Patinayon nga Isaadmo ni Jehova iti Sanguanam
“Insaadko ni Jehova iti sanguanak a patinayon.”—SAL. 16:8.
1. Ania ti maitulong kadatayo dagiti salaysay ti Biblia?
TI NAISURAT a Sao ni Jehova ket aglaon iti nagsayaat a salaysay maipapan kadagiti pannakilangen ti Dios iti sangatauan. Dakamatenna ti adu a tattao a naaddaan iti paset iti pannakaibanag ti panggep ti Dios. Siempre, dagiti imbaga ken inaramidda ket saan la a basta estoria a nailanad iti Biblia agpaay a pakaragsakantayo. Imbes ketdi, dagita a salaysay ket makatulong tapno agbalintayo a nasingsinged iti Dios.—Sant. 4:8.
2, 3. Ania ti kaipapanan ti sasao iti Salmo 16:8?
2 Adu ti masursurotayo manipud kadagiti kapadasan dagiti pamiliar a karakter iti Biblia a kas kada Abraham, Sara, Moises, Ruth, David, Ester, apostol Pablo, ken dadduma pay. Nupay kasta, magunggonaantayo met kadagiti salaysay maipapan kadagiti saan unay a nalatak a tattao. No utobentayo dagiti salaysay ti Biblia, makapagtignaytayo a maitunos iti kinuna ti salmista: “Insaadko ni Jehova iti sanguanak a patinayon. Agsipud ta isu adda iti makannawanko, saanakto a mapagdiwengdiweng.” (Sal. 16:8) Ania ti kaipapanan dagita a sasao?
3 Kaaduanna a ti kannawan nga ima ti usaren ti maysa a soldado a mangiggem iti kampilanna, isu a dayta a paset ket saan a masalakniban yantangay ti kannigid nga imana ti mangig-iggem iti kalasagna. Ngem isu ket masalakniban no adda gayyemna a makiranget iti makannawanna. No kanayon a sipapanunottayo ken Jehova ken ar-aramidentayo ti pagayatanna, salaknibannatayo. Isu a kitaentayo no kasano a ti panangusig kadagiti salaysay iti Biblia pabilgenna ti pammatitayo tapno ‘kanayon a maisaadtayo ni Jehova iti sanguanantayo.’—Byington.
Sungbatan ni Jehova Dagiti Kararagtayo
4. Mangtedka iti Nainkasuratan a pagarigan a mangipakita a sungbatan ti Dios dagiti kararag.
4 No kanayon nga isaadtayo ni Jehova iti sanguanantayo, sungbatanna dagiti kararagtayo. (Sal. 65:2; 66:19) Mapaneknekantayo dayta babaen iti napasamak ken Eliezer, ti nalabit a kalakayan nga adipen ni Abraham. Isu ket imbaon ni Abraham idiay Mesopotamia tapno agsapul iti managbuteng-Dios nga asawa para ken Isaac. Nagkararag ni Eliezer iti Dios agpaay iti panangiwanwan ket nailasinna nga iturturong ni Jehova dagiti bambanag idi a pinainum ni Rebecca dagiti kameliona. Gapu iti napasnek a panagkararag ni Eliezer, nasarakanna daydiay nagbalin nga ipatpateg nga asawa ni Isaac. (Gen. 24:12-14, 67) Agpayso nga adda naisangsangayan a mision ni Eliezer. Ngem saan kadi nga agtalektayo met a sungbatan ni Jehova dagiti kararagtayo a kas iti inaramidna ken Eliezer?
5. Apay a maikunatayo nga epektibo uray ti ababa ken naulimek a kararag ken Jehova?
5 No dadduma, mabalin a nasken nga agkararagtayo iti apagbiit tapno tulongannatayo ti Dios. Naminsan, nadlaw ni Ari Artaxerxes iti Persia a naladingit ti agaw-awit iti kopana a ni Nehemias. “Ania daytoy tartarigagayam a gun-oden?” dinamag ti ari. ‘Dagus a nagkararag [ni Nehemias] iti Dios ti langlangit.’ Nasken nga apagbiit laeng ti naulimek a panagkararag ni Nehemias. Ngem sinungbatan ti Dios dayta kas ipakita ti panangtulong kenkuana ti ari a mangibangon manen kadagiti pader ti Jerusalem. (Basaem ti Nehemias 2:1-8.) Wen, epektibo uray ti ababa ken naulimek a kararag.
6, 7. (a) No maipapan iti kararag, ania ti inyulidan ni Epafras? (b) Apay a rumbeng nga ikararagantayo ti sabsabali?
6 Maidagadag kadatayo nga ‘ikararagantayo ti maysa ken maysa,’ nupay ditay kanayon a magun-odan a dagus ti pammaneknek a masungbatan dagita a kararag. (Sant. 5:16) Ni Epafras a “maysa a matalek a ministro ti Kristo,” ket sipapasnek a nagkararag para kadagiti kapammatianna. Idi adda idiay Roma, kastoy ti insurat ni Pablo: “Ni Epafras, a naggapu kadakayo [a taga-Colosas], maysa nga adipen ni Kristo Jesus, ipaw-itna kadakayo dagiti kablaawna, a kankanayon nga umag-agawa iti karkararagna maigapu kadakayo, tapno iti kamaudiananna makapagtakderkayo a naan-anay ken addaan natibker a panamati iti isuamin a pagayatan ti Dios. Kinapudnona isu saksiak nga ikabkabilna ti bagina iti dakkel a panagregget maigapu kadakayo ken kadagidiay adda idiay Laodicea ken kadagidiay adda idiay Hierapolis.”—Col. 1:7; 4:12, 13.
7 Ti Colosas, Laodicea, ken Hierapolis ket siudad a masarakan met laeng iti Asia Menor. Dagiti Kristiano idiay Hierapolis ket agnanaed iti ayan dagiti agdaydayaw iti diosa a ni Cybele, idinto ta dagiti Kristiano idiay Laodicea ket agin-indeg iti ayan dagiti materialistiko nga umili, ket agpegpeggad met dagiti taga-Colosas a Kristiano gapu iti impluensia dagiti kailianda a naigamer iti natauan a pilosopia. (Col. 2:8) Di ngarud pakasdaawan a ni Epafras a taga-Colosas ket ‘kankanayon nga immagawa iti karkararagna’ para kadagiti kapammatianna iti dayta a siudad! Saan a nailanad iti Biblia no kasano a nasungbatan dagiti kararag ni Epafras, ngem sigurado a kanayon nga inkararaganna dagiti kapammatianna. Kastatayo met koma. Nupay ditay ‘makibiang kadagiti pakaseknan ti sabali a tattao,’ nalabit adda kapamilia wenno gayyemtayo nga agpaspasar iti nakaro a pannakasuot ti pammati. (1 Ped. 4:15) Anian a maitutop nga iramantayo ida kadagiti pribado a kararagtayo! Nakatulong ken Pablo dagiti araraw ti sabsabali isu a dakkel met ti maitulong dagiti kararagtayo.—2 Cor. 1:10, 11.
8. (a) Kasanotay nga ammo nga inapresiar dagiti panglakayen idiay Efeso ti kinapateg ti kararag? (b) Ania ti rumbeng a panangmatmattayo iti panagkararagtayo iti Dios?
8 Madlaw kadi dagiti dadduma a managkararagtayo? Kalpasan a nakipagkita ni Pablo kadagiti panglakayen a taga-Efeso, “nagparintumeng agraman kadakuada amin ket nagkararag.” Kalpasanna, “adu a panagsangit ti napasamak kadakuada amin, ket inapungolda ti tengnged ni Pablo ket sidudungngo nga inagkanda, agsipud ta nasaktanda a nangnangruna iti sao nga insawangna a saandanton a makita ti rupana.” (Ara.20:36-38) Ditay ammo ti nagan amin dagidiay a panglakayen, ngem nabatad nga inapresiarda ti kinapateg ti kararag. Nasken ngarud a tagipatgentayo ti pribilehiotayo nga agkararag iti Dios isu a rumbeng nga ‘itag-aytayo ti nasungdo nga im-imatayo’ buyogen ti pammati a sungbatannatayo ti nailangitan nga Amatayo.—1 Tim. 2:8.
Naan-anay nga Agtulnogtayo iti Dios
9, 10. (a) Ania nga ulidan ti impakita dagiti annak a babbai ni Zelofehad? (b) Kasano a ti kinatulnog dagiti annak a babbai ni Zelofehad apektaranna ti panangmatmat dagiti di pay kasado a Kristiano maipapan iti panagasawa?
9 Ti patinayon a panangpampanunottayo ken Jehova tulongannatayo nga agtulnog kenkuana, ket mangyeg dayta kadagiti bendision. (Deut. 28:13; 1 Sam. 15:22) Kalikaguman dayta ti sidadaan a panagtulnogtayo. Usigem ti kababalin ti lima nga annak a babbai ni Zelofehad idi kaaldawan ni Moises. Kadagiti Israelita, dagiti annak a lallaki ti kadawyan nga umawat iti tawid manipud kadagiti ammada. Natay ni Zelofehad nga awanan iti annak a lallaki, isu nga imbilin ni Jehova a dagita a lima a babbai ti umawat iti amin a tawid—ngem iti maysa a kondision. Nasken a makiasawada kadagiti annak a lallaki ni Manases tapno agtalinaed iti isu met la a tribu ti tawidenda a daga ken sanikua.—Num. 27:1-8; 36:6-8.
10 Adda pammati dagiti annak a babbai ni Zelofehad a nasayaat ti pagbanaganda no agtulnogda iti Dios. Kuna ti Biblia: “Kas iti imbilin ni Jehova ken Moises, kasta ti inaramid ti annak a babbai ni Zelofehad. Iti kasta da Mala, Tirza ken Hogla ken Milca ken Noe, ti annak a babbai ni Zelofehad, nagbalinda nga assawa ti annak ti kakabsat ni amada. Nagbalinda nga assawa ti sumagmamano kadagiti pamilia ti annak ni Manases nga anak ni Jose, tapno ti tawidda makapagtalinaed a mairaman iti tribu ti pamilia ni amada.” (Num. 36:10-12) Dagita a natulnog a babbai tinungpalda ti imbilin ni Jehova. (Jos. 17:3, 4) Umasping iti dayta, dagiti di pay kasado a Kristiano a nataengan iti naespirituan ket addaan iti kasta a pammati ken agtultulnogda iti Dios babaen ti pannakiasawada “isuna laeng ta iti Apo,” kayatna a sawen a kadagiti laeng kapammatianda.—1 Cor. 7:39.
11, 12. Kasano nga impakita ni Caleb nga adda panagtalekna iti Dios?
11 Nasken a naan-anay nga agtulnogtayo ken Jehova, kas iti inaramid ti Israelita a ni Caleb. (Deut. 1:36) Kalpasan ti pannakaispal ti Israel manipud Egipto idi maika-16 a siglo K.K.P., nangibaon ni Moises iti 12 a lallaki a mangsiim iti Canaan, ngem 2 laeng kadagita nga espia—da Caleb ken Josue—ti nangparegta kadagiti umili nga agtalekda a naan-anay iti Dios ken sumrekda iti daga. (Num. 14:6-9) Agarup uppat a dekada kalpasanna, sibibiag pay laeng da Josue ken Caleb ken agtultulnogda latta a naan-anay ken Jehova. Ni Josue ket inusar pay ketdi ti Dios a mangidaulo kadagiti Israelita agingga iti Naikari a Daga. Iti sabali a bangir, nabatad a natay ti 10 a di matalek nga espia bayat ti 40 a tawen a panagalla-alla ti Israel iti let-ang.—Num. 14:31-34.
12 Kas maysa a nataenganen a nakalasat iti panagalla-alla dagiti Israelita iti let-ang, nakapagtakder ni Caleb iti imatang ni Josue ken naibagana: “Sinurotko a naan-anay ni Jehova a Diosko.” (Basaem ti Josue 14:6-9.) Kiniddaw ti agtawen idin iti 85 a ni Caleb a maited kenkuana ti kabambantayan a rehion nga inkari ti Dios kenkuana nupay dayta ket pagnanaedan dagiti kabusor nga addaan kadagiti dadakkel ken nasarikedkedan a siudad.—Jos. 14:10-15.
13. Agpapan pay kadagiti pakasuotantayo, ania ti aramidentayo tapno masagraptayo ti bendision?
13 Tulongannatayo met ni Jehova, nangruna no maipasangotayo kadagiti dadakkel a parikut, no la ket ta ‘surotentayo a naan-anay’ a kas iti inaramid ni matalek ken natulnog a Caleb. Ngem mabalin a maysa a karit ti panangaramid iti dayta iti unos ti panagbiagtayo kas iti inaramid ni Caleb. Idi damo, natulnog ni Ari Solomon ngem idi limmakayen, imbaw-ing dagiti assawana ti pusona tapno agserbi kadagiti didiosen. “Saanna a sinurot a naan-anay ni Jehova a kas ken David nga amana.” (1 Ar. 11:4-6) Aniaman ngarud dagiti maipasango kadatayo a pakasuotan, sapay koma ta kanayon nga agtulnogtayo a naan-anay ken Jehova ken isu ti patinayon a panunotentayo.
Kanayon nga Agtalektayo ken Jehova
14, 15. Manipud kadagiti kapadasan ni Noemi, ania ti nasursurom maipapan iti kinapateg ti panagtalek iti Dios?
14 Masapul nga agtalektayo iti Dios nangruna no malmaldaangtayo gapu ta kasla awanen ti namnamatayo. Usigem ti kasasaad ti baket a ni Noemi, a natayan iti asawa ken dua nga annak a lallaki. Idi agsubli idiay Juda manipud Moab, inyunnoyna: “Saandak nga awagan iti Noemi [a kaipapananna “Ti Kaay-ayok”]. Awagandak iti Mara [a “Napait” ti kaipapananna], ta ti Mannakabalin-amin pinagbalinna a napait unay kaniak. Napanak idi a sipupunno, ket ima-ima a pinagsublinak ni Jehova. Apay koma nga awagandak iti Noemi, idinto ta ni Jehova ti nangipababa kaniak ket ti Mannakabalin-amin ti nangpataud iti didigra kaniak?”—Ruth 1:20, 21.
15 Nupay malmaldaang ni Noemi, maammuantayo iti panangusigtayo iti libro a Ruth nga isu ket kanayon a nagtalek ken Jehova. Ket talaga a nagbalbaliw ti kasasaadna! Ni Ruth a nabalo a manugang ni Noemi ti nagbalin nga asawa ni Boaz ket nangipasngay iti anak a lalaki. Ni Noemi ti nangtagibi iti dayta nga ubing ket kuna ti salaysay: “Pinanaganan dagiti kaarruba a babbai, a kunkunada: ‘Nayanak ken Noemi ti maysa nga anak a lalaki.’ Ket rinugianda a panaganan iti Obed. Isu ti ama ni Jesse, ama ni David.” (Ruth 4:14-17) Inton mapagungar ni Noemi ditoy daga, maammuannanto a ni gayam Ruth—a mapagungarto met—ti nagbalin a lola ti Mesias a ni Jesus. (Mat. 1:5, 6, 16) Kas ken Noemi, ditay masigurado no ania ti pagtungpalan dagiti makapaupay a kasasaad. Kanayon koma ngarud nga agtalektayo iti Dios kas iti idagadag kadatayo ti Proverbio 3:5, 6: “Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat. Isu imutektekam iti amin a daldalanmo, ket isu palintegennanto dagiti danam.”
Agpannuraytayo iti Nasantuan nga Espiritu
16. Kasano a tinulongan ti nasantuan nga espiritu ti dadduma a panglakayen iti nagkauna nga Israel?
16 No patinayon nga isaadtayo ni Jehova iti sanguanantayo, iturongnatayo babaen ti nasantuan nga espirituna. (Gal. 5:16-18) Ti espiritu ti Dios ket naipaay iti 70 a panglakayen a timmulong ken Moises “a mangibaklay iti awit dagiti umili” ti Israel. Da Eldad ken Medad laeng ti nainaganan, ngem ti nasantuan nga espiritu ti timmulong kadakuada amin a mangibaklay iti annongenda. (Num. 11:13-29) Awan duadua a makabael, mapagpiaran, mapagtalkan ken managbutengda iti Dios, kas kadagiti immun-una a napili. (Ex. 18:21) Dagita a galad ti ipakpakita ita dagiti Kristiano a panglakayen.
17. Ania ti naitulong ti nasantuan nga espiritu ni Jehova iti pannakaibangon ti tabernakulo?
17 Dakkel ti naitulong ti nasantuan nga espiritu ni Jehova iti pannakaibangon ti tabernakulo idiay let-ang. Ni Jehova dinutokanna ni Bezalel kas ti kangrunaan nga artesano ken mangibangon iti tabernakulo, ket inkarina nga isu ket ‘punnuenna iti espiritu ti Dios iti kinasirib ken iti pannakaawat ken iti pannakaammo ken iti tunggal kita ti kinasigo iti panagtrabaho.’ (Ex. 31:3-5) Dagiti lallaki nga addaan iti ‘masirib a puso’ ket nakipagtrabaho ken Bezalel ken iti katulonganna a ni Oholiab agingga a nairingpas dayta a nagsayaat nga annongen. Ti espiritu ni Jehova met ti nangtignay kadagidiay situtulok a tattao tapno sipaparabur a mangtedda kadagiti kontribusion. (Ex. 31:6; 35:5, 30-34) Dayta met la nga espiritu ti mangtigtignay kadagiti agdama nga adipen ti Dios a mangaramid iti amin a kabaelanda a mangyadelantar kadagiti interes ti Pagarian. (Mat. 6:33) Mabalin nga addaantayo iti nadumaduma nga abilidad, ngem nasken nga agkararagtayo agpaay iti nasantuan nga espiritu ken bay-antayo a dayta ti mangiwanwan kadatayo tapno maibanagtayo ti trabaho nga inted ni Jehova kadagiti tattaona iti kaaldawantayo.—Luc. 11:13.
Kanayon a Dayawentayo ni Jehova ti Buybuyot
18, 19. (a) Ania a kita ti kababalin ti patauden kadatayo ti nasantuan nga espiritu ti Dios? (b) Ania ti nasursurom iti ulidan da Simeon ken Ana?
18 Ti nasantuan nga espiritu tignayennatayo nga agbalin a nadayaw, a dayta ti mangtulong kadatayo tapno kanayon nga isaadtayo ni Jehova iti sanguanantayo. Kastoy ti naibilin iti nagkauna nga ili ti Dios: “Ni Jehova ti Buybuyot ti rebbeng a dayawenyo kas nasantuan.” (Isa. 8:13, Byington) Da Simeon ken Ana ti dua kadagiti nadayaw a natataengan idiay Jerusalem idi umuna a siglo. (Basaem ti Lucas 2:25-38.) Mamati ni Simeon kadagiti padto maipapan iti Mesias ken “agur-uray iti pannakaliwliwa ti Israel.” Imparukpok ti Dios ti nasantuan nga espirituna ken Simeon ken impasiguradona kenkuana a makitana ti Mesias. Ket kasta nga agpayso ti napasamak. Maysa nga aldaw idi tawen 2 K.K.P., ni Jesus ket impan ti ina ken pannakaamana a da Maria ken Jose idiay templo. Ti nasantuan nga espiritu tinignayna ni Simeon a mangisawang kadagiti naimpadtuan a sasao maipapan iti Mesias ken impakpakaunana ti panagladingit a mapasaran ni Maria apaman a mailansa ni Jesus iti kayo a pagtutuokan. Ngem agasem ti napalaus a rag-o ni Simeon idi inubbana “ti Kristo ni Jehova”! Ken anian a nagsayaat a pagwadan ti kinadayaw ti inyulidan ni Simeon kadagiti adipen ti Dios ita!
19 Ti nadayaw a balo ken agtawenen iti 84 a ni Ana ket “saan a pulos limmanglangan idiay templo.” Isu ket mangipapaay iti sagrado a panagserbi ken Jehova iti rabii ken aldaw “buyogen dagiti panagayunar ken ar-araraw.” Adda met ni Ana idiay templo idi a ti maladaga a ni Jesus ket naipan sadiay. Anian a yamanna idi a nakitana ti agbalin a Mesias! Kinapudnona, “rinugianna ti nangipaay ti panagyaman iti Dios ken nagsao maipapan iti ubing kadagidiay amin nga agur-uray iti pannakaispal ti Jerusalem.” Natukay la ketdi ni Ana a mangiranud iti dayta a naimbag a damag iti sabsabali! Kas kada Simeon ken Ana, maragsakan unay dagiti lallakay ken babbaketen a Kristiano ita ta makapagserbida pay laeng ken Jehova kas Saksina uray kasano ti kinalakay ken kinabaketda.
20. Aniaman ti edadtayo, ania ti nasken nga aramidentayo, ken apay?
20 Aniaman ti edadtayo, nasken a patinayon nga isaadtayo ni Jehova iti sanguanantayo. Iti kasta, bendisionannanto dagiti napakumbaba a panagreggettayo a mangibaga kadagiti sabsabali maipapan iti kinaarina ken kadagiti nagsayaat nga aramidna. (Sal. 71:17, 18; 145:10-13) Ngem tapno maidayawtayo ni Jehova, nasken nga ipakitatayo dagiti nadiosan a galad. Ania ti masursurotayo maipapan kadagita a galad bayat nga ad-adda pay nga us-usigentayo dagiti salaysay ti Biblia?
Ania ti Sungbatmo?
• Kasanotay nga ammo a sungbatan ni Jehova dagiti kararag?
• Apay a rumbeng a naan-anay nga agtulnogtayo iti Dios?
• Uray no malmaldaytayo, apay a nasken a kanayon nga agtalektayo ken Jehova?
• Kasano a tultulongan ti nasantuan nga espiritu dagiti adipen ti Dios?
[Ladawan iti panid 4]
Epektibo ti kararag ni Nehemias ken Jehova
[Ladawan iti panid 5]
Ti pananglagiptayo iti nagtungpalan ti biag ni Noemi tulongannatayo nga agtalek ken Jehova