ADALEN 15
Makaay-ayo a Panaglanglanga
TI PANAGLANGLANGAM adu ti ipalnaadna maipapan kenka. Nupay ti linaon ti puso ti kitkitaen ni Jehova, “ti agparang kadagiti mata” ti pangibasaran ti kaaduan a tattao a mangbukel iti opinionda. (1 Sam. 16:7) No nadalus ken nanakman ti panaglanglangam, ipapan dagiti dadduma nga adda panagraemmo iti bagim, ket ad-adda nga umimdengda kenka. No mayanatup ti panagkawkawesmo, nasayaat met ti iparangarangna maipapan iti organisasion nga irepresentarmo ken iti panangmatmat dagiti agim-imdeng kenka maipapan iti Dios a daydayawem.
Dagiti Mayaplikar a Giya. Saan a naglaon ti Biblia iti adu a pagannurotan maipapan iti panaglanglanga. Ngem mangted kadagiti natimbeng a prinsipio a tumulong kadatayo a mangaramid kadagiti umiso a pangngeddeng. Ti kangrunaan amin kadagitoy, “aramiden[tayo] ti amin a bambanag a maipaay iti dayag ti Dios.” (1 Cor. 10:31) Aniada a prinsipio ti nainaig iti panaglanglangatayo?
Umuna, paregtaennatayo ti Biblia nga agbalin a nadalus, iti bagi ken kawestayo. Iti Linteg nga intedna iti nagkauna nga Israel, nangipasdek ni Jehova kadagiti pagalagadan maipapan iti kinadalus. Kas pagarigan, no agannong dagiti papadi, masapul nga agdigusda ken labaanda dagiti pagan-anayda kadagiti naituding a tiempo. (Lev. 16:4, 24, 26, 28) Awanen dagiti Kristiano iti sidong ti Mosaiko a Linteg, ngem agaplikar pay laeng dagiti prinsipio a linaonna. (Juan 13:10; Apoc. 19:8) Nangruna no mapantayo iti paggigimongan wenno makiraman iti tay-ak ti ministerio, rebbeng a nadalus ti bagi ken kawestayo, ken saan a naangot ti sang-awtayo tapno saandatay a karugit dagiti dadduma. Rumbeng a mapagulidanan iti daytoy a banag dagidiay agpalawag wenno mangiparang kadagiti demostrasion iti sanguanan ti kongregasion. Panagraem ken ni Jehova ken iti organisasionna no asikasuentayo ti panaglanglangatayo.
Maikadua, bagbagaannatayo ti Biblia a naemma ken nasimbeng koma ti panunottayo. Indagadag ni apostol Pablo kadagiti Kristiano a babbai nga “arkosanda ti bagbagida . . . buyogen ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot, saan a kadagiti estilo a panangsallapid iti buok ken balitok wenno kadagiti perlas wenno nangina unay a lupot, no di ket iti wagas a maitutop kadagiti babbai nga agkunkuna nga agraemda unay iti Dios.” (1 Tim. 2:9, 10) Nasken met ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot iti panagkawkawes ken panagbubuok dagiti lallaki.
Ti tao a naemma ket maseknan iti saanna a panangsair kadagiti sabsabali ken panangiturong iti di maiparbeng nga atension iti bagina. No nasimbeng ti panunotmo, naannad, wenno nasayaat ti panangtingitingmo iti bambanag. Ti tao a mangipakita kadagitoy a kualidad ket addaan iti kinatimbeng a resulta ti panangraem kadagiti nadiosan nga estandarte. Ti panangiparangarang kadagitoy a kualidad dina iparit ti panagkawes a makaay-ayo, ngem tulongannatayo nga agbalin a nanakman iti panaglanglangatayo ken mangliklik kadagiti aglablabes nga estilo ti panagkawkawes ken panagbubuok. (1 Juan 2:16) Kayattayo nga iyaplikar dagitoy a prinsipio, mapantayo man iti paggigimongan, makiraman iti tay-ak ti ministerio, wenno iti dadduma pay nga aktibidad. Maiparangarang koma ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot uray iti gagangay a panagkawkawestayo. Iti eskuelaan wenno panggedantayo, adda dagiti gundaway a mabalintay ti mangasaba iti impormal a pamay-an. Nupay saantayo a nakakawes a kas iti no tumabunotayo kadagiti gimong, kombension, ken asamblea, rumbeng a nadalimanek, nadalus, ken naemma latta koma ti panagkawkawestayo.
Siempre, saan nga agpapada ti panagkawkawestayo. Saan a manamnama nga agpapadatayo. Nagduduma ti kayat dagiti tattao, ket mayanatup daytoy. Ngem masapul a kanayon a surotentayo dagiti pagannurotan ti Biblia.
Impakita ni apostol Pedro a napatpateg ti pagan-anay a nainaig iti “nalimed a kinatao ti puso” ngem kadagiti estilo ti panagbubuok ken panagkawkawes. (1 Ped. 3:3, 4) No napno ti pusotayo iti ayat, rag-o, talna, kinamanangngaasi, ken pammati a natibker ti nakaibatayanna, agbalin dagitoy a naespirituan a pagan-anaytayo a pudpudno a pakaidayawan ti Dios.
Maikatlo, idagadag ti Biblia a kitaentayo no nasayaat ti panaglanglangatayo. Iti 1 Timoteo 2:9, nadakamat ti maipapan iti “naimbag-pannakaurnosna a kawes.” Nupay kawes ti babbai ti tuktukoyen ni apostol Pablo, agaplikar met dayta a prinsipio kadagiti lallaki. Ti banag a nasayaat ti pannakaurnosna ket nadalimanek ken saan a kuso-kuso. Nabaknangtay man wenno saan, mapagbalintayo a nanakman ti panaglanglangatayo.
Maysa kadagiti umuna a madlaw dagiti sabali iti langatayo isu ti buoktayo. Nasayaat koma ti pannakaurnosna. Agpada a ti lokal a kustombre ken dagiti tinawid a kaugalian ti pangibatayan dagiti tattao no kasano ti estilo ti panagbubuokda. Masarakantayo iti 1 Corinto 11:14, 15 ti balakad ni apostol Pablo maipapan kadagiti estilo ti buok, a nabatad nga inkonsiderarna dagitoy a dua a banag. Nupay kasta, no ipamatmat ti estilo ti buok ti maysa a tao a tultuladenna ti langa ti kasungani a sekso, maikaniwas daytoy kadagiti prinsipio ti Biblia.—Deut. 22:5.
Para kadagiti lallaki, nanakman ti panaglanglangada no nakaibarbasda a naimbag. Kadagiti lugar a maibilang a natakneng ti adda imingna, marimiriman koma ti iming ti asinoman nga addaan iti dayta.
Maikapat, ti langatayo ket saan koma a mangiparangarang iti panagayat iti lubong ken kadagiti aramidna. Namallaag ni apostol Juan: “Dikay ayaten ti lubong wenno uray ti bambanag nga adda iti lubong.” (1 Juan 2:15-17) Adu a dakes a tarigagay ti gagangay ditoy lubong. Kas dinakamat ni Juan, maibilang kadagitoy ti tarigagay ti managbasol a lasag ken panangiparammag kadagiti sanikua. Iturong pay ti Kasuratan ti atension iti espiritu ti iyaalsa, wenno isusukir iti autoridad. (Prov. 17:11; Efe. 2:2) Masansan a maiparangarang dagitoy a tarigagay ken kababalin iti panagkawkawes ken panagbubuok dagiti tattao. Pagbanaganna, ti langada ket saan a nanakman, makagargari, saan a naurnos, narugit, saan a nadalimanek, wenno uray ania lattan. Kas ad-adipen ni Jehova, liklikantayo dagiti estilo a mangiparangarang kadagiti langa a di mayanatup kadagiti Kristiano.
Imbes a tuladem ti lubong, anian a naim-imbag no alaem a pagwadan ti panagkawkawes ken panagbubuok dagiti mapagulidanan a nataengan iti naespirituan a lallaki ken babbai iti uneg ti kongregasion Kristiano! Dagiti agtutubo a lallaki nga agtarigagay nga agbalin a pumapalawag iti publiko paliiwenda koma ti panagkawkawes dagidiay kualipikadon nga agpalpalawag iti publiko. Makasursuro ti tunggal maysa iti ulidan dagidiay sisusungdo a makiramraman iti publiko a ministerio iti adun a tawen.—1 Tim. 4:12; 1 Ped. 5:2, 3.
Maikalima, no ikeddengtayo no ania ti mayanatup, laglagipentay koma nga “uray ti Kristo saanna nga inay-ayo ti bagina.” (Roma 15:3) Kangrunaan a pakaseknan ni Jesus ti panangaramid iti pagayatan ti Dios. Inyun-una met ni Jesus ti panangtulong kadagiti sabsabali imbes a ti bukodna a pagimbagan. No adda makuna dagiti tattao a kaskasabaantayo maipapan kadagiti estilo ti panagkawkawes ken panagbubuoktayo, ania ti rumbeng nga aramidentayo? Ti panangtulad iti napakumbaba nga espiritu nga impakita ni Kristo matulongannatayo a mangaramid iti nainsiriban a pangngeddeng. Intuyang ni apostol Pablo daytoy a prinsipio: “Saankami a pulos mangmangted ti aniaman a pakaigapuan ti pannakaitibkol.” (2 Cor. 6:3) Dayta ti gapuna nga idiantayo dagiti estilo ti buok wenno panagkawkawes a mabalin a pangbabalawan dagiti tattao a kayattayo a kasabaan.
Postura. Ti makaay-ayo a panaglanglanga ramanenna met ti umiso a postura. Siempre, saan nga agpapada ti taktakdertayo, ket ditay koma agbalin nga agtutulad. Nupay kasta, sigun iti pannakaaramatna iti Biblia, ti diretso a panagtakder ipalnaadna ti personal a dignidad ken positibo a kababalin. (Lev. 26:13; Luc. 21:28) Kaskasdi, gapu ta nagtartrabaho a nakakubbo iti adun a tawen wenno gapu iti kinalakay wenno kinakapsut ti bagi, mabalin a ti maysa a kabsat dina kabaelan ti agtakder a diretso wenno masapul nga adda pagkaptanna. Ngem kadagidiay a makabael, maikalikagum nga agtakderda a diretso no makisarsaritada tapno saan nga agparang a dida maseknan wenno mababainda. Kasta met, nupay mabalin ti agpalpalawag nga isadag sagpaminsan ti imana iti podium, nasaysayaat ti impresion kenkuana dagiti agdengdengngeg no saanna nga isadag ti imana.
Nadalimanek nga Aruaten. Saan laeng koma a ti panaglanglangatayo ti nadalus ken naurnos no di pay ket dagiti us-usarentayo iti ministerio.
Kitaem ti Bibliam. Saantay a kabaelan amin ti mangala iti baro a Biblia no dimmaanen ti kopiatayo. Ngem uray kasano kadaanen ti Bibliatayo, madlaw koma nga an-annadantay dayta.
Siempre, adu ti pamay-an a panangikarga kadagiti aruaten iti bag a pangasaba, ngem naurnos koma. Nakakitakan aya kadagiti papel nga agtinnag iti Biblia ti maysa nga agibumbunannag no ukradenna dayta tapno ibasana ti teksto iti bumalay wenno nalabit ti maysa a kabsat a lalaki nga agpalpalawag iti kongregasion? Saanka aya a masinga? No makasinga dagiti papel a naisigpit iti Biblia, nalabit naur-urnos dagiti aruatem no adda ti sabali a pangikabilam kadagita. Matmatan met koma a kinaawan panagraem kadagiti dadduma a kultura ti panangidisso iti Biblia wenno dadduma a narelihiosuan a publikasion iti suelo.
Napateg koma kadatayo ti makaay-ayo a panaglanglanga. Impluensiaanna met ti panangmatmat dagiti tattao kadatayo. Ngem kangrunaan iti amin, asikasuentay a naimbag dayta agsipud ta kayattayo a ‘maarkosan ti sursuro ti Manangisalakantayo, ti Dios, iti amin a bambanag.’—Tito 2:10.