Kapitulo 6—Sangalubongan a Kinatalged iti Sidong ti “Prinsipe ti Kappia”
Panagsalukag Bayat “ti Panungpalan toy Sistema dagiti Bambanag”
1. Apay a kasapulan ti panagtultuloytay nga agsalukag?
NAKAUN-UNEGTAYON iti “panungpalan toy sistema dagiti bambanag,” ngem ditay “ammo uray ti aldaw wenno ti oras” inton agpatinggan ti makaispal-biag a pananglawag. Isut’ gapuna a kuna ni Jesus: “Agsalukagkay ngarud, ta dikay ammo ti aldaw ken oras.”—Mateo 24:3; 25:13.
2. Ania a makapaupay a kapadasan ti intay maliklikan?
2 Pudno a makapaupay unay iti maysa a tao no naladaw ti idadatengna iti lugar a pakaaramidan iti boda ken makitana a dagiti ruangan napunitanen. Ngem daytanto ti mapasamak iti kadakkelan a bilang dagiti agkunkuna a Kristiano iti asidegen a masanguanan. Inyilustrar daytoy ti “Prinsipe ti Kappia” babaen kadagitoy a sasao: “Idin immay metten dagiti dadduma a babbalasang, nga agkunkuna, ‘Apo, apo, ilukatandakami!’ Ngem simmungbat ket kinunana, ‘Pudno kunak kadakayo, saankay nga am-ammo.’”—Mateo 25:11, 12.
3. (a) Ti tawen 1919 napaneknekan a panawen nga agpaay iti ania? (b) Naipaay kadi dagiti relihionista ti Kakristianuan ti kasapulan a naespirituan a lana?
3 Nanipud pay 1919 ti naespirituan a pannakalawlawag babaen kadagiti manakem babaen ti tulong ti “lana” iti Sao ken nasantuan nga espiritu ni Jehova ti adda a magun-odan, ngem dagiti naampang pinadpadasda ti gumatang iti naespirituan a lana manipud kadagidiay adda iti Kakristianuan nga agkunkuna a mangilaklako iti dayta. (Mateo 25:9) Dagiti relihionista iti Kakristianuan, nupay kasta, ket awananda iti umiso a kita iti lana. Dida makaipaay iti lawag maipapan iti kaadda ni Jesu-Kristo kas ti nailangitan a Nobio. Ninamnamada nga inton matayda mapanda nga insigida idiay langit ket sumabatda kenkuana, a saandan a makiramraman iti trabaho a pananglawag bayat daytoy “panungpalan toy sistema dagiti bambanag.”
4. Agingga itoy a petsa, aniat’ napaay nga aramiden dagidiay inladawan dagiti naampang a babbalasang, ken apay?
4 Iti kasumbangirna, adda met dagidiay, kas kadagiti naespirituan a babbalasang, napaneknekan nga addaanda iti reserba a “lana” iti nasantuan nga espiritu ken Sao ti Dios a maipaay iti trabaho kalpasan ti gubat iti sangalubongan a pananglawlawag maipapan “ti pagarian.” (Mateo 24:14) Dagidiay inladawan ni Jesus iti pangngarigna kas naampang a babbalasang ket saanda a makiramraman iti dayta babaen ti panangisilnagda iti lawag daytoy naimbag a damag nga addaan internasional a pategna. Awananda iti “lana” iti makalawlawag a Sao ti Dios ken ti nasantuan nga espirituna, ket ti Nobio nga Ukom nga adda idiay naespirituan a templo nadlawna daytoy a panagkurang iti biangda. Ti puspusoda napaneknekan nga awan iti trabaho kalpasan ti gubat nga insigida nga inaklon idi 1919 dagiti Kristiano a manakem a babbalasang iti pannakaawatda nga agpadpada iti panawen ken iti trabaho.
5. Iti aniat’ nakapaayan dagiti naampang a babbalasang a pakipasetan a nasken iti pannakikaykaysada koma iti Nobio nga Ari?
5 Babaen iti pannakisinada kadagidiay nangsuportar iti makitkita nga organisasion ni Jehova, dagiti naampang ket saanda a makiramraman iti sangalubongan a panangikaskasaba iti Pagarian. Kamaudiananna nakagun-odda iti “lana” iti narelihiusuan a pannakalawlawag, ngem saan a daydiay umiso a kita ti lana. Daytat’ di makaipaay iti pananglawlawag iti umiso a pasamak iti umiso a tiempona. Gapuna saanda nga ikaskasaba ti mensahe ti Pagarian ken “ti aldaw ti ibabales ti Diostayo.” (Isaias 61:1-3) Saanda nga itantandudo ti Nobio nga Ari kas ar-aramiden ti napulotan a natda iti klase babbalasang.
Epekto ti Pagsilawan iti Tengnga ti Rabii
6, 7. (a) Aniat’ napasamak idi katengngaan ti 1930’s a mangisingasing nga adda umdas a babbalasang a mangkompleto iti miembro ti klase nobia? (b) Naiyawag ti atension iti ania a klase nga itan kasapulan a maurnong?
6 Idi katengngaan ti 1930’s, adda banag a nagpateg a napasamak. Ti napasamak isingasingna a dagiti kamkameng ti naespirituan a nobia ni Kristo ti napunno, nga adda umdasen a naiyanak-espiritu nga ad-adalan ti Nobio nga adda ditoy daga a mangbukel iti naan-anay a bilangen iti nailangitan a nobiana.
7 Iti dayta a tiempo, idi 1935, nangrugi a maiyawag iti atension ti sabali pay a klase dagiti kimmarnero nga ad-adalan ni Jesus. Daytoy ti klase a naitawag iti atension ti publiko bayat ti umuna a gubat sangalubongan. Idi Pebrero 24, 1918, a ti palawag iti tema a “Minilmilion dagiti Sibibiag Itatta ti Dinto Matayen” ti naibitla iti maysa a managusiuso, mabalbalin napunno kadagiti managduadua, a managdengngeg. Iti 1935 a kumbension dagiti Saksi ni Jehova idiay Washington, D.C., adda maysa a banag a positibo a naiyam-ammo maipapan iti panangurnong kadagiti minilmilion a “sabsabali a karnero” ni Kristo iti napagkaykaysa nga “arban” iti sidong ni Jesu-Kristo kas ti “maymaysa a pastor.” (Juan 10:16) Ti pakabigbigan daytoy a paset ti “sabsabali a karnero” kas naipadto idiay Apocalipsis 7:9-17 ti nailawlawag.
8. Iti sidong ti ania nga obligasion ti immayan dagiti manakem a babbalasang idi 1935, a dida ninamnama?
8 Ti natda ti “bassit nga ipastoran” ti immayen iti sidong ti obligasion a panangrugi iti panagurnong iti daytoy “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero.” (Lucas 12:32) Daytoy ket gapu ta ti bilang dagiti manakem a babbalasang a kasapulan a mangan-anay iti nobia ni Jesus ti napunnon. Ngem dagita a babbalasang ket saanda a naipan nga insigida idiay langit. Kaskasdi nga isuda pay ti mapastrek iti dayta nailangitan a pagraragsakan a siled inton malpasda ti naindagaan a kursoda kas dagiti manangsalimetmet ti kinatarnawda a sasaksi ti Diosda, ni Jehova. Gapu iti kinamatalekda iti trabaho a pananglawlawag aginggat’ 1935, isuda ti napastrek iti naisangsangayan a pribilehio a dida pulos ninamnama sakbay ti katengngaan ti 1930’s.
9. Iti ania a bilang dagiti natda dagiti manakem a babbalasang ti nagbaliwanda agingga itoy a petsa?
9 Kalpasan ti panaglabas ti kagudua ti siglo nanipud 1935, ken kabayatan dagitoy a tawtawen ti bilang dagiti manakem iti klase babbalasang ti bumasbassiten. Iti kasumbangirna, ti trabaho a panangaskasaba ti nagsaknap iti intero a sangalubongan, wen, a ramanenna ti nasuroken a 200 a nagduduma a dagdaga. Iti agdama, ti klase babbalasang ti bimmaban iti agarup 9,000 a bilangda.
Dagiti Manangtulong a Kakadua dagiti Addaan Pagsilawan
10. Gapu iti kalawa ti trabaho, ti kadi natda kadagiti manakem a babbalasang nairukodda iti kasapulan a tumatrabaho?
10 Ti napulotan a natda dagiti mangiladladawan a babbalasang ti ngangngani nalingedandan iti ladawan babaen iti nasuroken a tallo a milion nga agibumbunannag ti Pagarian iti nasurok a 52,000 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong. Kasano a maaywanan ti nagbassitan a bilang dagiti napulotan a natda iti trabaho a panangaskasaba iti nasurok ngem 200 a dagdaga a pakasarakan kadagidiay rinibribo a kongregasion? Dida mabalinan dayta.
11. (a) Ti pannakailasin “ti matalek ken naannad nga adipen” ti namataud ti pannakapasamak iti ania kadagidiay agkunkuna a babbalasang? (b) Aniat’ di nabigbig dagiti klase “managdakdakes nga adipen” gapu iti kinakurang ti supisiente a naespirituan a lawag?
11 Ngem siempre, Nainkasuratan agserserbida iti naipadto a posision “ti matalek ken naannad nga adipen” a nasarakan ti Nobio nga Apo a matalek iti iyaayna a mangukom iti templona. Kalpasanna mangrugin a mapasamak ti panagsina iti nagbaetan dagiti manakem a babbalasang ken dagiti naampang a babbalasang iti piguratibo a klase babbalasang. Dagidiay naibilang a klase “managdakdakes nga adipen” awananda iti lana iti makalawlawag a Sao ken nasantuan nga espiritu ti Dios kadagiti pagikabilanda a mangsindi kadagiti pagsilawanda. Gapuna awananda iti supisiente a naespirituan a pananglawag a makaawat iti “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero,” a maur-urnongen nanipud pay 1935 kas paset ti “bassit nga ipastoran.”—Mateo 24:45-51.
12. Asino dagiti nagbalin a di maisina a kadua ti natda iti klase nobia?
12 Nanipud Gubat Sangalubongan II, ti kaitungpalan ti padto ni Jesus “iti panungpalan toy sistema dagiti bambanag” iti kadakkelanna ket akem nga ar-aramiden ti “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero.” Ti pananglawag manipud kadagiti nagangatan a pagsilawan iti natda ti nanglawag iti mata dagiti puspusoda, ket natulonganda a mangisilnag iti lawag kadagiti dadduma nga adda pay laeng iti kasipngetan daytoy a lubong. (Idiligyo iti Efeso 1:18.) Minilmilion kadagiti agtataeng ditoy daga ti natulongan a nakaawat iti kaadda ti Nobio nga Ari bayat nga umas-asidegen ti aldaw ti panangikasarna iti nakompleton a klase nobia. Nagbalindan a di maisina a kadkadua ti natda ti klase nobia.
13, 14. (a) Ania a makaay-ayo a kasasaad maipapan kadagiti kadua ti natda ti piguratibo a naibalabala idiay Apocalipsis 7:9, 10? (b) Ania ti madagdagus a panagrikna iti pannakailawlawag dayta a padto?
13 Nanipud pay 1935 ti sasaaden dagitoy a kakadua ti natda iti klase nobia ti maysa a nakaragragsak. Pagrag-oanda saan laeng a dagiti engrande a pribilehio a sinerkanen ti natda no di ket kasta met kadagiti bendito a pribilehio a sinerkanda a mismo gapu iti natda ti klase nobia.
14 Maysa a nakaskasdaaw a teksto ti nalukatan iti pannakaawat ti ili ni Jehova idiay Washington, D.C., a kumbension idi 1935, ket impadto dayta ti maysa a makaay-ayo a kasasaad nga agpaay iti “dakkel a bunggoy,” dagiti kakadua ti napulotan. Kitaenyo ida sadiay, nga “agtatakder iti sanguanan ti trono [ni Jehova a Dios] ken iti sanguanan daydi Kordero, a nagkawesda kadagiti pagan-anay a puraw; ken adda[da] palpalma kadagiti im-imada”! Denggenyo no ania ti ipukpukkawda tapno mangngegan ti publiko: “Ti pannakaisalakan agtaud iti Diostayo, nga agtutugaw iti trono, ken iti Kordero”! (Apocalipsis 7:9, 10) Al-alagadendan ti pammati “ti Kordero ti Dios a mangikkat ti basbasol ti lubong,” ket babaen kenkuana indedikarda ti bagbagida ken Jehova a Dios ket nabautisaranda kas simbolo dayta a dedikasion. (Juan 1:29) Apay, 840 kadakuada ti nabautisaran idi aldaw a pannakangegda ti pannakailawlawag ti Apocalipsis 7:9-17 idi Biernes, Mayo 31, 1935.
15. Nanipud idin, mano dagiti nabautisaranen, ken kasano a nailadawanda idiay Apocalipsis 7:14-17?
15 Nasurok a tallo a milionen ti nangaramid iti dayta met laeng nanipud iti dayta a kumbension idiay Washington idi 1935. Gapuna nailadawanda kas nakakawes iti pagan-anay a puraw gapu ta nabugguanda iti makadalus a dara ti Kordero. Ket addaanda ti pananginanama a makaruar iti dakkel a rigat nga adda iti masanguanan iti intero a lubong ti sangatauan, ta addaanda ti nadiosan a pannalaknib a makalasat iti dayta a rigat. (Mateo 24:21, 22) Gapuna, mailadawanda kas adda idiay naespirituan a templo ni Jehova ken agdaydayawda sadiay kenkuana a kadua ti natda ti klase babbalasang.—Apocalipsis 7:14-17.
16. Kadagiti siasino, ngarud, ti pakaipaayan ti aglaplapusanan a panagyaman iti pasetda maipapan ti pannakaitungpal ti Mateo 24:14?
16 Ngarud, aglaplapusanan a panagyaman, iti internasional, adut’ pagsasaona a “dakkel a bunggoy” gapu iti mangnibinibi a paset a naaramidanda iti kaitungpalan ti padto ti Nobio idiay Mateo 24:14!
“Ket ti Ruangan Napunitan”
17. (a) Kaanonto ti pannakapunit ti ruangan ti pagbodaan? (b) Aniat’ nesesita nga aramiden ita ti natda ti klase babbalasang ken ti “dakkel a bunggoy” a kakaduada?
17 No kaano ti eksakto a panagserra ti ruangan, iti pannakastrek ti natda iti klase babbalasang iti seremonia iti naragsak a panagkasar ket saan nga ammo. Ngem awan duadua a dayta ket as-asidegen ngem idi, ket ti panawen maib-ibusen! Ngarud, maiyanatup, sinerraan ni Jesus ti pangngarig dagiti babbalasang kadagiti sasao ti panagannad: “Agsalukagkay ngarud, ta dikay ammo ti aldaw ken oras.”—Mateo 25:13.
18. (a) Iti siasino ita ti nangipabigbigan dagiti naampang a babbalasang iti bagbagida? (b) Ania a paset iti pangngarig ni Jesus ti dandanin mapasaranda?
18 Gapu itoy a rason dagiti naampang a babbalasang makellaatdanto. Babaen ti isisinada kadagiti manakem a babbalasang, nagbalindan a paset daytoy naikeddeng ti pannakadadaelnan a lubong ket intiponda dagiti bagbagida kadagiti amin a dadduma a relihionista nga adda idiay ruar ti kumarkaro a kinasipnget iti intero a daga. Gapuna naikeddengda nga aglasatto iti inladawan ti Nobio a ni Jesu-Kristo kadagitoy a sasao ti pangngarig: “Idin immay metten dagiti dadduma a babbalasang, nga agkunkuna, ‘Apo, apo, ilukatandakami!’ Ngem simmungbat ket kinunana, ‘Pudno kunak kadakayo, saankay nga am-ammo.’”—Mateo 25:10-12.
19. Asino ngarud ti iladladawan ti naampang a babbalasang, ket apay a naidasigda iti Babilonia a Dakkel?
19 Gapuna ti ruangan nga agturong ti pagbodaan ket saanto a malukatan kadagidiay naampang a babbalasang. Nasayaat ti panangiladladawanda kadagidiay bayat “ti panungpalan toy sistema dagiti bambanag” ket dida nakaragpat “iti pagarian dagiti langlangit.” (Mateo 24:3; 25:1) Gapu ti panangsalimetmetda iti napilida a relihion, kas ipamatmat ti ipapanda iti paglakuan tapno gumatang ti dadduma a lana, naitiponda a kadua ti Babilonia a Dakkel.
20. (a) Inton makita ti naampang a babbalasang ti “sangapulo a sara” ti “atap nga animal” a mangrugi a maibusor iti Babilonia a Dakkel, iti siasino ti pagapelaranda ken gapu iti ania? (b) Kaskasdi apay nga aglak-amdanto ti pannakadadael?
20 Gapu itoy, inton ti simboliko nga “atap nga animal” a nagsakayan ti relihiuso a balangkantis, bumuelta a maibusor kenkuana babaen kadagiti “sangapulo a sarsarana,” mairamandanto iti gasatna. (Apocalipsis 17:16) Inton dagita a relihionista, nga iladladawan dagiti lima a naampang a babbalasang, makitada daytoy a panangrugi ti pannakailaksid dagiti Binababilonia a relihion babaen kadagiti nabileg a puersa dagiti napolitikaan nga elemento, tumaliawdanto iti Nobio nga Ari, nga agkunkuna a kamengda iti klase “ti pagarian ti langlangit” ket maikarida a mapastrek iti naespirituan a ragragsak ti pagbodaan a kadua dagiti manakem a babbalasang. Makapakellaat, daydiay aw-awaganda kas “Apo,” ti Nobio a ni Jesu-Kristo, ket madinto a mangbigbig kadakuada a kas maikari a mapastrek iti nailangitan a Pagarian. Ket saandanto a makiraman iti aniaman a namnama ti biag nga awan inggana ditoy daga a kadua ti “dakkel a bunggoy.” Gapuna awanto ti matda nga agpaay kadagidiay naampang a relihionista no di ti pannakadadael a kadua ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, ti Babilonia a Dakkel!
21. (a) Gapu iti dayta nakaam-amak a masakbayan, ania a kurso ti sinurot ti manakem a babbalasang ken dagiti kakaduada? (b) Ania dagiti pribilehio ti serbisio a namnamaen a tagiragsaken dagiti kamkameng ti “dakkel a bunggoy”?
21 Anian a nakaam-amak a panginanamaan nga agpaay kadakuada! Gapu ta pagaammoda daytoy, ti natda ken ti umariwekwek a kakaduada ipangagdanto a kankanayon ti pammagbaga ni Jesus nga “agsalukagda.” Kanayon a mapunnodanto iti nasantuan nga espiritu ti Dios ket isilnagdanto ti lawagda nga awan buteng nga agpaay a pakaidayawan ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo. Kas gunggona, ti ragsak isunto ti naipasiguro nga awatenda! Ken dagiti saad kas prinsipe ti “baro a daga” ti agur-urayto kadagiti kamkameng ti “dakkel a bunggoy,” kas idisignar ti naikasaren a Nobio nga Ari.—Isaias 32:1; idiligyo iti Salmo 45:16.
22. (a) Ti kaitungpalan ti pangngarig dagiti babbalasang agserbi a pammatalged ti ania a kinapudno? (b) Asinonto ti agrag-o iti daytoy a panagkasar ti Nobio nga Ari ken ti nobiana?
22 Gapuna daytoy kanayonan a kaitungpalan ti pangngarig ti sangapulo a babbalasang agserbi kas pammatalged iti kinapudno nga agbibiagtayo “iti panungpalan toy sistema dagiti bambanag.” Anian ti panagyamantayo a makakita iti daytoy a pammaneknek ti kinaasidegen ti panagkasar ni Jesu-Kristo iti naan-anayen a klase nobia! Gapu itoy nailangitan a panagkasar, agpadpada a ti langit ken ti nalinteg a “baro a daga” agrag-onto iti aglaplapusanan a rag-o.—Apocalipsis 19:6-9.