‘Ni Jehova Nangtakunaynay a Sibubuslon Kaniak’

Kas insalaysay ni Karl F. Klein

ANIAN a bendision iti pannakaammo ken panagserbi ken Jehova! No tumaliawak, mariknak a kas ken David, a nagkuna: “Kankantaakto ni Jehova, gapu ta nangtakunaynay a sibubuslon kaniak.” (Salmo 13:6) Pudno unay nga inaramidna dayta! Kas pangarigan, pribilehiok ti nagbalin a paset dagiti agtartrabaho iti hedkuarters dagiti Saksi ni Jehova, ket nakitak ti idadakkel ti pamilia manipud agarup 150 agingganat’ nasursurok ngem 3,000. Anian a bendision dayta!

Kaskasdi, uray pay sakbay a naadalko ti kinapudno, ti Dios ti nangtakunaynay kaniak a sibubuslon. Ti inak ket saan laeng a managpasakup unay ken managsakripisio no di ket kanayon pay nga agad-adaw ti kasuratan no bagbagaannakami wenno tubtubngarennakami kas annakna. Palubosandak a mangisalaysay kadakayo maipapan kadagidiay immuna nga al-aldaw.

Nangrugikami a Magna iti Kinapudno

Ti damdamo a pannakaiyasidegmi iti kinapudno ti Biblia ket dimteng idi primavera ti 1917 idi nakakitaak ti maysa a handbill a mangipabpablaak ti palawag iti tema maipapan ti infierno. Daytoy ti nakapainteres kaniak ta kasla kanayon a dagiti di umiso a bambanag ti maar-aramidko, ket pagdanagak unay maipapan iti umap-apuy nga infierno inton matayak. Idi impakitak ti handbill ken nanangko, pinaregtanak a mapan a kunkunana: “Di makadangran kenka dayta, mabalin pay a mangted pagimbagan kenka.”

Ni Ted, maysa kadagiti inaudi a kabsatko, ken siak ti napan dimngeg iti palawag nga inangay dagiti Estudiante ti Biblia, kas pannakaaw-awag idi dagiti Saksi ni Jehova. Babaen iti Kasuratan ken lohika, siepektibo nga impakita ti managpalawag a di isursuro ti Biblia ti umap-apuy nga infierno. Kasla rasonable amin kaniak dayta nga idi makasangpetak kunak: “Nanang, awan infierno, ket ammok dayta!” Immanamong ni nanang, nga innayonna a ti kakaisuna nga “infierno” ket ditoy daga, agsipud ta isut’ agsagsagaba ti dakkel unay.

Sabali manen a palawag ti naiyanunsio iti sumaganad a malem ti Domingo, ngem awan ti nangibagbaga iti dayta kadakami nga ub-ubbing nga agtawen 11 ken 10. Kalpasan ti itatabunomi iti Sunday School ken idiay simbaan iti dayta nga agsapa, nakipagay-ayamkami a kadua dagiti ub-ubbing iti kakaarrubami. Ngem kasla madi ti turong dagiti bambanag iti dayta a malem. No pampanunotek ti makagunggona a kapadasak iti naglabas a lawas, kunak iti bagik: “Karl, ti Dios ti mangpadpadas a mangibaga kenka a saanka koma nga agayay-ayam no di ket mapanka koma a dumngeg iti maysa manen kadagidiay nagsasayaat a palawag iti Biblia.” Gapuna siak ken ni Ted napankam manen, ket idin dagiti Estudiante ti Biblia ti nakisasaoda kadakami ket inggunamgunamda nga agsublikami manen iti sumaganad a Domingo. Immanamongkami, ket nanipud idin tumabtabunokamin kadagiti Nakristianuan a panaggigimong. No taliawenmi ita daytan, naglaka a makita no kasano, a masansan, kaiyariganna, kasla tuktuktokan ni Jehova dagiti ramayko no agar-aramidak iti maysa a banag a rebbeng diak koma ar-aramiden. Masapul a maammuak ti biag ket nikaanoman saan nga daytoy KEN dayta no di ket daytoy WENNO dayta.

Amin dayta ti napasamak idiay Blue Island, maysa a lugar a kaparanget ti Chicago, Illinois. (Naiyanakak kas maysa a masaksakit unay nga ubing idiay umabagatan a laud ti Alemania, ket idi agtawenak ti lima immakar ti pamiliami iti Estados Unidos ket di agangay nagtalinaedkami iti dayta nga ili.) Idiay dagiti Estudiante ti Biblia ti addaanda ti panagad-adal iti tengnga ti lawas a naibatay iti libro a Tabernacle Shadows. Dagus a timmabunoak kadagitoy a panagadal ket nasarakak ida a makapainteres unay, nangnangruna ta ti konduktor agus-usar ti maysa a modelo ti Tabernakulo a mangilawlawag amin nga adda a mapagad-adalan. Nupay kasta, nabayag bassit sakbay a nakitak ti pannakasapul iti panangpili iti nagbaetan dagitoy a gimgimong ken iti Iglesia Metodista, nga isu iti nabiit pay a nakakompirmaak.

Agsipud ta maysaak la nga ubing ket napanglaw dagiti dadakkelko, siaayat nga inikkandak dagiti Estudiante ti Biblia ti amin a kasapulan a katulongan iti panagadal. Anian ti panagragsakko a maammuan ti kinapudno maipapan ti kararua, ti Trinidad, ti Panagturay a Milenio ni Kristo, ken dadduma pay! Di nagbayag, maragsakanak a makiramramanen iti panagiwaras ti Bible Students Monthly ken Kingdom News. Idi primavera ti 1918, nakitakon ti pribilehio a panangala ti addang ti konsagrasion, nga isu idi ti termino nga maus-usar a maipaay iti dedikasion, ket kalpasanna nabautisaranak. Saan a parikut daytoy iti pagtaenganmi, ta ni nanangko ket addaan met interes kadagiti innak maad-adal, ket ti amak, a maysa idi a predikador a Metodista iti 20 años, kasta unay ti panagbibiahena. Isut’ agawid iti sumagmamano nga aldaw laeng a mamitlo wenno mamimpat ti makatawen.

Ti Pannakasuot ti Nainkabsatan nga Ayat

Kadagidiay nga al-aldaw naibaga kadakami: No kayatyo ti agtalinaed iti kinapudno, basaenyo nga aglaylayon dagiti pito nga Studies in the Scriptures ti kada tawen.’ Siempre, kayatko ti agtalinaed iti kinapudno ket gapu itoy sipapasnek a binasbasak dagitoy a tomo kada tawen aginggana nga immayak ditoy Bethel. Kaipapanan daytoy iti panangbasa ti sangapulo a panid ti kada aldaw, banag a makaparagsak unay agsipud ta addaanak iti di mapmapnek a panagwaw iti pannakaammo.

Di nagbayag kalpasan ti panagbautisarko idi 1918, nasuot iti kinasungdok kadagiti padak nga Estudiante ti Biblia. Kapudpudotan idi iti Gubat Sangalubongan I ket numan pay di nainkalintegan a naibalud dagiti prominente unay kadagiti kakabsat gapu iti isyu ti gubat, ti pannaksapul ti Nakristianuan a neutralidad saan unay idi nga inapresiar dagidiay mangidadaulo. Ti sumagmamano a nakakita a silalawag unay iti isyu gimmurada ket insinada ti bagbagida manipud kadagiti Estudiante ti Biblia, nga inawaganda ti grupoda kas Standfasters. Pinakdaarandak a no makipagtalinaedak kadagiti Estudiante ti Biblia mapukawkonto iti panagbalinko a kameng ti “bassit nga ipastoran” dagiti napulotan a paspasurot ni Jesus. (Lucas 12:32) Ni nanang, nupay saan a dedikado, ti nangtulong kaniak a mangaramid ti umiso a desision. Diak makita a pagpanawak dagidiay nakaadalak unay iti adu, gapu itoy inkeddengko a makigasanggasat a kaduak dagiti kakabsat nga Estudiante ti Biblia. Talaga a suot dayta ti kinasungdok. Nanipud idin adun dagiti umas-asping a pannakasuot ti kinasungdo napalpaliiwko. No addada panagbiddut, dagidiay saan unay a nasungdo kadagiti puspusoda ti kasla mangdegkem kadakuada kas maysa a pambar iti panagtalawda.​—Idiligyo iti Salmo 119:165.

Ti dakkel a pammaregta kaniak iti panagreggetko nga agserbi ken Jehova isu ti kumbension dagiti Estudiante ti Biblia idiay Cedar Point idi 1922. Idiay nangngeganmi ni J. F. Rutherford (presidente idi ti Watch Tower Society) a nangted iti makatignay nga awis: “Ipablaak, ipablaak, ipablaak, ti Ari ken ti pagarianna.” Nupay manipud idi pangrugian nakiramramanakon iti nadumaduma a langa ti panangaskasaba, iti dayta a kumbension ti immuna a nakipasetak iti panagbalaybalay, a nangituktukon kadagiti literatura ti Biblia nga addaan kontribusion. Kasla daytat’ nagrigat kaniak!

Gapu itoy saanakon a nakiramraman iti kasta a panangaskasaba iti balaybalay manen agingga iti kumbension idiay Columbus, Ohio, idi 1924. Kalpasan dayta, adda met maysan a tao a makiramraman iti daytoy a trabaho a regular iti lokal a kongregasionmi. Nanipud idin inapresiarkon nga anian a nagpateg iti ministerio ti saan laeng a panangikaskasaba ti naimbag a damag ti Pagarian no di ket dayta met ti mangpabileg iti pammati ti maysa ken mangsukay kadagiti amin a bungbunga ti espiritu. (Galacia 5:22, 23) Awan duadua iti dayta: Ti pannakiraman a regular iti ministerio ti tay-ak ti makagunggona iti saan laeng a maymaysa a pamay-an.

“Idiay Bethel Agtakderakto!”

Dagiti urnos iti uneg ti kongregasion ti nagpaidumada bassit kadagidiay nga al-aldaw. Idi maysaak pay la a tin-edyer, napiliakon kas panglakayen, a mangidadaulo ti Congregation Book Study, nga agiyur-urnos ti agpalawag ti publiko nga umay manipud Chicago ket sinigurok a dagitoy a palawag ti maipablaakda agpadpada iti lokal a periodiko ken babaen kadagiti imbitasion. Kalpasan ti kumbension idiay Columbus, Ohio, idi 1924, nalawag ti pannakakitak iti dalanen nga agaplikar a maipaay iti serbisio iti sangalubongan a hedkuarters ti ili ni Jehova. Ti pusok nabayagen nga umil-iliw iti panagserbi idiay Bethel, ngem ti bigla a panagbalbaliw iti kasasaad idiay balay ti namagbalin a saan pay a pagayatan ni Jehova dayta kaniak. Nupay kasta, apagbiit laeng dayta, ta simrekak met laeng idiay Bethel idi Marso 23, 1925.

Ti ragsakko ti nagdakkel unay nga, idi nagsuratak idiay balay, binaliwak ti kanta a “Dixie” kadagitoy a sasao: “In Bethel land I’ll take my stand, to live and die in Bethel land!” Kalpasan ti 59 años kasta pay latta ti riknak maipapan iti Bethel, kas kanayonanna, kasla maiyanatup ti sumagmamano a komento no kasano ti pannakitakunaynay ni Jehova kaniak. Kalpasan laeng iti panangipaluboskon iti bagik a di maaddaan iti banag a pagtarigagayak unay no kasla saan pay a pagayatan ti Dios dayta kalpasanna daytanto met la iti umay kaniak. Daytoy ti mangipalagip kaniak ti pannakasuot ni Abraham maipapan ti panagtulokna a mangited iti anakna ‘a dungdungnguenna unay.’​—Genesis 22:2.

Idiay serbisio ti Bethel, ti umuna a trabahok isu idiay composing room ti pabrika ti Sosiedad idiay 18 Concord Street, Brooklyn, Nueva York. Di nagbayag, naiyakarak idiay sirok tapno tumulong iti panangpaandar ti “The Old Battleship,” kas sidudungngo a panangaw-awagda idi iti maysa kadagiti rotary press ti Sosiedad. Agimalmalditkam idi kadagiti tracts a minilmilion. Iti dayta a panawen tunggal maysa kadagiti dua a magasintayo ti maiyim-imprinta agingganat’ 30,000 a kopia. Ita, agpaay iti tunggal ruarna ti promedio a maiyim-imprinta Ti Pagwanawanan ket 10,200,000 a kopia, ken ti Agriingkayo! iti 8,900,000 a kopia.

Kas maysa nga agtutubo nagad-adalak idi ti leksion ti biolin iti dua a tawen. Gapuna, idi umayak iti Bethel nagboluntarioak nga agtokar iti orkestra nga aginsayo dua a rabii ti kada lawas ken maibrodkas kadagiti agsapa ti Domingo iti estasion ti radio ti Sosiedad a WBBR. Idi maduktalak a kasapulanda ti maysa a cellist, gimmatangak ti maysa a cello ket rinugiak iti nangala kadagiti leksion ti musika.a Idi 1927 sangapulo kadakami ti naawis nga agtokar iti amin a tiempo iti estasion ti Sosiedad idiay Staten Island. Dayta iti pangrugian kadagiti pribilebiok a musikal a nagtultuloy kadagiti adu a tawtawen.

“Karl, Agannadka!”

Anian iti panagayatko iti musika! Iti panangipapaayko iti amin a tiempok iti dayta ti pudno a makagunggona. Bayat panagserserbik idiay Staten Island, naaddaanak met ti natakkon a pribilehio a maiyam-ammo a naimbag ken ni J. F. Rutherford, nga isu idi ti presidente ti Watch Tower Society. Ngamin ta mangbusbusbos ti kagudua ti kada lawas sadiay, ta dagiti natalna nga aglikmutna ti nagsayaat unay a maipaay ti panagsurat​—ket anian a nagadu ti magapuananna!

Ni Kabsat Rutherford ti kasla maysa a mannakaawat ken naayat nga ama kaniak, nupay maulit-ulit nga addaan gundaway a mangtubngar kaniak gaput’ panagsalungasingko ti sumagmamano a pagannurotan. Nangnangruna a malaglagipko iti naminsan idi siak ti rupanrupa a tinubngarna. Ngem iti sumaganad a makitanak, siraragsak a kunana: “Hello Karl!” Ngem gapu ta nasakit pay la ti riknak, nangiyebkasak laeng ti kablaaw iti nababa a timek. Insungbatna, “Karl, agannadka! Ti Diablo kemmegennaka!” Nabainan, simmungbatak, “Ay, awan aniamanna, Kabsat Rutherford.” Ngem nasaysayaat ti ammona, gapuna inulitna ti pakdaarna, “Saan a bali. Basta agannadka. Ti Diablo kemmegennaka.” Anian ti kinaumisona! No adda ing-ingpentayo a sakit ti nakem a maibusor iti maysa a kabsat, nangnangruna ti panangisaona ti banag nga addaan kalinteganna nga isao bayat nga ar-aramidenna ti annongenna, isarsarangtayo dagiti bagbagitayo kadagiti silo ti Diablo.​—Efeso 4:25-27.

Naminsan, gapu ti di pagkikinnaawatan, di umiso a naipadamag ken Kabsat Rutherford a nakaaramidak iti madi a komento maipapan kenkuana. Nupay kasta, imbes nga isut’ makapungtot, kunana: “Bueno, managsao unay ni Karl, ket adu dagiti sasaona a di kasta ti pangitarusanna.” Anian a nagsayaat nga ulidan para kadatay amin, no makangngegtay met iti maysa nga agsao kadagiti di umno a bambanag maipapan kadatayo! Wen, ni Kabsat Rutherford ket naayat ken mannakaawat unay. Impakitana daytoy kaniak babaen ti maulit-ulit a panangilaksidna iti kasok no ti karkarna a sirkumstansia ti kasla mangikari iti panangaramidna iti dayta, ket iti sabali a bangir babaen iti panagpadispensarko iti nasursurok ngem maysa nga okasion no gaput’ saanna unay a panagpampanunot ket napasaktannak met.b Mabalin a mainayon met a dagiti karkararag ni Kabsat Rutherford iti panagdayaw iti agsapa ti nangiyasideg met unay kaniak kenkuana. Nupay isut’ addaan napigsa a timek, no umaw-awag iti Dios kaiyariganna kasla maysa a bassit nga ubing a makisasao iti amana. Anian a nagsayaat a pannakirelasion ken Jehova ti imparangarang dayta! Ti pannakaadda ti maysa a tao nga addaan iti kasta a naespirituan a kasasaad a mangidadaulo ket maysa a makapabileg iti pammati kaniak, ket nariknak a daytoy isut’ rumbeng koma iti organisasion ni Jehova.

Nagsubli Idiay Brooklyn

Ti panagtalinaed ti orkestra idiay Staten Island pimmaut ti dua ket kagudua a tawen laeng. Kalpasanna naiyakarkami idiay Brooklyn a sadiay ti nakaaramidan ti baro nga estudio ti radio. Kalpasan ti panagtokarko iti orkestra iti agarup sangapulo a tawen, daytat’ nasinasinan, ket nangrugiak nga agtrabaho manen iti pabrika, umuna idiay pagaramidan ti libro ken kamaudiananna kadagiti pagimalditan. Ngem di nagbayag naiyalisak iti Service Department a sadiay, iti sumagmamano a tawen, pribilehiok ti panangaywan kadagiti 1,250 nga espesial payunirs​—a siak ti mangituding ti teritoriada, agsungbat ti sursuratda, ken dadduma pay. Kada bulan addaanak met ti pribilehio a mangsuma ti report ti serbisio iti tay-ak para iti Estados Unidos ken kadagiti kabangibang a pagilian. Anian a bendision! Maysa kadagitoy isu iti ragsak ti nasayaat a pannakirelasion ken Kabsat T. J. Sullivan, nga isut’ manangaywan idi ti Service Department. Kabayatan iti panagtrabahok iti daytoy a departamento, ti bilang dagiti agibumbunannag ti Pagarian ngimmato manipud 100,000 aginggat’ ngangngani 375,000 iti sangalubongan. Anian a rag-o a makita a nanipud idin dagiti Saksi ni Jehova rimmang-ayda iti naminpito a daras, agingganat’ nasursurok ngem dua ket kagudua a milion!

Mangrugi iti kinapresidente ni N. H. Knorr, maragsakanak a makakita a dakdakkel a panangipaganetget ti naikabil iti panamagbalin ti tunggal Saksi a kualipikado a ministro a mangted ti sermon kadagiti ruruangan. Kasta met masansanay idi dagiti kakabsat a lallaki nga agpalawag ti publiko. Ti pangrugian ti Watchtower Bible School of Gilead ti makapainteres unay kaniak, ta ni kabsatko a Ted (a kimmuyog kaniak iti immuna a palawag dagiti Estudiante ti Biblia ken agpaypayuniren nanipud 1931) timmabuno iti umuna a klase.c

Panagbalbaliw ti Trabaho

Maysa nga aldaw idi primavera ti 1950, ni Kabsat Knorr ti nangawis kaniak ken iti sabali pay a kabsat a lalaki iti opisinana ket sinaludsodannakami no kayatmi ti agserbi iti Writing Department. Idi a kinunak kenkuana nga uray sadino ti pagserbiak, tinubngarnak, a kunana a no ti maysa a kanayonan a pribilehio ti serbisio ti maiyawat iti maysa a tao rebbeng nga awatenna dayta a sigagagar. Iti aktualmente, nupay kasta, ti kababalinko ket gapu iti di masierto a salun-atko, a daytat’ kanayon a parikut kaniak a masapul ti serioso a pannanganko iti makapasalun-at a tartaraon ken ti panagehersisio. Ti kinaagpaysuanna, awanen ti ad-adda pay a mas maibagay kaniak ngem ti panangbusbos ti amin a tiempok nga agsuksukimat ken agsurat kadagiti artikulo, nangnangruna kadagiti tema a Nainkasuratan. Ngem ammok a ti trabahok ket saanto a nalaka. Kinaagpaysuanna, maipapan ti Writing Department, naminsan kuna ni Kabsat Knorr kaniak: “Ditoy iti pakaar-aramidan iti kapapatgan ken karirigatan a trabaho.”

Idi 1951 sumagmamano kadakami manipud Brooklyn Bethel ti nangtagiragsak iti naindaklan a naespirituan a rambak idiay “Clean Worship” a kumbension idiay Londres. Kalpasan iti itatabuno iti kumbension idiay Paris, sumagmamano kadakami ti simmarungkar iti sumagmamano kadagiti dadduma a sangsanga ti Sosiedad, agraman ti maysa idiay Wiesbaden. Idiay ti umuna a pannakasarakko ken Gretel Naggert a 12 a tawen kamaudiananna inawatna ti tukonko nga agbalin a Sister Klein. Kalpasan panagserbik idiay Bethel iti 38 años kas agmaymaysa, maikunak nga ad-adu ti naimbag a maaramidak no isu ti kadduak iti biag. Nanipud panagasawak umanamongak ken Salomon, a nagkuna: “Adda aya siasinoman a nakasarak iti nasayaat nga asawa a babai? Ti maysa nakasarak iti naimbag a banag, ken magun-odna ti parabur ni Jehova.” (Proverbio 18:22) Wen, ditoy manen ni Jehova iti mangtaktakunaynay kaniak, ta ni Gretel ti nagdakkel a tulong kaniak iti nagadu a pamay-an.d

Ni Kabsat Knorr​—Kas Inauna a Kabsat

Ti pannakirelasionko ken Kabsat Rutherford ti kaiyariganna ti maysa a naayat nga ama ken ti anakna. Ngem ita, yantangay ni Kabsat Knorr ti inauna laeng ngem siak ti sumagmamano a bulan, ti relasionmi ket kasla agkabsat​—a ti in-inauna a kabsat ti ad-adda a mangiyebkas iti dina pannakaan-anus kadagiti pagkurkurangan ti adienna. Ni Gretel iti ad-adda a naan-anus maipapan kadagita a pagdudumaan. ‘Total,’ kunana, ‘saan a manamnama a ti maysa a nalaing nga ehekutibo ken ti romantiko a musiko ket makapagkitada a mata ken mata a kanayon!’ Ngem di la ket ta dayta a sao ti di matarusan, inayonko a ni Kabsat Knorr ti paboritok a managpalawag. Naminsan inyarignak kas anniniwanna, ta kanayon nga agparparangak idiay pangtedanna kadagiti palawagna. Ania pay, isut’ maayatan unay iti musika ken toktokar kas kaniak ket rinugianna manen ti panagpakanta kadagiti gimong ti kongregasion. Paginteresanna unay iti panagipablaak kadagiti pagkantaan.​—Efeso 5:18-20.

Makitak ditoy a ni Jehova ti addaan iti umiso a tao a mangiturturong ti trabahona ditoy daga, ta ni Kabsat Knorr ket maysa nga ekselente a manangorganisar. Inapresiarna unay ti pateg ti umiso a kita ti edukasion, kas makita iti panangiyurnosna iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro, ti Gilead nga Eskuelaan ti Misionero, ti Kingdom Ministry School ken ti Bethel Entrants’ School.

Amin daytoy ti mangipalagip ti naminsan kinuna ti Branch Coordinator ti Britania. Kunana a ni Kabsat Knorr ti addaan nagsayaat a kualidad ti dina panangipalubos kadagiti personalidad a mangimpluensia kenkuana ti panagaramid ti panangdutok iti organisasion. Maysa a kinapudno dayta, ta no saan koma a kasta, diak koma pulos inaw-awat amin dagiti pribilehio nga impalubosna nga umay iti dalanko maipapan kadagiti kumbension, musika, panagsurat, ken dadduma pay. Gapu itoy, ni Kabsat Knorr ti nagsayaat a manangtulad ken Jesu-Kristo. Kasano? Bueno, siasino ti pakaay-aywan unay ni Jesus? Ni Juan, ngem asino ti nangitalkanna “kadagiti tulbek ti pagarian”? Ken Pedro, agpapan pay ti kinagarasugas ti apostol.​—Mateo 16:18, 19; Juan 21:20.

Pudno unay, anian a makagunggona ti pannakitakunaynay ni Jehova kaniak agpapan pay kadagiti pagkapuyak ken pagkurkurangak! Kaskasdi, nupay naparaburanak iti ngangnganin 50 años, ti kadakkelan a pribilehiok ti adda pay iti masanguanan. Idi Nobiembre 1974, naawisak nga agbalin a miembro ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova. Daytoy nga imbitasion ti nangkellaat kaniak a kasapulak ti pammaregta tapno awaten dayta. Mainayon kadagiti dadduma a bambanag, naitudo kaniak ti kalalainganna a bilang dagiti dadduma ti naawis met. Kinapudnona, pito a dadduma ti naawis, a nangpaadu kadagiti kameng ti Bagi a Manarawidwid iti dayta a tiempo manipud 11 a nagbalin a 18.

Daydiay nangted ti pammaregta a mangawat iti daytoy kaudian a pannakaituding isu ni Frederick W. Franz nga idi 1977 simmuno ken Kabsat Knorr kas presidente ti Sosiedad. Nanipud iyaayko iti Bethel, siak ti nakadekdekket kenkuana gapu iti pannakaammona iti Biblia ken iti kinamannakigayyemna. Kadagidiay immuna nga al-aldaw, agkuykuyogkami idi a tumabuno iti panagkararag, panagdayaw ken gimong a pammaneknek iti Aleman. Manipud kadagidiay nga al-aldaw sumagmamano kadagiti teokratiko a nagapuanak ti naitimpuyog kenkuana. Maysa kadagitoy isu ti pannakikuyog kenkuana, a kadua ti kabsatko a lalaki ken ti asawana, a nangbisita kadagiti kakabsat nga agserserbi iti sidong iti pannakaiparit idiay Dominican Republic. Diak pay pulos immaw-awat ti kasta a nabara ken naimpusuan nga ebkas ti Nakristianuan a panagayat a kas idi. Nagdakkel ti kaipapananna dayta kadagiti kapammatianmi sadiay nga inrisgomi ti pannakairamanmi iti gulo ken Trujillo tapno bumisita kadakuada!

Kadagiti naud-udi a tawtawen ni Kabsat Franz, siak ken ni baketko, agraman dagiti sumagmamano a dadduma pay, agraman ni A. D. Schroeder, sinarungkaranmi dagiti dagdaga ti Biblia ken sumagmamano kadagiti pagilian ti Sud America, agraman Bolivia, a nagserbian ni Gretel kas misionero iti nasurok a siam a tawen. Ti panagdaliasat a kadua ni Kabsat Franz kinaipapananna ti di maliklikan a kanayonan a pribilehio ti serbisio, ta ipapilitna kadagiti kakaduana ti pannakiraman iti plataporma. Ti nabiit pay nagramananmi dagiti pribilehio iti kumbension idiay Europa ken Central America. No tumaliaw iti nalikudan, kasla kanayon a ni Kabsat Franz ti makatimbeng a banag para kaniak. Kas pangarigan, bayat ti panagdaliasatmi kadagiti dagdaga ti Biblia maysa a kabsat iti grupomi ti naaddaan parikut kadagiti pulisia gaput’ panagalana kadagiti maiparit a retrato, nga isut’ nangaramid ti pannakataktakmi. Napalalo unay ti pungtotko, ngem ni Kabsat Franz ti immisem laeng ket kinunana, “Ti kunak naadalna ti leksionna.” Ket pudno a kasta! Awan duadua iti dayta: Ti pannakilangenlangenko ken Kabsat Franz ket maysa pay a pamay-an iti makagunggona a pannakitakunaynay ni Jehova kaniak.

Saan Amin ket “Nalamuyot a Panaglayag”

Ket diak met malipatan ti pamayan ti makagunggona unay a panangtakunaynay ni Jehova kaniak maipapan kadagiti naituding a trabahok. Masansan a nagsayaat unay ti nagtungpalan iti maysa a proyekto gapu kadagiti bambanag nga awan talaga a pannakakontrolko. (Idiligyo iti Salmo 127:1; 1 Corinto 3:7.) Ket masansan a makitkitak daytoy iti organisasional a patas. Kas pangarigan, agarup 40 años ti napalabasen ginatang ti Sosiedad ti garahe ti karuahe idiay Willow Street nga usarenmi kas garahe. No saantay koma a nagatang dayta a sanikua, ditay koma makaaramid iti usok a mangikonektar ti pasdek ti Towers kadagiti dadduma a paset ti pasdek ti Bethel. Idi kasapulantayo ti ad-adu pay a lugar a mapagtaengan, nagatangtayo ti Towers Hotel. Idi kasapulantayo ti ad-adu a lugar para opisina, nagatangtayo iti pasdek ti Squibb. Ket dagitoy a pasilidades iti mapagpagna laeng ti kaadayoda manipud iti Bethel. Adu nga umas-asping a bambanag ti napasamak a nakagunggonaan ti organisasion ni Jehova iti dadduma a dagdaga.

Gapu kadagiti natawtawidko a pagkapuyan ken nagarasugas a kababalinko, ti biagko ti addaan kadagiti bingayna a susuot ken rigrigat, agraman iti panagsakitko ti nerbio idi addaak ditoy Bethel iti siam pay laeng a tawen. Iti dayta, ti Salmo 103 ti pudno a makaliwliwa kaniak, agraman sasao ni Pablo idiay Roma 7:15-25. Mabalin a mainayon pay a naaddaanak iti nasursurok ngem ti bingayko kadagiti disgrasia, kas ti nablo a tumengko, natukkol a duri, ken dadduma pay. Agpadpada gapu kadagiti bukodko a pagkapuyan ken kadagiti dadduma ti namagbalin iti biagko a saan amin a “nalamuyot a panaglayag.” Ngem babaen ti tulong ni Jehova inapresiarko ti kinapudno a ‘no ipalubosna dayta, kabaelak met dayta,’ kas ipamatmat ti 1 Corinto 10:13. Kasta met, ‘iti basbassit a panagbiagko, ad-adu met ti maipaayko.’ Dadduma kadagiti leksion a naadalko isu ti pannakasapul ti panangsukay ti “panagpannuray iti Dios ti pannakaisalakanko,” ken situtulok a panagbalin a “nanumnumo.”​—Mikias 7:7; Lucas 9:48.

Sa, maulit-ulit naaddaanak met ti rason nga agrikna kas ken David kalpasan ti pasamak a nakairamanan ni Nabal. (1 Samuel 25:2-34) Isut’ nagyaman ken Jehova ken ni Abigail agsipud ta isut’ linapdanda iti panangibuyat iti dara babaen iti panangtalipuposna koma iti sangakabbalayan ni Nabal. Wen, linapdannak ni Jehova ti innak pannakaaramid koma kadagiti serioso unay a panagbiddut. Inar-aramidna daytoy babaen kadagiti anghelna, iti panangaywanna ken tulong nga impaayna saan laeng a babaen kadagiti nataengan a kakabsat no di pay met babaen kadagiti nagadu a nagsasayaat a Kristiano nga “Abigail.” Mabalin a mainayon pay a siyayamanak ken Jehova a no nakapuyak iti naespirituan ti gundaway a tumulok iti sulisog ket saan nga asideg kaniak ket no adda ti sulisog siak napigsaak met iti naespirituan tapno saan a tumulok. Iti sabali a pannao, ti pagannayasan iti kinadakes ken ti gundaway iti dayta pulos saanda a naggiddan, ta ammo ni Jehova babaen pusona a talaga a tartarigagayak ti panangaramid ti umiso a banag. Anian ti panagyamanko a ni Jehova saanna a kitkitaen dagiti biddut.​—Salmo 130:3.

Ket diak met a malipatan no kasano ti makagunggona a panangtakunaynay ni Jehova kaniak ken kadagiti dadduma babaen ti panangipaayna kadagiti ekselente a naespirituan a taraon kadagiti adu a tawtawen. (Mateo 24:45-47) Awan duaduan maipapan iti kinapudno a ti lawag ti kinapudno ti lumawag a lumawag a maipaay kadagiti nalinteg. (Salmo 97:11) Nanipud pay rinugiak ti uminum iti ‘gatas ti sao,’ adtoy dagiti sumagmamano kadagiti adu nga ekselente a naespirituan a kinapudno a naaw-awatanen ti ili ni Jehova: ti panaggiddiat ti organisasion ti Dios ken ti organisasion ni Satanas; a ti pannakaalangon ni Jehova napatpateg ngem ti pannakaisalakan ti parparsua; dagiti padpadto ti pannakaisubli nga agaplikar iti naespirituan nga Israel; a ti Nakristianuan a kababalin ken ti panangasaba agpadpada ti pategda; ket ti nakapuy, imperpekto a parparsua kas kadatayo ti makaparagsak ti puso ti Diostayo, a ti di maartapan a naganna naaddaantay pribilehio nga ibaklay kas dagiti Saksi ni Jehova.​—1 Pedro 2:2; Proverbio 27:11; Isaias 43:10-12.

Addaanak aya ti rason a mangikankanta ken Jehova agsipud ta makagunggona unay ti panangtakunaynayna kaniak? Pudno nga adda!

[Dagiti Footnote]

[Ladawan iti pahina 23]

Ti orkestra ti WBBR idi 1926, agraman K. F. Klein ken C. W. Barber

[Ladawan iti pahina 24]

Ni J. F. Rutherford kas maysa nga ama kaniak

[Ladawan iti pahina 25]

Kadua ni Gretel, ti asawak​—maysa a pamay-an a panangtakunaynay ni Jehova kaniak

[Ladawan iti pahina 26]

Ni N. H. Knorr kas inauna a kabsat

[Ladawan iti pahina 27]

Ni F. W. Franz​—maysa a pudno a gayyem ken manangtimbeng