TUROG
Maysa a periodo ti panaginana nga iti dayta sumardeng ti aniaman a pisikal ken mental nga aktibidad. Napateg ti turog tapno mataginayon ti biag ken salun-at ti tao. Yantangay pagaammo unay ni Jesu-Kristo ti kinapateg ti panaginana, kayatna idi nga aginana dagiti adalanna uray iti apagbiit laeng. (Mr 6:31) Ipakita ti ulidan ni Jesus nga uray ti maysa a perpekto a tao kasapulanna ti aginana ken maturog.—Idiligyo ti Mr 4:38.
Ti napinget a panagtrabaho (Ec 5:12), nadalus a konsiensia (idiligyo ti Sal 32:3-5), ken kinaawan ti nakaro a pakaringgoran kasta met ti panagtalek ken Jehova (Sal 3:5; 4:8; Pr 3:24-26) ket makatulong unay tapno maaddaan ti maysa a tao iti makaparagsak ken makapabang-ar a turog. Yantangay ti adipen ti Dios ket kontento kadagiti kasapulanna iti biag (idiligyo ti 1Ti 6:8), saan a kasapulan nga adu nga oras ti busbosenna iti napinget a panagtrabaho nga uray la isakripisiona ti kasapulan a turog, idinto ta awan met ti magun-odna a pudpudno a pagimbagan iti panagtrabahona.—Idiligyo ti Sal 127:1, 2.
Siempre, adda dagiti rabii a saan a makaturog dagiti adipen ti Dios. No saan a gapu iti sakit wenno dadduma pay a nakaro wenno makasuot a kasasaad, ti saanda a pannakaturog ket mabalin a gapu iti pannakaseknanda kadagiti kapammatianda ken ti panagrang-ay iti pudno a panagdaydayaw. (2Co 6:3-5; 11:23, 27; idiligyo ti Sal 132:3-5, a ti matuktukoy ket saan a ti aktual a pannaturog no di ket ti panaginana, panagsardeng ti aniaman nga aktibidad.) Nupay kasta, saan a kasapulan a madanaganda unay maipapan kadagiti material a sanikua nga iti kasta saandan a makaturog. (Ec 5:12; idiligyo ti Mt 6:25-34.) Iti sabali a bangir, ti panagaramid iti dakes isu ti pakapnekan dagiti nadangkes a tattao. “Saanda a maturog malaksid no agaramidda iti kinadakes, ket ti turogda narabsut malaksid no makaitibkolda iti asinoman.”—Pr 4:16.
Nupay napateg ti turog, saan a rumbeng nga agbalin a managayat iti turog ti maysa a tao. (Pr 20:13) “Ti kinasadut mangipagteng iti nargaan a turog,” a mamagbalin iti maysa a tao nga awan ti ar-aramidenna idinto ta adda koma trabaho a rumbeng nga itungpalna. (Pr 19:15) No kaykayat ti maysa a tao ti maturog wenno ti awan ar-aramidenna idinto ta rumbeng koma nga agtartrabaho, daytoy ket panagpili iti dana nga inton agangay mangituggod iti kinakurapay.—Pr 6:9-11; 10:5; 24:33, 34.
Ni Jehova a Dios ket saan a kas kadagiti tattao a saguyepyepen ken agkasapulan iti turog. Gapuna, mainanama dagiti adipenna a maipaayna ti kasapulanda a tulong iti amin a tiempo. (Sal 121:3, 4) Ni Jehova ket nayasping laeng iti daydiay matmaturog no gapu ta iti bukodna a naimbag a rason, itantanna ti agtignay wenno saan pay ketdi nga agtignay nangruna mainaig kadagidiay agkunkuna nga ilina ngem saanda met a matalek.—Sal 44:23; 78:65.
Siririing iti Naespirituan. Idi parparegtaen ni apostol Pablo dagiti Kristiano idiay Roma a saanda a maturog wenno agbalin a di aktibo ken di mangikankano dagiti rebbengenda, insuratna: “Orasen tapno agriingkayo iti turog, ta ita ti pannakaisalakantayo as-asidegen ngem idi tiempo a nagbalintayo a manamati. Ti rabii adalem unayen; ti aldaw immasidegen. Ikkatentayo ngarud dagiti aramid nga agpaay iti sipnget ket ikapettayo dagiti igam ti lawag. Kas iti aldaw magnatayo koma a sitatakneng, saan a kadagiti naariwawa a panagragragsak ken panagbarbartek, saan nga iti maiparit a pannakidenna ken nalulok a kababalin, saan nga iti ringgor ken imon.” (Ro 13:11-13; idiligyo ti Efe 5:6-14; 1Te 5:6-8; Apo 16:15.) Dagidiay agar-aramid iti dakes wenno mangitantandudo kadagiti ulbod a sursuro nakaturogda no maipapan iti kinalinteg ket kasapulan nga agriingda no kayatda a gun-oden ti anamong ti Dios.
Ipapatay Nayarig iti Pannaturog. Adda pammaneknek a nadumaduma ti siklo ti pannaturog ti tattao. Ti tunggal tukad ket buklen ti nargaan a turog a sarunuen ti narabrabaw a turog. Bayat ti nargaan a turog, narigat a riingen ti maysa a tao. Saanna a pulos ammo ti mapaspasamak iti aglawlawna ken iti bambanag a mabalin a mapaspasamak kenkuana. Awanan iti aniaman a sipupuot nga aktibidad. Umasping iti dayta, dagiti natay “saanda a pulos sipapanunot iti aniaman.” (Ec 9:5, 10; Sal 146:4) Gapuna, ti ipapatay ti maysa a tao wenno ti animal ket kasla pannaturog. (Sal 13:3; Jn 11:11-14; Ara 7:60; 1Co 7:39; 15:51; 1Te 4:13) Insurat ti salmista: “Manipud pammabalawmo, O Dios ni Jacob, agpadpada a ti kumakaruahe ken ti kabalio nakaturogda iti nargaan.” (Sal 76:6; idiligyo ti Isa 43:17.) No saan a gapu iti panggep ti Dios a panangriing kadagiti tattao manipud pannaturog ken patay, saandan a pulos agriing.—Idiligyo ti Job 14:10-15; Jer 51:39, 57; kitaenyo ti PANAGUNGAR.
Nupay kasta, mabalin a paggidiaten ti “ipapatay” ken ‘pannaturog.’ Maipapan iti maysa a natay a balasitang, kinuna ni Kristo Jesus: “Ti balasitang saan a natay, no di ket matmaturog.” (Mt 9:24; Mr 5:39; Lu 8:52) Yantangay pagungarenna manipud ken patay, mabalin a ti kayat a sawen ni Jesus ket saan nga agnanayon nga awanen ti balasitang no di ket kas iti daydiay mariing manipud pannaturog. Kasta met, saan pay idi a naitabon daytoy a balasitang, ken saan pay a nangrugi nga agrupsa ti bagina, kas iti napasamak iti bagi ni Lazaro. (Jn 11:39, 43, 44) Maibatay iti autoridad nga inted kenkuana ti Amana, maikuna ni Jesus daytoy a banag kas met laeng iti mabalin a kunaen ti Amana, “a mangpabiag kadagiti natay ken mangawag iti bambanag nga awan a kasla addadan.”—Ro 4:17; idiligyo ti Mt 22:32.
Maimutektekan koma nga iti Kasuratan, ti termino a “matmaturog” ket nayaplikar kadagidiay matay gapu iti ipapatay a natawid ken Adan. Dagidiay agpasar iti “maikadua nga ipapatay” ket saan a natukoy kas matmaturog. Imbes ketdi, naipakita a natalipuposda a naan-anay, awandan, nga arigna a napuoranda babaen iti di maiddep nga apuy.—Apo 20:14, 15; idiligyo ti Heb 10:26-31, a sadiay napaggidiat ti ipapatay dagidiay nangsalungasing iti Mosaiko a Linteg ken ti nadagdagsen nga amang a dusa kadagiti Kristiano a sipapakinakem a mangyug-ugali iti panagbasol; Heb 6:4-8.