-
Ti Isyu—No Kasano a Nangrugi ti AminAgriingkayo!—2003 | Enero 8
-
-
Ti Isyu—No Kasano a Nangrugi ti Amin
TI STRATTON, OHIO, E.U.A., ket maysa a bassit a komunidad a masarakan iti asideg ti Ohio River, a nagbaetan ti Ohio ken Makinlaud a Virginia. Maysa dayta a bassit a munisipalidad nga addaan iti mayor. Kumurang a 300 ti agnanaed iti daytoy a bassit a komunidad. Idi 1999, kellaat a nagbalin dayta a sentro ti kontrobersia idi ginay-at dagiti autoridad sadiay nga obligaren dagiti Saksi ni Jehova, malaksid iti dadduma pay a banag, a mangala iti permiso sakbay a sarungkaranda dagiti pagtaengan dagiti umili tapno idanonda ti mensaheda a naibatay iti Biblia.
Apay a napateg daytoy nga isyu? Kas ibuksilan daytoy a salaysay, ti kastoy a kita ti ordinansa ken panangkontrol ti gobierno kednganda ti kalintegan, saan laeng a dagiti Saksi ni Jehova no di ket dagiti amin nga agnanaed iti Estados Unidos, a maaddaan iti wayawaya nga agsao.
No Kasano a Timmaud ti Kontrobersia
Dagiti residente ti Stratton ket adun a tawen a sarsarungkaran dagiti ministro a Saksi ni Jehova a kameng ti lokal a Wellsville Congregation. Manipud pay idi 1979 nga adda sumagmamano a lokal nga opisial a bumusbusor iti kasta a panangasaba kadagiti balbalay. Idi rugrugi ti dekada 1990, adda polis a nangabug iti maysa a grupo dagiti Saksi. “Awan bibiangko iti kalinteganyo,” kinunana.
Kimmaro ti kasasaad idi 1998, idi a kinompronta ti mismo a mayor ti Stratton ti uppat a Saksi ni Jehova. Nakaluganda idin a pumanaw iti dayta a munisipalidad kalpasan a sinubliananda dagiti residente sadiay nga interesado a makisarita mainaig iti Biblia. Sigun iti maysa kadagiti babbai a kinompronta ti mayor, imbaga ti mayor a no lallakida la koma, paibaludna ida.
Timmaud ti kaudian a kontrobersia idi naipaulog ti ordinansa ti munisipalidad a “Manglimitar iti Di Naanamongan a Panaglako ken Panagur-or iti Pribado a Lugar.” Ipaannurot daytoy nga ordinansa a no adda asinoman nga agtarigagay a mamalaybalay, masapul a dumawat iti awan bayadna a permiso ti mayor. Iti panangmatmat dagiti Saksi ni Jehova, ti kastoy nga ordinansa ket maikaniwas iti wayawaya nga agsao, nawaya a panangannurot iti relihion, ken wayawaya nga agipablaak. Gapuna, immamangda iti korte pederal idi nagkedked ti munisipalidad a mangbaliw iti panangipatungpalda iti daytoy nga ordinansa.
Idi Hulio 27, 1999, naaramid ti bista iti saklang ti hues ti distrito a korte ti E.U. para iti Makin-abagatan a Distrito ti Ohio. Pinatalgedan ti hues a ti ordinansa ti munisipalidad a panangala iti permiso ket mayannurot iti konstitusion. Kalpasanna, idi Pebrero 20, 2001, pinasingkedan met ti Korte a Pagapelaran iti E.U. para iti Maikanem a Sirkito a dayta nga ordinansa ket saan a maisalungasing iti konstitusion.
Tapno marisut daytoy nga isyu, indawat ti Watchtower Bible and Tract Society of New York agraman ti lokal a Wellsville Congregation dagiti Saksi ni Jehova a repasuen ti Korte Suprema ti E.U. ti nasao a kaso.
-
-
Ti Korte Suprema Inawatna ti KasoAgriingkayo!—2003 | Enero 8
-
-
Ti Korte Suprema Inawatna ti Kaso
KADAGITI KALLABES A TAWEN, tinawen nga awaten ti Korte Suprema ti pormal a naisurat a petision ti agarup 80 agingga iti 90 a kaso—nasurok la bassit a 1 a porsiento—manipud iti nasurok a 7,000 a kiddaw!
Idi Mayo 2001, inyuli dagiti Saksi ni Jehova iti Korte Suprema ti petisionda a marepaso koma ti kasoda. Insaludsodda: “Sigun iti konstitusion, dagiti aya ministro ti relihion a mamalaybalay a mangisarsarita kadagiti sursuro ti relihionda, a maysa a Nainkasuratan nga aktibidad nga adun a siglo a maar-aramid, ket maipada kadagiti aglaklako iti maysa a produkto, ken masapul aya a mangalada iti permiso iti munisipio sakbay nga agsaoda maipapan iti Biblia wenno mangitukon kadagiti libre a literatura a naibatay iti Biblia?”
Idi Oktubre 15, 2001, naabisuan ti Legal Department ti Watchtower nga inawat ti Korte Suprema ti E.U. ti pannakarepaso ti kaso a Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., et al. v. Village of Stratton et al!
Ti laeng espesipiko a wayawaya nga agsao ti inusig ti Korte—no ti pannalaknib ti First Amendment iti wayawaya nga agsao ramanenna ti kalintegan dagiti tattao a makisarita iti sabsabali maipapan iti maysa a banag a di kasapulan nga ibagada nga umuna kadagiti autoridad ti gobierno no siasinoda.
Masapul a mapagdiskusionan ti kaso iti saklang ti siam nga ukom ti Korte Suprema ti E.U. Adda dagiti abogado a nangibagi kadagiti Saksi ken kasta met iti Munisipalidad ti Stratton. Ania ti nagbanagan dayta a panangusig?
[Kahon iti panid 5]
ANIA TI FIRST AMENDMENT?
“AMENDMENT I (TI PANANGIPASDEK ITI RELIHION; WAYAWAYA A MANGANNUROT ITI RELIHION, AGSAO, AGIPABLAAK, AGTATARIPNONG, AGPETISION) Saan a mangipaulog ti Kongreso iti linteg mainaig iti panangipasdek iti relihion, wenno panangipawil iti nawaya a panangannurot iti dayta; wenno mangipaidam iti wayawaya nga agsao wenno agipablaak; wenno iti kalintegan dagiti tattao nga agtataripnong a sitatalna, ken agpetision iti Gobierno a mangrisut kadagiti di pagkikinnaawatan.”—Konstitusion ti E.U.
“Ti First Amendment ti nakaibatayan ti demokratiko a proseso iti Estados Unidos. Iparit ti First Amendment a mangipaulog ti Kongreso kadagiti linteg a manglimitar iti wayawaya nga agsao, agipablaak, agtataripnong a sitatalna, wenno agpetision. Para iti adu a tattao, ti wayawaya nga agsao ti kapatgan a wayawaya ken pundasion ti amin a dadduma pay a wayawaya. Iparit met ti First Amendment a mangipaulog ti Kongreso kadagiti linteg a mangipasdek iti relihion nga anamongan ti estado wenno manglimitar iti wayawaya a mangannurot iti relihion.” (The World Book Encyclopedia) Makapainteres ta iti desision iti kaso a Cantwell v. Connecticut, 310 U.S. 296 (1940), a mainaig met kadagiti Saksi ni Jehova, inkeddeng ti Korte Suprema ti E.U. a saan laeng a ti “Kongreso” (gobierno pederal) ti di palubosan ti First Amendment a mangipaulog kadagiti linteg a mangiparit kadagiti kalintegan a sagudayen ti First Amendment no di ket uray dagiti lokal nga autoridad (estado ken munisipalidad) ta maikaniwas dayta iti konstitusion.
[Dagiti Ladawan iti panid 5]
Ti nainaig nga isyu apektaranna ti nadumaduma a wagas ti isasarungkar kadagiti balbalay
[Picture Credit Line iti panid 4]
Rinetrato ni Franz Jantzen, Collection of the Supreme Court of the United States
-
-
Ti Umuna nga Addang—Oral nga Argumento iti Saklang ti Korte SupremaAgriingkayo!—2003 | Enero 8
-
-
Ti Umuna nga Addang—Oral nga Argumento iti Saklang ti Korte Suprema
NAANGAY idi Pebrero 26, 2002 ti oral nga argumento iti saklang ni Chief Justice William Rehnquist ken ti walo a kakaduana nga ukom ti Korte Suprema. Uppat nga abogado ti nangibagi kadagiti Saksi ni Jehova.
Ti kangrunaan nga abogado dagiti Saksi rinugianna ti argumentona babaen ti makaawis nga introduksion: “Alas 11:00 idi ti agsapa ti Sabado iti Munisipalidad ti Stratton. [Sa namitlo a nagtuktok iti podium.] ‘Naimbag a bigatyo. Gapu kadagiti kallabes a pasamak, inkagumaak ti sumarungkar iti pagtaenganyo tapno makisarita kadakayo maipapan iti nasaysayaat a banag a dinakamat ni Propeta Isaias. Dayta ti naimbag a damag nga insarsarita ni Kristo Jesus, ti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios.’”
Intuloyna: “Maysa a krimen ti mamalaybalay iti Munisipalidad ti Stratton ken mangidanon iti kasta a mensahe malaksid no dumawat nga umuna iti permiso kadagiti autoridad ti munisipalidad.”
‘Dikay Dumawdawat iti Kuarta?’
Adda dagiti nainaig a saludsod nga indatag ni Justice Stephen G. Breyer kadagiti Saksi. Inyimtuodna: “Pudno aya a dagiti klientem saanda a dumawdawat iti aniaman a kuarta, uray maysa a sentimo, ken saanda nga aglaklako kadagiti Biblia, ken saanda nga aglaklako iti uray ania, no di ket kunada laeng, ‘Kayatko ti makisarita kadakayo maipapan iti relihion’?”
Insungbat ti abogado dagiti Saksi: “Apo Ukom, nalawag unay nga ipakita ti rekord a dagiti Saksi ni Jehova saanda a dumawdawat iti kuarta iti Munisipalidad ti Stratton. Kadagiti sabali a lugar, nalawag met nga ipakita ti rekord a no dadduma dakamatenda ti boluntario a donasion. . . . Saankami nga agur-ur-or iti pondo. Kayatmi laeng ti makisarita kadagiti tattao maipapan iti Biblia.”
Kasapulan ti Permiso ti Gobierno?
Nainsiriban nga insaludsod ni Justice Antonin Scalia: “Saan aya nga iti panangmatmatmo, di kasapulan a mapanka iti mayor tapno dumawat iti permiso a makisarita iti kaarrubam maipapan iti banag a makapainteres?” Insungbat ti abogado dagiti Saksi: “Saankami a mamati a rumbeng nga anamongan daytoy a Korte ti maysa a regulasion ti Gobierno a masapul a mangala iti lisensia ti maysa nga umili tapno makasaritana ti sabali nga umili iti pagtaenganna.”
Panagbaliw Dagiti Argumento, Panagbaliw ti Panangmatmat
Dagiti met abogado ti Munisipalidad ti nangidatag kadagiti argumentoda. Ti kangrunaan nga abogado inlawlawagna ti ordinansa ti Stratton. Kinunana: “Us-usaren laeng ti Stratton ti police power daytoy no salaknibanna ti pribado a biag dagiti residentena, no lapdanna ti krimen. Ti ordinansa a mangiparit iti panagkambas wenno panagur-or iti pribado a sanikua ipaannurotna laeng ti panagparehistro nga umuna ken panangitugot iti permiso no mamalaybalay.”
Pinuntiria a dagus ni Justice Scalia ti punto idi insaludsodna: “Adda kadi ammoyo a sabali a kaso a nayuli [iti Korte Suprema] maipapan iti ordinansa a kasta ti kalawa ti masaklawna, a mainaig iti panagur-or, di panagdawat iti kuarta, di panaglako kadagiti produkto, no di ket uray pay, kas pagarigan, ti panangibaga iti, ‘Kayatko ti makisarita maipapan ken Jesu-Kristo,’ wenno ‘Kayatko ti makisarita maipapan iti panangsalaknib iti aglawlaw?’ Naaddaantayon aya iti kasta a kaso?”
Kinuna pay ni Justice Scalia: “Awan man la a pulos ti ammok a kasta a kaso iti napalabas a dua a siglo.” Siaangaw a bimmallaet ni Chief Justice Rehnquist: “Saanka pay met a nagbiag iti kasta kabayag.” Nagkakatawa dagiti adda iti korte. Intuloy ni Justice Scalia ti argumentona: “Kabarbaro kaniak ti kalawa ti masaklaw daytoy a banag.”
Nagsayaat a Kapanunotan?
Adda nainkalintegan nga insaludsod ni Justice Anthony M. Kennedy: “Iti panagkunam, nagsayaat ti kapanunotan a masapul a dumawatak iti permiso ti Gobierno sakbay a mapanak iti lansangan, a diak am-ammo amin a tattao sadiay, [sa] ibagak a kayatko ti makisarita kenka agsipud ta maseknanak iti pannakakolekta dagiti basura, agsipud ta maseknanak iti kongresistatayo, wenno uray ania. Masapul aya nga ipakadak pay nga umuna dayta iti Gobierno?” Innayonna: “Unay metten.”
Kalpasanna, nakiraman metten iti argumento ni Justice Sandra Day O’Connor. Insaludsodna: “Dagiti ngay ubbing a mamalaybalay a dumawat iti kendi no Halloween? Masapul aya a mangalada iti permiso?” Agpada a pinasurotan da Justice O’Connor ken Scalia daytoy nga argumento. Adda sabali pay nga argumento nga indatag ni Justice O’Connor: “Ti ngay panagbulod iti sangatasa nga asukar iti kaarrubam? Masapul aya a mangalaak iti permiso a bumulodak iti sangatasa nga asukar iti kaarrubak?”
Kambaser Aya Dagiti Saksi?
Insaludsod ni Justice David H. Souter: “Apay a mairaman dagiti Saksi ni Jehova iti ordinansa? Agkamkambasda aya, agur-ur-or, wenno aglaklako? Saanda a kasta, saan aya?” Ti abogado ti Munisipalidad detalyado nga inadawna ti ordinansa sa innayonna a sigun iti nababbaba a korte, kambaser dagiti Saksi ni Jehova. Simmungbat ni Justice Souter: “No kasta, nalawa unay ti depinasionmo iti sao a kambaser, no karaman dagiti Saksi ni Jehova.”
Kalpasanna, inadaw ni Justice Breyer ti depinasion ti maysa a diksionario iti sao a kambaser tapno ipakitana a saan nga agaplikar dayta kadagiti Saksi. Kinunana pay: “Awan a pulos ti nabasak iti balabala ti argumentom a mangibagbaga no apay a masapul a mapan agparehistro iti munisipio dagitoy a tattao [dagiti Saksi ni Jehova] idinto ta saanda nga interesado iti kuarta, saanda nga interesado nga aglako, saanda pay ketdi nga interesado kadagiti butos. Ania ti panggep ti ordinansa ti siudad?”
Ti “Pribilehio” a Makisarita
Inkalintegan ti abogado ti Munisipalidad a “panggep ti siudad a lapdan ti pannakariribuk ti bumalay.” Inlawlawagna pay a ti panggep ket tapno masalakniban dagiti residente iti panangallilaw ken kadagiti kriminal. Inadaw ni Justice Scalia ti ordinansa tapno ipakitana a mabalin ti mayor ti agkiddaw iti kanayonan nga impormasion maipapan iti tao a nagparehistro ken ti panggepna “tapno siuumiso a maammuan no ania ti matarigagayan a pribilehio.” Sibabatad nga innayonna: “Ti pribilehio a mapan mangallukoy kadagiti padam nga umili maipapan iti maysa a banag—talaga a diak maawatan ti kinarasonable dayta.”
Insaludsod pay ni Justice Scalia: “Masapul aya nga agpa-fingerprint idiay munisipio ti asinoman nga agtimbre iti ruangan sakbay a mabalinna ti agtimbre? Ti aya bassit a posibilidad a mapasamak ti krimen ket umanay a rason tapno masapul nga agparehistro iti munisipio ti asinoman a mayat nga agtimbre? Siempre saan.”
Masalakniban Dagiti Residente?
Idi naibusen ti 20 a minuto a naited kenkuana, ti abogado ti Munisipalidad inyallatiwna ti argumento iti solicitor general ti estado ti Ohio. Inkalinteganna a ti ordinansa a mangiparit iti panagur-or salaknibanna dagiti residente iti isasarungkar ti maysa a sangaili, “a nalawag a saan a naawis a tao, nga adda iti pagtaengak . . . ket panagkunak, adda karbengan dagiti pumurok a mangibaga iti, ‘Madanagankami iti kasta nga aramid.’”
Kalpasanna, kinuna ni Justice Scalia: “Ibagbaga dagiti pumurok nga uray dagidiay mangpaspasangbay kadagiti Saksi ni Jehova, nga agmaymaysa a situtugaw, a kayatda nga adda koma makasaritada maipapan iti uray ania, ket dagitoy a tattao [dagiti Saksi ni Jehova] masapul a mapanda pay agparehistro iti mayor tapno maaddaanda iti pribilehio nga agtimbre.”
“Rasonable Unay a Panangipawil”
Kabayatan ti panagsaludsod, adda napuersa a punto a dinakamat ni Justice Scalia idi kinunana: “Mabalin nga umanamongtayo amin a dagiti katatalgedan a kagimongan ditoy lubong ket dagiti gobierno a diktadura. Manmano ti krimen. Gagangay dayta, ket ti maysa kadagiti supapak ti wayawaya isu ti dakdakkel a posibilidad a mapasamak ti maikaniwas nga aramid; ti saludsod ket no mapasardeng ngata daytoy nga ordinansa ti maikaniwas nga aramid babaen ti panagkiddaw iti pribilehio nga agtimbre iti ruangan.” Insungbat ti solicitor general a “rasonable unay a panangipawil” daytoy. Kinuna ni Justice Scalia a sobra ti kinarasonablena isu nga “awan ti masarakanmi nga aniaman a kaso maipapan iti maysa a munisipalidad a nangipaulog iti kasta nga ordinansa. Iti panagkunak, saan a rasonable dayta.”
Kamaudiananna, gapu iti panangipetteng ti maysa kadagiti ukom, kapilitan nga inannugot ti solicitor general: “Bumdengak a mangibaga a mabalinmo nga iparit ti panagtimbre wenno panagtuktok iti ruangan.” Dita a naggibus ti argumentona.
Kas sungbat, inlawlawag ti abogado dagiti Saksi a ti ordinansa ket awanan iti pamay-an a mangpasingked iti ibaga ti maysa a tao. “Mabalinko ti mapan iti munisipio sa kunak, ‘Siak ni [kastoy ken kasdiay],’ ket makaalak iti permiso a mamalaybalay.” Dinakamatna met nga adda pannakabalin ti mayor nga agkedked a mangted iti permiso iti maysa a tao nga agkuna nga awan ti nakaitimpuyoganna nga organisasion. “Patienmi a nalawag a maysa daytoy a panangaramat iti autoridad a mangikeddeng,” kinunana sana innayon: “Sidadayaw a kunaek a ti aktibidadmi [a Saksi ni Jehova] ket pudno a mayannurot iti kababagas ti First Amendment.”
Di nagbayag kalpasan daytoy, ginibusan ni Chief Justice Rehnquist dagiti oral nga argumento. Kinunana: “Ti kaso ket naisubmitir [iti Korte Suprema].” Nasurok a maysa nga oras laeng a naangay ti oral nga argumento. Ti kinapateg dayta nga oras ket makita iti naisurat a pangngeddeng a naipakaammo idi Hunio.
[Dagiti Ladawan iti panid 6]
Chief Justice Rehnquist
Justice Breyer
Justice Scalia
[Credit Lines]
Rehnquist: Collection, The Supreme Court Historical Society/Dane Penland; Breyer: Collection, The Supreme Court Historical Society/Richard Strauss; Scalia: Collection, The Supreme Court Historical Society/Joseph Lavenburg
[Dagiti Ladawan iti panid 7]
Justice Souter
Justice Kennedy
Justice O’Connor
[Credit Lines]
Kennedy: Collection, The Supreme Court Historical Society/Robin Reid; O’Connor: Collection, The Supreme Court Historical Society/Richard Strauss; Souter: Collection, The Supreme Court Historical Society/Joseph Bailey
[Ladawan iti panid 8]
Uneg ti korte
[Credit Line]
Rinetrato ni Franz Jantzen, Collection of the Supreme Court of the United States
-
-
Pinaboran ti Korte Suprema ti Wayawaya nga AgsaoAgriingkayo!—2003 | Enero 8
-
-
Pinaboran ti Korte Suprema ti Wayawaya nga Agsao
TI NAGPATEG NGA ALDAW ket dimteng idi Hunio 17, 2002, idi impablaak ti Korte Suprema ti naisurat a desisionna. Ania ti desision? Nagbalin dayta a paulo dagiti damag. Kinuna ti The New York Times: “Inikkat ti Korte ti Limitasion iti Isasarungkar Dagiti Saksi ni Jehova.” Kinuna ti The Columbus Dispatch ti Ohio: “Di Inanamongan ti Nangato a Korte ti Panangala iti Permiso.” Kuna laeng ti The Plain Dealer ti Cleveland, Ohio: “Dagiti Agur-or Saanda a Kasapulan ti Pammalubos ti Munisipio.” Kuna ti Op/Ed a panid ti USA Today: “Nagballigi ti Wayawaya nga Agsao.”
Nabaliktad dagiti desision ti nababbaba a korte maibusor kadagiti Saksi ni Jehova iti butos a 8 kontra 1! Ni Justice John Paul Stevens ti nangisurat iti opisial a 18-panid nga Opinion ti Korte. Nabatad a pinatalgedan ti desision ti proteksion nga ipaay ti First Amendment iti pangpubliko a ministerio dagiti Saksi ni Jehova. Iti panangrepasona, inlawlawag ti Korte a saan a nangala dagiti Saksi iti permiso agsipud ta sigun kadakuada “naggapu iti Kasuratan ti autoridadda a mangasaba.” Kalpasanna, inadaw ti Korte ti testimonia a nadakamat iti balabala ti argumento dagiti Saksi: “Ibilangmi a pananginsulto iti Dios no dumawatkami iti permiso ti munisipio iti panangasabami.”
Kinuna ti Opinion ti Korte: “Iti las-ud ti nasurok a 50 a tawen, di inanamongan ti Korte ti panangiparit iti isasarungkar ken panangiwaras iti pampleta kadagiti balbalay. Saan laeng a naiparna iti historia a ti kaaduan kadagitoy a kaso ket dagiti isyu a mainaig kadagiti kalintegan a sagudayen ti First Amendment nga indatag dagiti Saksi ni Jehova, agsipud ta ipaannurot ti relihionda ti panangasaba kadagiti balbalay. Kas nakitatayo iti kaso a Murdock v. Pennsylvania, . . . (1943), ‘ibagbaga dagiti Saksi ni Jehova a tultuladenda ti inaramid ni Pablo, a nangasaba iti “publiko, ken iti binalaybalay.” Aramid 20:20. Literal a tungtungpalenda ti bilin ti Kasuratan nga, “Inkay iti isuamin a lubong, ket ikasabayo ti ebanghelio iti isuamin a parsua.” Marcos 16:15. Iti panangaramidda iti kasta, patienda a tungtungpalenda ti bilin ti Dios.’”
Kalpasanna, nagadaw manen ti Opinion iti kaso idi 1943: “Iti babaen ti First Amendment, ti kastoy a narelihiosuan nga aktibidad ket kas kapateg ti panagdayaw a maar-aramid kadagiti simbaan ken panangasaba kadagiti pulpito. Maiparbeng met dayta a masalakniban a kas kadagiti mas gagangay ken tradisional nga aktibidad ti relihion.” Iti panangadawna iti maysa a kaso idi 1939, kinuna ti Opinion: “Ti panangsensor babaen ti panangala iti lisensia a mamagbalin nga imposible ti nawaya ken awan tubengna a panangiwaras kadagiti pampleta pagpeggadenna ti mismo a pundasion dagiti kalintegan a ginarantisaran ti konstitusion.”—Isuda ti nangitaliko.
Sa adda napateg a kapaliiwan ti Korte: “Ipakita dagiti kaso a saan laeng a dagiti kalinteganda ti iruprupir dagiti Saksi ni Jehova iti panangikagumaanda a mangsaranget iti regulasion a manglimitar iti panagsao.” Inlawlawag ti Opinion a “saan laeng a [dagiti Saksi] ti ‘gagangay a tattao’ nga agpegpeggad a pagulimeken dagiti regulasion a kas iti regulasion ti Munisipalidad.”
Kinuna pay ti Opinion a ti ordinansa “ket pananginsulto—saan laeng a kadagiti prinsipio a protektaran ti First Amendment, no di ket iti mismo nga ideya ti nawaya a kagimongan—a no kayat ti maysa nga umili ti makipatang kadagiti sabsabali, masapul nga ibagana pay nga umuna iti gobierno a kayatna ti makisarita kadagiti kaarrubana sa dumawat iti permiso a makisarita. . . . Ti linteg a masapul a mangala iti permiso a makisao ket nakaro a panangtallikud iti nailian a tawid ken konstitusional a tradisiontayo.” Kalpasanna, dinakamat ti Opinion a “makadangran unay ti epekto ti kasta a linteg a panangala iti permiso.”
Pangta Dagiti Krimen
Ti ngay panangmatmat a ti panangala iti permiso ket kasapulan tapno saan a makastrek dagiti mannanakaw ken dadduma pay a kriminal? Kinuna ti Korte: “Nupay nainkalintegan a maseknantayo kadagita, nalawag nga ipakita dagiti napalabas a kaso a pagsurotantayo a masapul a mabalanse dagita a banag ken ti epekto dagiti regulasion kadagiti kalintegan a sagudayen ti First Amendment.”
Kinuna pay ti Opinion ti Korte: “Di kayat a sawen daytoy a no awan ti permiso, saanen nga agtuktok dagiti kriminal kadagiti ruangan ken makipatang maipapan kadagiti banag a di nadakamat iti ordinansa. Kas pagarigan, mabalin a damagenda dagiti direksion wenno dumawatda iti pammalubos nga agusar iti telepono, . . . wenno mabalin a saan a pudno a naganda ti isuratda.”
Iti panangtukoyna kadagiti desision idi dekada 1940, insurat ti Korte: “Dagiti sasao a naaramat kadagiti opinion idi tiempo ti Gubat Sangalubongan II a maulit-ulit a nangsalbar kadagiti karelihionan dagiti nagpetision [Watch Tower Society] kadagiti di nainkalintegan a pannakausig inyanninawda ti panangtingiting ti Korte kadagiti wayawaya a sagudayen ti First Amendment a mainaig iti daytoy a kaso.”
Ania ti konklusion ti Korte? “Nabaliktad ti desision ti Korte a Pagapelaran, ket maisubli ti kaso tapno mausig pay a maitunos iti daytoy nga opinion. Daytoy ti bilinmi.”
No kasta, ti nagbanagan ti kaso ket, kas nadakamat iti Chicago Sun-Times, “Sinuportaran ti Korte Dagiti Saksi ni Jehova,” babaen ti butos a 8 kontra 1.
Ti Ngay Masanguanan?
Kasano ti panangmatmat dagiti Saksi ni Jehova iti kabangibang a Wellsville Congregation iti daytoy a panagballigi iti Korte Suprema? Di rumbeng a pagpannakkel daytoy iti pakaibabainan dagiti agnanaed iti Stratton. Awan ti gura dagiti Saksi kadagiti nasingpet a tattao iti munisipalidad. Kinuna ni Gregory Kuhar, maysa kadagiti Saksi sadiay: “Saanmi a tinarigagayan daytoy a kaso iti korte. Saan la ngamin nga umiso ti ordinansa a mismo. Saan laeng nga agpaay kadakami ti inaramidmi no di ket agpaay iti amin.”
Kinapudnona, inkagumaan dagiti Saksi a di marurod dagiti pumurok. Inlawlawag ti sabali pay a Saksi a ni Gene Koontz: “Ti naudi a panangasabami idiay Stratton ket idi Marso 7, 1998—nasurok nga uppat a tawenen ti napalabas.” Kinunana pay: “Nabagaanak a mismo nga arestuendak. Iti panaglabas dagiti tawen, adu ti naipadamag maipapan kadagiti pangta dagiti polis nga arestuendakami. Ket idi kiniddawmi a kayatmi a kitaen no ania ti naisurat iti ordinansa, pulos a saanda nga impakita.”
Innayon ni Koontz: “Kayatmi ti maaddaan iti nasayaat a relasion kadagiti kaarrubami. No saan a kayat dagiti dadduma a sarungkaranmi ida, raemenmi dayta a pangngeddengda. Ngem adda dagidiay mannakigayyem ken mayat a makisarita maipapan iti Biblia.”
Inlawlawag ni Gregory Kuhar: “Saanmi nga imporsegi daytoy a kaso tapno marurod dagiti umili ti Stratton. Kayatmi laeng nga ipasdek babaen ti legal a pamay-an ti wayawayami nga agsao iti sidong ti Konstitusion.”
Kinunana pay: “Iti saan a mabayag, namnamaenmi a makasublikaminto idiay Stratton. Maragsakanak no siak ti umuna nga agtuktok iti ruangan no agsublikami. Maitunos iti bilin ni Kristo, masapul nga agsublikami.”
Ti nagbanagan ti kaso a “Watchtower v. Village of Stratton” ket dakkel ti epektona. Idi naammuanda ti pangngeddeng ti Korte Suprema, binigbig ti adu nga opisial ti munisipio ti E.U. a dagiti lokal nga ordinansa ket saanen a mabalin nga usaren a mangiparit iti trabaho dagiti Saksi ni Jehova a panangasaba. Itatta, narisuten dagiti parikut maipapan iti panangasaba iti balaybalay iti dandani 90 a komunidad iti Estados Unidos.
-