Iti agsapa ti Domingo ni Maria Magdalena ken ni Maria nga ina ni Santiago, agraman da Salome, Juana, ken dadduma pay a babbai, nangitugotdat’ bangbanglo idiay tanem tapno sapsapuanda ti bagi ni Jesus. Iti dalanda kinunada iti maysa ken maysa: “Asino ti mangipaay kadatayo ti pannakaligsay iti daytay bato iti ruangan ti tanem?” Ngem idi makadanonda, naammuanda nga adda napasamak a ginggined ket ti anghel ni Jehova inligsayna ti bato. Dagiti agbambantay pimmanawdan, ket bakanten ti tanem! Mateo 27:57–28:2; Marcos 15:42–16:4; Lucas 23:50–24:3, 10; Juan 19:14, Ju 19:31–​20:1; Ju 12:42; Levitico 23:5-7; Deuteronomio 21:22, 23; Salmo 34:20; Zacarias 12:10.

Kapitulo 128

Sibibiag ni Jesus!

IDI a nasarakan dagiti babbai a bakanten ti tanem ni Jesus, nagdardaras a pimmanaw ni Maria Magdalena tapno ibagana kada Pedro ken Juan. Nupay kasta, ti dadduma a babbai nalawag a nagbatida iti tanem. Di nagbayag, nagparang ti maysa nga anghel ket inawisna ida iti uneg.

Ditoy nakita dagiti babbai ti sabali pay nga anghel, ket maysa kadagiti anghel kunana kadakuada: “Dikay agbuteng, ta ammok a sapsapulenyo ni Jesus a nailansa. Awan ditoy, ta nagungaren, a kas kinunana kadakayo. Umaykayo, kitaenyo ti disso a nakaitanemanna. Ket inkay a di agtaktak ket ibagayo kadagiti adalanna a nagungaren kadagiti natay.” Gapuna buyogen ti buteng ken dakkel a rag-o, dagitoy a babbai pimmanawda met.

Kabayatanna, nasarakanen ni Maria da Pedro ken Juan, ket imbagana kadakuada: “Inikkatda ti Apo manipud nakaitanemanna, ket dimi ammo no adino ti nangikabilanda kenkuana.” Dagdagus a dagiti dua nga apostol nagtarayda a pimmanaw. Ni Juan naparpartak a tumaray​—nalawag gapu ta ub-ubing—​ket immun-una a nakadanon iti tanem. Iti daytoy a tiempo nakapanawen dagiti babbai, gapuna awanen uray maysa iti aglawlaw. Nagkummog, ni Juan simmirip iti tanem ket nakitana dagiti lupot a baredbed, ngem isut’ nagtalinaed idiay ruar.

Idi dumteng ni Pedro, saan a nagtaktak ket simrek a dagus iti uneg. Nakitana sadiay dagiti baredbed ken kasta met ti lupot a pinangbungon iti ulo ni Jesus. Daytat’ nalukot iti maysa a lugar. Simrek met itan ni Juan iti tanem, ket namatin iti imbaga ni Maria. Ngem di naawatan da Pedro ken Juan a ni Jesus napagungaren, nupay masansan nga ibagana idi kadakuada nga Isu mapagungarto. Masmasdaawan, dagiti dua nagawidda, ngem ni Maria, a nakasublin idiay tanem, nagtalinaed.

Kabayatanna, dagiti dadduma a babbai nagal-alistoda tapno ibagada kadagiti adalan a napagungaren ni Jesus, kas imbilin dagiti anghel nga aramidenda. Bayat nga agtartarayda iti inggat’ kabaelanda, sinabat ida ni Jesus ket kinunana: “Kumablaawak kadakayo!” Nagparintumengda iti sakaananna, ket nagruknoyda kenkuana. Idin kinuna ni Jesus: “Dikay agbuteng! Inkayo, ibagayo kadagiti kakabsatko a mapanda idiay Galilea; ket idiay makitadakto.”

Sakbay dayta, idi a napasamak ti ginggined ket nagparang dagiti anghel, nakigtot dagiti agbambantay a soldado ket kas da la natay a tattao. Idi a nariingandan, dagdagus a napanda idiay siudad ket imbagada kadagiti panguluen a papadi no aniat’ napasamak. Kalpasan ti pannakiuman kadagiti “lallakay” dagiti Judio, naikeddeng ti panangilimed iti dayta babaen ti panangpasuksok kadagiti soldado. Naibilin kadakuada: “Kunaenyo, ‘dagiti adalanna immayda iti rabii ket tinakawda idi matmaturogkami.’”

Yantangay dagiti soldado a Romano madusada iti ipapatay gaput’ pannaturog iti puestoda, inkari dagiti papadi: “Ket no daytoy [damag ti pannaturogyo] mangngegto ti gobernador, isu kasaominto ket dakami ti makaammo kadakayo.” Yantangay nawadwad ti pasuksok, inaramid dagiti soldado ti naibilin kadakuada. Kas resultana, ti ulbod a damag maipapan ti pannakatakaw ti bagi ni Jesus nagsaknap kadagiti Judio.

Ni Maria Magdalena, a nabati idiay tanem, nagladingit unay. Sadino ngata ti ayan ni Jesus? Nagkummog tapno kitaenna ti tanem, nakitana dagiti dua nga anghel a nagtagipuraw, a nagparang manen! Maysat’ situtugaw idiay uluanan ket ti sabali idiay sakaanan ti nakaipaiddaan idi ti bagi ni Jesus. “Babai, apay agsangsangitka?” inyimtuodda.

“Inikkatda ditoy ti Apok,” insungbat ni Maria, “ket diak ammo no adino ti nangikabilanda kenkuana.” Idin timmalliaw iti likudan ket nakitana ti maysa a nangulit ti saludsod: “Babai, apay agsangsangitka?” Ket insaludsodna pay: “Asino ti sapsapulem?”

Impagarupna nga isu daytoy ti agay-aywan ti minuyongan nga ayan ti tanem, kinunana kenkuana: “Apo, no sika ti nangikkat ditoy, ibagam kaniak no adino ti nangikabilam kenkuana, ket ipanawkonto ditoy.”

“Maria!” kinunana. Ket dagdagus naammuanna, babaen ti pamiliar a wagas a pannakisaritana kenkuana, nga isu ni Jesus. “Rab·boʹni!” (kayatna a sawen “Mannursuro!”) impukkawna. Ket buyogen ti napalaus a rag-o, isut’ iniggamanna. Ngem kinuna ni Jesus: “Dinak sagiden. Ta saanak pay nga immuli ken Amak. Ngem inka kadagiti kakabsatko ket kunam kadakuada, ‘Umuliak ken Amak ken Amayo ken iti Diosko ken Diosyo.”

Itan nagtaray ni Maria a nagturong iti disso a nagguummongan dagiti apostol ken padana nga ad-adalan. Innayonna ti salaysayna iti damag a nalpasen nga inted dagiti dadduma a babbai maipapan ti pannakakitada ken ni napagungaren a Jesus. Kaskasdi, dagitoy a lallaki, a di namati kadagidi immuna a babbai, nalawag a dida met namati ken Maria. Mateo 28:3-15; Marcos 16:5-8; Lucas 24:4-12; Juan 20:2-18.

▪ Kalpasan ti pannakasarakda a bakanten ti tanem, aniat’ inaramid ni Maria Magdalena, ket aniat’ napasaran ti dadduma a babbai?

▪ Kasanot’ panagtignay da Pedro ken Juan iti pannakasarakda a bakanten ti tanem?

▪ Asinot’ nasabat dagiti dadduma a babbai idi mapanda ipadamag kadagiti adalan maipapan ti panagungar ni Jesus?

▪ Aniat’ napasamak kadagiti agbambantay a soldado, ket aniat’ tignay dagiti papadi iti impadamagda?

▪ Aniat’ napasamak idi agmaymaysa ni Maria Magdalena idiay tanem, ket aniat’ tignay dagiti adalan kadagiti impadamag dagiti babbai?

MALADLADINGITAN pay laeng dagiti adalan. Dida maawatan ti kaipapanan ti bakante a tanem, dida met patien ti impadamag dagiti babbai. Gapuna iti naladladaw a paset ti Domingo, ni Cleofas ken ti sabali pay nga adalan pinanawanda ti Jerusalem a mapandat’ Emmaus, agarup sangapulo ket maysa a kilometro ti kaadayona.

Iti dalanda, bayat a pagsarsaritaanda dagiti pasamak ti aldaw, kimmuyog ti maysa nga estranghero. “Ania ti pagsarsaritaanyo bayat ti pampannagnayo?” inyimtuodna.

Simmardeng dagiti adalan, a masmasnaayan dagiti rupada, ket simmungbat ni Cleofas: “Sangsangailika kadi sadi Jerusalem ta dika ammo dagiti banag a naaramid sadiay kadagitoy nga aldaw?” Insaludsodna: “Ania a bambanag?”

“Dagiti bambanag maipapan ken Jesus a Nazareno,” insungbatda. “Dagiti panguluen a papadi ken dagiti agturaytayo inyawatda tapno maipato a matay ket isut’ inlansada. Ngem ur-urayenmi idi nga isu koma ti mannubbot ti Israel.”

Ni Cleofas ken ti kaduana inlawlawagda dagiti nakaskasdaaw a pasamak ti aldaw​—ti damag maipapan ti karkarna a buya dagiti anghel ken ti bakante a tanem​—ngem idin impudnoda a mariribukanda maipapan ti kaipapanan dagitoy a bambanag. Tinubngar ida ti estranghero: “O nakuneng a tattao ken naladaw ti panagpuspusona a mamati iti isuamin a sinao dagiti mammadto! Saan aya a masapul idi a ni Kristo lak-amenna dagitoy a banag ken sumrek iti gloriana?” Inlawlawagna ngarud kadakuada ti sasao manipud sagrado a teksto a maipapan ken Kristo.

Kamaudiananna dimtengda iti asideg ti Emmaus, ket ti estranghero nagtignay a kasla mapan iti ad-adayo. Gaput’ tarigagayda a makangngeg iti ad-adu pay, dagiti adalan impakpakaasida: “Agbatika kadakami, ta rumabiin.” Gapuna nagbati para iti pannangan. Bayat a nagkararag ken pinisina ti tinapay ket intedna kadakuada, nabigbigda nga isu a talaga ni Jesus iti nagmaterial a natauan a bagi. Ngem idin nagpukawen.

Ita maawatandan no apay a nakaad-adut’ ammo ti estranghero! “Saan aya a rumayray ti rikriknata,” inyimtuodda, “itay makisasao kadata iti dalan, ta inlawlawagna kadata dagiti Sursurat?” Dagdagus, bimmangonda ket nagdardarasda a nagsubli idiay Jerusalem, a nakasarakanda kadagiti apostol ken dagidiay nakipaggian kadakuada. Sakbay a nakapagsao ni Cleofas ken ti kaduana, siraragsak nga impadamag ti dadduma: “Pudno a nagungar ti Apo ket nagparang ken ni Simon!” Idin dagiti dua sinaritada no kasano a nagparang met ni Jesus kadakuada. Daytoyen ti maikapat a panagparangna kadagiti nadumaduma nga adalanna iti dayta nga aldaw.

Giddato nga inaramid ni Jesus ti maikalima a panagparang. Nupay napunitan dagiti ridaw gaput’ buteng dagiti adalan kadagiti Judio, isut’ simrek, a nagtakder iti nagtetengngaanda, ket kinunana: “Talna kadakayo.” Nagbutengda, nga impapanda a nakakitada ti maysa nga espiritu. Gapuna, iti panangilawlawagna nga isut’ saan a maysa nga al-alia, kuna ni Jesus: “Apay-apay a mariribukkayo, ket apay-apay rumasok dagiti panagduadua iti pusoyo? Kitaenyo dagiti ima ken sakak, ta siak met laeng; arikapendak ket kitaenyo, ta ti espiritu awan ti lasag ken tulangna, a kas makitayo nga adda kaniak.” Kaskasdi, adda panagkedkedda a mamati.

Tapno matulonganda a makaawat nga isu a talaga ni Jesus, inyimtuodna: “Addaankay kadi ditoy ti aniaman a makan?” Kalpasan ti panangawatna ti maysa nga iwa ti natuno nga ikan ket nangan, kinunana: “Dagitoy dagiti sao nga insaok kadakayo idi addaak pay laeng kadakayo [sakbay ti ipapatayko], a masapul a matungpal dagiti isuamin a banag a naisurat maipapan kaniak iti Linteg ni Moises ken kadagiti Mammadto ken dagiti Salmo.”

Iti panagtultuloyna, iti kaiyariganna, iti katupag ti maysa a panangyadal ti Biblia kadakuada, insuro ni Jesus: “Kasta ti adda a naisurat ken masapul a ti Kristo agsagaba ken agungar kadagiti natay iti maikatlo nga aldaw, ket gapu iti naganna ti panagbabawi maipaay ti pannakapakawan ti basbasol maikaskasabanto iti isuamin a nasion​—mangrugi idiay Jerusalem, dakayo ti makasaksi kadagitoy a banag.”