Ti Kapatgan a Saludsod

“ITI unos ti kaadda ti sangatauan, adda pay kadi napatpateg a saludsod ngem iti ‘Adda kadi Dios?’” kuna ti espesialista kadagiti gene a ni Francis S. Collins. Adda met puntona. No awan ti Dios, awan ti biag malaksid iti agdama a biagtayo, awan ti nangatngato nga autoridad a mangtartarawidwid kadagiti moral a pagalagadan.

Adda dagiti agduadua iti kaadda ti Dios gapu ta adu a sientista ti di mamati kenkuana. Ngem mabalin a no dadduma, interamente a di umiso ti kapanunotan ti kaaduan, kas ipakita ti sumaganad nga artikulo.

Nakalkaldaang ta adu a relihion iti lubong ti nangpakaro iti panagduadua. Dagiti ngamin isursuroda ket maikaniwas iti nabayagen a napaneknekan a pannakaammo iti siensia. Kas pagarigan, ti maysa a nalatak a sursuro a di naibasar iti Biblia ket: Ti Dios pinarsuana ti lubong iti innem nga aldaw a sagduduapulo ket uppat nga oras sumagmamano a ribu a tawenen ti napalabas.

Gapu kadagiti agsisimparat a teoria ken pilosopia, adun ti simmardeng nga agbirok iti kinapudno maipapan iti kaadda ti Dios. Ngem saan kadi nga awanen ti napatpateg pay ken mas makagunggona ngem iti pannakabirok iti mapagtalkan a sungbat iti dayta a napateg a saludsod? Siempre, awan kadatayo ti nakakita iti Dios ken awantayo pay idi timmaud ti uniberso ken ti biag. Isu a mamatitayo man iti Dios wenno saan, uray kaskasano agkasapulantayo latta iti pammati. Ngem ania a kita ti pammati?

Ti Pudno a Pammati ket Naibasar iti Natibker nga Ebidensia

Ti pammati—uray bassit laeng—ket napateg a paset ti biagtayo. Umawattayo iti trabaho ta namnamaentayo nga agsueldotayo. Agmulatayo ta siguradotayo nga agtubo dagiti bukel. Agtalektayo iti gagayyemtayo. Ditay met pulos pagduaduaan dagiti linteg a mangkonkontrol iti uniberso. Dayta ket pammati a naibasar iti pannakaammo gapu ta naibatay iti ebidensia. Kasta met laeng ti pammati maipapan iti kaadda ti Dios—naibasar dayta iti ebidensia.

Iti Hebreo 11:1, kuna ti Biblia: “Ti pammati isu . . . ti nabatad a parangarang dagiti kinapudno nupay saan a makita.” Kuna ti sabali a bersion: “No adda pammatitayo, ditay agduadua a pumudno dagiti . . . bambanag a ditay makita.” (Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Kas pagarigan: Magmagnaka iti igid ti baybay idi bigla a nagginggined. Kalpasanna, nakitam a nagsanud ti danum ti baybay. Ammom a pagilasinan dagita nga adda um-umay nga aluyo wenno tsunami. Ti ginggined ken ti nages-es a danum ket “nabatad a parangarang” ti dimo pay nakita nga aktual nga iyaay ti nagdadakkel a dalluyon. Gapu iti pammatim a naibasar iti pannakaammo, sigurado nga agkamangka a dagus iti nangato ken natalged a disso.

Ti pammati iti Dios ket rumbeng met ngarud a naibasar iti pannakaammo kas resulta ti makakombinsir nga ebidensia. Babaen laeng iti dayta a ti kaadda ti Dios ket agbalin a pudno kenka uray dimo makita. Kasapulan kadi nga agbalinka a sientista tapno masukimat ken mausigmo ti kasta nga ebidensia? Inadmitir ni Vladimir Prelog a premiado iti Nobel nga uray “dagiti nangabak iti Nobel Prize ket saan a maibilang a nalalaing ngem iti dadduma no maipapan iti Dios, relihion, ken biag kalpasan ti ipapatay.”

Ti nasin-aw a puso ken ti pannakawaw iti kinapudno ti rumbeng a mangtignay kenka tapno balanse ti panangsukimatmo iti ebidensia ken palubosam nga iturongnaka dayta nga ebidensia iti umiso a konklusion. Ania nga ebidensia ti mabalin a sukimaten?

[Ladawan iti panid 3]

Mamati ti mannalon a dagiti bukel ket agtubo ken dumakkel