Maisalakan a Sibibiag iti Dakkel a Rigat
“Dagitoy isuda dagidiay naggapu iti dakkel a rigat, ket linabaanda dagiti pagan-anayda ket pinapudawda ida iti dara ti Kordero.” —APOCALIPSIS 7:14.
1. Siasinonto ti mangabrasa kadagiti napagungar iti naindagaan a panagungar?
INTON bumangon dagiti di mabilang a riniwriw a tattao iti ‘panagungar dagiti nalinteg ken dagiti nakillo,’ saandanto nga agbiag manen iti maysa a daga nga ongaong. (Aramid 24:15) Mariingdanto iti napintas ken napasayaat nga aglawlaw ken masarakanda a nakasagana dagiti pagtaengan, kawes, ken nawadwad a taraon para kadakuada. Siasinonto ti mangisagana amin kadagitoy? Nalawag nga addanto dagiti tattao a sibibiag iti baro a lubong sakbay a mangrugi ti naindagaan a panagungar. Siasinoda? Ipakita ti Biblia nga isudanto dagiti makalasat iti sumungsungad a dakkel a rigat. Kadagiti amin a pannursuro ti Biblia, awan duadua a daytoy ti maysa kadagiti makapainteres unay—a maisalakanto a sibibiag ti dadduma a matalek a tattao iti dakkel a rigat ket pulos a didanto matay. Pasingkedan ti Nasantuan a Kasuratan daytoy a namnama.
Kas Idi Kaaldawan ni Noe
2, 3. (a) Aniat’ pagpadaan ti kaaldawan ni Noe ken ti tiempotayo? (b) Aniat’ iladladawan ti pannakaisalakan ni Noe ken ti pamiliana iti Layus?
2 Idiay Mateo 24:37-39, pinagdilig ni Jesu-Kristo ti kaaldawan ni Noe ken ti maudi nga al-aldaw, a pagbibiagantayo ita. Kinunana: “Kas iti kaaldawan idi ni Noe, kastanto ti kaadda ti Anak ti tao. Ta kas kadakuada idi kadagidiay nga al-aldaw kasakbayan ti layus, a mangmangan ken umin-inumda, mangas-asawa dagiti lallaki ken maiyas-asawa dagiti babbai, agingga iti aldaw a ni Noe simrek iti daong; ket dida nangikankano agingga a ti layus immay ket inyanudna amin ida, kastanto ti kaadda ti Anak ti tao.”
3 Inyanud ti sangalubongan a Layus dagiti amin a di nangipangag iti pammakdaar a mensahe ti Dios. Nupay kasta, saanna nga inyanud ni Noe ken ti pamiliana. “Simrek[da] iti daong,” kas kinuna ni Jesus. Gapu iti nadiosan a debosionda, impaayan ida ni Jehova iti pakaisalakanan. Maipapan iti pannakaispal ni Noe ken ti pamiliana, kuna ti 2 Pedro 2:5, 9: “Inaywananna [ti Dios] ni Noe, maysa a manangaskasaba iti kinalinteg, a sitatalged agraman dagiti pito a sabsabali pay idi inyegna ti layus iti lubong dagiti di nadiosan a tattao. Ammo ni Jehova no kasanona nga ispalen dagiti tattao nga addaan nadiosan a debosion manipud iti pannakasuot.” Pinagdilig ni Jesus ti kaaldawan ni Noe ken ti maudi nga al-aldaw tapno ipakitana a saan nga ipangag ti kaaduan a tattao ti pammakdaar a mensahe ti Dios. Nupay kasta, iti panangaramidna iti kasta pinasingkedanna met a nagtulnog ni Noe ken ti pamiliana ken ni Jehova a Dios, simrekda iti daong, ket nakalasatda iti dakkel a Layus. Ti pannakaisalakan ni Noe ken ti pamiliana iladladawanna ti pannakaisalakan dagiti matalek nga adipen ti Dios iti panungpalan daytoy a lubong.
Maysa nga Umuna-Siglo a Padron
4. Kas kaitungpalan ti sasao ni Jesus, ania dagiti pasamak a nangiturong iti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P.?
4 Dinakamat met ni Jesus dagiti bambanag a mapasamak iti panungpalan daytoy a lubong. Idiay Mateo 24:21, 22, mabasatayo: “Iti kasta addanto dakkel a rigat a ti kasta di pay napasamak nanipud idi pangrugian ti lubong agingga ita, saan, dinto met mapasamak manen. Iti kinapudnona, no di napaababa dagita nga aldaw, awanto ti lasag a maisalakan; ngem maigapu kadagiti napili dagita nga aldaw mapaababadanto.” Naaddaan dagitoy a sasao iti umuna a kaitungpalan idi umuna a siglo ti Kadawyan a Panawentayo. Idi 66 K.P., linakub ti buyot ti Roma ti siudad ti Jerusalem iti panangidaulo ni Cestius Gallus. Dandani dupraken idin ti buyot ti Roma ti pader ti templo, ket adu a Judio ti nakasagana a sumuko. Nupay kasta, di ninamnama ken iti di masinunuo a rason, insanud ni Cestius Gallus ti buyotna. Idi makitada a nagsanud dagiti Romano, nagtignay dagiti Kristiano maitunos iti sasao ni Jesus, a naisawang adu a tawen sakbayna: “Inton makitayo ti Jerusalem a nalikmut kadagiti nagpakarso a buybuyot, iti kasta ammuenyo a ti pannakalangalangna immasidegen. Ket dagidiay adda idiay Judea rugianda koma ti agkamang kadagiti bambantay, ket dagidiay adda iti tengngana pumanawda koma, ket dagidiay adda kadagiti aw-away saanda koma a sumrek kenkuana.” (Lucas 21:20, 21) Pinanawan a dagus dagiti Kristiano a Judio, dagiti napili, ti siudad ti Jerusalem a naikeddeng a madadael ket iti kasta naisalakanda iti nakaal-alingget a pannakadadael dayta di nagbayag kalpasanna. Idi 70 K.P., nagsubli ti buyot ti Roma iti panangidaulo ni Heneral Tito. Nagkampoda iti aglikmut ti Jerusalem, linakubda ti siudad, sada rinebbek.
5. Iti ania nga anag a napaababa ti rigat iti Jerusalem idi 70 K.P.?
5 Impadamag ti Judio a historiador a ni Josephus a 1,100,000 a Judio ti natay, idinto ta 97,000 ti nakalasat ken nakayawan. Dagidiay di Kristiano a Judio a nakalasat ket sigurado a saan nga isuda “dagiti napili” iti padto ni Jesus. Maipapan iti nasukir a nasion a Judio, kinuna ni Jesus: “Adtoy! Ti balayyo mabaybay-an kadakayo. Ta kunak kadakayo, Didakton pulos makita manipuden ita agingga a kunaenyo, ‘Bendito dayta umay iti nagan ni Jehova!’” (Mateo 23:38, 39) Awan ti rekord a dagidiay a Judio, a napupok idiay Jerusalem, inawatda ni Jesus kas Mesias idi kamaudiananna, nagbalinda a Kristiano, ken nagun-odda ti anamong ni Jehova. Nupay kasta, napaababa ti rigat a dimteng iti Jerusalem idi 70 K.P. Saan unay a nagpaut ti naan-anay nga iraraut ti buyot ti Roma. Daytoy ti nangipalubos iti sumagmamano a Judio a nakalasat, tapno laeng maibaonda kas ad-adipen iti nadumaduma a paset ti Imperio ti Roma.
Maysa a Dakkel a Bunggoy ti Makalasat
6, 7. (a) Ania a dakkel a relihiuso a siudad ti madadaelto pay laeng, kas paset ti ania nga awan pay kapadana a rigat? (b) Aniat’ impadto ni Juan maipapan iti sumungsungad a dakkel a rigat iti daytoy a lubong?
6 Nupay nangyeg ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P. iti “dakkel a rigat” iti dayta a relihiuso a siudad, mapasamakto pay laeng ti kangrunaan a kaitungpalan ti sasao ni Jesus. Mapasaranto ti maysa a dakdakkel a relihiuso a siudad, ti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, ti makapapatay a dakkel a rigat a sarunuen a dagus ti awan pay kapadana a rigat iti dadduma a paset ti sistema ti bambanag ni Satanas. (Mateo 24:29, 30; Apocalipsis 18:21) Agarup 26 a tawen kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem, nagsurat ni apostol Juan, idiay Apocalipsis 7:9-14, maipapan iti daytoy a sangalubongan a dakkel a rigat. Impakitana a maysa a dakkel a bunggoy dagiti tattao ti makalasatto iti dayta.
7 Mailasin dagitoy a makalasat, a maawagan iti “dakkel a bunggoy,” babaen ti desidido a panagtigtignayda. Sigun iti Apocalipsis 7:14, kinuna ti maysa kadagiti 24 a panglakayen idiay langit ken ni Juan: “Dagitoy isuda dagidiay naggapu iti dakkel a rigat, ket linabaanda dagiti pagan-anayda ket pinapudawda ida iti dara ti Kordero.” Wen, itantan-ok ti dakkel a bunggoy ni Jehova kas gubuayan ti pannakaisalakanda. Al-alagadenda ti pammati iti naiparukpok a dara ni Jesus ken addaanda iti nalinteg a takder iti sanguanan ti Namarsua kadakuada ken iti Ari a dinutokanna, ni Jesu-Kristo.
8. Ania a nasayaat a relasion ti adda iti nagbaetan ti “dakkel a bunggoy” ken ti natda kadagiti napulotan a kakabsat ni Jesus?
8 Itatta, agarup lima a milion a kameng ti dakkel a bunggoy ti agbibiag iti babaen ti aktibo a panangidaulo ti nailangitan nga Ari a ni Jesu-Kristo. Agpaspasakupda ken Kristo ken sidedekket a makitimtimpuyogda kadagiti napulotan a kakabsatna nga adda pay laeng ditoy daga. Maipanggep iti panangtrato ti dakkel a bunggoy kadagitoy a napulotan, kuna ni Jesus: “Pudno kunak kadakayo, No kasano nga inaramidyo dayta iti maysa kadagiti kanunumuan kadagitoy kakabsatko, inaramidyo dayta kaniak.” (Mateo 25:40) Gapu ta awan imutna a tultulonganda dagiti napulotan a kakabsat ni Kristo, dagidiay kameng ti dakkel a bunggoy maukomda kas agar-aramid iti naimbag ken ni Jesus a mismo. Tumulong daytoy kadakuada a maaddaan iti natalged a relasion kada Jesu-Kristo ken ni Jehova a Dios. Addaanda iti pribilehio a tumipon kadagiti napulotan a natda iti panagbalin a Saksi ti Dios ken managawit iti naganna.—Isaias 43:10, 11; Joel 2:31, 32.
Panagtalinaed a Siririing
9, 10. (a) Aniat’ masapul nga aramidentayo tapno mataginayon ti nalinteg a takdertayo iti sanguanan ti Anak ti tao? (b) Kasanot’ rumbeng a panagtignaytayo tapno ‘makapagtalinaedtay a siririing’?
9 Masapul a taginayonen ti dakkel a bunggoy ti nalinteg a takderda iti sanguanan ti Anak ti tao nga awan sardayna, a mangkalikagum iti panagtalinaed a sisasalukag agingga iti panungpalan. Imbatad daytoy ni Jesus idi kinunana: “Asikasuenyo ti bagbagiyo tapno dagiti pusoyo dida pulos madagsenan iti nalabes a pampannangan ken nakaro a panagin-inum ken kadagiti pakaringgoran iti biag, ket giddato a dayta nga aldaw kellaat nga umay kadakayo a kas maysa a silo. Ta dumtengto dayta kadagidiay amin nga agnanaed iti rabaw ti intero a daga. Ngarud, agtalinaedkayo a siririing iti isuamin a tiempo nga umar-ararawkayo tapno makapagballigikayo iti pananglisi kadagitoy amin a bambanag a naikeddeng a mapasamak, ken iti panagtakder iti sanguanan ti Anak ti tao.”—Lucas 21:34-36.
10 Tapno sibaballigi a makapagtakdertayo iti sanguanan ti Anak ti tao, masapul nga adda kadatayo ti anamongna, a ditay magun-odan no agpaimpluensiatayo iti panagpampanunot daytoy a lubong. Makagargari ti nailubongan a panagpampanunot ken maguyugoyna ti maysa a tao a maigamer iti nainlasagan a ragragsak wenno madagsenan unay kadagiti parikut iti biag a dinan yun-una ti intereses ti Pagarian. (Mateo 6:33) Ti kasta a kurso pakapsutenna ti maysa a tao iti naespirituan ken mabalin a pagbalinenna nga aleng-aleng kadagiti responsabilidadna iti Dios ken kadagiti sabsabali. Mabalin nga aginaktibo wenno pagpeggadenna ti saadna iti kongregasion babaen ti panangaramidna iti nadagsen a basol, a nalabit saan pay ketdi nga agbabawi. Masapul nga asikasuen ti tunggal maysa iti dakkel a bunggoy ti bagina. Masapul nga agtalinaed a naisina iti daytoy dakes a lubong ken kadagiti aramidna.—Juan 17:16.
11. Ti panangyaplikar kadagiti ania a Nainkasuratan a prinsipio ti makatulong kadatayo a makalasat inton Armagedon?
11 Gapu iti dayta, impaay ni Jehova ti kasapulantayo babaen ti Saona, ti nasantuan nga espirituna, ken ti makitkita nga organisasionna. Masapul nga aprobetsarentay dagitoy. Kanayonanna, masapul a kanayontay nga agkararag ken agtulnog iti Dios no kayattay a magun-od ti anamongna. Maysa pay, masapul a guraentay a naan-anay ti dakes. Kinuna ti salmista: “Saanak a nakikatugaw kadagiti tattao ti kinaulbod; ket diakto met sumrek a maikuyog kadagiti aginsisingpet. Kagurak ti gimong dagiti managdakdakes, ket diakto makikatugaw kadagiti nadangkes. Dika itipon toy kararuak kadagiti managbasol, ken toy biagko kadagiti tao ti dara.” (Salmo 26:4, 5, 9) Iti kongregasion Kristiano, nasken a kedngan agpadpada dagiti agtutubo ken nataengan ti pannakikadkaduada kadagidiay saan a dedikado ken Jehova. Tapno anamongannatay ti Dios, ikagumaantay ti agbalin nga awan pakababalawanna ken awan tulawna iti lubong. (Salmo 26:1-5; Santiago 1:27; 4:4) Iti kasta, masiguradotayo nga inton Armagedon, dinatayto iraman a dadaelen ni Jehova kadagiti nadangkes.
“Saanto a Pulos Matay” Dagiti Dadduma
12, 13. (a) Sakbay ti panangpagungarna ken ni Lazaro, aniat’ kinuna ni Jesus a di naawatan a naan-anay ni Marta? (b) Aniat’ di kayat a sawen ti sasao ni Jesus maipapan kadagiti dadduma a “saanto a pulos matay”?
12 Nakaay-ayat a panunoten ti ilalasat iti panungpalan daytoy a sistema ti bambanag ken ti posibilidad a pulos a di matay. Daytoy ti namnama nga impaay ni Jesus kadatayo. Sakbay unay ti panangpagungarna iti natay a gayyemna a ni Lazaro, kinuna ni Jesus ken ni Marta a kabsat ni Lazaro: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangalagad iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto; ket tunggal maysa a sibibiag ken alagadenna ti pammati kaniak saanto a pulos matay. Mamatika kadi iti daytoy?” Mamati ni Marta iti panagungar, ngem dina naawatan amin a sasawen idi ni Jesus.—Juan 11:25, 26.
13 Di kayat a sawen ni Jesus nga agtultuloy dagiti matalek nga apostolna nga agbiag iti lasag ken pulos a didanto matay. Iti kasupadina, impasimudaagna kamaudiananna a matayto dagiti adalanna. (Juan 21:16-23) Kinapudnona, ti pannakapulotda iti nasantuan nga espiritu idi Pentecostes 33 K.P. kaipapananna a masapul a matayda tapno maawatda ti nailangitan a tawidda kas ar-ari ken papadi. (Apocalipsis 20:4, 6) Gapuna, iti panaglabas ti panawen, natay amin a Kristiano idi umuna a siglo. Nupay kasta, adda panggep ti imbaga ni Jesus. Matungpalto dagiti saona maipapan iti panagbiag a pulos a di matay.
14, 15. (a) Kasanonto a matungpal ti sasao ni Jesus maipapan kadagiti dadduma a “saanto a pulos matay”? (b) Aniat’ kasasaad daytoy a lubong, ngem aniat’ namnama dagiti nalinteg?
14 Umuna, pulos a dinto mapasaran dagiti matalek a napulotan a Kristiano ti agnanayon nga ipapatay. (Apocalipsis 20:6) Maysa pay, tuktukoyen ti sasao ni Jesus ti maysa nga espesipiko a panawen inton bumallaet ti Dios iti ar-aramid ti tao ket punasennanto ti kinadakes ditoy daga, kas iti inaramidna idi kaaldawan ni Noe. Dagiti matalek a tattao a masarakan nga agar-aramid iti pagayatan ti Dios iti dayta a tiempo saandanto a matay babaen ti panangukom ti Dios. Imbes ketdi, kas ken ni Noe ken ti pamiliana, addanto gundawayda a makasalat iti pannakadadael ti lubong. Natalged dayta a namnama, ta naibatay iti pannursuro ti Biblia ken nailadawan babaen kadagiti pagarigan. (Idiligyo ti Hebreo 6:19; 2 Pedro 2:4-9.) Ipakita ti kaitungpalan ti padto ti Biblia nga iti saanen a mabayag manungpalto ti agdama a lubong a buklen ti nakillo a natauan a kagimongan iti pannakadadael. Saanen a mabalbaliwan ti agdama a kasasaad, ta napalalon ti kinadakes ti lubong. Ti kinuna ti Dios maipapan iti lubong idi kaaldawan ni Noe ket pudno met iti lubong itatta. Ti kinadakes pinunnona ti puso ti kaaduan a tattao, ken dakes la a kankanayon ti pampanunotda.—Genesis 6:5.
15 Pinalubosan ni Jehova dagiti tattao a mangituray iti daga iti sinigsiglo nga awan ti nadiosan a pannakibiang, ngem dandanin aggibus ti tiempoda. Din agbayag, ikisapto ni Jehova dagiti amin a managdakdakes ditoy daga, kas kuna ti Biblia. (Salmo 145:20; Proverbio 2:21, 22) Nupay kasta, dinanto iraman a dadaelen dagiti nalinteg kadagiti managdakdakes. Pulos a di pay inaramid ti Dios ti kasta! (Idiligyo ti Genesis 18:22, 23, 26.) Apay ketdin a dadaelenna dagidiay mangikagkagumaan nga agserbi a simamatalek kenkuana, nga addaan nadiosan a buteng? Nainkalintegan laeng nga anamonganto ni Jehova ken saanto a madadael dagiti matalek nga agdaydayaw kenkuana a sibibiag inton mangrugi ti dakkel a rigat, no kasano a saan a nadadael ni Noe ken ti pamiliana idi dimteng ti nakaap-aprang a panungpalan ti dakes a lubong idi kaaldawanna. (Genesis 7:23) Salaknibanto ida ti Dios ket makalasatdanto iti panungpalan daytoy a lubong.
16. Ania dagiti nakaskasdaaw a banag a mapasamakto iti baro a lubong, ket aniat’ kaipapananto daytoy kadagiti makalasat?
16 Kalpasanna, aniat’ mapasamak? Iti baro a lubong, agayusto iti sangatauan dagiti makapaimbag a bendision bayat a mayaplikar a naan-anay dagiti gunggona ti daton a subbot ni Jesus. Saritaen ti Biblia ti maipapan iti simboliko a “karayan ti danum ti biag, nalitnaw a kas kristal, nga agay-ayus manipud iti trono ti Dios ken iti Kordero nga agpababa iti tengnga ti akaba a dalanna. Ket iti daytoy nga igid ti karayan ken iti dayta nga igid adda dagiti kayo ti biag a mangpatpataud iti sangapulo ket dua nga ap-apit a bunga, a mangipapaay kadagiti bungada iti tunggal bulan. Ket dagiti bulong dagiti kayo agpaayda iti pannakaagas dagiti nasion.” (Apocalipsis 22:1, 2) Makaparagsak nga ibaga a ti “pannakaagas” ramanenna ti pannakaparmek ti Adamiko nga ipapatay a mismo! “Alimonennanto nga agnanayon ni patay, ket ni Soberano nga Apo Jehova punasennanto dagiti lua kadagiti isuamin a rupa.” (Isaias 25:8) Gapuna, pulos a dinto matay dagidiay makalasat iti dakkel a rigat nga agturong iti baro a lubong!
Natalged a Namnama
17. Kasanot’ katalged ti namnama a makalasatto dagiti dadduma inton Armagedon ken “saan[dan]to a pulos matay”?
17 Makapagtalektay kadi a naan-anay iti daytoy nakaskasdaaw a namnama? Wen! Impasimudaag ni Jesus ken ni Marta nga addanto tiempo a dagiti tattao agbiagdanto a pulos a di matay. (Juan 11:26) Maysa pay, iti kapitulo 7 ti Apocalipsis nga inted ni Jesus ken ni Juan, naipalgak a maysa a dakkel a bunggoy ti rummuarto iti dakkel a rigat, a makalasat iti dayta. Mabalintay kadi a patien ni Jesu-Kristo ken ti historikal a salaysay maipapan iti Layus idi kaaldawan ni Noe? Awan duadua! Mainayon pay, naglaon ti Biblia iti dadduma pay a salaysay maipapan kadagiti gundaway nga intalimeng ti Dios dagiti adipenna a sibibiag kadagiti panawen ti panangukom ken iti pannakadadael dagiti nasion. Saan kadi a mainanamatayo a kastanto met ti aramidenna iti daytoy panawen ti panungpalan? Adda kadi imposible iti Namarsua?—Idiligyo ti Mateo 19:26.
18. Kasanotay a mainanama ti biag iti nalinteg a baro a lubong ni Jehova?
18 Babaen ti simamatalek a panagserbi ken ni Jehova itan, mainanamatayo ti biag nga agnanayon iti baro a lubongna. Kadagiti di mabilang a riniwriw [a tattao], agbiagdanto iti dayta a baro a lubong babaen ti panagungar. Ngem, iti kaaldawantayo, riniwriw iti ili ni Jehova—wen, maysa a dakkel a bunggoy nga awan ti tao a makabilang wenno makaikeddeng—ti maaddaanto iti naisangsangayan a pribilehio a maisalakan a sibibiag iti dakkel a rigat. Ket pulos a didanto matay.
Pangngaasiyo ta Ilawlawagyo
◻ Kasano a nailadawan idi kaaldawan ni Noe ti pannakaispal inton Armagedon?
◻ Aniat’ masapul nga aramidentayo tapno makapagtalinaedtay a sitatakder inton umay ni Jesus a mangiwayat kadagiti panangukom ni Jehova?
◻ Apay a maikunatayo a “saanto a pulos matay” dagiti makalasat inton Armagedon?
[Ladawan iti panid 15]
Nakalasat dagiti Kristiano iti rigat a dimteng iti Jerusalem