Agtutubo Aniat’ Pamay-anyo iti Biagyo?

“Tapno dagiti agbiag saanda nga agbiagen a maipaay kadakuada, no di maipaay iti daydi natay gapu kadakuada.”​—2 CORINTO 5:15.

1. Ania nga ebkas ti panagyaman ti inaramid dagiti tattao, ken apay?

‘PAGYAMANAN! Utangko kenka ti biagko!’ Dagiti tattao a naisalakan manipud maur-uram a balay wenno manipud pannakalmes ti nangikuna iti daytan kadagiti nangalaw kadakuada. Ken dagiti addaan panangapresiar a Kristiano nga agtutubo ti nangiyebkasen iti dayta kadagiti dadakkelda. Saanda laeng a tuktukoyen ti pisikal a biag nga inawatda manipud kadagiti dadakkelda no di ket nangnangruna ti naayat a panangtaripato ken pannursuro a nangikabil kadagiti agtutubo iti dalan nga umawat “ti kari nga inkarina kadatayo, ti biag nga agnanayon.”​—1 Juan 2:25.

2. Iti lawag iti ania nga impormasion a rebbeng nga usigenyo ti saludsod nga, Aniat’ aramidenyo iti biagyo?

² Ti ayat ti nangtignay ken ni Jehova a Dios a namagbalin iti biag nga agnanayon, “ti pudpudno a biag,” a magun-odan ti tunggal maysa kadatayo. “Isu inayatnatayo ket imbaonna ti Anakna a daton a subbot kadagiti basbasoltayo.” (1 Timoteo 6:19; 1 Juan 4:10) Panunotenyo pay met, ti ayat nga impakita ni Jesus nga Anakna idi natay iti nakasasaem nga ipapatay tapno magun-odantayo met ti biag nga agnanayon! (Juan 15:13) Iti lawag iti napalabas, Aniat’ aramidenyo iti biagyo?

3. Aniat’ masansan a mangikeddeng no aniat’ aramiden dagiti tattao iti panagbiagda?

³ Dagiti agtutubo ti masansan a mapagsalsaludsodan iti daytoy, iti maysa a langana wenno iti sabali, babaen kadagiti mamagbaga kadagiti estudiante idiay eskuelaan wenno kadagiti dadduma pay nga interesado iti masanguananda. Aniat’ mangikeddeng iti sungbatyo? Daytanto aya ti maikeddeng babaen laeng iti personal a pagay-ayatan? Ti aya makaikeddeng a banag isunto ti pammagbaga dagidiay mangtartarigagay a makaragpatkayo iti natalged a saad iti sekular a lubong? Wenno no anianto ti aramidenyo iti biagyo ti maikeddeng babaen kadagiti nangatngato pay a konsiderasion? Ti napaltiingan a manangipalagip ti nagkuna: “Ket isu natay gapu kadagiti isuamin tapno dagiti agbiag saanda nga agbiagen a maipaay kadakuada, no di maipaay iti daydi natay gapu kadakuada ken nagungar gapu kadakuada.” (2 Corinto 5:15) Wen, anian a nagsayaat no ti pamay-an a pangus-usarantayo kadagiti biagtayo ket isarmingna ti panagyaman iti naaramidan kadatayo ni Jesu-Kristo ken ti nainlangitan nga Amana!

Dagiti Modelo ti Popular nga Akem

4. Asino dagiti popular unay a paguadan itatta?

⁴ Kaskasdi, asino dagiti popular unay a tattao itatta, a dagidiay kaaduanna isu ti paguadan dagiti agtutubo? Saan kadi a ti nabaknang ken nalatak iti lubong, agpapan pay aniaman dagiti moral a pagalagadanda? No kumitatayo kadagiti siled dagiti adu nga agtutubo, makin-retrato ti makitayo a nakabitin kadagiti didingda? Masansan a dayta ket dagidiay managtokar, dagiti artista iti pelikula, ken dagiti atleta. Gagangayen nga ar-arapaapen dagiti agtutubo a dumteng ti aldaw a maragpatda dagiti umas-asping a nainlubongan a panagballigi wenno nalabit makaasawada iti maysa nga addaan iti pisikal a galad dagitoy a tattao. Dakayo met ngay? Aniat’ kayatyo manipud iti biag?

5, 6. (a) Apay a maikuna a ti nainlubongan a panagballigi ti napaay a mangiyeg iti pudno a pannakapnek? (b) Ania ti gubuayan ti pudpudno a pannakapnek?

⁵ No maragpatyo ti nainlubongan a balligi dagiti daydayawenyo a natatan-ok a tattao, pudno aya a naragsak ken mapnekkayto? Maysa kadagiti naballigi unay nga artista a babai iti Hollywood ti nagkuna: “Naramanak metten ti kinabaknang ken amin dagiti material a bambanag. Awan aniaman a kaipapananna. Adda maysa a sikiatrista a kakkakuyog iti tunggal swimming pool ditoy, malaksid pay kadagiti diborsio ken annak a kagurgurada dagiti dadakkelda.”​—Eclesiastes 5:10; 1 Timoteo 6:10.

⁶ Ti nakalatlatak nga atleta nga estudiante, ti 1981 a nangabak iti dibision dagiti babbai iti mayor a 10-kilometro a lumba idiay Nueva York, ti nagbalin a mariribukan unay ket rinantana ti agbekkel. “Nagadu a kinapudno maipapan iti biag ti naammuak kadagiti napalabas a sumagmamano a bulbulan,” insuratna kalpasanna. “Maysa a ta ti pudno a pannakapnek ket saan a maragpat kadagiti pamay-an a pagregreggetan dagiti adu a tattao a maipaay iti kinaperpekto ken raragpaten. Para kaniak ti pannakapnek ket saan nga immay manipud iti panagbalin nga straight-A nga estudiante, kas maysa a mannakilumba a kampeon ti estado wenno ti panagikut iti maysa a makaay-ayo a bagi.” Wen, masapul nga ammuen dagiti tattao a ti pudno a pannakapnek umay laeng babaen ti kaadda ti personal a pannakirelasion iti Dios, nga isu laeng ti makaipaay ti pudpudno a talna ken ragsak.​—Salmo 23:1, 6; 16:11.

7. Iti panangragpat ti pudpudno a pannakapnek, kasano ti kapateg ti edukasion ti kolehio ken ti nainlubongan a panagballigi?

⁷ Ngarud, nalawag, a dikay rebbeng a tuladen dagidiay pagregreggetanda laeng a maragpat ti kinaprominente ken kinabaknang. Uray dagiti nainlubongan a mannurat makitkitada ti pannakapaay dagiti nainlubongan a balligi a mangiyeg ti pudpudno a pannakapnek. Ni kolumnista a Bill Reel ti nagsurat: “Agraduarka manipud kolehio nga addaan ar-arapaap a maipaay iti masanguanan. Nakalkaldaang, kaaduan kadagiti ar-arapaapenyo ket agbalindanto a dapo. Diak kayat a dadaelen ti nakemyo, ngem nasaysayaat laengen a mangngeganyo ti kinapudno: No magun-odanyon dagiti sanikua nga ag-agumanyo, no magun-odanyo ida, ken no maragpatyon dagiti balligi a sursurotenyo, no maragpatyo ida, saandanto a makapnek kadakayo. Imbes ketdi, kadagidiay mismo a kanito a namnamaenyo a pagragragsakanyo ti panagballigiyo, ad-adda a mariknayo ti kinakawaw ngem iti pannakatungpalyo, maladingitan imbes a maragsakan, mariribukan imbes a natalna.”​—New York Daily News, Mayo 26, 1983.

8. Aniat’ napigsa a rason nga adda iti di panangitultuloy iti nainlubongan a karera?

⁸ Ngem kadatayo a naalibtak kadagiti kaipapanan dagiti sangalubongan a paspasamak iti lawag dagiti padto ti Biblia, addada pay napigpigsa a rason iti saan a panangipangpangruna ti nainlubongan a karera iti biag. (Mateo 24:3-14) Mabalin a maiyarigtay ti bagbagitayo iti maysa a tao a makakita iti maysa a pasdek nga addaan iti maysa a karatula: “Agserran Daytoy a Kompania.” Agsapultayto aya ti panggedan sadiay? Siempre saan! Ket no agtartrabahotayo iti kasta a kompania, nainsiriban no agsapultayon iti panggedan iti sabali. Bueno, ti pagilasinan ti nabataden iti sadinoman kadagiti institusion daytoy a lubong, “Agserran​—Panungpalan Asidegen!” Wen, “Ti lubong aglabas,” ipasigurado ti Biblia kadatayo. (1 Juan 2:17) Gapuna, nainsiriban, ditay kayat a tuladen kas paguadan dagidiay naigamer unay iti dayta.

Ania a Pammagbaga ti Suroten

9. Ania a nainlubongan a pammagbaga ti mabalin nga ipaay dagidiay kasla tartarigagayanda ti kasayaatan para kadakayo?

⁹ Ti Biagyo ket nasukog saan laeng a babaen kadagidiay pagraraemanyo no di ket masansan babaen met kadagiti kakabagian ken gagayyemyo a, kas ti panagkunada, ‘tarigagayanda ti kasayaatan para kadakayo.’ ‘Kasapulan a manggedkayo maipaay iti pagbiag,’ mabalin a kunaenda. Gapuna mabalin a bagbagaandakayo a manggun-od iti edukasion iti kolehio wenno unibersidad tapno maisagana ti bagiyo a maipaay kadagiti nasayaat-pagsuelduanna a propesion. ‘Ti mannurat ti Biblia a ni Lucas ket maysa a mangngagas,’ mabalin a kunada, ‘ket ni apostol Pablo ti nasursuruan babaen ti mannursuro ti Linteg a ni Gamaliel.’ (Colosas 4:14; Aramid 5:34; 22:3) Kaskasdi, analisarenyo a naimbag ti kasta a pammagbaga.

10. Ania a pammagbaga ti impaay da Lucas ken Pablo, ket aniat’ maikuna maipapan kadagiti ar-aramidda sakbay ti Kinakristiano?

¹⁰ Ni mangngagas a Lucas nikaanoman dina pinarparegta dagiti Kristiano a mangsurot iti dati a pagulidanan a karerana babaen ti panagbalin a maysa a doktor; imbes ketdi intag-ay ni Lucas ti biag ni Jesus ken dagiti apostolna a pagtuladan. Nalawag a ni Lucas nagbalin a mangngagas sakbay a naammuanna ti maipapan ken Kristo ngem kalpasanna impangpangrunana ti Nakristianuan a ministerio iti biagna. Ti kasasaad ket umas-asping ken ni Pablo. Imbes nga imparegtana kadagiti dadduma a tuladenda a kas iti panangtuladna ken ni Gamaliel, nagsurat ni Pablo: “Tuladendak koma, a kas met iti panangtuladko ken Kristo.” Kasta unay ti panangipateg ni Pablo ti pannakaammo ken Kristo a kunana a babaen iti panamagdilig imbilangna dagiti dati a sursurotenna “kas adu a rugit.”​—1 Corinto 11:1; Filipos 3:8.

11. (a) Aniat’ imbaga ni Pedro ken ni Jesus ken apay? (b) Kasanot’ isusungbat ni Jesus?

¹¹ Laglagipenyo, ti rikna wenno opinion ti mabalin a mangpataud kadagidiay agayat kadakayo a mangted iti nakapuy a patigmaan. Kas pangarigan, idi ni Jesus nagsao maipapan iti agur-uray kenkuana bayat ti ministeriona idiay Jerusalem, simmungbat ni apostol Pedro: “Apo, kaasiam ta bagim; uray kaanoman saan koma a maaramid kenka daytoy.” Ni Pedro inayatna ni Jesus ket dina kayat nga isu ti agsagaba. Kaskasdi tinubngar ni Jesus ni Pedro agsipud ta ammona a ti panangtungpal iti pagayatan ti Dios agpadpada a ramanenna ti panagsagaba ken ti pannakapapatay babaen kadagiti bumusbusor.​—Mateo 16:21-23.

12. Ania a pammagbaga ti inted dagiti naimbag-kapampanunotanna a tattao kadagiti agtutubo, ken apay?

¹² Umas-asping iti dayta, dadduma kadagiti nagannak wenno gagayyem ti mabalin a mangupay kadakayo manipud iti panagsakripisio a kurso. Gapu iti di umiso a panagrikna wenno opinion, mabalin nga agalikakada a mangparegta kadakayo a mangala iti maysa a pakaidestinuan iti amin-tiempo a payunir a panagministro, agserbi kas maysa a misionero, wenno agboluntario iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova. Mabalin a kunaenda: ‘Apay a dika pay la mangasawa ket agpamilia a di adayu kadakami?’ Wenno, ‘Ammom, ti trabaho idiay Bethel ket narigat. Siguro nasaysayaat laengen nga agtalinaedka a kaduami.’ Iti sabali a pannao, kas panagkuna ni Pedro, “Kaasiam ta bagim.”

13. (a) Ania a nabalbaliwan a panangmatmat ti inyebkas ni Pedro? (b) Aniat’ ramanen ti panagbalin a pudno a Kristiano?

¹³ Uray dagiti ad-adipen ni Jehova no maminsan kasapulan a balbaliwanda ti panagpampanunotda. Kasapulan nga aramiden ni Pedro dayta, ket babaen iti nabalbaliwan a panangmatmat, insuratna: “Ta kinapudnona, maipaay iti daytoy naawiskayo, ta ni Kristo nagsagaba met gapu kadakayo, a nangibati kadakayo iti ulidan tapno surotenyo dagiti addangna.” (1 Pedro 2:21) Ti panagbiag kas maysa a pudno a Kristiano ramanenna ti panagsakripisio, wen, uray pay ti panagsagaba. Saan a nalaka a kurso dayta, ngem daytat’ maysa a nakaawagantayo kas maysa a Kristiano. Ti panangawat iti dayta ramanenna ti ‘saanen a panagbaig a maipaay iti bagbagitayo, no di maipaay iti daydi natay ken nagungar gapu kadatayo.’ (2 Corinto 5:15) Ti agtultuloy a panangmatmat kadagiti naimbag a paguadan ti mangtulong kadatayo a mangusar iti biagtayo iti daytoy managsakripisio a pamay-an.

Dagiti Paguadan nga Itultuloy a Matmatan

14. Ania nga ulidan ti impaay ni Jesus?

¹⁴ Ti paguadan a kasapulan nangnangruna a matmatanyo isu daydiay ipaay ni Jesus. Kas perpekto a tao, isu koma ti nagbalin a naindaklan nga atleta, tumutokar, mangngagas, wenno abogado a naammuan pay laeng ti lubong. Ngem ti atensionna ti naisentro iti panangay-ayo iti nainlangitan nga Amana, uray idi maysa nga agtutubo pay laeng ni Jesus. (Lucas 2:42-49) Iti kamaudianan kinunana: “Masapul met nga ipakaammok ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios, ta daytoy ti panggep a nakaibaonak.” (Lucas 4:43) Idi napan a kalgaw maysa a surat iti magasin ti iglesia a Ministry ti nangilawlawag: “Ti Manangisalakantayo kaay-ayona ti umadayu manipud kadagiti umariwekwek, ket kalpasanna isu ti nagbalaybalay​—agsapsapul ti kararua. Ti maymaysa-kararua nga agdengngeg kenkuana isu ti pagragsakanna. Kalpasanna mabalinna nga ilawlawag a naan-anay ti kinapudno​—ti ayat ti Dios.”​—Lucas 10:1-16.

15. (a) Apay a ti panangaskasaba iti binalaybalay maysa a karit? (b) Aniat’ mangipakpakita a ti ministerio a panagbalaybalay dagiti agtutubo ket epektibo?

¹⁵ Ipapanyon, saan a nalaka ti panangaskasaba iti binalaybalay. Sapulen dayta ti nagaget a panagad-adal tapno matarusan ti naimbag a damag ti Pagarian ken adu a trabaho a mangisagana kadagiti nabagas a presentasion. Kasta met, kasapulan daytoy a serbisio ti tured, yantangay kaaduan kadagiti bumalay ket saanda nga interesado, ken dadduma ket nauyongda pay. Kaskasdi, ti ministerioyo a panagbalaybalay dakayo nga agtutubo ket addaan ti nakaskasdaaw nga epekto, kas ipakita ti magasin ti paruko nga Italiano a La Voce. Kuna ti mannurat: “No siak a maysa, kayatko dagiti Saksi ni Jehova,” nga, inlawlawagna, “umay ken sumarungkar kadakayo kadagiti pagtaenganyo.” Inkomentona: “Dagidiay am-ammok ket nakasaysayaat ti kababalinda, nanumot’ panagsasaoda; napipintasda met a tattao ken kaaduanna agtutuboda. Ti kinapintas ken kinaagtutubo ti, no maiparangarangda, ket makaallukoyda unay.”

16. (a) Iti ania nga aramid a maikari a makomendaran dagiti agtutubo? (b) Kasano a ti organisasion dagiti Saksi ni Jehova maidilig kadagiti iglesia iti panangaramidda iti kapapatgan a trabaho ditoy daga?

¹⁶ Pudno unay, dakayo nga agtutubo a mangaw-awat ken Kristo kas pagtuladanyo ti rebbeng a makomendaran! Nasurok ngem 12,000 nga agtutubo, nga agtawen 25 ken nababbaba pay, ti adda iti trabaho a panagpayunir idiay Estados Unidos, ket pinulpullo a ribo pay dagiti agpaypayunir iti dadduma a luglugar. (Salmo 110:3) Namnamaenyo nga awanen ti sabali a trabaho a maaramidanyo a napatpateg pay! Uray ti mannurat iti magasin ti simbaan a naadaw iti ngato ti nagkuna: “Kuna ti Dios a ti kaskenan unay a trabaho isu ti panagsarungkar iti binalaybalay​—panagsapsapul ti kararua,” kaskasdi intuloyna, “Aniat’ maikunayo maipapan iti daytoy? Kasano kaadu a panagsarungkar ti ar-aramidenyo ken ar-aramidek? Diak pay nakakitkita ti pannakadakamat daytoy a kita ti trabaho iti MINISTERIO.” Saantayo aya nga agyaman a naitimpuyogda iti maysa nga organisasion a mangipagpaganetget iti pannakasapul ti panangtulad iti ulidan ni Jesus iti panangasaba?

17. Aniat’ naaramidan ni Timoteo uray pay no maysa laeng a tin-edyer, ket aniat’ mangipakita a kasta ti kinaubingna iti dayta a tiempo?

¹⁷ Yantangay ti aramidenyo iti biagyo iti kadakkelanna ket maimpluensiaan dagidiay adda a pagraraemanyo, patanorenyo met ti panagraemyo iti modelo wenno pagtuladan nga impaay ni agtutubo a Timoteo. Naiyanak di nagbayag sakbay ti ipapatay ni Jesus, ni Timoteo kas maysa nga agtutubo pinanawanna ti pamiliana ket kimmuyog ken ni apostol Pablo iti maikadua a panagdaliasatna kas misionero. Sumagmamano a bulan iti kamaudiananna maysa a panagderraaw ti nangpilit ken ni Pablo ken Silas nga agtalaw manipud Tesalonica, ngem saan a sakbay a nakapagaramidda iti sumagmamano nga adalan. (Aramid 16:1-3; 17:1-10, 13-15) Di nagbayag kalpasanna ni Pablo imbaonna ni Timoteo iti dayta napeggad a teritorio tapno liwliwaen dagidiay nga adalan kadagiti pakasusuotanda. (1 Tesalonica 3:1-3) Mabalbalin a ni Timoteo ket adda idin kadagiti maudi a tawtawen ti kinatin-edyerna, agsipud ta agarup 12 ingganat’ 14 años iti kamaudiananna kaskasdi a ni Pablo ti agsasao maipapan iti “kinaagtutubona.” (1 Timoteo 4:12) Dikay aya pagraeman ti maysa a natured, managsakripisio nga agtutubo a kas iti dayta?

18. Apay a ni Pablo ket imbaonna ni Timoteo kadagiti taga Corinto?

¹⁸ Lima a tawen kalpasan ti pannakaituding ni Timoteo a mangpabileg kadagiti kakabsat idiay Tesalonica, nagsurat ni Pablo kadagiti taga Corinto manipud Efeso: “Tuladendak koma. Ta gapu itoy imbaonko kadakayo ni Timoteo, . . . isu a mangipalagipto kadakayo kadagiti daldalanko ken Kristo Jesus, a kas isurok met kadagiti isuamin a disso.” (1 Corinto 4:16, 17) Ni agtutubo a Timoteo, a nakipagtrabahon ti lima a tawen a kadua ni Pablo, pagaammona unay dagiti pamay-an ti pannursuro ni Pablo. Ammona no kasano ti panangiparang ni Pablo ti mensahe kadagiti taga Efeso, agraman no kasano ti panangisurona kadakuada iti “publiko ken iti balaybalay.” (Aramid 20:20, 21) Gaput’ pannakasanayna a naimbag iti kasta a pamay-an ti panangaskasaba, anian a nagsayaat a tulong ni Timoteo kadagiti kongregasion!

19. Aniat’ kinuna ni Pablo maipapan ken ni Timoteo nasurok a sangapulo a tawenen kalpasan ti panangrugida a nagserbi a dua?

¹⁹ Ti sabali pay a lima wenno innem a tawen ti naglabas, ket ni Pablo ti adda iti pagbaludan idiay Roma. Ni Timoteo, nga isu a mismo ti nabiit pay a nawayawayaan manipud pagbaludan, ti kaduana. (Hebreo 13:23) Panunotenyo laengen ti eksena: Mabalin nga us-usarenna ni Timoteo kas ti sekretariona, mangidikdiktar ni Pablo iti maysa a surat kadagiti taga Filipos. Agsasao a siinayad, kuna ni Pablo: “Ngem inanamaek ken Apo Jesus nga ibaonko kadakayo iti mabiit ni Timoteo . . . Ta awan kaniak ti sabali a kanaknakemna a mangisakit a siaanep iti kasasaadyo . . . Ngem ammoyo ti pannakapadasna, a kas iti anak ken amana kasta ti pannakipagserbina kaniak a maipaay iti pannakaisaknap ti naimbag a damag.”​—Filipos 1:1; 2:19-22.

20. Aniat’ namagbalin ken ni Timoteo a makaay-ayo a pagulidanan kadagiti agtutubo?

²⁰ Pudno unay, ni agtutubo a Timoteo ket maysa a makaay-ayo nga ulidan! Isut’ maysa a mapagtalkan, matalek a kakkakuyog ni Pablo, a nakipagtalinaed kenkuana iti isuamin a rigrigat, a nangsuportar kenkuana iti trabaho a panangasaba, ken situtulok nga agserbi iti sadinoman a pakaibaonanna. Insakripisiona ti makunkuna a normal a panagbiag idiay pagtaenganna, kaskasdi anian a pannakapnek ken kinakontento ti inyeg ti serbisio ti Dios kenkuana iti panagbiagna! Pudno unay a ni Timoteo ket ‘saanen nga agbibiag a maipaay iti bagina met laeng, no di ket agpaay ken Kristo a natay gapu kenkuana.’ (2 Corinto 5:15) Matignaykayo aya a mangtulad iti ulidanna?

Agbiag a Maipaay iti Baro a Lubong ti Dios

21. Apay a maikunatayo a ni Timoteo ket naespirituan ti panagpampanunotna?

²¹ Ni Timoteo, kaiyariganna, ket agbibiag a maipaay iti baro a lubong ti Dios. Ket saan nga agpampanunot laeng a maipaay iti daytoy a biag no di ket us-usarenna ti biagna a mangpataud kadagiti napaut a gunggona. (Mateo 6:19-21) Yantangay ti ama ni Timoteo ket maysa a Griego ken kaawatan maysa a di manamati, nalabit indagadagna ken ni Timoteo ti panangitultuloy iti nangato nga edukasion ken ti maysa a nainlubongan a karera. Ngem, kas bunga iti nadiosan a pannursuro manipud ken inana ken ni lelangna, ti biag ni Timoteo ti interesado laeng iti kongregasion Kristiano. Sinurotna dagiti naespirituan nga intereses, nalawag nagtalinaed nga awan asawana iti sumagmamano a tiempo, ket nagbalin a kualipikado nga agserbi a kadua ni apostol Pablo.​—2 Timoteo 1:5.

22. Kasano nga intampok ti School broshur para kadagiti agtutubo ita ti kurso ti panagbiag nga umas-asping ken ni Timoteo?

²² Dakayo met ngay? Usarenyo met laeng aya ti kinaagtutuboyo a kas ken ni Timoteo? Ti broshur nga School and Jehovah’s Witnesses ti mangtuktukoy iti kasta a kurso ti panagbiag idi nga inlawlawagna ti maipapan kadagiti agtutubo a Saksi: “Ti kangrunaan a kalatda iti biag ket isut’ panagserbi a siepektibo kas dagiti ministro ti Dios, ket apresiarenda ti panageskuela kas maysa a katulongan nga agpaay iti dayta a panggep. Gapuna kaaduan a pilienda dagiti kurso a nausar a mangsuportar kadakuada iti moderno a lubong. Gapuna, adu kadakuada ti mangala kadagiti kurso a vocational wenno mapan agadal iti vocational a pagadalan. Inton agturposdan iti panagadal tarigagayanda ti makagun-od iti trabaho a mamalubos iti panangipamaysada iti kangrunaan a trabahoda, ti Nakristianuan a ministerio.”

23. Apay a di narigat para kadagiti Kristiano nga agtutubo a sungbatan ti saludsod nga, Aniat’ aramidek iti biagko?

²³ Kadakayo a pudpudno a mangapresiar iti naaramidan ni Jehova a Dios ken ti Anakna kadakayo, saan a narigat a sungbatan ti saludsod nga, Aniat’ aramidek iti biagko? Imbes nga agbiag a maipaay iti bagiyo ken ti personal a ragragsakyo, aramatenyonto ti biagyo a mangaramid iti pagayatan ti Dios. Agbiagkayto, kas ken ni Timoteo, kas naespirituan a tao.

Salsaludsod a Pagrepaso

◻ Apay a dagiti pudno a Kristiano dida rebbeng nga ipangpangruna ti nainlubongan a karkarera iti biagda?

◻ Ania a biddut a pammagbaga ti inted dagiti dadduma, kaskasdi aniat’ maadaltayo manipud sungbat ni Jesus ken ni Pedro?

◻ Kadagiti ania a pamay-an a da Jesus ken ni Timoteo nangtedda iti nagsayaat a paguadan nga agpaay kadagiti agtutubo?

◻ Aniat’ ramanenna ti panagbalin a naespirituan ti panagpampanunotna?

Agtutubo​—Narang-aykayo Aya iti Naespirituan?

“Gagetam dagitoy a bambanag; isuda ti pampanunotem, tapno ti irarang-aymo maiparangarang koma kadagiti isuamin.”​—1 TIMOTEO 4:15.

1, 2. Aniat’ kaipapananna, ken dina kaipapanan, ti panagbalin a narang-ay iti naespirituan?

ANIAT’ kaipapananna ti panagbalin a narang-ay iti naespirituan? Kaipapanan dayta ti panagbalin a kas ken ni agtutubo a Jesus ken ni Timoteo, a nangipangpangruna kadagiti naespirituan nga intereses iti biagda. No narang-aykayo iti naespirituan, ammoyo no ania ti aramidenyonto iti biagyo. Saanyonto nga ikunkuna: ‘Rugiakto ti agpanunot a sisiserioso maipapan iti panagserbi ken ni Jehova inton natataenganakon.’ Saan, agserbikayo kenkuana itan!

² Iti kasumbangirna, ti panagbalin a narang-ay iti naespirituan dina kaipapanan ti panagbalin a kas monghe, a mangipaspasindayag a kasla narelihiusuan, wenno agbalin pay a bookworm; wenno kanayon nga agbasbasa iti libro. Ket dina met kayat a sawen ti panagbalin a nakaladladingit, nakasansanto, ken di pulos makipagragragsak. (Juan 2:1-10) Ni Jehova ket maysa a naragsak a Dios, ket kayatna a naragsak met dagiti naindagaan nga annakna. Gapuna ti natimbeng a pannakiraman iti ay-ayam ken dadduma pay a paglinglingayan ti addaan anamong ti Dios.​—1 Timoteo 1:11; 4:8.

Ti Bautismo Maysa a Pammaneknek

3. Kaano ti mabalin a pannakabautisar ni Timoteo?

³ Ti panagsagana a maipaay iti ken pannakabautisar ket pammaneknek a ti maysa nga agtutubo ket narang-ay iti naespirituan. No, kas naisingasing, ni Timoteo ket maysa pay laeng a tin-edyer idi nagbalin a kakkakuyog ni apostol Pablo kas misionero, nalabit nabautisaran ni Timoteo idi agtengnga wenno nasapa pay iti kinatin-edyerna. Isut’ nasursuruan iti Kasuratan manipud kinamaladagana, ket apaman a nakabalanen iti nawadwad a pannakaammo ken panangipateg, isut’ di nagalikaka a nabautisaran.​—2 Timoteo 3:15.

4. Ania a saludsod ti naiyimtuod ken ni Felipe, ngem nupay ti agsalsaludsod ket kaam-ammona maipapan ken Kristo, apay nga impaay ni Felipe ti dawatna?

⁴ Dakayo met ngay a tin-edyer a nasursuruanen iti Kasuratan? Nausigyon aya ti saludsod nga: “Ania ti makapawil kaniak a mabautisaran?” Idi umuna a siglo, daytat’ insaludsod ti maysa a lalaki a nalaingen iti Kasuratan ngem kaad-adalna pay laeng ti katatao ni Kristo. Pudno, ti lalaki ket saanna pay nga ammo amin nga adda a maammuan maipapan kadagiti pangpanggep ti Dios, ngem natignay a buyogen ti napasnek a panangipateg iti adda a naammuannan! Gapuna, awan nainkalintegan a rason ni adalan a Felipe a di mangbautisar kenkuana.​—Aramid 8:26-39.

5. Ania ti kasapulan kadakayo tapno mabautisaran?

⁵ Aniat’ makapawil kadakayo a mabautisaran? Tapno makakualipikar, siempre, masapul a maawatanyo ti adda a nairaman. Masapul a pudpudno a tarigagayanyo ti agserbi ken ni Jehova agsipud ta isu ti inayatyo. Kasapulan met a mangaramidkayo iti personal a dedikasion kenkuana babaen iti kararag. Mainayon pay, masapul a salimetmetanyo dagiti moral a pagalagadan ti Dios ken addaankay iti supisiente a kapadasan iti panangiraman iti pammatiyo kadagiti sabsabali. Ket inton makakualipikarkayon, nasken a sunotanyo dayta ket agpabautisar.​—Mateo 28:19, 20; Aramid 2:38.

6. Aniat’ mabalin a pakaiyaspingan ti bautismo, ket aniat’ masapul a sumaruno iti dayta?

⁶ Nupay ti panagpabautisar ket pammaneknek a narang-aykayo iti naespirituan, laglagipenyo a ti bautismo ket isu pay laeng ti pangrugian nga addang. Babaen iti panangaramid iti dedikasion ken ni Jehova, nagbalinkayon a ganggannaet iti daytoy daan a lubong nga iturturayan ni Satanas. Gapuna ti dedikasion ket mabalin a maiyasping iti panagaplikar a maipaay iti biag nga agnanayon idiay baro a sistema ti Dios, ket ti pormal a seremonia ti bautismo, kayariganna, ti demostrasion iti imatang dagiti amin a makasaksi a mangpatalged iti daytoy a banag. (Juan 12:31; Hebreo 11:13) Kalpasanna masapul nga agbiagkayo a simamatalek iti dedikasionyo tapno awatenyonto ti sagut ti Dios a biag nga agnanayon.​—Roma 6:23.

Mapaneknekan Babaen ti Kababalin

7. Kasano a ti kababalinyo kadagiti bambanag iti lubong mainaig iti naespirituan a panagrang-ayyo?

⁷ Ti panagbalinyo a narang-ay iti naespirituan wenno saan ket paneknekan met ti kababalinyo kadagiti bambanag iti lubong. Ania a bambanag? Ramanen dayta ti di mamedmedmedan nga estilo ti panagbiag, panagdroga, seksual a wayawaya, imoral a pelikula, dagiti naalas a musika wenno toktokar, naalas a panagsasao, naderrep a panagsalsala, kinatangsit gapu iti rasa ken nasionalidad, ken dadduma pay. (1 Juan 2:16; Efeso 5:3-5) Dagiti agtutubo, nangnangruna, ti kasapulan nga agannad. Laglagipenyo, ti panagtigtignayyo maipapan kadagita a bambanag ipanayagna ti kasasaad ti naespirituan a salun-atyo.​—Proverbio 20:11.

8. Apay a dadduma kadagiti agtutubo agalikakada a mabautisaran?

⁸ Sigsiguraduen ni Satanas a ti moral a pamay-an ti lubong ti agparang a makaallukoy. Kinapudnona, kuna ti maysa a 15-años: “Ti ad-adda a pannakakitkitami ti sekso ken droga iti TV, ad-adda met a dayta ti kasla agbalbalinen a normal iti kagimongan.” Dagiti agtutubo a di makibibiang kadagiti ar-aramid ti lubong maiparikna kadakuada a kasla karkarnada unay ken kasla maikapkapisda iti ragragsak. Kasta aya ti panagrikriknayo? Dadduma a naitimpuyog iti kongregasion kasta ti panagriknada, ket saanda a makapagdesision. No mapagsaludsodanda maipapan iti panagpabautisarda, kuna ti maysa nga agtutubo: ‘Diak pay kayat ita agsipud ta mabalin a makaaramidakto iti maysa a banag a pakailaksidak.’ Kaskasdi saanyo a mabalin ti agpangpangngadua wenno agalla-alla iti dua a kapanunotan. Naminsan kinuna ti mammadto ti Dios: “No ni Jehova isu ti pudno a Dios, sumurotkayo kenkuana; ngem no ni Baal, sumurotkayo kenkuana.”​—1 Ar-ari 18:21.

9. Ania a salaknib ti magun-odan babaen iti panagbalin a narang-ay iti naespirituan?

⁹ Wen, babaen ti panangliklikyo kadagiti imoral nga ar-aramid ti lubong, ti laeng pakaikapkapisanyo ket isu ti adu a riribuk. “Ti nakaro a rikna iti bigla a panagbalbaliw ken panagbabawi iti panagbibiag ti nanglapunos kaniak,” inkumpesar ti maysa a babai. “Pinagbalinko a nakababbaba ken kinusitak ti bagik ken ti ubing nga insikogko.” Wen, ti kasla nakarangranga ken kinaraniag ti lubong ti Diablo ket maysa laeng nga ar-arapaap, maysa nga allilaw. Awan aniaman a napateg nga itdenna. Ti panangsurot kadagiti ar-aramid ti lubong ti mangiturong iti maysa kadagiti panagsikog iti ruar ti kasamiento, nawarawara a pagtaengan, maiyallatiw iti sekso a saksakit, ken dagiti aglablabes a pannakaup-upay ken sensennaay. Gapuna dumngegkayo iti balakad, agbalinkayo a narang-ay iti naespirituan. “Umadayukayo iti dakes ket agaramid iti naimbag.”​—1 Pedro 3:11.

10. Ania a pammagbaga ken makin-ulidan ti ipangag dagiti narang-ay iti naespirituan nga agtutubo?

¹⁰ Ti narang-ay iti naespirituan nga agtutubo ket ipangagna ti pammagbaga ni apostol Pablo: “Ngem iti kinadakes kas kay la koma ubbing; ngem iti panagis-isip kas kay koma tao a nataenganen.” (1 Corinto 14:20) Pudno nga inyaplikar ni agtutubo a Timoteo daytoy a balakad. Isu aya ti mapampanunotyo a mangsapsapul ti pannakikadkadua kadagiti nalulok, nainlubongan nga agtutubo idi kaaldawanna? Nikaanoman! Dagiti kadkaduana ket isu dagiti padana nga ad-adipen ti Dios. (Proverbio 13:20) Tuladenyo ti ulidanna. No dandanikayo makiraman iti aniaman a mapagduaduaan nga aramid, saludsodanyo ti bagiyo: Aramidento aya daytoy ni Timoteo wenno ni Jesus?

Pampaneknekan ti Panagad-adal ti Biblia

11. Ania a sirmata ti agkurang kadagiti agtutubo iti lubong, ket kasano a magun-odan ken mataginayon dayta?

¹¹ Maysa nga artikulo manipud Italia a naipablaak iti World Press Review ti nagkuna: “Ti di umiso a kapampanunotan ken awan pangnamnamaan dagiti agtutubo ti dumakdakkel iti tunggal aldaw, ket awan asinoman a makaitukon kadakuada iti makaparegta a masanguanan.” Ti nabulsekan a matmata dagidiay adda iti lubong ni Satanas ket awan panangsirmatada iti baro a lubong nga inkari ti Dios ken ti nadayag a masanguanan nga agur-uray kadagidiay makakualipikar iti biag sadiay. (2 Corinto 4:4; Proverbio 29:18; 2 Pedro 3:13) Ngem dagiti narang-ay iti naespirituan nga agtutubo addaanda iti kasta a sirmata a masalsalimetmetan a naraniag ken nalawag babaen iti regular a panagad-adal ti Biblia.

12. (a) Kasano ti masapul nga intay panangammo iti Dios? (b) Apay a daytoy a pannakaammo maikari iti panagregget?

¹² Ti aya baro a lubong ti Dios ket pudpudno kadakayo? Mabalin a kasta, ngem ti pananggun-od iti dayta sapulenna ti pudpudno a panagregget iti biangyo. Masapul ti panangpatanoryo ti naan-anay a ganas a maipaay iti pannakaawat iti Biblia tapno “isu birukem a kas pirak, ken tuntunem a kas nalmeng a gamgameng.” (Proverbio 2:1-6) Aniat’ mamagtultuloy iti maysa nga agsapsapul ti gameng nga agbirbiruk ken agkalkali, no maminsan iti adu a tawtawen? Isut’ nakabarbara ti tarigagayna kadagiti kinabaknang nga iyegto ti gameng kenkuana. Kaskasdi ti pannakaammo nasudsudi ngem ti material a gameng. “Daytoy kaipapananna ti biag nga agnanayon,” kuna ni Jesus, “ti pananggun-odda ti pannakaammo kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken daydiay nga imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) No pudpudno a patienyo ti kinuna ni Jesus sadiay, ti panagadal ti Biblia ket agbalin a maysa a paggagaran nga aramid a manggunggona kadakayo iti nasudsudi pay ngem ti di magatadan a batbato.​—Proverbio 3:13-18.

13. Ania dagiti singasing a maipaay iti panagadal ti rebbeng a suroten dagiti narang-ay iti naespirituan nga agtutubo?

¹³ Makitayonto a ti ad-adda a panagad-adalyo, ad-adda met ti panagtarigagayyo a maipaay iti naespirituan a taraon. Adalenyo dagiti naimbag a pamay-an ti nasayaat a panagadal. Saanyo laeng nga ugedan dagiti sungbat, no di ket kitaenyo dagiti naisitar a teksto ti Biblia, ket kalpasanna surotenyo dagiti mainaig a teksto babaen kadagiti cross-references idiay Biblia. Mabalinyo pay met ti agaramid kadagiti kanayonan a panagsirarak babaen ti panagusar kadagiti indese, kas ti Watch Tower Publications Index 1930-1985. Usigenyo no kasanot’ panagaplikar ti material ken no kasano a mausarto dayta. Isarsaritayo kadagiti dadduma maipapan kadagiti adda a maad-adalyo. Daytoy ti ad-adda a mangipasagepsep kadagiti punto iti isipyo ket agserbi a mangparegta kadagiti dadduma nga agaramid met iti panagsirarak. Babaen ti pudpudno a panangipasnekyo, ipangpangagyonto ti balakad a naited ken agtutubo a Timoteo: “Pampanunotem dagitoy a bambanag; isuda ti kanayon a pampanunotem, tapno ti irarang-aymo maiparangarang koma kadagiti isuamin.”​—1 Timoteo 4:15; 2 Timoteo 2:15.

Maipakita kadagiti Gimong ken Serbisio

14. Ania dagiti tulong a mamagbalin kadagiti Nakristianuan a panaggigimong a dakkel a ragsak, ket kadagiti ania a pamay-an a maparegta dagiti dadduma bayat a makigimgimongda?

¹⁴ No tagtagiragsakenyo ti panagadal ti Biblia ken makapagsaganakayo a naimbag, dagiti Nakristianuan a panaggigimong agbalinda a dakkel a ragsak. (Salmo 122:1; Hebreo 2:12) Iti kasta segseggaanyonto pay nga ad-adda dagiti paset a pakiramanan dagiti agdengdengngeg ken ti panangited kadagiti palpalawag iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro. Ngem no makigimgimong, adda pay dagiti dadduma a pamay-an a panangitungpal iti pannursuro nga ‘agpipinnanunottayo’ ken “agpipinnaregtatayo iti ayat ken naimbag nga ar-aramid.” (Hebreo 10:24, 25) Kas pangarigan, pagregreggetanyo aya ti makisasao kadagiti dadduma? Ti nainggayyeman a, “Komusta, maragsakanak a makakita kadakayo!” wenno ti napasnek a panagimtuod, “Komusta ti riknayo?” ti mabalin a makaparegta, nangnangruna no dayta ket aggapu manipud kadagiti agtutubo.

15. Kasano a maipaayyo dagiti bagbagiyo nga agaramid kadagiti kasapulan a serbisio, ket apay a naimbag a salimetmetan iti isip ti ulidan ni Jesu-Kristo?

¹⁵ Adu a trabaho ti ramanen ti panangpaandar ti maysa a kongregasion. Mabalinyo aya ti makiraman? Mabalin, a ni agtutubo a Timoteo adu dagiti makatulong a serbisio nga impaayna ken ni Pablo​—ti pannakaibabaonna, pananggun-od kadagiti abasto, panagipan kadagiti mensahe, ken dadduma pay. No saanyo pay a naaramidan ti kasta, apay a dikay ipakaammo kadagiti panglakayen ti kinatulokyo a tumulong. Nalabit a maikalikagum ti panangiyawatyo kadagiti maituding a paspaset iti gimong, panagdalus iti paggigimongan, wenno mangaramid kadagiti dadduma pay a kasapulan iti serbisio. Laglagipenyo, ni Kristo binugguanna ti saksaka dagiti adalanna, gapuna awan ti aniaman a trabaho nga adda iti baba iti dignidad wenno kinatan-ok ti maysa a narang-ay iti naespirituan.​—Juan 13:4, 5.

16. Ania nga aramid ti binigbig ti maysa a pagiwarnakan a Katoliko a Nakristianuan a responsabilidad?

¹⁶ No matmatantay dagiti dadduma a relihion, pudno nga agyamyamantay unay iti pannakasanay nga aw-awatentay kadagiti paggigimongantayo a maipaay iti kapapatgan unay a trabaho iti panangaskasaba. Iti panagsuratna iti U.S. Catholic idi napan a Setiembre, kuna ni Kenneth Guentert: “Dimmakkelak kadagidi al-aldaw idi a maiparit kadagiti Katoliko ti panagbasa ti Biblia agsipud ta makaalada kadagiti karkarna a kapanunotan​—kas ti ipapan dagiti agpampanunot a Kristiano nga agtoktok kadagiti ruangan a mangkumberte kadagiti tattao. Kalpasanna immay ti Vatican II, ket nangrugiak nga agbasa ti Biblia. Apagpag-isu; ita kunaek a rebbeng a dagiti Kristiano mapanda agtoktok kadagiti ruangan tapno padasenda ti mangkumberte kadagiti tattao.” Innayonna pay: “Saan a gapu ta komportableak a naan-anay iti dayta nga idea, mabalin a maawatanyo; ngem no basaenyo ti Baro a Tulag, ngangngani imposible a maliklikan daytoy a pangngeddeng.”​—Mateo 10:11-13; Lucas 10:1-6; Aramid 20:20, 21.

17. Kasano nga agbalin nga ad-adda a makaparagsak ti ministerio kadakayo?

¹⁷ Wen, dagiti immuna a Kristiano ket aktiboda iti panangasaba iti binalaybalay, ket kaawatan a dagiti agtutubo a kas ken ni Timoteo ket kumuykuyogda iti ministerio a kadua dagiti natataengan. Kaskasdi, awatentayon, para kadagiti dadduma itatta, daytoy ket saan unay a makaparagsak a trabaho. Apay a saan? Ti kinalaing ket maysa a makagapu. Kas pangarigan, no nalaingkayo iti maysa nga ay-ayam wenno sport, saan aya nga ad-adda a tagiragsakenyo dayta? Kasta met laeng iti ministerio. No agbalinkayo a nalalaing iti panangusar iti Biblia ken ti panangisalaysay kadagiti topiko iti Biblia, agbalin ti ministerio a gubuayan ti ragsak, nangnangruna no adda dagiti masarakanyo a mabalinyo a pangiranudan ti makaited-biag a pannakaammo. Gapuna agbalinkayo a narang-ay iti naespirituan! Sanayenyo dagiti panangiparangyo iti panagbalaybalay. Mangalakayo iti suhestion manipud kadagiti dadduma. Umararawkayo ken Jehova a maipaay iti tulong.​—Lucas 11:13.

Babaen iti Pannakirelasion kadagiti Natataengan

18. Ania a kita ti relasion ti tinagiragsak ni Jesus ken ni Timoteo a kadua dagiti natataengan?

¹⁸ Idi isut’ maysa pay laeng nga agtutubo nga agtawen ti 12, tinagiragsak ni Jesus ti nangbusbos ti tiempo a kadua dagiti natataengan, a pakisarsaritaan dagiti naespirituan a bambanag. Naminsan dagiti dadakkelna ket “natumpunganda idiay templo, a situtugaw iti tengnga dagiti mannursuro a dumdumngeg ken agsalsaludsod kadakuada.” (Lucas 2:46) Umas-asping met dayta ken ni Timoteo. Idi a ni apostol Pablo ken dagiti kakuyogna binisitada ti Listra, kaawatan a tinagiragsak ni Timoteo ti pannakikadkadua kadakuada ket nangipaay iti napasnek nga atension iti pannursuroda. Isut’ addaan met iti pannakitunos kadagiti lokal a kakabsat a mangirekomendar un-unay kenkuana.​—Aramid 16:1-3.

19. Apay a ni Pablo pinilina ni Timoteo a nangnangruna kas kaduana iti panagdaliasat, ket kasano a nakatulong ni Timoteo?

¹⁹ Nupay situtulok ni Timoteo a nangaramid kadagiti pisikal a serbisio a maipaay kadagiti sabsabali, isu ti pinili ni Pablo a kas kakuykuyogna iti panagdaldaliasatna nangnangruna gapu iti abilidadna a tumulong kadagiti naespirituan a kasapulan dagiti tattao. Gapu iti dayta, idi ti derraaw ti nangpilit ken ni Pablo a panawan ti Tesalonica, imbaonna ni Timoteo a mangliwliwa ken mangpabileg kadagiti baro nga ad-adalan. Gapuna saan laeng a sigagagar ni Timoteo a makaadal manipud kadagiti natataengan ken tagtagiragsaken ti pannakikadkaduana kadakuada; isut’ pudpudno met a naespirituan a katulongan nga agpaay pay kadakuada.​—Aramid 17:1-10; 1 Tesalonica 3:1-3.

20. Aniat’ nainsiriban nga aramidenyo, ket ania dagiti serbisio a mabalinanyo nga ipaay kadagiti natataengan?

²⁰ Masiribkayto no tuladenyo ni Jesus ken ni Timoteo ken magagaran a magunggonaan manipud kapadasan ken pannakaammo dagiti natataengan. Birukenyo ti pannakikaduayo kadakuada ken agsaludsodkayo kadakuada. Ngem ipakitayo met ti naespirituan a kinarang-ayyo babaen ti itutulongyo kadakuada. Addada aya dagiti natataengan wenno dagiti masaksakit a mangapresiar a dakayo ti makitienda para kadakuada wenno dadduma pay a kasapulan unay a serbisio? Nalabit mabalinyo a sarungkaran ida, ibasaanyo ida, ken iranudan kadagiti kapkapadasan a tagtagiragsakenyo iti ministerio.

Ti Akem dagiti Nagannak ken Dadduma Pay

21. Kasano kapateg ti akem dagiti nagannak, ket ania ti saan unay a maipagpaganetget?

²¹ Ti naespirituan a salun-at dagiti agtutubo ket agpannuray unay iti pannursuro ken ulidan nga ipapaay dagiti dadakkelda. (Proverbio 22:6) Awan duadua a nagunggonaan ni Jesus manipud iti panangiwanwan dagiti managbuteng iti Dios a naindagaan a dadakkelna. (Lucas 2:51, 52) Ket sigurado a ni Timoteo ti saan met koma a narang-ay a naespirituan nga agtutubo no awan ti panangsanay ti inana ken ti apongna. (2 Timoteo 1:5; 3:15) Ti kinapateg ti regular a panangisursuro ti Biblia ket saan a maipagpaganetget a naimbag! Kas nagannak, ipagpaganetgetyo aya daytoy? Wenno daytat’ maliwliwayan?

22. (a) No ibilang dagiti nagannak a napateg ti panagadal ti Biblia iti pamilia, kasano a maapektaran dagiti annak? (b) Ania a panangiturong ti rebbeng nga ipaay dagiti nagannak kadagiti annakda?

²² Maysa nga agtutubo a lalaki idiay sangalubongan a hedkuarters dagiti Saksi ni Jehova ti nangilawlawag a kadagiti tawtawen iti panagdakkelna, ti di agbalbaliw a paset ti panagbiag ti pamiliada isu ti linawas a panagadal ti Biblia a kadua dagiti annak. “No maminsan ni Dad nabambannog nga aggapu iti trabaho a ngangngani saanna a maimulagat ti matana, ngem maaramid latta ti panagadal, ket daytoy ti nakatulong kadakami a mangapresiar iti kinaserioso dayta.” Nagannak, mabalbalin a dagiti annakyo ket saandanto nga ipatpateg unay dagitoy naespirituan a bambanag malaksid no dakayo ti addaan panangipateg. Gapuna itag-ayyo dagiti kalat ti panagpayunir ken ti panagmisionero ken serbisio idiay Bethel. Tulonganyo ida a mangapresiar a ti ministerio ket maysa a karera nga addaan iti masanguanan ket awan ti pudpudno a masanguanan kadagiti nainlubongan a karera.​—Idiligyo iti 1 Samuel 1:26-28.

23. Kasano a dagiti dadduma iti kongregasion makatulongda kadagiti agtutubo nga agbalin a narang-ay iti naespirituan?

²³ Uray met dagiti dadduma, makatulongda kadagiti agtutubo a rumang-ay iti naespirituan. Mabalinyo a pagbalinen a punto ti pannakipatpatang kadakuada iti paggigimongan. Kasta met, padpadasenyo nga iraman ida iti dadduma kadagiti ar-aramidyo. Babaen ti pammalubos dagiti nagannak, ti maysa a panglakayen mabalin nga iyurnosna ti panangikuyog iti maysa nga agtutubo iti pagpalawaganna wenno isu ti mangikuyog kenkuana kadagiti panagpasiar. (Job 31:16-18) Daydiay kasla bassit a banag ti mabalin a dakkel ti kaipapananna. Maysa nga agdaldaliasat a manangaywan, madlawna a maysa nga ubing a lalaki ti agim-imdeng iti palawagna ket awanan ti Biblia, kalpasanna isut’ sinagutanna ti maysa. Naragsakan ti agtutubo saan laeng a gapu iti regalo no di ket ti interes a naipakita pay kenkuana. Nasurok a 30 a tawen iti kamaudiananna, ti ubing a lalaki, a maysa metten a panglakayen a mismo, malaglagipna pay laeng a siiiliw ti kinamanagayat dayta a kabsat.

24. Ania ti makaparagsak a maammuan, ket aniat’ rebbeng a determinasiontayo?

²⁴ Saan aya a makaparagsak a maammuan nga addada ginasgasut a ribo kadagiti “agtutubo a kas linnaaw” a mangiwarwaragawag ti makapabang-ar a mensahe ti Pagarian ket adda met ti katupagna a bilang dagiti agtutubo a babbai a buklenda ti ‘dakkel a buyot a mangiwarwarnak ti naimbag a damag’? Sapay koma ta aminda ipasnekda ti bagida iti panagbalin a narang-ay iti naespirituan, ket sapay koma ta datay amin tulongantayo ida nga agturong iti dayta a kalat.​—Salmo 110:3; 68:11.

Dagiti Saludsod a Pagrepaso

◻ Aniat’ makatulong iti agtutubo a mangikeddeng no kaano nga isut’ mabautisaran?

◻ Kasano a ti kababalin ti maysa nga agtutubo ket pakarukodan ti naespirituan a panagrang-ayna?

◻ Aniat’ makatulong kadagiti agtutubo a mangtagiragsak iti panaggigimong ken serbisio iti tay-ak?

◻ Ania a pannakirelasion ti rebbeng a patanoren dagiti agtutubo a kadua dagiti natataengan?

◻ Kasano a dagiti nagannak ken natataengan matulonganda dagiti agtutubo?