Situtulokkay Aya a Dumngeg iti Dios?
NO AGBASATAY ti Biblia, dagdagus a mailasintayo a ti kasasaad dagiti tattao idi umuna a siglo ket iti adu a pamay-an umas-asping iti kasasaadtayo itatta. Nagadu unay ti imoralidad ken kinasuitik, nangnangruna kadagiti nalulok a kakaarruba ti Israel, a kadagitoy ti imoralidad ket masansan a paset ti relihion. Ti biag ket awan paniguraduanna kadagiti tattao a napanglaw, ket addada parparikut iti politika. Idi tawen 66 K.P., ti Israel ken Roma naaddaandat’ naan-anay a gubat. Kadagidiay nga al-aldaw, kas met laeng itatta, kasapulan dagiti tattao ti tulong.
No iti relihion, dagiti pagaspingan dagidiay nga al-aldaw ken ti tiempotayo ket nakaad-adu. Dagiti Judio a papangulo ti relihion ket managinsisingpetda. (Mateo 23:15; Lucas 20:46, 47) Iti lubong dagiti di Judio, dagiti narelihiusuan a kababalin isut’ serie manipud kinaawan pammati ingganat’ panagan-anito ken narelihiusuan a kinaregta a panatiko. (Idiligyo ti Aramid 14:8-13; 19:27, 28.) Uray no iti iyar-arig a baro a kongregasion Kristiano, saan nga amin ket naimbag. Idi agngudo ti siglo, namakdaar ni apostol Juan: “Ta adu dagiti mangal-allilaw a limtuad ditoy lubong.” (2 Juan 7) Wen, uray pay idiay idi, adun nga ulbod a pammalbalakad ti maipapaayen iti tema ti relihion. Kaskasdi adda met ti tulong a mapagtalkan.
Nagimdengkay Koma Aya ken Jesus?
Ni Jesus ti maysa a nangitukon ti nasin-aw a balakad kadagidiay nga al-aldaw. Makaallukoy unay dayta ta daytoy ti mabasa nga epektona: “Dagiti adu a tao nagsiddaawda iti isursurona.” (Mateo 7:28) Ngem bassit laeng kadagidiay a tattao ti talaga a nagimdeng iti kinunana. Nagaramid ni Jesus kadagiti datdatlag ken nangipakita ti nagsayaat nga ulidan maipapan iti nadiosan a panagbiag ken ug-ugali. Kaskasdi, uray dagiti makunkunan a nasaysayaat-pannakaedukarna a papangulo madida kayat a kitaen ti pateg ti insursurona. Apay?
Kaaduanna, daytat’ gapu iti panagilem. Dadduma linaisda ni Jesus agsipud ta isut’ taga Nazaret. Dadduma ti nangilaksid kenkuana agsipud ta saan a nagadal iti maysa kadagiti pagadalanda ket awan koneksionna kadagiti klase agtuturay. (Juan 1:46; 7:12, 15, 47, 48) Mainayon pay, di sinao ni Jesus a kankanayon ti kayat a denggen dagiti tattao. Sawenna laeng ti kinapudno, ket dagiti Fariseo, kas pangarigan, masansan a masaksaktanda kadagiti sasaona. (Mateo 15:12-14) Ay wen, kalpasan ti panangaskasabana ti tallo ket kagudua a tawen, isut’ pinapatay dagiti narelihiusuan a papangulo a Judio. (Lucas 23:20-35) Anian a sinayangda a gundaway, ta ni Jesus addaan “kadagiti sao ti biag nga agnanayon”!—Juan 6:68.
No nagnaedkay koma idiay Jerusalem idi, simmurotkay koma aya kadagiti narelihiusuan a papangulo ken iti dadduma kadagiti bunggoy? Wenno nagbalinkay koma a silulukat-panagpampanunotna a mangsagrap ti kababagas ti ibagbaga ni Jesus? No kasta, nagbalinkay koma kas iti daydiay nakaskasdaaw a babai a nasabat ni Jesus bayat kadagiti panagdaldaliasatna.
Daydiay Maysa a Nagimdeng
Nasarakanna daytoy a babai bayat nga agdaldaliasat idiay Samaria. Isut’ nagtugaw iti sibay ti bubon tapno aginana, ket immay ti babai a sumakdo bayat ti kaaddana sadiay. Ditay ammo ti naganna, ngem inlanad ti Biblia a ni Jesus, agpapan pay bannogna, ginundawayanna ti makisao kenkuana maipapan iti relihion.—Juan 4:5-15.
Itan, nagadu dagiti rason no apay daytoy a babai pinaayna koma ti iyaasideg ni Jesus. Naiduma ti relihion ti babai—ti Samaritano a pamay-an a panagdaydayaw ket naiduma kadagiti Judio. Kasta met, nababat’ panagkita dagiti Judio kadagiti Samaritano ken madida kayat ti makilanglangen kadakuada. Sa, kasta met, dagiti lallaki a Judio saanda a basta kasasao dagiti babbai a ganggannaet kadakuada. (Juan 4:9, 27) Mainayon pay, ti babai a taga Samaria ket imoral ti panagbiagna, ket mabalin nga isu komat’ nagpatangken gaput’ posibilidad a pannakababalawna wenno pannakaibutaktak ti basbasolna.—Juan 4:18.
Nupay kasta, saan a kastat’ panagtignay ti babai. Imbes ketdi, isut’ nagusar kadagiti rasonable a salsaludsod kas sungbat iti naintaktikaan, makapatignay interes nga iyaasideg ni Jesus. Idi mabukel ti panagsasaoda, ti babai simrek iti narikut a tema, a nangisingasing iti narelihiusuan a panagsuppiat nga adda iti nagbaetan dagiti Judio ken Samaritano. Ni Jesus ti simmungbat a siaasi ngem pranka, a kunkunana iti babai: “Agdaydayawkayo iti dikay ammo; agdaydayawkami iti ammomi.” (Juan 4:19-22) Ngem saan a nasair ti babai. Ti silulukat nga isipna sisasagana a dumngeg pay ti ad-adu.
Gapuna nagtultuloy ni Jesus iti nagpateg a deklarasion: “Ngem ti oras umay, ket adda itan, a dagiti pudno nga agdaydayaw agdaydayawdanto iti Ama iti espiritu ken kinapudno, ta, ni Ama sapulenna dagiti kakasta nga agdaydayaw kenkuana. Ti Dios maysa nga Espiritu, ket dagiti agdaydayaw kenkuana masapul nga agdaydayawda iti espiritu ken kinapudno.” (Juan 4:23, 24) Kamaudiananna, daytoy awan panangidumdumana a babai ti nangipakita ti panangipateg babaen ti sigagagar a panangibagana kadagiti kaarrubana ti inna naammuan. Ket, isuda met, sinapulda ti kanayonan pay nga impormasion babaen ti panagimdengda kadagiti sasao ni Jesus.—Juan 4:39-42.
Aniat’ maadaltay iti daytoy? Ay wen, no agnanaedtayo kadagiti lugar a sadiay napigsa dagiti panagil-ilem gapu iti rasa, nasionalidad, wenno iti relihion, kasanot’ panagtignaytayo no adda maysa a naidumat’ rasa, nasionalidad, wenno relihionna nga umasideg kadatayo? Agsardengtayon aya nga agsasao no mapagsasaritaan dagiti bambanag a mabalin a mangipakita a datayo ti di umiso? Wenno, kas ti babai a taga Samaria, situtuloktay ketdi nga agsao?
Nagimdengkay Koma Aya ken Pablo?
Ti maysa pay a nangted ti nagsayaat a balakad idi umuna a siglo isu ni apostol Pablo. Iti naminsan serrado met ti isip ni Pablo. Impudnona: “Idinto nga idi punganay managtabbaaw ken manangidadanes ken manamarparigatak. Nupay kasta, nakagun-odak ti asi, agsipud ta inaramidko a diak am-ammo idi diak pay namati.” (1 Timoteo 1:13) Nupay kasta, inakseptarna ti kinapudno maipapan ken Jesu-Kristo ket impalladawna dagiti panagil-ilemna. Ti ulidanna ipakitana a ti kinapudno ti Biblia mabalin a makatulong a ‘mangrebbek kadagiti sarikedked’ iti puso no dagita a bambanag ket makadadaeldat’ kinataotayo.—2 Corinto 10:4.
Apaman a nagbalinen a Kristiano, napanen a situtured ni Pablo a nangisaknap ti naimbag a damag a naadalna. Ken kas adda a namnamaen, isut’ naipasango kadagiti isu met laeng a kinakuriteng a panagpampanunot nga adda met kenkuana idi—ngem saan nga iti tunggal kaso. Idiay Berea, iti umamianan a Grecia, nasarakanna ti sumagmamano a naemmat’ panagpuspusoda a nagsayaat nga ulidan no kasanot’ panagimdeng iti balakad. Nalasin dagitoy ti aweng ti kinapudno kadagiti sasao ni Pablo. Gapuna, “inawatda ti sao a nadardaras unay.” Ngem silulukat ti panunotda, saanda a nalaka a mamatpati laeng. ‘Inaldaw a sinuksukimatda dagiti Sursurat no pudno dagitoy a banag.’ (Aramid 17:11) Nagustuanda ti nangngeganda, nupay sinukimatda ti kinapudnona idiay Biblia sakbay a daytat’ naan-anay nga inakseptarda.
“Siguraduenyo Amin dagiti Bambanag”
Iti kaaldawantayo, adu a panawen ti busbusbosen dagiti Saksi ni Jehova iti panagreggetda nga iranud ti naimbag a damag ti Pagarian kadagiti kakaarrubada a kameng ti dadduma a relihion. Aniat’ maal-ala dagiti Saksi a panangabrasa? Adu a mannakigayyem a tattao ti maragsakan a mangawat kadakuada. Ngem adu dagiti madi, ken dadduma makaungetda pay agsipud ta sumarsarungkar dagiti Saksi.
Nakalkaldaang daytoy, ta dagiti Saksi ni Jehova kayatda ti makisarsarita maipapan ti makunkuna a “naimbag a damag” iti Biblia. (Mateo 24:14) Nupay kasta, iparegtada ti kababalin ni apostol Pablo, a nagkuna: “Siguraduenyo amin dagiti bambanag; salimetmetanyo a sititibker ti naimbag.” (1 Tesalonica 5:21) Uray no adda diay napigsa dagiti opinionna, siempre, kas kadagidiay taga Berea ken ti Samaritana, rebbeng a silulukat koma ti isipna a makisao maipapan iti Dios kadagiti sabsabali.
Apay Silulukat Komat’ Isipyo?
Makaparagsak, ta ginasgasut a ribo a tattao kada tawen ti mangar-aramid ti kasta. Adut’ makaad-adal a mangilasin iti kinasirib a linaon ti Biblia, ket ti resultana isut’ pudno, napaut a panagbalbaliw iti biagda. Dadduma ti dati a kas ken Janet, maysa a balasang nga addaan naunday a historia ti droga ken panangabuso ti alkohol nga iti kamaudianan dandanin agbekkel. Itatta, ni Janet ket maysan a naragsak a Kristiano. Ti panagadalna ti Biblia nakatulong kenkuana a naaddaan pigsa a simmurot iti balakad ni Pablo: “Agdalustay koma iti isuamin a kinarugit ti lasag ken espiritu.”—2 Corinto 7:1.
Ni Vernon ket mammartek, ket agpegpeggaden a mawara ti panagasawana. Ngem ti panangsurot iti balakad ti Biblia ti nakatulong kenkuana a nangparmek iti daytoy a bisio ket naikappia met laeng ken ni baketna. (1 Corinto 6:11) Ni Debra addaan kadagiti napigsa a panagil-ilem gapu iti rasa. Ngem ti panagadal ti Biblia ken ti pannakitimtimpuyogna kadagiti tattao a Kristiano ti nakatulong kenkuana a nangbalbaliw ti pampanunotna. (Aramid 10:34, 35) Ken asino komat’ mamati iti panagbalbaliw a napasamak iti biag ti maysa nga agtutubo a balangkantis idiay Netherlands idi, maysa nga aldaw, immanamong a makipagadal ti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova? Di nagbayag, isut’ nabautisaranen a Kristiano nga agbibiagen iti nadalus a panagbiag ken responsablen a mangay-aywan kadagiti annakna.
Dagita a kapadasan ket maulit-ulit iti adu a daras bayat nga agim-imdeng dagiti tattao iti ibagbaga ti Biblia. Rimmang-ay ti panagbiagda kadagiti pamay-an a dida pulos impatpato a posible. Mas importante pay, nagun-odanda ti pannakirelasion iti Dios, nga itan makapagkararagdan a sipapasnek kenkuana iti “Amami nga addaka sadi langit.” (Mateo 6:9) Ken nakagun-odda ti sigurado, di matungday a namnama nga agpaay iti masanguanan bayat a laklak-amenda ti kinapudno ti sasao ni Jesus: “Daytoy kaipapananna ti biag nga agnanayon, ti pananggun-odda ti pannakaammo kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken daydiay imbaonmo, isu a ni Jesu-Kristo.”—Juan 17:3.
Daytoy ti kita ti impormasion a kayat a pakisaritaan dagiti Saksi ni Jehova no aramidenda ti ministerioda ken bumisitada kadagiti kaarrubada. Mabalbalin, a sumarungkardanto manen kadakayo iti mabiit. Agbalinkayto aya a silulukat ti isipna a dumngeg kadakuada?
[Ladawan iti panid 7]
Ti babai a taga Samaria dina impalubos a ti panagilem ti manglapped kenkuana a nagimdeng ken Jesus. Silulukat met aya ti isipyo kas kenkuana?