-
Pammati ti Nangtignay Kenkuana!Agriingkayo!—1988 | Mayo 22
-
-
Di nagbayag impakita ni Abram a ti pammatina ken ni Jehova ket saan laeng nga aleng-aleng. Babaen iti maysa a pamay-an, ti Dios ket ‘nagparang’ ken Abram. (Aramid 7:2-4) Imbilin ni Jehova: “Pumanawka iti dagam ken kadagiti kakabagiam ken iti balay ni amam ket mapanka iti daga nga ipakitakto kenka; ket aramidenkanto a dakkel a pagarian ket bendisionankanto ket padakkelekto ti naganmo; ket sikanto ti maysa a bendision. Ket bendisionakto dagiti mamendision kenka, ket ti mangilunod kenka ilunodkonto, ket benditodanto kenka amin dagiti kaputotan iti daga.”—Genesis 12:1-3.
Isusungbatna iti Awis
Panawan ti nakabakbaknang nga Ur dagiti Caldeo? Ta, dadduma kadagiti balbalay iti Ur, dagiti nakapimpintas a dua a grado a ladrilio a patpatakder a nanglawlaw iti maysa a makintengnga a paraangan ken naglaon ingganat’ 14 a kukuarto! Saan a nakaskasdaaw a ti historiador a Pranses a ni Henri Gaubert impatona ni Abram a kas maysa laeng a managakar-akar ket narigat a patien a pinanawanna ti maysa a balay idiay Ur a napunno dagiti kukuartona kadagiti katre ken kutson, ti naimeng a pagtaenganna, nalamiis no kalgaw ken nabara no kalam-ekna, dagiti naabastuan unay a bodegana, ti burayok a pagtaudan ti nakalamlamiis a makapabang-ar a danum.” Panawan amin daytoy tapno alaenna ti panagbiag kas maysa nga agakar-akar a tao? Di nakapappapati!
Ket dagiti met ngay kamkameng ti pamilia ni Abram—dadduma agbatida ngata? Idiay Middle East, dagiti singgalut ti pamilia ket nakapigpigsa ta ti pannakaipanaw manipud pamilia ti maysa ket kaiyariganna ti sentensia ti patay. Kasano a manamnama ni Abram a panawan amin gapu laeng kadagiti karkari? Maysa pay, kasano nga aramiden ti Dios daytoy a tao—nga awan pay anakna—“a maysa a dakkel a pagarian”? Sadino ti ayan daytoy naikari a daga?
Nupay kasta, ni Abram ket maysa a tao ti pammati ket addaan iti panangnamnama kadagiti bambanag nga ur-urayen.” (Hebreo 11:1) Ammona manipud kadagiti napalabas a paspasamak kas ti sangalubongan a Delubio—a ti sao ti Dios kanayon a pumudno. Saan a mariribukan ni Abram agsipud ta saanna nga eksakto nga ammo no kasano, kaano, wenno sadino ti pakatungpalanto dagitoy nadiosan a karkari. Para kenkuana, uray ti nakapimpintas a pagtaengan, ti natalged a panggedan, wenno uray pay dagiti singgalut ti pamilia awan kadakuada ti kas iti kinapateg ti pannakigayyem ni Jehova. Para ken ni Abraham, ngarud, adda laeng maymaysa a pangngeddeng: Agtulnog iti Dios ket panawanna ti Ur!
Ti met aya pammatiyo tignayennakayo iti kasta? Masansan maparparegtatayo a mangpalawa iti pannakipasettayo iti trabaho a panangasaba. Dadduma ar-aramidenda dayta babaen ti panagbalinda nga amin-tiempo a manangiwaragawag ti Pagarian. Ngem dadduma kadi a Kristiano agkedkedda agsipud ta sililimed a pagduaduaanda ti kari ti Dios a mangaywan kadagidiay a mangbirok nga umuna ti Pagarian? (Mateo 6:33) Ti pammati ni Abram ti namagtignay kenkuana. Impustana ti masanguananna kadagiti karkari ti Dios!
Manipud Ur Agturong Haran
Saan nga agmaymaysa ni Abram idi isut’ pumanaw. Kas kadagiti adu a Saksi ni Jehova itatta, awan duadua nga inranudna dagiti kinapudno ti Dios kadagiti kameng ti pamiliana. Gapuna saan a nakaskasdaaw a ni Sarai nga asawa ni Abram ken ti naulilan a kaanakanna nga agnagan Lot ket immakar met tapno agtulnog iti awis ti Dios.a Ta, uray pay ni Terah, nga ama ni Abram—nga impato dagiti dadduma a managaramid ti ladladawan—ket pimmanaw met!—Genesis 11:31.
Kamaudiananna, ti pamilia ken dagiti arban ni Abram ket addadan iti ruar dagiti bakbakud ti Ur. Ti senias a maipaay iti ipapanaw ket naiteden, ket dagiti agsasaruno a kariton nagpuestodan iti nakaur-urnos a panagsasarunoda. Babaen ti panangsurotda iti kalsada iti igid ti makindaya a deppaar ti Karayan Eufrates, nagdaliasatda iti sidong ti nakabarbara nga init, a nalabit magmagna ken aglugluganda iti aweng dagiti kampanilia a naigalot iti tengnged dagiti kamelioda.
Ket nagpaamiananda, a sursurotenda ti panagkurba ti Eufrates. Kalpasan dagiti nakaad-adu nga aldaw nakapagdaliasatdan iti 960 kilometro. Dagiti napaksuyan a biahero ket maragragsakanda a makakita kadagiti kakasla balay ti uyokan a kalkalapaw a nanglikmut iti siudad ti Haran. Daytat’ kangrunaan a disso a pagsarsardengan dagiti caravan wenno bunggoy dagiti managdaliasat.—Genesis 11:31.
Iti Ballasiw ti Eufrates
Nagindeg ni Abram idiay Haran, nalabit kas panangpampanunotna ken lakayen a Terah. Ngem babaen iti bendision ni Jehova, bimmaknang ni Abram. (Idiligyo iti Eclesiastes 5:19.) Anian a masansan itatta a ti Dios umas-asping nga ipapaayanna kadagiti material a kasapulan dagidiay a ‘mangpanaw kadagiti balbalayda, kakabsatda a lallaki ken babbai’ a maipaay iti Pagarian!—Marcos 10:29, 30.
Idiay Haran, ni Abram ket ‘nakagun-od kadagiti tattao’—maysa a bagi dagiti ad-adipen. (Genesis 12:5) Kuna ti Jerusalem Targum ken ti Chaldee Paraphrase nga isut’ nagproselita, wenno ‘pinarmekna ida nga agpasakop iti linteg.’ (Idiligyo iti Genesis 18:19.) Wen, ti pammatina ti nangtignay kenkuana a nangaskasaba kadagiti dadduma, kas ar-aramiden dagiti Saksi ni Jehova itatta.
“Ket dagiti aldaw ni Terah dua gasut ket lima a tawen. Ket ni Terah natay idiay Haran.” (Genesis 11:32) Maladingitan ni Abram iti ipupusay ni amana. Ngem idi napalabasen ti panawen a panagleddaang, isu manen ti nagplano iti ipapanawda. “Ket nagtawen ni Abram iti pitopulo ket lima idi pimmanaw idiay Haran.”—Genesis 12:4.
“Ket innala ni Abram ti asawana a ni Sarai ken ni Lot a lalaki nga anak ni kabsatna a lalaki ken amin a sanikua a nasapsapulanna idi ken dagiti tattao a nagun-odanda idiay Haran, ket pimmanawda a mapan iti daga a Canaan.” (Genesis 12:5) Kalpasan ti panagdaliasatda iti 89 a kilometro nga agpalaud manipud Haran, nalabit nagsardeng ni Abram iti maysa a disso iti ballasiw ti Eufrates manipud iti kadaanan a sentro ti komersio iti Carcemis. Ditoy ti daga a gagangay a pagballasiwan dagiti buyot ti managdaliasat.
Ti petsa? Nisan 14, 1943 K.K.P. Iti dayta met laeng a petsa 430 a tawtawen kamaudiananna, maispalto dagiti kaputotan ni Abram manipud panangkayaw ti Egipto. (Exodo 12:40, 41) Ket iti dayta nga aldaw ngangngani dua a milenio kalpasan dayta, ti Bin-ina, ni Jesu-Kristo, mangaramidto ti maysa a “tulag . . . maipaay iti maysa a pagarian,” nga isunto ti “pangbendisionan dagiti amin a pamilia ti daga” iti bagbagida!—Lucas 22:1, 28, 29.
Babaen ti maysa nga aramid ti pammati—ti ibaballasiw ni Abram iti Eufrates—nangrugi a nagepekto dagiti karkari ti Dios kenkuana. Mabalin a masirmata ni Abram “ti siudad nga addaan ti pudpudno a pamuon,” maysa a nalinteg a gobierno iti intero a sangatauan. Wen, babaen kadagiti sumagmamano pay a pamalatpatan, mangrugin a maawatan ni Abram dagiti balabala ti panggep ti Dios a mangsubbot iti matmatay a sangatauan. Ti rissik ti padto ti nanglawag iti gil-ayab ti namnama iti panunotna!—Hebreo 11:10.
-
-
Pammati ti Nangtignay Kenkuana!Agriingkayo!—1988 | Mayo 22
-
-
a Nagbati ni Nahor a kabsat ni Abram, nalabit tapno leppasenna nga aywanan dagiti sumagmamano a bambanag a personal ken iti negosio. Ngem iti kamaudiananna dagiti annak ni Nahor pinanawanda met ti Ur ket nagdaydayawda ken ni Jehova idiay Haran.—Genesis 11:31; 24:1-4, 10, 31; 27:43; 29:4.
[Mapa/Ladawan iti panid 26]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
Ti Panagdaliasat ni Abraham
Ur
Haran
Carcemis
CANAAN
Baybay Mediteraneo
[Credit Line]
Naibatay iti mapa a copyright ti Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israe
[Ladawan]
Ti Eufrates Iti asideg ti Ur
[Ladawan]
Ti Haran itatta
[Ladawan]
Ti Eufrates iti asideg ti Carcemis
-