KINAAGUM

Aglablabes wenno nagaramugam a tarigagay. Ti Hebreo a berbo a cha·madhʹ ken ti Griego a berbo nga e·pi·thy·meʹo agpada a kaipapananda ti “tarigagay.” (Sal 68:16; Mt 13:17) Sigun iti konteksto, no dadduma dagitoy a sasao mabalin nga ipasimudaagda ti dakes, managimbubukodan a tarigagay. (Ex 20:17; Ro 7:7) Ti Griego a sao a ple·o·ne·xiʹa literal a kaipapananna ti “tarigagay a maaddaan iti ad-adu pay” ken naaramat iti Biblia a mangipamatmat iti “kinaagum.”—Efe 4:19; 5:3, Rbi8 ftn; Col 3:5.

Ti kinaagum maiparangarang a mismo iti panagayat iti kuarta, panagtarigagay iti pannakabalin wenno gunggona, wenno kinabuklis iti taraon ken inumen, sekso, wenno dadduma pay a namaterialan a banag. Ti Kasuratan pakdaaranna dagiti Kristiano maibusor itoy a naalas a kababalin ken ibilinna a rebbeng a liklikanda ti pannakitimpuyog iti asinoman nga agkunkuna nga isu ket Kristiano a “kabsat” a mangan-annurot iti kinaagum. (1Co 5:9-11) Ti naagum a tattao naibilang a karaman kadagiti mannakiabig, managrukbab iti idolo, mannakikamalala, lallaki a maipaay kadagiti di nainkasigudan a panggep, mannanakaw, managbarbartek, manangrabngis, ken manangkikil, ket pudno, ti naagum a tattao kaaduanna nga ar-aramidenda ti sumagmamano kadagitoy a bambanag. No ti maysa a tao saanna nga idian ti kinaagumna, saannanto a tawiden ti Pagarian ti Dios.—1Co 6:9, 10.

Idi kinondenarna ti minamaag a panagsasao ken naalas a panagang-angaw, imbilin ni apostol Pablo a ti pannakiabig ken kinarugit wenno kinaagum “saan koma nga uray madakamat iti nagtetengngaanyo.” Mabalin a kaipapanan daytoy a saan laeng koma nga awan dagitoy nga ar-aramid iti nagtetengngaan dagiti Kristiano no di ket saan met koma a topiko dagita ti panagsasaritada iti panggep a panangpennek iti lasag.—Efe 5:3; idiligyo ti Fil 4:8.

Maiparangarang iti Tigtignay. Maiparangarang a mismo ti kinaagum babaen iti napanayag a tignay a mangipalgak iti di umiso ken aglablabes a tarigagay ti maysa a tao. Ti mannurat ti Biblia a ni Santiago ibagana kadatayo a ti di umiso a tarigagay wenno derrep, inton nayinawen, mangipasngay iti basol. (San 1:14, 15) Ngarud ti naagum a tao mailasin babaen kadagiti tignayna. Kunaen ni apostol Pablo a ti panagbalin a naagum a tao kaipapananna ti panagbalin a managrukbab iti idolo. (Efe 5:5) Iti naagum a tarigagayna, ti kasta a tao pagbalinenna a diosna ti banag a tartarigagayanna, nga ipangpangrunana dayta ngem iti panagserbi ken panagdaydayaw iti Namarsua.—Ro 1:24, 25.

Mangisina Manipud iti Dios. Dagiti Kristiano rimmuarda manipud iti lubong a napno iti amin a kita ti dakes a kababalin. Ipatuldo ni Pablo a saan laeng a maar-aramid ti kakasta a banag no di ket maikagkagumaan met a ragpaten dagita buyogen ti kinaagum, siaagum a sapsapulen. Ti tattao nga agar-aramid kadagitoy a banag ‘naisinada iti biag a kukua ti Dios.’ Dagidiay agbalin a Kristiano maammuanda a ni Kristo nga Ulidanda ket siwayawaya iti kakasta a banag, ket ngarud masapul a pabaruenda ti pampanunotda, nga ikawesda ti baro a Nakristianuan a personalidad. (Efe 4:17-24; Ro 12:2) Kabayatanna agbibiagda iti tengnga dagiti naagum a tattao ti lubong ket masapul nga annadanda a taginayonen ti kinadalusda kas silsilaw iti lubong.—1Co 5:9, 10; Fil 2:14, 15.

Ti kinaagum maipaay iti nakusit a gunggona ket mangdiskualipikar iti maysa a lalaki manipud kinaministerial nga adipen iti kongregasion Kristiano. (1Ti 3:8) Yantangay ti kakasta a lallaki agtakderda iti sanguanan ti kongregasion kas pagulidanan, maikuna ngarud a ti prinsipio agaplikar iti amin a kameng ti kongregasion. (1Pe 5:2, 3) Nangnangruna a makita a pudno daytoy iti lawag ti sasao ni Pablo a ti naagum a tattao saandanto a tawiden ti Pagarian.—Efe 5:5.

Dinakamat ni Jesu-Kristo a ti kinaagum tulawanna ti maysa a tao (Mr 7:20-23) ket namakdaar maibusor iti dayta. Pinasarunuanna daytoy a pakdaar iti pangngarig maipapan iti naagum a nabaknang a tao nga, idi natay, saannan a naaprobetsar wenno naaywanan ti kinabaknangna ken nakalkaldaang met ti kasasaadna ta isu saan a “nabaknang iti Dios.” (Lu 12:15-21) Naibaga kadagiti Kristiano a ti biagda “naidulin a nairaman iti Kristo” ket masapul ngarud a papatayenda dagiti kameng ti bagida no maipapan iti kinaagum, makapasakit a tarigagay, ken amin a kinarugit.—Col 3:3, 5.