AGDAN

Iti Biblia, ti laeng nakaaramatan ti Hebreo a termino a sul·lamʹ, a naipatarus nga agdan, ket iti Genesis 28:12, a sadiay agaplikar iti agdan a nakita ni Jacob iti tagtagainep. Ti patriarka nakakita iti agdan (wenno nalabit kalanglanga ti agpangato a natukantukad a batbato) a naisaad iti rabaw ti daga, a ti murdongna dumanon iti langlangit. Dagiti anghel ti Dios umul-uli ken umul-ulogda iti agdan, ket iti ngatuen dayta adda ladawan ni Jehova a Dios. (Ge 28:13) Daytoy nga agdan agraman dagiti anghel iti dayta ipasimudaagna ti kaadda ti komunikasion iti nagbaetan ti daga ken langit ket dagiti anghel agserserbida iti napateg a pamay-an iti nagbaetan ti Dios ken dagidiay addaan iti anamongna.

Idi kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Pudno unay kunak kadakayo, Makitayonto ti langit a maluktan ken dagiti anghel ti Dios nga umul-uli ken bumabbaba a mapan iti Anak ti tao,” mabalin a ti sirmata ni Jacob ti adda iti panunotna.​—Jn 1:51.

Dagiti paguli nga agdan ket paset ti alikamen a panglakub a naaramat bayat ti pannakigubat ken masansan a nailadawan kadagiti monumento iti Egipto ken iti Asiria. Ti maysa a timmambukor a kitikit manipud Nineve ipakitana dagiti Asirio a mangar-aramat kadagiti agdan a panglakub idi rarautenda ti Laquis.

Nagpaay dagiti agdan iti sabsabali pay a panggep kadagidi kadaanan a tiempo, kas kadagiti trabaho a panagbangon. Kas pagarigan, naipakita dagitoy iti batonlagip ni Ur-Nammu a mangiladladawan iti pannakaibangon ti maysa a ziggurat. Kasta met, iti maysa a timmambukor a kitikit iti Asiria manipud Tell Halaf, maibilbilang a nagtaud idi maikasiam a siglo K.K.P., maysa a lalaki ti naipakita nga umul-uli iti kayo a datiles-palma babaen iti agdan.