Agtutubo a Kristiano​—Tumibkerkay iti Pammati

“TUNGGAL maysa masapul a tumabuno.” Daytat’ anunsio. Amin dagiti estudiante iti maysa nga eskuelaan a Hapones masapul a presente iti pangkaaduan nga asamblea idiay auditorium. Maysa nga estudiante nga agtutubo a Kristiano ti di umannugot kadagiti sumagmamano a kapanunotan a naiyebkas iti kanta ti eskuelaan. “Bueno,” pinanunotna, “ammok a maipatokar ti kanta ti eskuelaan. Ngem awan ti parikut. Basta agtugawakto lattan idiay likudan a kas iti sigud.”

Idi simrek ti agtutubo a Saksi ni Jehova idiay auditorium, nupay kasta, nakitana nga amin dagiti miembro ti gunglo dagiti mannursuro situtugawdan iti makinlikud nga intar dagiti pagtugawan. Gapuna, masapul nga isut’ agtugaw iti sanguananda. Idi nagtakder dagiti dadduma nga estudiante a maipaay iti kanta ti eskuelaan, isut’ siraraem a nagtalinaed a situtugaw. Ngem nagrurod dagiti mannursuro gapu itoy. Pinadpadasda a piliten a tumakder. Mailadawanyo kadi ti bagiyo iti kasta a kasasaad? Ania koma ti inaramidyo?

No Apay a Kasapulan ti Napigsa a Pammati

Nagsayaat koma no dagiti tattao baybay-anda lattan dagiti Kristiano ket palubosanda nga agbiag maitunos iti nasanay-Biblia a konsiensiada. Masansan, nupay kasta, dagiti Kristiano masapul a sanguenda dagiti narigat a kasasaad. Di koma mamagsiddaaw daytoy kadatayo, ta ti bukod nga Anak ti Dios, a ni Jesu-Kristo, kinunana: “No inrurumendak, irurumendakayto met.” (Juan 15:20) Malaksid ti direkta a pannakaidadanes, maipaspasango dagiti adipen ni Jehova iti sabsabali pay a nagduduma a pannubok ti pammati.

Kanayon a kasapulan dagiti agtutubo a Kristiano ti napigsa a pammati a pangsaranget kadagiti suot a masabetda idiay eskuelaan. Mabalin a mapilitda a makitimpuyog kadagiti kaeskuelaanda a narugit ti panagsasaoda wenno addaan kababalin a di mangidayaw iti Dios. Mabalin a maipasango dagiti agtutubo a Kristiano iti kumarkaro a pannakaipaganetget ti nasionalismo wenno mapilitda a makinamin kadagiti klub, politika ti eskuelaan, wenno dadduma nga ar-aramid a makadangran iti naespirituan. Mabalin a padpadasen dagiti mannursuro wenno padada nga estudiante a piliten dagiti agtutubo a Kristiano a makikompromiso. Gapuna, masapul nga agpannuray dagiti nadiosan nga agtutubo iti espiritu ni Jehova maipaay ti kasapulan a pammati tapno makaipaayda ti nalawag a panangikalintegan iti inanamada.​—Mateo 10:19, 20; Galacia 5:22, 23.

‘Madadaankayo Koma a Mangikalintegan’

Ti balakad ni apostol Pedro ket maiyanatup nga agpadpada kadagiti agtutubo ken natataenganen a Kristiano. Kinunana: “Madadaankayo [koma] a mangikalintegan iti sanguanan ti isuamin a mangimtuodto ti gapu ti inanama nga adda kadakayo, ngem aramidenyo dayta a sipapakumbaba ken sidadayaw.” (1 Pedro 3:15) Aniat’ kasapulan tapno madadaan a mangikalintegan? Umuna, masapul a matarusanyo ti isursuro ti Kasuratan. Tapno makapagtakder a sititibker idiay eskuelaan no maipapan kadagiti bambanag kas ti nasionalismo, politika, panangabuso ti droga, wenno kadagiti moral, masapul a matarusanyo pay nga umuna ti rason ti Nakristianuan a takder ket nasken a patienyo a sipapasnek dayta.

Kas pangarigan, kastoy ti imbaga ni apostol Pablo kadagiti padana a Kristiano: “Saankayo a maallilaw. Dagiti dakes a pannakikuykuyog dadaelenda dagiti nasayaat a kababalin.” (1 Corinto 15:33) Umanamongkayo kadi iti dayta? Kas impakita ni Pablo, nalaka ti maallilaw no maipapan ti pannakikuykuyog. Mabalin nga agparang ti maysa a tao a mannakigayyem wenno mannakitunos. Ngem no isut’ di makiraman iti pannakaseknanyo iti serbisio ni Jehova wenno dina pay patien dagiti karkari ti Biblia, isut’ dakes a kakkakuyog. Apay? Gapu ta ti biagna naibatay iti naiduma a prinsipio, ket dagiti bambanag a napateg unay kadagiti Kristiano ti mabalin a bassit ti pategda kenkuana.

Di pagsiddaawan daytoy, ta kinuna ni Jesus kadagiti pasurotna: “Saanda a paset ti lubong, a kas kaniak saanak a paset ti lubong.” (Juan 17:16) Imposible para iti maysa a tao ti agbalin a pudno a Kristiano bayat nga isut’ paset met ti lubong, a ni Satanas ti diosna. (2 Corinto 4:4) Nakitayo kadi no kasano a ti kasta a pannakaisina iti lubong salaknibanna ti maysa a Kristiano manipud kinadakes ken guranggura a nangsaplit iti nakaad-adu itatta? No kasta, matarusanyo no apay a masapul a taginayonenyo ti pannakaisinayo, uray no kaipapananna daytoy a dikay mabalin ti makiraman iti sumagmamano nga ar-aramid ti eskuelaan.a

Ti kinapateg ti panagbalin a natibker iti pammati ken ti panangiyun-una ti intereses ti Pagarian iti biagyo ket naipakita iti kaso ti maysa a Kristiano nga agtutubo a babai. (Mateo 6:33) Idi naipakaammo ti insayo ti panagturposna, natakuatanna a daytat’ naiyurnos a maigiddan iti asamblea sirkito dagiti Saksi ni Jehova nga implanona a tabunuan. Nangaramid ti nadayaw a surat a mangilawlawag no apay nga isut’ awanto iti insayo ket intedna daytoy iti mannursurona sakbay ti klase. Kalpasan ti klase, isut pribado a kinasarita ti mannursuro ket kiniddawna kenkuana nga ilawlawagna manen no apay nga awanto iti insayo. Kinuna ti balasitang: “Kayatna a makita no dagiti sasaok agparehoda. Dayta kadi ti riknak, wenno ti linaon ti surat ket sasao laeng ni nanangko? Idi nakitana ti personal a panangmatmatko iti dayta a banag, dinakon binusor.”

“Mangikalintegankayo iti Sanguanan ti Isuamin”

Masansan a matakuatan dagiti agtutubo a Kristiano a no silalawag nga ipakaammoda ti takderda kadagiti mannursuro ken estudiante sakbay nga adda isyu a rumsua, ti panangpilit ket saan unay a nakaro no maipasango kadagiti parikut. Insalaysay ti maysa nga agtutubo a Kristiano a Hapones nga idi isut’ agtawen ti 11, inkalikagum ti eskuelaanna a tumabuno amin nga estudiante iti Christmas party. Isut’ pinilit dagiti estudiante iti nangatngato a grado tapno makiraman, ngem di nagparang, ket naawatan ti mannursuro ti takderna. Apay? Gapu ta idi ngangngani mangrugin ti tawen ti panageskuela, ti Saksi ken ti nagannakna nakisangoda iti mannursuro ket inlawlawagda ti nadumaduma a ramanen ti Nakristianuan a takderda.

Bayat ti pannakiramanda iti ministerio iti tay-ak, sumagmamano nga agtutubo a Kristiano agamakda a makasarak kadagiti kaeskuelaan wenno mannursuroda. Kasta kadi ti riknayo? No wen, apay a dikay un-unaan ket ipakaammoyo kadagiti kaeskuelaanyo a mangaskasabakayo iti binalaybalay ken no apay nga ar-aramidenyo dayta. Inreport ti maysa a 14-años a Saksi ni Jehova: “Aminda idiay eskuelaan ket ammoda ti takderko kas Kristiano. Kinapudnona, ammoda unay dayta ta no makasarakak iti kaeskuelaak bayat a makiramramanak iti ministerio, diakon agbain. Kadawyan nga umimdeng dagiti pada nga estudiante, ken masansan nga awatenda ti literatura ti Biblia.” Impakaammo ti maysa a 12-años nga inanamaenna ti makasarak kadagiti kaeskuelaanna no makipaset iti ministerio. Imbes a maupay no mapanunotna dayta, insaywenna a kanayon ti ibagana no mapasamak dayta. Gapuna, isut’ nakasaganan a mangted kadagiti naimbag a rason iti pammatina.

Iti adu nga eskuelaan, dagiti kalpasan-klase nga aktibidad ket masasao a banag a pagpilian. Ngem kinaagpaysuanna, piliten dagiti mannursuro ken estudiante ti indibidual tapno makiraman kadagita nga aktibidad. Nakasarak ti nasayaat a pamay-an ti maysa a 20-años a Kristiano a babai tapno masarangetna ti panangpilit. Kunana: “Nagserbiak nga auxiliary payunir bayat ti sekundaria. Ammo ti amin nga ukopadoak unay kadagiti narelihiusuan nga ar-aramidko tapno makiramak pay laeng iti sabali a bambanag.” Tinulad met dayta ti ading a babai daytoy a Saksi. Dadduma nga agtutubo a Kristiano nagtultuloyda manipud auxiliary payunir a serbisio bayat ti tawtawen ti panageskuelada agingga ti kinaregular payunir a trabaho kas amin-tiempo a manangiwaragawag ti Pagarian idi nagturpos ti panageskuelada.

Dikay tagibassiten ti naimbag nga epekto ti nasayaat a kababalin ken ti natured a panangpaneknekyo. Imbes nga agulimek lattan, apay a dikay ipakita a natibkerkay iti pammati babaen ti nadayaw a panagsasaoyo ngem situtured? Daytat’ inaramid ti Israelita a balasitang a nakautibo ken adda iti balay ti heneral ti Siria a ni Naaman. (2 Ar-ari 5:2-4) Naidayaw ti nagan ni Jehova gaput’ addang nga inaramid dayta a balasitang. Ti umas-asping a pammatiyo ket makaiyeg met ti dayaw iti Dios ken matulonganna dagiti sabsabali nga agtakder kas manangidayaw ti naganna.

Ti kinapudnona ket saan a mabalin nga ikompromisotayo ti pammatitayo ket makapagtalinaedtay pay laeng a Kristiano. Kinuna ni Jesus: “Tunggal maysa, ngarud, a mangipaduyakyak kaniak iti sanguanan dagiti tao, isu ipaduyakyakkonto met iti sanguanan ni Amak nga adda sadi langit; ngem uray siasino nga aglikudto kaniak iti sanguanan dagiti tao, isu paglikudakto met iti sanguanan ni Amak nga adda sadi langit.” (Mateo 10:32, 33) Ti kinatibker iti pammati kas maysa a pasurot ni Jesus ket serioso a responsabilidad, saan kadi?

Tulong a Magun-odan

Tapno makapagtakder a sititibker kas maysa a Saksi ni Jehova, kasapulanyo ti napigsa a pammati. Tapno maaddaan iti dayta, masapul a sigagaget nga adalenyo ti Biblia, tumabuno kadagiti Nakristianuan a panaggigimong, ken makiraman iti tay-ak ti ministerio. No mariknayo nga adda pay kurang, aniat’ maaramidanyo? Kinuna ni adalan a Santiago: “Ngem no siasinoman kadakayo agkurang iti kinasirib, agdawat koma iti Dios, isu a mangted a sikakaasi kadagiti isuamin ket saan a mangpabain; ket maitedto kenkuana.” (Santiago 1:5) Makisarita ken Jehova iti kararag maipapan ti parikutyo; papigsaennakayo a mangsango kadagiti pakasuotan wenno pannubok iti pammatiyo.

Ania pay ti maaramidan ti maysa nga agtutubo a Kristiano? Ibaga kadatayo ti libro ti Proverbio: “Ipangagmo ni amam a nagputot kenka, ken dika lalaisen ni inam intono bumaket.” (Proverbio 23:22) Sinuportaran ni apostol Pablo daytoy a balakad, ta kinunana: “Annak, agtulnogkayo kadagiti nagannak kadakayo iti isuamin a banag, ta daytoy makaay-ayo unay iti Apo.” (Colosas 3:20) Makatulong dagiti nagannakyo a Kristiano tapno tumibkerkay iti pammati. Ipangagyo dagiti singasingda. Babaen ti tulongda, sukimatenyo dagiti Kasuratan ken dagiti naibatay-Biblia a pagbasaan, a sapulen dagiti ideya, balakad, ken kapkapadasan. Agpada a dakayo ken dagiti dadakkelyo tagiragsakenyo daytoy, ken tulongannakayo a mangparmek iti kinamanagbabain wenno panagamak.​—2 Timoteo 1:7.

Naan-anay a gundawayanyo dagiti sagana ni Jehova a Dios babaen ti kongregasion Kristiano. Agsaganakayo a naimbag maipaay kadagiti gimong. Makisarita kadagiti nadutokan a panglakayen ken dadduma pay a nakapasaren iti kas ti maipaspasango ita kadakayo. Kinuna ni Salomon: “Ti masirib a tao ket dumngeg ken gumun-od iti ad-adu a pannakasursuro, ket ti tao a mannakaawat isu daydiay gun-odenna ti nasanay a panangiturong.” (Proverbio 1:5) Gapuna agsursurokayo kadagitoy a natataenganen. Makasursurokayo, met, manipud kadagiti Kristiano nga agtutubo a sibaballigi a nangparmek kadagiti parikut a kas iti adda kadakayo.

Ti Kinamatalek Mangyeg kadagiti Bendision

Babaen ti panagtakder a sititibker iti pammati, iyap-aplikaryo ti balakad ni Pablo nga “agtaengkayo a sititibker, saan a magaraw, nga aduankayo laeng iti aramid ti Apo.” (1 Corinto 15:58) Ammo ken matarusan ni Jehova dagiti parikut a sangsanguenyo. Adu ti pinapigsanan a nangsango kadagiti umasping a pakarigatan, ket papigsaennakayo met. No agpannuraykayo iti Dios, badangannakayto, ta kinuna ti salmista: “Iyallatiwmo ta awitmo ken Jehova, ket saranayennakanto. Dinanto ipalubos a magaraw ti nalinteg.”​—Salmo 55:22.

Insurat ni Pedro: “Salimetmetanyo ti nasayaat a nakemyo, tapno iti daydiay met laeng pangsawanda ti dakes kadakayo mabainan dagiti manguyaw iti nasayaat a kababalinyo a nainaig ken Kristo.” (1 Pedro 3:16) No agkedkedkayo a mangikompromiso kadagiti nalinteg a pagalagadan ken prinsipio ti Dios, maaddaankayto ti nasayaat a konsiensia, nga isut’ maysa a pudpudno a bendision manipud ken Jehova. Mainayon pay, makaipaaykayo ti nasayaat nga ulidan kadagiti agtutubo a Kristiano a nakapuy ti pammatida. (1 Timoteo 4:15, 16) Ti kababalinyo ket mangparegta kadakuada tapno pagreggetanda ti tumibker iti pammati ket iti kasta maibturanda dagiti pakasuotan.

Mabalin a matulonganyo pay dagiti sigud a bumusbusor iti Nakristianuan a takderyo. Laglagipenyo dagitoy a makapabileg-namnama a sasao: “Iti bigat imulam ti bin-im, ket iti rumabii, dika pagsardengen ta imam; ta dika ammo nga agrang-ayto, no daytoy wenno daydiay, wenno isuda nga agpadpada naimbagdanto.” (Eclesiastes 11:6) Asinot’ makaammo no anianto ti nasayaat nga ibunga ti panangimulayo iti nasayaat a bin-i babaen ti matalek nga ar-aramidyo?

Ti maysa kadagiti naindaklan a bendision nga apitenyo isut’ naanamongan a takderyo ken Jehova. Kamaudiananna, ti kinatibker iti pammati agbanagto iti biag nga awan inggana. (Juan 17:3; idiligyo ti Santiago 1:12.) Ti temporario a pannakapabang-ar manipud pakasuotan gaput’ pannakikompromiso dinanto masukatan ti pannakapukaw dayta a sagut.

Kumusta ti agtutubo a nadakamat iti pangrugian daytoy nga artikulo? Bueno, inibturanna ti pannakaparigatna. Idi nalpas ti asamblea ti eskuelaan, naintaktikaan a pinadpadasna nga ilawlawag kadagiti mannursuro ti takderna. Nupay awan paborable a sungbat kadagiti sasaona, isut’ napnek gapu ta ammona a naparagsakna ti puso ni Jehova. (Proverbio 27:11) Intultuloyna nga inkalintegan ti pammatina agingga a nagturpos iti panageskuelana. Kalpasanna nagbalin a payunir. Sapay koma ta ti matalek a panagibturyo maaddaanto iti umasping a naragsak a pagbanagan. Mapasamak dayta no paneknekanyo a natibkerkay iti pammati.

[Footnote]

[Kahon iti panid 25]

TULONG A MAGUN-ODAN

◻ Umimdengkayo iti kinasirib dagiti managbuteng-Dios a nagannakyo

◻ Gundawayanyo dagiti naespirituan a sagana iti kongregasion Kristiano

◻ Makisarita kadagiti nadutokan a panglakayen ken kadagiti sabsabali a naaddaan parikut a kas iti problemayo

◻ Makisao kadagiti dadduma nga agtutubo a Kristiano a mangsarsaranget a sibaballigi kadagiti umas-asping a lapped.

Ti Kaipapanan ti Kararag

“Iti Hebreo, ti kangrunaan a sao maipaay iti kararag ket naggapu manipud ti namunganayan a, ‘tapno mangukom,’ ket ti kadawyan a mangisarming a porma . . . literal a kaipapananna, ‘tapno ukomen ti bukod a bagi.’” Kasta ti komento ti The Authorised Daily Prayer Book. Ti isingasingna a ta ti maysa kadagiti pakausaran ti kararag ket rebbeng a tulonganna ti tao a mangkita no isu ket mairukod met laeng kadagiti nalinteg nga estandarte ken al-alagaden ti Dios.

Gapu itoy a rason, iti intero a Biblia, naibaga kadatayo a malaksid no ti maysa ket ar-aramidenna ti pagayatan ti Dios, dagiti kararagna dinto maipangag a maanamongan. “Ni Jehova adayo kadagiti nadangkes, ngem ipangagna ti kararag dagiti nalinteg.”​—Proverbio 15:29; 1 Juan 5:14.

Ti panangsukimat iti bukod a bagi iti sanguanan ni Jehova a Dios ket pudno a masapul a pagbalinenna ti umar-araraw nga agpakumbaba ken agbabawi. Mangted daytoy ti ad-adda a puersa iti pangngarig ni Jesus maipapan ti napasindayag a Fariseo ken ti agbabbabawi nga agsingsingir ti buis nga immay iti templo tapno agkararag.​—Lucas 18:9-14.

Gapuna, uray no agkararagtayo ken Jehova tapno agyaman, agdayaw, wenno agdawat kenkuana, ti kararag ket kanayon a maysa nga okasion ti panangsukimat iti bukod a bagi. Iti daytoy a pamay-an, ti kararag iyasidegnatayo a nasingsinged ken Jehova ken pabilgenna ti pannakirelasiontayo kenkuna.