kadagiti kakasta a bambanag dida ammo no kasanoda a liklikan dagiti riribuk iti pamilia kas adulto.

Mabalin nga ipabasol dagiti sumagmamano a managpaliiw ti riribuk iti pamilia iti ekonomia, sosial, ken moral a panagbalbaliw a nagsaknap iti industrialisado a dagdaga. Kas pangarigan, ti nasaknap nga iseserrek dagiti babbai iti puersa ti trabaho imbungana ti masansan nawarawara a pannakaurnos dagiti akem ken responsabilidad iti pagtaengan. Dagiti inna sinenerbios nga asaenda dagiti aglatlatin a paglaingan iti trabaho, pagkedkedan a sanguen dagiti amma ti panagtagibalay, ket dagiti ubbing silaladingit a makibagayda iti biag kadagiti lugar a pangaywanan kadagiti ubbing iti aldaw.

Adu a pamilia ti nakarot’ rigatda iti dagdaga iti aglawlaw ti globo. Indilig daytoy ti maysa nga agtartrabaho a naganak iti “panagnaed iti patinayon a kasasaad ti emerhensia.” Di pagsiddaawan a ngangngani kagudua kadagidiay napagsaludsodan kabayatan ti nabiit pay a surbey a

Gallup kinunada a ti ‘pamilia nga Americano ket nadakdakes itatta ngem iti 10 a tawen ti napalabasen,’ ket sumagmamano laeng ti mamati a rumang-ay ti kasasaad.

Ti riribuk iti pamilia ket ngarud kankanayon a topiko a pagsasaritaan kadagiti programa ti telebision ken radio. Ti publiko il-iliwenda a tagiragsaken dagiti pangtulong-bagi a libro iti pamilia, a dadduma ti mangituktukon ti nasayaat ken praktikal a balakad. Nupay makatulong ti balakad a ‘makisao a silulukat’ wenno ‘ibaga ti rikrikna ti maysa,’ daytat’ agkurang iti panangtaming iti pudpudno a makagapu kadagiti problema ti pagtaengan. Ti sumaganad nga artikulo aramidenna a kasta ket ipakitana no kasano ti panangtaming ti riribuk iti pamilia.

Ipangpangruna ti Dios iti Biag ti Pamiliayo!

DA Bob ken Jean​—ti agassawa a naiyam-ammo iti napalabas nga artikulo​—dida nagdiborsio. Imbes ketdi, pinagsaritaanda dagiti parikutda a kadua ti maysa a Kristiano a ministro. Naawatanna a dagiti parikutda ket imbunga ti nagduma a nalikudanda.

Kas pangarigan, yantangay nagtaud ni Bob iti pamilia dagiti agtagtagilako ken blue-collar a trabahador ken mismo a nagtrabaho iti mano-mano, kayatna ti naimas nga almusar a binigat. Ni Jean, a naggapu iti pamilia dagiti white-collar a trabahador, ti nangiserbi laeng kenkuana ti kape ken tinapay. Gapuna isu dayta riri iti pamigat a nagtungpal iti gubat!

Kasapulan a parang-ayen da Bob ken Jean ti komunikasionda. Nupay kasta, ti pudpudno a makagapu ti riribukda ket naun-uneg pay. “Matmatanyo kadi ti tunggal maysa sigun ti lawag ti 1 Corinto 13:4?” inimtuod ti ministro. Mabasa iti dayta a teksto ti Biblia: “Ti ayat naanus ken naasi. Ti ayat awan apalna, saan a napasindayag, saan a natangsit.” Ti sumaruno a bersikulo 1Co 13:5 kunaenna a ti ayat “saan a naalas ti tigtignayna, saan nga agimbubukodan, saan nga agluksaw. Saanna nga ikankano ti maysa a pannakaranggas.” Agpadpada da Jean ken Bob situtulokda a mangiyaplikar kadagitoy a sasao iti relasionda.

Ti problema dagitoy nga agassawa kasapulanna kangrunaanna ti naespirituan a solusion. Yantangay da Bob ken Jean tinarigagayanda a taginayonen ti naimbag a pannakirelasion iti Dios, kangrunaan ti amin kasapulanda nga iyaplikar dagiti prinsipio ti Biblia ken bigbigenda a “no saan a ni Jehova ti mangbangon iti balay, agbannogda a barengbareng dagiti mangbangon.” (Salmo 127:1) Ti Sal 127 bersikulo 3 ingganat’ 5 saritaennat’ maipapan ti panangbangon ti pamilia. Ket ti kadakkelan a balligi iti panangpatanor ti kinaragsak iti pagtaengan agtaud iti panangipangpangruna ti Dios iti biag ti pamilia.​—Efeso 3:14, 15.

No Aniat’ Iraman ti Panangipangpangruna ti Dios

Ti panangipangpangruna ti Dios iti biag ti pamiliayo lab-awanna ti sarsarita a, “Ti pamilia nga agkararag a sangsangkamaysa agtalinaed a sangsangkamaysa.” Sigun ti pagiwarnakan a Family Relations, adu ti mamati a “ti relihion ipaayna ti positibo ken nasalun-at a panaglalangen iti pamilia ken patanorenna ti pannakapnek ti biag kadagiti kamengna.” Ngem ti basta panangalagad ti relihion ket saanna a kapada ti panangipangpangruna ti Dios. Adu ti pormal a mangannurot ti relihion gapu laeng ta dayta ket ugali, tradision ti pamilia, wenno sosial a bentaha. Bassit laeng ti impluensia ti Dios iti inaldaw-aldaw a panagbiagda. Napatpateg, saan nga amin a relihion ket “porma ti panagdaydayaw a nadalus ken di natulawan iti imatang ti Dios.”​—Santiago 1:27.

Tapno maipangpangruna ti Dios iti biag ti pamiliayo, datayo ken dagiti ay-ayatentayo masapul nga agdayaw ken Jehova, “ti Kangatuan iti isuamin a daga,” sigun kadagiti pagalagadanna. (Salmo 83:18) Ti Anak ti Dios, ni Jesu-Kristo, kinunana: “Ti oras umay, ket adda ita, a dagiti pudno nga agdaydayaw agdaydayawdanto iti Ama iti espiritu ken iti kinapudno, ta, pudno unay, ti Ama sapulenna dagiti kakasta nga agdaydayaw kenkuana. Ti Dios maysa nga Espiritu, ket dagidiay agdaydayaw kenkuana masapul nga agdaydayawda iti espiritu ken kinapudno.” (Juan 4:23, 24) Tapno dayawen ni Jehova a Dios “iti espiritu,” ti sagrado a serbisiotayo kenkuana masapul nga agtaud iti puso a napno ti ayat ken pammati. (Marcos 12:28-31; Galacia 2:16) Ti panangdayaw ken Jehova iti “kinapudno” kasapulanna nga ilaksidtayo dagiti narelihiusuan a kinaulbod ket tungpalen a naan-anay ti pagayatanna kas naipanayag idiay Biblia. Ditay maipangpangruna ti Dios no ti relihiontayo ket dina madanon dagiti pagalagadanna.a Ania ti dadduma kadagitoy? Ken kasano a ti panangiyaplikar kadakuada gunggonaanna ti pamiliayo?

Ipangpangruna ti Dios kas Asawa a Lalaki

Idiay 1 Corinto 11:3, ti Biblia kunana: “Ti panguluen ti isuamin a tao isu ni Kristo; ket ti panguluen ti babai isu ti lalaki; ket ti pannakaulo ni Kristo isu ti Dios.” No maysakay nga asawa a lalaki, addaankayo ti inted-Dios a responsabilidad kas kangrunaan a manangaramid-desision iti pamiliayo. Ngem di mangted daytoy ti lisensia iti asinoman nga asawa a lalaki a manangparigat wenno diktador.

Ti Biblia paregtaenna dagiti assawa a lallaki nga ibilangda dagiti rikna ti assawada no mangaramidda kadagiti pangngeddeng a mangapektar kadakuada. (Idiligyo ti Genesis 21:9-14.) Pudno, balakadannatayo ti Kasuratan a ‘kitaen, saan laeng a ti pakaseknan ti kukuana met laeng, no di ket ti pakaseknan ti kukua dagiti sabsabali.’ (Filipos 2:2-4) No awan nairaman a prinsipio ti Biblia, masansan nga ipalubos ti asawa a lalaki ti kalikaguman ti asawana. Addaan personal a pannakaseknan kenkuana, siguraduenna nga isut’ di madagsenan kadagiti responsabilidad. Kas pangarigan, mabalin a tulonganna kadagiti trabaho ti pagtaengan, kangrunaanna no ti babai addaan sekular a trabaho.

Insurat ni apostol Pablo: “Dagiti lallaki rebbeng nga ayatenda dagiti assawada a kas kadagiti bagida. Ti agayat iti asawana ayatenna ti bagina, ta nikaanoman awan pay ti gimmura iti lasagna met laeng; ngem taraonanna ken igagana, a kas met ti inaramid ni Kristo iti kongregasion.” (Efeso 5:28, 29) Nakilangen ni Jesu-Kristo kadagiti miembro ti kongregasion iti naayat a pamay-an.

Mabigbig met ti balakad ni apostol Pedro: “Dakayo a lallaki, makipagnaedkayo kadagiti [assawayo] a mayalubog iti kinasirib, a padayawanyo ida kas baso a narasrasi, maysa a babai, yantangay makipagtawidkayo met kadakuada iti parabur ti biag, tapno dagiti karkararagyo saanda a malappedan.” (1 Pedro 3:7) Saan kadi a makapasennaay a mabigbig a ti panangtrato iti maysa nga asawa a babai iti di naayat a pamay-an lappedanna ti karkararag ti asawa a lalaki? Wen, ti lalaki masapul a makilangen iti asawana iti naayat a pamay-an no tarigagayanna a denggen ken sungbatan ti Dios ti karkararagna.

Ti panangipangpangruna ti Dios apektaranna met ti pannakirelasion ti ama kadagiti annakna. Masapul a nauneg pannakaseknanna iti naespirituan a kasapulanda. Kaskasdi, iti maysa a kangrunaan a surbey ti E.U., kagudua laeng kadagiti lallaki ti nagkuna a ti “pannakiraman iti panagadal ti Kasuratan wenno dagiti grupo a panagpapatang” isu ti ‘kapapatgan iti naespirituan a panagrang-ay ti pamiliada.’ Ti dadduma insitarda dagiti bambanag kas “panagbuya wenno panagdengngeg kadagiti narelihiusuan a serbisio iti brodkas” wenno ‘panangmennamenna ti kaipapanan ti biag.’

Nupay kasta, ibaga ti Biblia kadagiti amma: “Dikay ruroden dagiti annakyo, ngem idalanyo ida iti disiplina ken pammagbaga ni Jehova.” (Efeso 6:4) Kadagiti Saksi ni Jehova, mainanama a dagiti amma idauloda ti panagdayaw ti pamilia. Babaen ti regular a panangikondukta kadagiti panagadal ti Biblia iti pamilia, itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimgimong, ken panagtungpal kadagiti dadduma pay a Nainkasuratan nga al-alagaden, dagiti kakasta a lallaki ipangpangrunada ti Dios iti biag ti pamiliada.

Ipangpangruna ti Dios kas Asawa a Babai

No maysakay nga asawa a babai, maipangpangrunayo ti Dios babaen panangsuportaryo ti asawayo iti akemna kas ulo ti pamilia. Kunaen ti Biblia: “Babbai, agtulnogkayo kadagiti assawayo, kas mayanugot iti Apo.” (Colosas 3:18) Mabalin a narigat bassit daytoy no ti lalaki di mannakisao wenno agliwliwat no maipapan ti panangidaulo ti panagdayaw ti pamilia. Iti aniaman a kaso, ti kankanayon a panangdillaw ti kamalina wenno, dakdakes pay, panagsukir kenkuana paaduenna laeng ti rigat iti pamilia.

Kuna ti Proverbio 14:1: “Amin a masirib a babai bangonenna ti balayna, ngem ti maag perdienna kadagiti im-imana met laeng.” Maysa a pamay-an a ti pudpudno a masirib a naasawaan a babai maipangpangrunana ti Dios ken ‘bangonenna ti balayna’ isut’ panagpasakop iti asawana. (1 Corinto 11:3) Buyogen ‘ti linteg ti kinamanagayat nga adda iti dilana,’ liklikanna dagiti di nasken a panangbabalaw iti asawana. (Proverbio 31:26) Agtrabaho met a nagaget tapno agballigi dagiti pangngeddeng ti asawana.

Sabali pay a pamay-an para ti naasawaan a babai tapno maipangpangrunana ti Dios isut’ panagbalin a nagaget nga asawa. Siempre, no agtrabaho a sekular, mabalin nga awanto ti tiempona wenno pigsa a kasapulan a mangtaginayon ti pagtaenganna kas tarigagayanna. Mapagreggetanna pay laeng ti agbalin kas ti “natalunggadingan a babai” a kenkuana kuna ti Biblia: “Imatanganna a nalaing ti daldalan ti pamiliana, ket saan a mangan iti tinapay ti kinasadut.”​—Proverbio 31:10, 27.

Kangrunaan ti amin, ti asawa a babai masapul nga iyun-unana iti biagna ti panagdayaw iti Dios. Adu a damdamodat’ sumarungkar iti Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova agkumentoda iti nadalus a langa dagiti ubbing. Ti trabaho ti asawa a babai iti daytoy a banag ket nakapatpateg. Ngem masapul met a taginayonenna ti espiritualidadna babaen ti panagkararag, panagadal, ken panagserbi iti Dios.

Ipangpangruna ti Dios kas Agtutubo

Maysa nga artikulo iti Adolescent Counselor kunana: “Masansan mangpataud dagiti ubbing kadagiti kababalin ken pilosopia tapno kontrolenda dagiti nagannakda. . . . Gaput’ pannakaisarangda iti sosiedad a mangipagpaganetget ken mangipadpadayag ti madagdagus a pannakapnek ken material a kinabaknang, dagiti adolesente naparang-ayda ti ‘Kayatko dayta itan’ a kababalin.” No maysakay nga agtutubo, dayta kadi ti kababalinyo?

Kuna ti Colosas 3:20: “Dakayo nga annak, agtulnogkayo kadagiti nagannakyo iti isuamin a banag, ta daytoy makaay-ayo unay iti Dios.” Ti maysa nga agtutubo a mangmatmat ti kasta a panagtulnog kas maysa a nadiosan nga alagaden makitulongto kadagiti nagannakna. Kas pangarigan, dinanto sililimed a sukiren ida babaen pannakitimpuyog kadagiti kaeskuela a dida anamongan; wenno sisusukir a padpadasenna nga iturong dagiti nagannakna nga alaenda ti bukodna a pamay-an. (Proverbio 3:32) Imbes ketdi, asinoman nga agtutubo a mangipangpangruna ti Dios iti biagna agpasakupto iti naayat a panangiwanwan ti nagannakna.

Itultuloy nga Iyun-una ti Dios!

Aniaman ti lugartayo iti uneg ti pamilia, kasapulantayo nga ipangpangruna ti Dios iti biag ken sukayan ti nasinged a pannakirelasion kenkuana. Dakayo kadi ken ti pamiliayo ar-aramidenyo dayta?

Kadagitoy “maudin nga al-aldaw,” sangsanguentay amin dagiti “napeggad a panawen.” (2 Timoteo 3:1-5) Uray pay kasta, posible ti agtalinaed a naespirituan ken makalasat ti panungpalan daytoy sistema dagiti bambanag. (Mateo 24:3-14) Babaen ti panagtignay maitunos iti umiso a pannakaammo iti Biblia, dakayo ken ti pamiliayo mabalin a maadda kadakayo ti namnama ti agnanayon a biag iti paraiso a daga. (Lucas 23:43; Juan 17:3; Lucas 23:43; Apocalipsis 21:3, 4) Wen, napaypayso dayta no ipangpangrunayo ti Dios iti biag ti pamiliayo.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 5]

Maapresiar unay ti natalunggadingan a babai

[Ladawan iti panid 7]

Ti Biblia paregtaenna dagiti assawa lallaki nga idauloda ti panagdayaw ti pamilia