No Kasano nga Agballigi ti Panagasawa

TI PANAGASAWA ket mayasping iti panagbiahe a mangyeg iti nagduduma a pagteng a mabalin a makaparagsak wenno makapaladingit. Adda dagiti di mapakpakadaan a “desdes” a mabalin a mangyeg kadagiti saan a ninamnama a lapped. Dadduma kadagita ket kasla di malasatan. Ngem adu a tattao ti nagballigi ken sirarag-o a nagdaliasat iti dayta a biahe, a manmano laeng ti limmasatanda a lapped. Ngarud, ti panagballigi iti panagasawa ket saan a nangnangruna a marukod babaen kadagiti makaay-ayo wenno di makaay-ayo a pagteng iti biahe no di ket no kasano a tamingen dagiti agassawa dagita a pagteng.

Ania ti ammoyo a mamagbalin nga ad-adda a naballigi ken naragsak ti arig biahe a panagasawa? Kuna ti dadduma nga agassawa a kasapulanda ti ‘mapa ti panagasawa’ a mangidalan kadakuada. Ti kangrunaan a mapagpannurayan ken mapagtalkan a “mapa” ti panagasawa ket impaay daydiay Namunganay iti panagasawa​—ni Jehova a Dios. Ngem ti naipaltiing a Saona nga isu ti Nasantuan a Biblia ket saan a maysa nga anting-anting. Imbes ketdi, naglaon dayta iti praktikal nga instruksion a kasapulan a suroten ti agassawa tapno matagiragsakda ti naballigi a panagasawa.​—Salmo 119:105; Efeso 5:21-33; 2 Timoteo 3:16.

Ammuentayo ti sumagmamano kadagiti prinsipio ti Biblia a makatulong kadakayo a maaddaan iti naballigi ken naragsak a panagasawa.

▸ Ibilangyo a sagrado ti panagasawa. “Ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mateo 19:6) Impasdek ti Namarsua ti urnos ti panagasawa idi inyegna ti umuna a tao a ni Adan iti asawana a ni Eva. (Genesis 2:21-24) Yantangay nasaksian ni Kristo Jesus dayta a pasamak sakbay a nagbalin a tao, pinatalgedanna a ti panagtipon da Adan ken Eva ket nairanta a pangrugian ti manayon a panagasawa. Kinunana: “Saanyo aya a nabasa a ti nangparsua kadakuada nanipud idi damo inaramidna ida a lalaki ken babai ket kinunana, ‘Iti daytoy a rason, ti maysa a lalaki panawannanto ti amana ken ti inana ket makitiponto iti asawana, ket dagiti dua maymaysadanton a lasag’? Iti kasta saandan a dua, no di ket maymaysadan a lasag. Gapuna, ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.”​—Mateo 19:4-6.

Idi inyebkas ni Jesus dagiti sasao a “ti pinagsinnangol ti Dios,” saanna nga iparparipirip a maangay ti kasar idiay langit. Imbes ketdi, patpatalgedanna a ti Dios a mismo ti nangyussuat iti panagasawa isu a maibilang dayta a sagrado.a

Siempre, di kayat dagiti agassawa ti agtipon wenno sumrek iti relasion nga awan ti kinalailo ken panagpinnateg. Imbes ketdi, kayatda ti maaddaan iti naragsak a panagasawa nga agpada a pakagunggonaanda. Agbalin a naragsak ti panagtiponda no iyaplikarda dagiti praktikal a balakad ti Namarsua a masarakan iti Biblia.

Gapu ta imperpektotayo amin, adda latta dagiti di pagkikinnaawatan ken di pagtutunosan. Nupay kasta, masansan nga agballigi ti agassawa, saan a gapu ta agkabagayanda no di ket gapu ta ammoda a tamingen dagiti dida pagtunosan. No kasta, ti maysa kadagiti kapatgan a patanoren dagiti agassawa ket ti abilidadda a mangrisut kadagiti dida pagtunosan buyogen ti ayat, agsipud ta ti ayat ti “mamagsinggalut a naan-anay iti isuamin.”​—Colosas 3:14, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

▸ Agsaokayo buyogen ti panagraem. “Adda daydiay agsasao a siaaleng-aleng a kas kadagiti panangsugat ti kampilan, ngem ti dila dagidiay masirib ket makapaimbag.” (Proverbio 12:18) Natakuatan dagiti managsirarak a kaaduan a panagsasarita ket agngudo iti pamay-an a kas iti pannakairugina. Isu a no mangrugi ti saritaan buyogen ti panagraem, dakdakkel ti posibilidadna nga agngudo dayta iti kasta met la a pamay-an. Iti sabali a bangir, ammoyo no kasano kasakit no makaisawang ti asawayo iti sasao a dina pinanunot a naimbag. Gapuna, sipipinget nga ikararagyo a makapagsaokayo koma buyogen ti dignidad, panagraem, ken kinadungngo. (Efeso 4:31) Kinuna ni Harukob a taga-Japan ken 44 a tawenen a naasawaan: “Nupay makitami dagiti pagkapuyan ti tunggal maysa, ikagkagumaanmi nga ipakita ti panagraem iti sao ken kababalin. Nakatulong dayta iti panagballigi ti panagasawami.”

▸ Agbalinkayo a naasi ken mannakipagrikna. “Agbalinkayo a manangngaasi iti maysa ken maysa, nadungngo a mannakipagrikna.” (Efeso 4:32) Nalaka laeng a rumsua ti panagsubang no adda nakaro a di pagkinnaawatan. Kinuna ni Annette a taga-Alemania ken naragsak a naasawaanen iti 34 a tawen: “Saan a nalaka ti agbalin a kalmado no adda panagsubang. Makaisawangka kadagiti sasao a mangsair iti asawam ken mangpakaro laeng kadagiti bambanag.” Ngem no ikagumaanyo ti agbalin a naasi ken mannakipagrikna, dakkel ti maitulongyo iti panagbalin a natalna ti panagasawayo.

▸ Agpakumbabakayo. “Awan ti aniaman nga aramidenyo gapu iti rinnupir wenno gapu iti panangipasindayaw iti bagi, no di ket buyogen ti kinapakumbaba iti isip nga ibilangyo a ti dadduma nangatngatoda ngem dakayo.” (Filipos 2:3) Adu ti tumaud a riri iti nagbaetan ti agassawa agsipud ta sitatangsit a pabasolenda ti asawada a kas pakaigapuan dagiti parikutda imbes a sipapakumbaba a birokenda ti pagsayaatanda a dua. Tulongannakayo ti kinapakumbaba a mangparmek iti pagannayasan a mangipapilit a dakayo ti umiso no adda diyo pagtunosan.

▸ Dikay marurod a dagus. “Dika agdarasudos iti espiritum nga agrurod.” (Eclesiastes 7:9) Ikagumaanyo a liklikan ti pagannayasan a mangbalusingsing iti kapanunotan ti asawayo wenno mangikalintegan iti bagiyo no babalawenna ti naisawang wenno naaramidanyo. Imbes ketdi, imdengan ken apresiarenyo ti nayebkas ti asawayo. Agpanunotkayo a naimbag sakbay a sumungbatkayo. Naladaw a nasursuro ti adu a pagassawaan a napatpateg ti panangtaginayon iti nasayaat a relasion buyogen ti ayat ngem ti panangabak iti riri.

▸ Ammuenyo no kaanokayo nga agulimek. “Masapul a nasiglat no iti panagdengngeg, nainayad no iti panagsao, nabannayat no iti panagpungtot.” (Santiago 1:19) Awan duadua a ti nasayaat a komunikasion ti maysa kadagiti kapatgan a prinsipio ti Biblia a mangyeg iti naragsak a panagasawa. Ngem apay nga ibaga ti Biblia nga adda “tiempo ti panagulimek”? (Eclesiastes 3:7) Mabalin a panawen dayta ti naipamaysa ken addaan panggep a panagimdeng​—maysa a nagpateg a paset ti komunikasion tapno maammuanyo ti pudno a rikna ti asawayo ken ti makagapu iti dayta.

▸ Agimdengkayo buyogen ti empatia. “Makipagrag-okayo kadagiti tattao nga agrag-o; makipagsangitkayo kadagiti tattao nga agsangit.” (Roma 12:15) Nakapatpateg ti empatia tapno epektibo ti komunikasion, agsipud ta tulongannakayo a mangtarus iti pudpudno a rikna ti asawayo. Iti kasta, masursuroda a raemen ken ikabilangan ti opinion ken rikna ti tunggal maysa. Ni Nella a taga-Brazil ken 32 a tawenen a naasawaan, kinunana, “No pagsaritaanmi dagiti parikutmi, agimdengak a naimbag tapno maawatak dagiti kapanunotan ken rikrikna ni Manuel.” No agsasao ti asawayo, dayta ti ‘tiempo nga agulimek’ ken agimdengkayo buyogen ti empatia.

▸ Iyugaliyo nga iyebkas ti apresasionyo. “Ipakitayo a managyamankayo.” (Colosas 3:15) Kadagiti natibker a panagasawa, ikagkagumaan dagiti agassawa nga iparikna ti apresasionda iti maysa ken maysa. Nupay kasta, gapu ta okupado ti biag ti naasawaan, maliwayan ti dadduma nga agassawa daytoy a napateg nga aspeto ti komunikasion, nga ipapanda a marikna lattan ti assawada ti panangipategda. Kuna ni Dra. Ellen Wachtel: “Ammo ti adu nga agassawa a mabalinda nga iyebkas ti apresasionda kadagiti assawada ngem masansan a dida man la aramiden dayta.”

Nangnangruna a kasapulan dagiti assawa a babbai ti pammateg ken apresasion nga iyebkas ti asawada. Isu a dakayo nga assawa a lallaki dakkel ti maaramidanyo a mangpasayaat iti panagasawayo ken iti personalidadyo a dua babaen ti panangyebkasyo iti apresasion kadagiti nasayaat a kababalin ken naaramidan ti asawayo.

Agpadpada a napateg nga ipakita ti panangapresiar babaen iti sao ken aramid. No agkan, aprosan, ken isemanyo dagiti babbaketyo, saanyo laeng a kasla ibagbaga nga “ay-ayatenka” no di ket paspasingkedanyo nga isu ket dungdungnguen ken kasapulanyo. Teleponuan wenno patulodanyo iti mensahe nga ibagayo: “Mailiwak kenka” wenno “Komustakan?” No idi agnobiokayo pay ket adda panawen a maliwayanyo nga iyebkas dagitoy, nasaysayaat no iyugaliyo manen nga iyebkas dayta. Itultuloyyo a takuaten no ania ti pakaay-ayuan ti puso ti asawayo.

Umiso ti kinuna ti ina ni Ari Lemuel iti nagkauna nga Isarel: “Isu ket padayawan ni lakayna, ‘Nasayaat ti naaramidan ti adu a babbai ngem sika atiwem amin ida.’” (Proverbio 31:1, 28, 29, Tanakh​—The Holy Scriptures) Kaano a naudi a pinadayawanyo ni baketyo? Dakayo a babbai, kaano met a naudi a pinadayawanyo ni lakayyo?

▸ Sidadaankayo koma a mamakawan. “Saannakay koma a malnekan ti init a sipupungtotkayo pay.” (Efeso 4:26) Saan a maliklikan dagiti agassawa ti agkamali. Gapuna, napateg ti sidadaan a panangpakawan. Da Clive ken Monica a taga-South Africa ken 43 a tawendan nga agassawa kunada a makatulong unay ti balakad ti Biblia. Kinuna ni Clive: “Ikagkagumaanmi nga iyaplikar ti prinsipio a mabasa iti Efeso 4:26 isu a sidadaankami a mamakawan iti maysa ken maysa agsipud ta ammomi a makaay-ayo dayta iti Dios. Iti kasta, lumag-an ti riknami, ken nasimbeng ti turogmi gapu ta awanen ti pakaburiboranmi.”

Nainsiriban ti kuna ti nagkauna a proverbio: “Kinapintas . . . ti panangpalabas iti salungasing.” (Proverbio 19:11) Umanamong ni Annette a nadakamat itay: “Narigat nga agballigi ti relasion ti agassawa no dida ammo ti agpinnakawan.” Ibagana no apay: “Pakaruenna ti sakit ti nakem ken di panagtalek, banag a mangrakrak iti panagasawa. No ammoyo ti agpinnakawan, lumagda ti singgalut ti panagasawayo ken ad-adda a sumingedkayo iti maysa ken maysa.”

No nasairyo ti asawayo, diyo koma ipagarup a mailiwliwagnanto lattan dayta. Ti pannakikapia kalikagumanna ti panangaramid iti maysa kadagiti karigatan nga addang: Ti panangadmitir iti kamaliyo. Nupay kasta, mangsapulkayo iti pamay-an a sipapakumbaba a maibagayo ti kas iti: “Despensarennak dungngo. Nagkamaliak.” No sipapakumbaba nga agpadispensarkayo, magun-odyo ti panagraem ti asawayo, mapalagdayo ti panagtalekyo iti maysa ken maysa, ken agbalin a nataltalna ti panunotyo.

▸ Agtalinaedkayo a naikumit iti asawayo ken iti relasionyo a dua. “Iti kasta [ti asawa a lalaki ken babai] saandan a dua, no di ket maymaysadan a lasag. Gapuna, ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mateo 19:6) Sipapasnek a nagkinnarikayo iti imatang ti Dios ken iti tao a dikay agsinsina iti laksid dagiti dumteng a parikut.c Ngem ti pannakaikumit ket saan laeng a basta legal nga obligasion. Imbes ketdi, naibatay dayta iti napasnek ken naimpusuan nga ayat, ken iyanninawna ti panagraem ken panangipaay iti dayaw iti maysa ken maysa ken iti Dios. Isu a diyo tagtagilag-anen ti sagrado a relasionyo kas agassawa babaen ti panagalembong no di ket iti laeng asawayo ti pangipamaysaanyo iti romantiko nga interesyo.​—Mateo 5:28.

▸ Ti panagsakripisio patibkerenna ti relasionyo. “Itultuloyyo a kitaen, saan a ti personal a panaginteres iti laeng bukodyo a bambanag, no di ket kasta met ti personal a panaginteres iti bambanag ti sabsabali.” (Filipos 2:4) Ti panangyun-unayo iti kasapulan ken pagimbagan ti asawayo ket maysa a pamay-an tapno tumibker ti relasionyo. Ni Premji a 20 a tawenen a naasawaan ikagkagumaanna a tulongan ni baketna kadagiti trabaho iti uneg ti balay gapu ta addaan daytoy iti amin-tiempo a panggedan. Kinunana: “Tultulongak ni Rita nga agluto ken agdalus ken iti dadduma pay a trabaho tapno adda panawen ken pigsana a mangaramid kadagiti bambanag a pagay-ayatna.”

Mangted Gunggona ti Panagregget

Mabalin a sumuko ti dadduma gapu iti rigat a kakuyog ti panangipasdek iti naragsak a panagasawa. Nupay kasta, diyo ipalubos a dagiti pakarigatan ti makagapu a tallikudanyo ti karinkariyo wenno sayangen ti amin a naaramidanyon agpaay iti panagasawayo​—ti nagtenganyon a kaadayo iti arig biahe a panagasawayo.

Ni Sid a 33 a tawenen a naasawaan, kinunana: “No sipapasnek a pagreggetan ken ipakitayo a kayatyo nga agballigi ti panagasawayo, masagrapyo ti pamendision ni Jehova.” Ti nasungdo a panagbinnuligyo agpadpada kadagiti narikut ken naragsak a tiempo ti tumulong kadakayo nga agtultuloy nga agdaliasat nga agturong iti naballigi ken makapnek a panagasawa.

[Footnotes]

[Blurb iti panid 6]

Ti Biblia ket kasla mapa ti panagasawa

[Kahon/​Ladawan iti panid 7]

No Kasapulan a Pagsaritaanyo ti Parikut

◼ Aramidenyo dayta iti tiempo a saankayo a nabannog.

◼ Liklikanyo ti mangbabalaw; agbalinkayo a positibo iti maysa ken maysa.

◼ Liklikanyo ti bumallaet no agsasao ti maysa ken umimdengkayo.

◼ Ikabilanganyo ti rikna ti asawayo.

◼ Makipagriknakayo uray dikay umanamong.

◼ Agbalinkayo a nainkalintegan ken mannakaawat.

◼ Sipapakumbaba nga agpadispensarkayo no nagkamalikayo.

◼ Iyebkasyo ti apresasion ken pammategyo.

[Kahon/​Ladawan iti panid 8]

Tapno Naballigi ti Panagasawa

◼ Agpaidalankayo kadagiti prinsipio ti Biblia a mangpatibker iti panagasawa.

◼ Adda koma panawenyo iti asawayo ken iti relasionyo kas agassawa.

◼ Parayrayenyo ti kinadungngo, ayat, ken pammategyo.

◼ Mapagtalkankayo koma ken ipamaysayo ti atensionyo iti asawayo.

◼ Naasi ken mangipakitakayo iti panagraem.

◼ Agtinnulongkayo kadagiti trabaho iti pagtaengan.

◼ Maaddaan iti naragsak a panagsarita.

◼ Ammoyo koma ti aginnangaw ken agaliwaksay.

◼ Itultuloyyo a palagdaen ti relasionyo kas agassawa.

[Kahon/​Ladawan iti panid 9]

Personal nga Utobenyo

◼ Ania a benneg iti panagasawa ti ad-adda a parang-ayek?

◼ Ania dagiti addang nga ikabilangak tapno maaramidko daytoy?