Panangmatmat iti Lubong
◼ “Ti gagangay nga ubing nga agtawen iti innem idiay Britania ket nakabusbosen iti makatawen nga agbuybuya iti telebision ken nasurok a 50 porsiento nga agtawen iti tallo ti addaan iti telebision iti kuartoda.”—THE INDEPENDENT, BRITANIA.
◼ Idiay China, 31.4 porsiento kadagiti tattao a napagsaludsodan nga agtawen iti nasurok a 16 ti nangibaga a relihiosoda. No dayta a bilang irepresentarna ti intero a nasion, daytoy a natakuatan mabalin nga ipamatmatna nga “agarup 300 a milion ti relihioso . . . a naiduma unay iti opisial a bilang a 100 a milion.”—CHINA DAILY, CHINA.
Ad-adda a Pagdaksan Ngem Pagimbagan
Sumagmamano a tawen ti napalabasen, impagarup dagiti Olandes a politiko ken mangisaksakit iti aglawlaw a natakuatanda ti solusion tapno saan a maibus ti enerhia—panangpaandar kadagiti generator babaen ti langis nga agtaud kadagiti mula, nangruna ti lana ti palma. Ngem ti namnamada nagbalin a “makadadael iti aglawlaw,” kuna ti The New York Times. “Ti umad-adu a panagkasapulan iti lana ti palma idiay Europa ti nakagapu iti panangkalbo kadagiti nalawa a napuskol a kabakiran iti Makin-abagatan a daya nga Asia ken ti sobra a panagusar sadiay kadagiti kemikal nga abuno.” Napataud dagiti pagmulaan iti palma babaen ti panangpaatian ken panangpuor kadagiti aluguog, isu nga “adu” a karbon ti naipugso iti tangatang. Nagbanaganna, kuna ti Times, ti Indonesia nagpartak a nagbalin a “maikatlo a kangrunaan a mangipugpugso iti karbon a patien dagiti sientista a nakaigapuan ti panagbara ti globo.”
Iyaabante ti “Pagorasan ti Aldaw ti Pannakadadael”
Nayabante iti dua a minuto ti pagorasan ti aldaw ti pannakadadael a dinisenio ti Bulletin of Atomic Scientists (BAS) a mangipakita iti kinaasideg ti sangatauan iti nuklear a didigra, isu a ti orasna ket lima a minuto sakbay ti tengnga ti rabii—ti “piguratibo a panungpalan ti sibilisasion.” Namin-18 laeng a nasukatan ti oras ti relo bayat ti 60 a tawen a kaaddana. Naudi a nabaliwan ti orasna idi Pebrero 2002, kalpasan ti pannakarbek ti World Trade Center idiay New York. Ti agtultuloy a panangpataud ken kaadda dagiti nuklear nga armas agraman ti saan a natalged a kasasaad dagiti nuklear a material “ipasimudaagda a saan a nasolbar dagiti parikut maipapan iti kakaruan a mangdadael nga imbension ditoy Daga,” kinuna ti BAS. Kasta met, “agpadpada dagiti peggad nga iyeg dagiti nuklear nga armas ken ti panagbalbaliw ti klima,” kinunana pay.
Panagsikor Bayat ti Panagsikog
Ti panagsikor dagiti masikog a babbai gapu iti panagsinnungbat wenno kinaranggas ti asawa ket mabalin a makadangran iti panagrang-ay ti isip ti sikog, sigun iti nabiit pay a panagsirarak. Kuna ni propesor Vivette Glover, iti Imperial College, London: “Natakuatanmi a no ti lalaki masansan a saktanna ti emosion ti [asawana] bayat a masikog, talaga a dakkel ti epekto dayta iti masanguanan a panagdakkel ti anak[da]. Dakkel ti paset ti ama iti panagdakkel ti ubing.” Ti relasion dagiti nagannak “apektaranna ti kinabalanse dagiti hormone ken kemikal iti bagi ti ina, isu a maapektaran ti panagdakkel ti utek ti ubing,” kinunana.
Saan nga Alerto nga Agmanmaneho
Dagiti agmanmaneho iti isu met laeng a ruta iti kada aldaw agmanehoda a saan a nasiput ti panunotda iti mapaspasamak, kuna ti mangus-usig iti trapiko a ni Michael Schreckenberg iti University of Duisburg-Essen, Alemania. Kadagiti pagaammodan a ruta, imbes nga ipamaysada ti agmaneho, okupado dagiti agmanmaneho kadagiti dadduma a banag. Kas resulta, mabaybayag a mabigbigda dagiti peggad. Kadagiti agmanmaneho a kabesadodan ti rutada, iparegta ni Schreckenberg a kanayon koma a palagipanda ti bagida nga agtalinaedda nga alerto ken saanda nga ipalubos a masingada iti dalan.