No Apay a Rumbeng a Mapagsasaritaan Dayta

“Ti landok patademenna ti landok; kasta met ti tao patademenna ti langa ti gayyemna.”​—Proverbio 27:17, ti Biblia.

SAAN a maasa dagiti labaha babaen ti panagtinnupa. Naal-alumamay a proseso ti panagasa. Umasping iti dayta, adda dagiti umiso ken errado a wagas ti panangasa iti panunot babaen ti pannakisarita, nangnangruna kadagiti sensitibo a tema a kas iti relihion.

Umuna, masapul a raementayo ti dignidad ti kasarsaritatayo ket ipakitatayo dayta a panagraem babaen ti panagsasao ken tigtignaytayo. “Ti panagsaoyo kankanayon koma a mabuyogan iti kinaparabur, natemplaan iti asin,” kuna ti Biblia. (Colosas 4:6) Saan a naturay ti tono ti naalumamay ken makaay-ayo a panagsao, uray no kombinsido ti agsasao nga isut’ umiso ken errado ti kasasaona.

Ti kinaalumamay ket makita met iti wagas ti panagimdengtayo. Saan a makaay-ayo ti panagimdengtayo no sumampitaw wenno agin-iimdengtayo agsipud ta sagsaganaantayo ti sumaganad nga argumentotayo. Mabalin pay ketdi a madlaw ti agsasao nga awan interestayo iti ibagbagana ket nalabit dinan kayat ti makisarita. Ditay met koma pilpiliten wenno butbutngen ti kasasaotayo tapno balbaliwanna ti kapanunotanna. Ngamin, ‘ti Dios ti mangpadakkel iti bukel ti kinapudno’ iti puso ti managimdeng.​—1 Corinto 3:6.

Nagsayaat nga ulidantayo ni apostol Pablo a nangusar iti “pannakirinnason” ken “panangguyugoy” iti ministeriona. (Aramid 17:17; 28:23, 24) Insarsarita ni Pablo ti relihion kadagiti tattao sadinoman ti nakasarakanna kadakuada, kas kadagiti pagtagilakuan ken balbalayda. (Aramid 17:2, 3; 20:20) Ikagkagumaan dagiti Saksi ni Jehova a tuladen dayta nga ehemplo babaen ti iyaapanda iti sadinoman a yan dagiti tattao ket makirinnasonda kadakuada manipud iti Kasuratan.

Liklikan ti Di Panagkikinnaawatan

Nabiit pay idi a nagindeg ti nasion nga Israel iti Naikari a Daga idi rimsua ti di panagkikinnaawatan gapu iti maysa nga altar a dandani nakaigapuan ti gerra sibil. Adda altar nga imbangon dagiti umili nga agnanaed iti daya ti Karayan Jordan, ngem napagkamalian ti dadduma a tribu nga altar dayta ti ulbod a panagdaydayaw. Isu a nagsaganada a rumaut tapno disiplinaen dagiti kakabsatda. Ngem nagari ti kinaannad. Nangibaon nga umuna dagiti rumaut koma iti delegasion a mangdamag no apay a naibangon ti altar. Anian a bang-arda idi naammuanda a monumento​—“maysa a saksi”​—la gayam dayta a mangipalagip kadagiti amin a tribu iti panagkaykaysada iti imatang ni Jehova a Dios. Ti saritaan ti nanglapped iti gerra​—ken nakaispalan ti adu a biag!​—Josue 22:9-34.

Umasping iti dayta, masansan a mangpataud iti gura ken uray pay iti panangidumduma dagiti di panagkikinnaawatan kadagitoy nga aldaw. Kas pagarigan, matmatan ti sumagmamano a tattao a relihioso a panatiko dagiti Saksi ni Jehova gapu kadagiti damag a dida agpayalison iti dara. Ngem masansan a masdaaw ken maragsakan dagidiay nangimtuod a mismo kadagiti Saksi maipapan itoy a banag ta naammuanda nga adda gayam Naimbibliaan a nakaibasaran ti takderda, sa adda pay dagiti pagpilian a panangagas a natalged ken nasamay. (Levitico 17:13, 14; Aramid 15:28, 29) Kinapudnona, gapu kadagiti parikut iti suplay a dara, insurat ti maysa a kolumnista: “Yaman pay iti Dios ta inrusat dagiti Saksi ni Jehova ti panagsirarak kadagiti maisandi iti dara.”

Umasping iti dayta, agkitakit dagiti dadduma a makisarita kadagiti Saksi agsipud ta nadamagda a saan a mamati dagiti Saksi ni Jehova ken Jesu-Kristo. Nagadayo la ketdin iti kinapudno! Kinapudnona, ipagpaganetget dagiti Saksi ti paset ni Jesus iti pannakaisalakantayo, nga ilawlawagda nga isu ti Anak ti Dios, nga imbaon ti Dios ditoy daga tapno subbotenna ti tattao manipud basol ken ipapatay. No makisarita dagiti tattao kadagiti Saksi maipapan itoy a banag, malawlawagan dagiti di panagkikinnaawatan.​—Mateo 16:16; 20:28; Juan 3:16; 14:28; 1 Juan 4:15.

Kinapudno​—Nalatak Wenno Maum-umsi?

No relihion ti pagsasaritaan, nalabit nakaskasdaaw kadagiti adu a gagangay a nalatak ti errado. Insuro a mismo ni Jesu-Kristo: “Sumrekkayo iti akikid a ruangan; agsipud ta akaba ken nalawa ti dalan nga agturong iti pannakadadael, ket adu dagidiay sumrek iti dayta; idinto ta akikid ti ruangan ken nailet ti dalan nga agturong iti biag, ket bassit dagidiay makasarak iti dayta.”​—Mateo 7:13, 14.

Idi kaaldawan ni Noe, walwalo a tattao ti nangikasaba iti naespirituan a kinapudno​—da Noe, ni baketna, ti tallo nga annakda a lallaki, ken dagiti assawada. Sigurado a nalalais, wenno namaltratoda gapu iti mamakdaar a mensaheda ken iti panagaramidda iti daong. Ngem saan a nagbuteng ni Noe ken ti pamiliana; intultuloyda ti nangasaba ken nagbangon. (Genesis 6:13, 14; 7:21-24; 2 Pedro 2:5) Umasping iti dayta, taltallo a tattao ti nagtulnog kadagiti pammilin ti Dios ket naispalda idi nadadael ti Sodoma ken Gomorra.​—Genesis 19:12-29; Lucas 17:28-30.

Kadagitoy met ngay nga al-aldaw? “No agsubli ni Kristo kas lasag, nalabit papatayen manen dagiti tattao,” kinuna ti maysa a bumalay iti maysa a Saksi ni Jehova. Ipagarup daytoy a tao a maum-umsi dagiti pannursuro ken natatan-ok a moral a pagalagadan ni Jesus a kas met laeng idi 2,000 a tawenen ti napalabas. Anamongam kadi dayta?

No kasta, hustoka, ta impakdaar ni Jesus kadagiti adalanna: “Puntiriakayto ti pananggura dagiti amin a nasnasion maigapu iti naganko”​—maysa a padto a pimmayson. (Mateo 24:9) Kinuna dagiti Judio a lider idiay Roma ken apostol Pablo maipapan iti Kinakristiano: “No maipapan itoy a sekta . . . , masupsupiat [dayta] iti isuamin a lugar.” (Aramid 28:22) Ngem intultuloy dagiti pasurot ni Kristo nga inranud ti pammatida kadagiti sabsabali nupay maum-umsi idin ti Kinakristiano. Daytat’ saan met a nangpasardeng iti pannakisarita dagiti nasingpet panagpuspusoda a tattao kadagiti Kristiano.​—Aramid 13:43-49.

Napatpateg pay itan ti mensahe ni Jesus ngem idi. Apay? Agsipud ta dagiti kasasaad ti lubong ti mangipakita nga agbibiagtayon iti “maud-udi nga al-aldaw” daytoy a sistema ket dumtengto ti kangitingitan dagitoy nga aldaw inton mapukawen ti kinadakes ditoy daga. Indilig ni Jesus ti kaaldawantayo kadagiti kaaldawan ni Noe. (2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:37-39) Isu a tiempon a tagipatgentayo ti patpatientayo, ta biag nga agnanayon ti maipaay kadagidiay laeng mangammo iti Dios ken kadagidiay ‘agdaydayaw [kenkuana] a buyogen ti espiritu ken kinapudno.’​—Juan 4:24; 2 Tesalonica 1:6-9.

No Kasano a Sapulen ti Umiso a Dana

Binalakadan ni Francis Bacon, maika-17 a siglo nga Ingles a pilosopo, mannurat, hurado, ken estadista, dagiti agbirbirok iti kinapudno a “mangtingiting ken agusig[da].” Ket kinuna ti presidente idi ti E.U. a ni Thomas Jefferson: “Ti pannakirinnason ken ti siwayawaya a panagimtuod ti kasasamayan a pangsumra iti kinaulbod. . . . Dagita ti natural a kabusor ti kinaulbod.” Isu a no pudno nga agbirbiroktayo iti kinapudno, “mangtingiting ken agusig[tayo]” sa ‘makirinnason ken siwayawaya nga agimtuodtayo.’

Kinuna ti Britano a sientipiko a ni Sir Hermann Bondi no apay a nasken dayta a pamay-an ti panangammo: “Tangay maymaysa a pammati ti mabalin a pudno, posible unay a sibibileg ken sisusungdo a patien dagiti tattao ti banag nga ulbod iti tay-ak ti naipalgak a relihion. Mabalin nga ipagarup ti maysa a tao a daytoy nabatad a kinapudno ti pangipakitaan ti dadduma a tattao iti medio kinapakumbaba, agingga a mapanunotna nga uray natibker ti pammati ti maysa a tao, mabalin nga errado ti kapanunotanna.”

Kasano ngarud a maammuan ti maysa a tao no isut’ adda iti ‘nailet a dalan nga agturong iti biag’? Insuro ni Jesus a masapul nga agdaydayawtayo iti Dios buyogen “ti kinapudno.” Nainkalintegan ngarud a no agsimparat ti dua a pannursuro, saan a mabalin a parehoda a pudno. Kas pagarigan, adda kararua dagiti tattao nga agtultuloy nga agbiag kalpasan ti ipapatay wenno awan. Bumallaet ti Dios kadagiti aramid ti tattao wenno saan. Maysa a Trinidad ti Dios wenno saan. Kayat dagiti agbirbirok iti kinapudno ti pudno a sungbat dagita a nagpapateg a saludsod. Patien dagiti Saksi ni Jehova nga adda inted ti Dios kadatayo a sungbat iti Saona, ti Biblia.a

Tangay “amin a Kasuratan impaltiing ti Dios,” ti kangrunaan a pangsubokan iti nadumaduma a pannursuro isut’ panangidilig kadagitoy iti Biblia. (2 Timoteo 3:16) No kasta ti aramidem, ‘mapaneknekam iti bagim ti naimbag ken makaay-ayo ken perpekto a pagayatan ti Dios.’ (Roma 12:2) ‘Mapaneknekam [kadi] iti bagim’ a naibasar iti Biblia ti patpatiem? Nasken nga aramidem dayta agsipud ta saan a kayat ti Dios a maallilawka agraman ti “intero a mapagnaedan a daga.”​—Apocalipsis 12:9.

Kasapulan Aya Dagiti Mannursuro?

Saan nga inikkan ni Jesus dagiti adalanna iti sumagmamano a lukot a pagbasaan sana kinuna: “Adda ditan dagiti amin a sungbat ti salsaludsodyo. Agawidkayon ket makaammokayon nga agbirok.” Imbes ketdi, inan-anusan ken siaasi nga insurona kadakuada ti sao ti Dios. Nagbanaganna, dagidiay namati iti pannursurona ti nangtulad kadagiti pamay-anna idi sinuruanda metten dagiti sabsabali. Kitaem laengen ti inyulidan ni adalan a Felipe. Isut’ nakisarita iti nasingpet nga Etiope nga opisial nga adda met ammona idin kadagiti Kasuratan gaput’ pannakipulapolna kadagiti Judio. Ngem kasapulanna ti tulong. Isu a ni Felipe​—maysa a pannakabagi ti kongregasion Kristiano​—ti naibaon a tumulong kenkuana. No nagkitakit koma daytoy nga opisial a nakisarita maipapan iti relihion, dina koma naammuan ti paset ni Jesus iti panggep ti Dios. Nagsayaat la ketdin ti inyulidan daytoy nga Etiope kadagiti amin nga agbirbirok iti kinapudno!​—Aramid 8:26-39.

Kayatmo kadi a mapagsasaritaan ti pammatim ken agimtuod a kas iti inaramid daytoy nga Etiope? Sigurado nga adut’ magunggonam no aramidem dayta. Maragsakan dagiti Saksi ni Jehova a makisarita maipapan iti Biblia kadagiti tattao nga interesado iti ibagbagana. Saan nga ipapilit dagiti Saksi ti personal nga opinionda. No di ket ikagkagumaanda nga ilawlawag ti mismo nga ibagbaga ti Biblia kadagiti tattao.

Naammuan ti Etiope nga opisial ti dadduma a nakaskasdaaw a banag maipapan ken Jesu-Kristo, kas iti wagas ti panangusar ti Dios kenkuana agpaay a pakaisalakanantayo. Kadagitoy nga aldaw, nakaas-asidegen ti pannakatungpal ti panggep ti Dios. Asidegen a mapasamak dagiti nakabutbuteng, nakaskasdaaw a banag ditoy mismo a daga. Ipakita ti sumaganad nga artikulo a maapektaranto ti amin ditoy daga. Siempre, no kasano a maapektarantayto ket agpannuray iti kababalin ken aramidtayo.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 7]

Nayat ti maysa nga Etiope nga opisial a makisarita maipapan iti Biblia