Ammuem No Kasano ti Rumbeng nga Isusungbatmo
ADDA dagiti saludsod a mayarig kadagiti iceberg, wenno yelo a kasla bantay ti kadakkelda a tumtumpaw iti taaw. Nakalemmeng iti uneg ti danum ti kadakkelan a pasetda. Ti nakalemmeng nga isyu ket masansan a napatpateg ngem ti mismo a saludsod.
Uray no magagaran ti agsalsaludsod a mangammo iti sungbat, ti panangammom no kasano ti rumbeng nga isusungbatmo ramanenna ti panangikeddeng no kasano kaadu ti ibagam ken ti anggulo a pangiturongam iti atension. (Juan 16:12) Adda dagiti kaso, kas impasimudaag ni Jesus kadagiti apostolna, mabalin nga agdamag ti maysa a tao iti impormasion a di koma rumbeng a maammuanna wenno saan a talaga a makagunggona kenkuana.—Ara. 1:6, 7.
Balakadannatayo ti Kasuratan: “Ti panagsaoyo kankanayon koma a mabuyogan iti kinaparabur, natemplaan iti asin, tapno ammoyo no kasano ti rebbengyo nga isusungbat iti tunggal maysa.” (Col. 4:6) Gapuna, sakbay a sumungbattayo, saantay laeng nga amirisen ti ibagatayo no di ket no kasanotay nga ibaga dayta.
Ammuem ti Panangmatmat ti Agsalsaludsod
Ginandat idi dagiti Saduceo a sikapan ni Jesus babaen ti maysa a saludsod maipapan iti panagungar ti babai a namin-adu a nakiasawa. Nupay kasta, ammo ni Jesus nga iti kinapudnona dida mamati iti panagungar. Isu a sinungbatanna ti saludsodda iti wagas a mangilinteg iti di umiso a panangmatmatda a nakaigapuan dayta a saludsod. Babaen ti nasayud a panagrasrason ken panangusarna iti Nainkasuratan a salaysay a kabesadoda, impabigbig ni Jesus ti maysa a banag a dida pulos naamiris idi—ti nabatad a pammaneknek a pudno a pagungarento ti Dios dagiti natay. Nasdaaw unay dagiti bumusbusor kenkuana iti sungbatna ket dida naitureden ti agsaludsod pay.—Luc. 20:27-40.
Tapno ammom no kasano ti rumbeng nga isusungbatmo, nasken nga ammuem met dagiti kapanunotan ken pakaseknan dagiti agsalsaludsod kenka. Kas pagarigan, mabalin a damagen kenka ti kaeskuelaam wenno katrabahuam no apay a dimo ramrambakan ti Krismas. Apay ngata a damagenna? Talaga aya a maseknan iti makagapu, wenno kayatna laeng a maammuan no maipalubos kenka ti panagragragsak? Tapno maammuam, damagem no apay a naisaludsodna dayta. Kalpasanna, sungbatam kas maiparbeng. Mabalinmo met a gundawayan nga ilawlawag no kasano a ti panagpaidalan iti Biblia ilikliknatayo kadagiti aspeto dayta nga okasion a nagbalin a pakaupayan ken pakadagsenan dagiti tattao.
Ibagatayon a naawiska nga agpalawag iti maysa a grupo dagiti estudiante maipapan kadagiti Saksi ni Jehova. Kalpasan ti panagpalawagmo, mabalin nga agsaludsodda. No agparang a napasnek ken prangka dagiti saludsodda, kasayaatan dagiti simple ken direkta a sungbat. No ipasimudaag dagiti saludsod nga adda panangidumduma, mabalin a nasaysayaat no ilawlawagmo pay nga umuna iti apagbiit no ania ti mangsukog kadagiti kapanunotan ti kaaduan maipapan iti kakasta nga isyu ken no apay a kayat dagiti Saksi ni Jehova a suroten ti pagalagadan ti Biblia. Masansan a naim-imbag no matmatam ti kakasta a saludsod a kas banag a pakaseknanda, imbes ketdi a kas karit—nupay kasta ti panangyebkasda. Iti kasta nga isusungbat, adda gundawaymo a mangpalawa iti panangmatmat dagiti agdengdengngeg kenka, mangted iti umiso nga impormasion, ken mangilawlawag iti Nainkasuratan a pakaibatayan dagiti patpatientayo.
Kasanom a kasarita ti amom a di mangpalubos kenka nga agbakasion tapno makatabunoka iti kombension? Umuna, amirisem dagiti bambanag sigun iti panangmatmatna. Makatulong kadi no isingasingmo a punnuamto ti orasmo nga agtrabaho iti sabali a tiempo? No ilawlawagmo a dagiti pannursuro a maipapaay kadagiti kombension ket tulongannatayo nga agbalin a mapagpiaran, mapagtalkan a trabahador, dinaka ngata palubosan? No ipakitam a maseknanka iti pagimbaganna, mabalin nga ikabilanganna ti mabigbigna a napateg iti biagmo. Ngem no ngay adda kinukusit nga ipaaramidna kenka? Maibatadmo ti takdermo no silalawag nga ibagam nga agkedkedka a mangaramid iti dayta ken no mangdakamatka iti Nainkasuratan a kapanunotan. Ngem saan ngata a nasaysayaat pay no makirinnasonka nga umuna kenkuana a daydiay situtulok nga agulbod wenno agtakaw para kenkuana ket mabalin a pagulbodan wenno takawannanto met?
Iti sabali a bangir, nalabit a maysaka nga estudiante a dimo kayat ti makiraman kadagiti di nainkasuratan nga aktibidad idiay eskuelaan. Laglagipem a mabalin a di matarusan ti maestrom ti takdermo, ket responsabilidadna a pagtalinaeden a natulnog dagiti estudiantena. Dagitoy ti masapul a tandaanam nga aramiden: (1) ipakitam a maseknanka kadagiti pakaseknan ti maestrom, (2) sidadayaw nga ilawlawagmo ti takdermo, ken (3) takderam daydiay ammom a makaay-ayo ken Jehova. Tapno maragpat ti kasayaatan a resulta, mabalin a saan nga umdas ti basta simple, direkta a panangibaga no ania ti patpatiem. (Prov. 15:28) No ubingka pay, di pagduaduaan a tulongannaka ni tatang wenno nanangmo a mangisagana iti sawem.
Adda dagiti tiempo a masapul a sungbatam dagiti pammabasol kenka dagiti autoridad. Mabalin a kalikaguman ti maysa a polis, opisial ti gobierno, wenno hues a sungbatam dagiti saludsod maipapan iti panagtulnog iti maysa a linteg, ti takdermo maipapan iti neutralidad kas maysa a Kristiano, wenno ti panangmatmatmo iti pannakipaset kadagiti patriotiko a seremonia. Kasano ti rumbeng nga isusungbatmo? “Buyogen ti naalumamay a galad ken nauneg a panagraem,” ibalakad ti Biblia. (1 Ped. 3:15) Kasta met, imtuodem iti bagim no apay a pakaseknanda dagitoy nga isyu, ket sidadayaw a bigbigem dayta a pakaseknan. Kalpasanna, ania pay? Dinakamat idi ni apostol Pablo dagiti probision ti linteg ti Roma, isu a mabalin met a dakamatem dagiti probision ti linteg nga agaplikar iti kasom. (Ara. 22:25-29) Mabalin a lumawa ti panangmatmat ti maysa nga opisial no dakamatem ti maipapan iti takder dagidi immuna a Kristiano ken dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong. Wenno saan, mabalinmo nga ilawlawag no kasano a ti panangbigbig iti autoridad ti Dios ket aktual a tignayenna dagiti tattao nga ad-adda nga agtulnog a kankanayon kadagiti maitutop a linteg ti tao. (Roma 13:1-14) No dakamatem dayta, mabalin a maawatanda dagiti Nainkasuratan a rason no apay a kasta ti takdermo.
Ti Panangmatmat ti Agsalsaludsod iti Kasuratan
No pampanunotem no kasano ti isusungbatmo iti agsalsaludsod kenka, mabalin a nasken met nga ikabilangam ti panangmatmatna iti Nasantuan Kasuratan. Kasta ti inaramid ni Jesus idi sinungbatanna ti saludsod dagiti Saduceo maipapan iti panagungar. Gapu ta ammona a dagiti laeng surat ni Moises ti akseptarenda, nakirinnason ni Jesus maibatay iti salaysay nga adda iti Pentateuko, nga inruanganna ti komentona babaen ti panagkunana: “Ngem uray ni Moises imbutaktakna a maibangon dagiti natay.” (Luc. 20:37) Mabalin a makitam met nga adda pagsayaatanna no agadawka kadagiti paset ti Biblia nga akseptaren ken kabesado ti kasarsaritam.
Kasanon no ti kasasaom dina bigbigen ti Biblia kas autoridad? Paliiwem ti inaramid ni apostol Pablo idi nagdiskurso idiay Areopago, kas nailanad iti Aramid 17:22-31. Inranudna dagiti Nainkasuratan a kinapudno ngem saan a direkta a nagadaw iti Biblia. No kasapulan, mabalinmo met nga aramiden ti kasta. Adda dagiti lugar a masapul pay ti sumagmamano a panagsasarita sakbay nga usarem ti Biblia. No aramatemon ti Biblia, nainsiriban no dakamatem pay nga umuna dagiti rason no apay a maikari dayta nga usigen imbes nga ipilitmo a Sao ti Dios dayta. Ngem ti panggepmo isu ti panangipaay iti nalawag a pammaneknek maipapan iti panggep ti Dios ket, inton agangay, bay-am a ti kasasaom a mismo ti makapaneknek iti ibagbaga ti Biblia. Ad-adda nga amang a makaallukoy ti Biblia ngem ti aniaman a personal nga ibagatayo.—Heb. 4:12.
“Kanayon Koma a Mabuyogan iti Kinaparabur”
Anian a maikanatad a dagiti adipen ni Jehova, nga isu a mismo ket naparabur, mapalagipanda nga agsao a “kankanayon koma a mabuyogan iti kinaparabur, natemplaan iti asin”! (Col. 4:6; Ex. 34:6) Kayat a sawen daytoy a rumbeng a naalumamay ti panagsaotayo, uray no kasla saan koma a maiparbeng a kasta. Makaay-ayo koma ti panagsaotayo, saan a nagubsang wenno di nataktika.
Adu dagidiay nakaro ti pannakaparigatda, ket inaldaw a mapagsasawanda. No sarungkarantayo dagiti kasta a tattao, mabalin a nagubsang ti panagsaoda. Kasano ti isusungbattayo? Kuna ti Biblia: ‘Ti sungbat, no naalumamay, pagbaw-ingenna ti pungtot.’ Ti kasta nga isusungbat mabalin a paluknengenna met daydiay bumusbusor. (Prov. 15:1; 25:15) Kadagidiay inaldaw a mairurumen, mabalin a makaallukoy unay ti kababalin ken ti timek a naalumamay ket denggenda ti naimbag a damag nga idanontayo.
Saantay nga interesado a makisupiat kadagidiay di mangraem iti kinapudno. Imbes ketdi, tarigagayantayo ti makirinnason manipud Kasuratan kadagiti tattao a mangipalubos nga aramidentay ti kasta. Aniaman ti situasion a pakaipasanguantayo, laglagipentayo a masapul a naalumamay ti isusungbattayo ken buyogen ti natibker a pammati a mapagtalkan dagiti napateg a kari ti Dios.—1 Tes. 1:5.
Dagiti Personal a Pangngeddeng ken Bambanag a Maipabiang iti Konsiensia
No damagen iti mayad-adalan iti Biblia wenno ti maysa a kapammatian no ania ti aramidenna iti espesipiko a situasion, kasano ti isusungbatmo? Mabalin nga ammom no ania ti personal nga aramidem. Ngem adda iti tunggal maysa a mangaramid kadagiti bukodna a desision iti biag. (Gal. 6:5) Inlawlawag ni apostol Pablo nga indagadagna “ti kinatulnog babaen ti pammati” kadagidiay kinasabaanna. (Roma 16:26) Nasayaat nga ulidan dayta a tuladentayo. Ti tao a mangaramid iti pangngeddeng tapno maay-ayona laeng ti mangisursuro kenkuana iti Biblia wenno ti sabali a tao ket agserserbi kadagiti tattao, saan nga agbibiag babaen ti pammati. (Gal. 1:10) Isu a ti simple, direkta a sungbat ket mabalin a saan nga isu ti kasayaatan iti daydiay agsalsaludsod.
Ngarud, kasano ti isusungbatmo iti wagas a maitunos kadagiti pagalagadan ti Biblia? Mabalinmo nga iturong ti atension kadagiti maikanatad a prinsipio wenno ehemplo a nailanad iti Biblia. Iti dadduma a kaso, mabalinmo nga ipakita no kasano ti agsukimat tapno isu a mismo ti mangbirok kadagita a prinsipio ken ehemplo. Mabalinyo pay ketdi a pagsaritaan dagita a prinsipio ken ti pateg dagiti ehemplo ngem saanmo pay nga iyap-aplikar iti agdama a situasion. Imtuodem kenkuana no adda makitana dita a makatulong kenkuana a mangaramid iti nainsiriban a pangngeddeng. Paregtaem a mangusig sigun kadagita a prinsipio ken ehemplo no ania nga addang ti makaay-ayo ken Jehova. Iti kasta, tultulongam a ‘mangsanay kadagiti pannakabalin ti pannakaawatna a mangilasin nga agpadpada iti umiso ken di umiso.’—Heb. 5:14.
Panagkomento Kadagiti Gimong iti Kongregasion
Dagiti gimong iti kongregasion Kristiano, ipaayannatay kadagiti gundaway a mangipaduyakyak iti pammatitayo. Ti maysa a wagas tapno maaramidtay daytoy ket babaen ti panagkomento no adda dagiti saludsod. Kasano ti rumbeng a panagkomentotayo? Buyogen ti tarigagay a mangbendito, wenno mangidayaw, ken Jehova. Kasta ti inaramid ni salmista a David idi adda “iti tengnga dagiti naguummong a reprep.” (Sal. 26:12) Agkomentotay met iti wagas a mangpabileg kadagiti kapammatiantayo, a gutugotentay ida “iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid,” kas indagadag ni apostol Pablo. (Heb. 10:23-25) Maaramidtay daytoy no nasakbay nga adalentayo dagiti leksion.
No maawaganka nga agkomento, pagbalinem a simple, nalawag, ken ababa ti sungbatmo. Saanmo a saklawen ti intero a parapo; maysa la a punto ti iruarmo. No maysa la a paset ti sungbatam, adda gundaway dagiti dadduma a mangted iti kanayonan a komento. Makagunggona unay no pagminarem dagiti teksto a naisitar iti artikulo. No komentuam dayta, ikagumaam a paruaren ti paset ti teksto nga adda koneksionna iti madama a mapagsasaritaan. Sursuruem ti agkomento iti bukodmo a sasao imbes a basaem a direkta iti parapo. Dika agdanag no saan nga eksakto nga umiso ti pannakayebkas ti komentom. No maminsan mapasamak dayta kadagiti amin nga agkomento.
Nabatad a ti panangammotayo no kasano ti rumbeng nga isusungbattayo ket saan laeng a basta panangammo iti sungbat a mismo. Masapul ti panangtarus. Ngem anian a makapnek no ti sungbatmo ket naggapu iti pusom ken gutugotenna ti puso dagiti sabali!—Prov. 15:23.