ti nadangkes, no di ket ti nadangkes agbaw-ing koma iti dalanna ket agbiag. Agbaw-ingkayo, agbaw-ingkayo kadagiti dakes a dalanyo, ta apay a mataykayo?”—Ezequiel 33:11.
8. Kasano nga impaganetget ni Juan ti ayat, kaskasdi impakitana met ti bagina a maysa nga Anak ti Gurruod?
8 Ad-adu ti panangtukoy ni Juan iti a·gaʹpe, addaan prinsipio nga ayat, ngem iti agtitipon a panangaramat dagiti tallo a mannurat ti Ebanghelio, kaskasdi iti Marcos 3:17, nailadawan ni Juan a mismo kas ‘Anak ti Gurruod.’ Pinaltiingan ni Jehova daytoy nga Anak ti Gurruod a mangisurat kadagiti apokaliptiko a mensahe ti maudi a libro ti Biblia, ti Apocalipsis, a mangiladawan ken Jehova kas ti Dios a mangiwayat iti hustisia. Napno daytoy a libro kadagiti ebkas a pangukom, kas iti “dakkel a pagpespesan iti ubas ti unget ti Dios,” “dagiti pito a malukong ti unget ti Dios,” ken “ti pungtot ti Dios a Mannakabalin-amin.”—Apocalipsis 14:19; 16:1; 19:15.
9. Aniat’ kinuna ni Jesus maipapan kadagiti panangukom ni Jehova, ken kasano a natungpal dagiti padtona?
9 Situtured nga impakaammo ni Apotayo a Jesu-Kristo, nga “isu ti ladawan ti di makita a Dios,” dagiti panangukom ni Jehova idi adda ditoy daga. (Colosas 1:15) Kas pagarigan, adda dagiti pito nga “Asikayo pay” iti Mateo kapitulo 23 a siiinget a pinangbabalawna kadagiti relihiuso a managinsisingpet idi kaaldawanna. Ginibusanna dayta a makakondenar a panangukom kadagitoy a sasao: “Jerusalem, Jerusalem, ti mammapatay kadagiti mammadto ken manangubor kadagidiay naibaon kenkuana,—namin-ano a kinayatko nga urnongen a sangsangkamaysa dagiti annakmo, iti wagas a ti upa urnongenna a sangsangkamaysa dagiti piekna iti sirok dagiti payakna! Ngem dikay kinayat dayta. Adtoy! Ti balayyo mabaybay-an kadakayo.” Tallopulo ket pito a tawen kalpasanna, naiwayat ti panangukom babaen ti buyot ti Roma iti panangidaulo ni Heneral Tito. Nakaal-alingget nga aldaw daydi, a naimpadtuan a mangiladawan iti kaalinggagetanto nga aldaw iti kapadasan ti tao—ti aldaw ni Jehova, a dandanin dumteng.
Lumgak “ti Init”
10. Kasano a mangyeg rag-o iti ili ti Dios “ti init ti kinalinteg”?
10 Impakaammo ni Jehova nga addanto makalasat iti aldawna. Tinukoyna dagitoy iti Malakias 4:2, a kunkunana: “Kadakayo nga agbuteng iti naganko lumgakto ti init ti kinalinteg, agraman panangpaimbag kadagiti payakna.” Dayta nga init ti kinalinteg ket awan sabali no di ni Jesu-Kristo a mismo. Isu ti naespirituan a “silaw ti lubong.” (Juan 8:12) Kasanot’ ileleggakna? Lumgakto nga adda panangpaimbag kadagiti payakna—umuna, naespirituan a panangpaimbag, a mapadpadasantayon uray ita, ket kalpasanna, pisikal a panangagas kadagiti tattao iti amin a nasion iti umay a baro a lubong. (Mateo 4:23; Apocalipsis 22:1, 2) Iti piguratibo a pamay-an, kas kinuna ni Malakias, dagiti naimbagan ‘rummuardanto ken aglagtodanto a kasla iti urbon ti baka a napalukmeg’ a kaibulbulos iti kuadra. Anian a rag-o ti mapadasanto met dagiti mapagungar nga addaan namnama a gumun-od iti natauan a kinaperpekto!
11, 12. (a) Anianto ti pagbanagan dagiti managdakdakes? (b) Kasano a ‘payaten [ti ili ti Dios] dagiti managdakdakes’?
11 Nupay kasta, komusta met ngay dagiti managdakdakes? Iti Malakias 4:3, mabasatayo: “‘Payatenyonto dagiti managdakdakes, ta agbalindanto a kasla dapo iti baba ti dapanyo iti aldaw a panagtignayko,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot.” Bayat a saluadanna dagidiay agayat kenkuana, naikkatton ti Mannakigubat a Diostayo manipud iti daga dagidiay naulpit a kabusor, a natalipuposnan ida. Naparautanto metten ni Satanas ken dagiti demoniona.—Salmo 145:20; Apocalipsis 20:1-3.
12 Saan a makiraman ti ili ti Dios iti panangdadael kadagiti managdakdakes. Kasano, ngarud, a “payatendanto dagiti managdakdakes”? Iti piguratibo a pamay-an, aramidenda daytoy babaen ti pannakiramanda iti dakkel a rambak ti balligi. Iladawan ti Exodo 15:1-21 ti kasta a rambak. Naangay daytoy kalpasan ti pannakadadael ni Faraon ken dagiti buyotna idiay Nalabaga a Baybay. Kas kaitungpalan ti Isaias 25:3-9, ti pannakaikkat “dagiti naulpit a tattao” ket sarunuento ti maysa a padayá ti balligi a naisinggalut iti kari ti Dios: “Alimonennanto nga agnanayon ni patay, ket ni Soberano nga Apo Jehova punasennanto dagiti lua kadagiti isuamin a rupa. Ket ti pakaumsian ti ilina iwaksinanto manipud iti amin a daga, ta sinao ni Jehova a mismo. Ket iti dayta nga aldaw kunaento ti maysa: ‘Adtoy! Daytoy ti Diostayo. . . . Isu daytoy ni Jehova. Nangnamnamatayo kenkuana. Agragsak ken agrag-otayo iti panangisalakanna.’” Adda rag-o iti daytoy, saan a panagibales wenno panagpasindayaw, no di ket panagragsak iti pannakakita a nasantipikaren ti nagan ni Jehova ken nadalusanen ti daga para iti natalna a pagnaedan ti nagkaykaysa a sangatauan.
Dakkel a Programa a Panangisuro
13. Ania a panangisuro ti maaramidto iti “baro a daga”?
13 Iti Malakias 4:4, nabalakadan dagiti Judio a ‘lagipenda . . . ti linteg ni Moises.’ Kasta met itatta, masapul a tungpalentayo ti “linteg ti Kristo,” kas nadakamat iti Galacia 6:2. Di pagduaduaan a maikkanto dagiti makalasat iti Armagedon kadagiti kanayonan nga instruksion a naibatay iti daytoy, ket mabalin a naisuratto dagitoy ‘kadagiti lukot’ iti Apocalipsis 20:12 a maluktanto iti panawen ti panagungar. Anian a naindaklanto nga aldaw dayta bayat a masursuruan dagiti napagungar ken patay a mangsurot iti wagas ti panagbiag iti “baro a daga”!—Apocalipsis 21:1.
14, 15. (a) Kasano a naipabigbig ti moderno-aldaw nga Elias? (b) Ania nga annongen ti tungtungpalen ti klase Elias?
14 Kanayonanto dayta ti trabaho a panangisuro a tinukoy ni Jehova, kas nailanad iti Malakias 4:5: “Adtoy! Ibaonkonto kadakayo a tattao ni Elias a mammadto sakbay ti yaay ti dakkel ken nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova.” Asino dayta moderno-aldaw nga Elias? Kas naipakita iti Mateo 16:27, 28, iti panangtukoyna iti ‘yaayna iti pagarianna,’ kinuna ni Jesus: “Ti Anak ti tao naikeddeng nga umay iti dayag ni Amana agraman dagiti anghelna, ket kalpasanna supapakannanto ti tunggal maysa sigun iti panagtigtignayna.” Kalpasan ti innem nga aldaw, idi adda iti bantay a kaduana da Pedro, Santiago, ken Juan, “nagbalbaliw ti langana iti sanguananda, ket ti rupana nagsilnag a kas iti init, ket dagiti makinruar a kawesna nagraniagda a kas iti lawag.” Maymaysana kadi iti daytoy a sirmata? Saan, ta “adtoy! nagparang kadakuada da Moises ken Elias, a makisasao kenkuana.”—Mateo 17:2, 3.
15 Ania ngata ti kaipapanan daytoy? Dayta ti nangipabigbig ken Jesus kas ti naipadto a Dakdakkel a Moises iti panawen ti yaayna a mangukom. (Deuteronomio 18:18, 19; Aramid 3:19-23) Kaduana ti moderno-aldaw nga Elias a mangiringpas iti napateg a trabaho, ti pannakaikasaba daytoy naimbag a damag ti Pagarian iti amin a daga sakbay a dumteng ti dakkel ken nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova. Iti panangiladawanna iti trabaho daytoy nga “Elias,” kuna ti Malakias 4:6: “Isublinanto ti puso dagiti amma kadagiti annak, ken ti puso dagiti annak kadagiti amma; di la ket ta siak umayak ket kabilek ti daga iti panangdadael.” No kasta, ni “Elias” ket awan sabali no di ti klase matalek ken masirib nga adipen a buklen dagiti napulotan a Kristiano ditoy daga, a nangitalkan ti Apo, a ni Jesus, iti amin a sanikuana. Ramanen daytoy ti panangipaay iti kasapulan a naespirituan a “taraon iti umiso a tiempo” iti sangakabbalayan ti pammati.—Mateo 24:45, 46.
16. Ania dagiti naragsak a resulta nga imbunga ti trabaho ti klase Elias?
16 Iti intero a lubong itatta, makitatayo ti naragsak a resulta dayta a programa a panagpakan. Ti magasin a Pagwanawanan, a 16,100,000 ti maimalmaldit iti tunggal ruar iti 120 a pagsasao, 97 kadagitoy ti aggigiddan a maipabpablaak, laylayusenna ti daga iti “daytoy naimbag a damag ti Pagarian.” (Mateo 24:14) Maus-usar dagiti dadduma pay a publikasion iti adu a pagsasao iti nadumaduma a benneg ti trabaho a panangasaba ken panangisuro dagiti Saksi ni Jehova. Naalibtak ti klase Elias, ti matalek ken masirib nga adipen, a mangipapaay iti aglaplapusanan “[ka]dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda.” (Mateo 5:3) Mainayon pay, dagidiay umawat iti daytoy a namnama ti Pagarian ken agtignay a maitunos iti dayta mareppetda iti nakaskasdaaw a sangalubongan a panagkaykaysa. Ramanen dayta ti maysa a dakkel a bunggoy “manipud kadagiti isuamin a nasion ken kadagiti tribo ken kadagiti il-ili ken kadagiti pagsasao.” (Apocalipsis 7:9) Inton nalpasen daytoy a trabaho iti kasaknap a kayat ni Jehova, iti kasta umayton ti panungpalan iti dakkel ken nakaal-alingget nga aldawna.
17. Kaano a dumteng ti nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova?
17 Kaano a dumteng kadatayo dayta nakaal-alingget nga aldaw? Sumungbat ni apostol Pablo: “Ti aldaw ni Jehova umay nga apagpag-isu a kas maysa a mannanakaw iti rabii. Inton sasawenda [nalabit iti naisangsangayan a pamay-an]: ‘Talna ken talged!’ iti kasta giddato nga umayto kadakuada ti kellaat a pannakadadael kas iti ut-ot ti panagrigat nga umay iti maysa a masikog a babai; ket didanto pulos makalisi.”—1 Tesalonica 5:2, 3.
18, 19. (a) Kasanot’ pannakaideklara ti “talna ken talged”? (b) Kaanonto a mabang-aran ti ili ni Jehova?
18 Siasino ti tuktukoyen daytoy a padto? Dagiti lider ti politika a mangibagbaga a makaipasdekda iti nagkaykaysa a baro nga urnos manipud iti nasinasina a paset daytoy naranggas a lubong. Iti daytoy a banag, napaay dagiti ipampannakkelda a gapuanan, ti Liga de Naciones ken ti Naciones Unidas. Kas impadto ti mammadto ni Jehova, “kunkunada [pay ketdi ita], ‘Adda talna! Adda talna!’ idinto ta awan ti talna.”—Jeremias 6:14; 8:11; 14:13-16.
19 Kabayatanna, ib-ibturan ti ili ni Jehova dagiti pakarigatan ken pannakaidadanes iti daytoy awanan-dios a lubong. Ngem iti saanen a mabayag, kas naikuna iti 2 Tesalonica 1:7, 8, mabang-arandanto “iti pannakaipanayag ni Apo Jesus manipud langit a kadua dagiti mannakabalin nga anghelna iti dumardarang nga apuy, bayat nga iyegna ti pammales kadagidiay di makaammo iti Dios ken kadagidiay di agtulnog iti naimbag a damag maipapan ken Apotayo a Jesus.”
20. (a) Aniat’ impadto da Sofonias ken Habacuc maipapan iti aldaw a ‘manguram a kasla urno’? (b) Ania a balakad ken pammaregta ti ipaay dagitoy a padto?
20 Kasanot’ kaasidegna dayta? Adu kadatayo ti nabayagen nga agur-uray. Kabayatanna, nakaad-adu dagiti naemma a tattao a maisalakanto ti mangipangpangag iti awag idiay Sofonias 2:2, 3: “Birokenyo ni Jehova . . . Birokenyo ti kinalinteg, birokenyo ti kinaemma. Nalabit a dakayo maitalimengkayto iti aldaw ti pungtot ni Jehova.” Kalpasanna, ibalakad ti Sofonias 3:8: “‘Ngarud aguraykayo a maipaay kaniak,’ kuna ni Jehova, ‘agingga iti aldaw nga itatakderko a mangsamsam, ta ti hudisial a pangngeddengko isu ti panangurnong kadagiti nasion, tapno maummongko koma dagiti pagpagarian, tapno ibukbokko kadakuada ti ungetko, amin a sumsumged a pungtotko; ta isuamin a daga malamutto iti apuy ti imonko.’” Asidegen ti panungpalan! Ammo ni Jehova dayta nga aldaw ken oras ken dinanto balbaliwan ti pagorasanna. Siaanus nga agibturtayo. “Ta ti sirmata agpaay pay laeng iti nadutokan a panawen, ken agsiglat a tumurong iti pannakatungpal, ket saanto nga agulbod. Nupay no agtaktak, isu urayem; ta pudno nga umayto. Dinto agbayag.” (Habacuc 2:3) Umasideg nga umasideg ti nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova. Laglagipenyo, dinto agbayag dayta nga aldaw!
Panangrepaso:
◻ Anianto ti pagbanagan dagiti agtuturay ken dagiti iturayanda iti nakaal-alingget nga aldaw ni Jehova?
◻ Ania a kita a Dios ni Jehova?
◻ Ania a kita ti panangisuro ti nailadawan maipaay iti ili ti Dios?
◻ Kasanot’ panangparegta kadatayo dagiti mammadto ti Dios gaput’ kinaasideg ti panungpalan?
[Ladawan iti panid 21]
Adut’ napilitan nga agpakomberte iti Katolicismo idi panawen ti Inkisision Español
[Credit Line]
The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck