PUTEOLI
Maysa a kangrunaan a sasangladan iti abagatan a daya ti Roma idi umuna a siglo K.P. Nakagteng ni Pablo idiay Puteoli bayat ti panagturongna idiay Roma tapno dumatag iti saklang ni Cesar idi agarup tawen 59 K.P. (Ara 28:13) Bayat ti “maikadua nga aldaw,” babaen iti tulong ti angin nga abagat, ti nagsakayanna a barko nakagteng idiay Puteoli manipud Regio, maysa a lugar nga agarup 320 km (200 mi) iti abagatan nga abagatan-a-daya.
Dagiti kakabsat a Kristiano idiay Puteoli impakpakaasida ken Pablo ken iti kakaduana nga agtalinaedda sadiay iti makalawas. (Ara 28:14) Daytoy ti mangipakita a nupay maysa a balud, nawaya a mangaramid iti sumagmamano a bambanag. Sakbay daytoy a pasamak, adda met limitado a wayawaya ni Pablo idi naipupok idiay Cesarea ken Sidon.—Ara 24:23; 27:3.
Kadawyan a maikunkuna a ti Puteoli ket isu ti moderno a Pozzuoli, nga adda iti igid ti luek a kastoy met laeng ti naganna, agarup 10 km (6 mi) iti laud nga abagatan-a-laud ti Naples. Makita pay laeng sadiay dagiti nakalawlawa a rebrebba ti maysa a kadaanan a sangladan a bato. Daytoy a disso ket inawagan ni Josephus iti nadadaan a naganna a Dicaearchia, ket kinunana a masarakan sadiay ti maysa a kolonia dagiti Judio.—Jewish Antiquities, XVII, 328 (xii, 1).