Tattao a Mapagtalkam
Ni Santiago a drayber iti taxi idiay Argentina ket din nagpangadua iti aramidenna. Idi adda nabati a bag iti taxi-na, insublina dayta iti makinkukua. Mabalin a kasla gagangay laeng ti inaramid ni Santiago ngem naglaon ti bag iti nasurok a $32,000 (agarup ₱1.5M)!
PANUNOTEM ti kasasaad no amin a tao iti lubong ket mapagtalkan. Nagsayaat la ketdi ti biag! Natalgedka a mangibati iti anakmo iti paraaywan. Dimon kasapulan a tulbekan ti balayyo wenno kandaduan dagiti ridawyo. Arapaap laeng kadi dayta?
Ti Epekto Dagiti Nasayaat a Prinsipio
Kastoy ti imbaga ni apostol Pablo maipapan iti bagina ken kadagiti padana a Kristiano: “Kayatmi ti agbiag a mapagtalkan iti amin a bambanag.” (Hebreo 13:18) Dayta ti ikagkagumaan nga aramiden dagiti Saksi ni Jehova. Kayatda nga iyaplikar iti biagda dagiti galad a nadakamat iti Isaias 33:15 iti Biblia: “Adda maysa a magmagna iti agtultuloy a kinalinteg ken agsasao iti nalinteg, a pagkedkedanna ti nakillo a gunggona manipud kadagiti panagkusit, a mangiwagwagteng kadagiti imana tapno siwayawaya manipud panangpetpet iti pasuksok.” Kasano nga iyap-aplikar ti dadduma ti kasta a kinamatalek?
● ‘Agsasaoda iti kinalinteg.’ Ni Domingo a maysa kadagiti Saksi ni Jehova ket agtartrabaho iti plantasion ti kopra iti Pilipinas. “Adu a trabahador ti agul-ulbod kadagiti amoda,” kunana. “Kas pagarigan, no makaurnongdan iti kopra, dida ibaga iti amoda no mano a sako ti talaga a naalada isu a maikurimedda ti aglako iti sumagmamano a sako.”
Ni Domingo ken ti pamiliana ket dandani napapanaw iti plantasion gapu ta dida kayat a patgan ti kiddaw ti amoda a dida ibagbaga ti pudno a gatad a mapaspastrek ti plantasion. Ngem kinuna ni Domingo: “Imbagami iti amomi a dikam agulbod uray no mapagtalawkami. Idi agangay, kinuna ti amomi a nagsayaat a tattao dagiti Saksi ni Jehova ken mapagtalkanda isu nga inikkannakami iti kanayonan a daga a pagapitanmi.”
● ‘Agkedkedda iti nakillo a gunggona.’ Ni Pierre ket nangato ti saadna iti pagbayadan iti buis iti maysa a rehion idiay Cameroon. Adu ti gundaway a laklakaenna la koma ti agibulsa iti kuarta. Idi damona ti agpasueldo kadagiti temporario a trabahador, adda nadlawna a di umiso. “Adda pay la pondo a nailatang kadagiti empleado a nalpasen ti kontratada wenno uray kadagidiay natayen,” inlawlawag ni Pierre. “Imbes a panunotek a mabalinkon nga ibulsa dagita, nangaramidak ketdi iti umiso a listaan sa indulinko dayta iti kaha agraman dagiti kuarta.”
Ania ti resultana? Kinuna ni Pierre: “Kalpasan ti dua a tawen, adda nag-audit kadakami. Maipagpannakkelko ta naipakitak ti umiso a rekord ken naisublik ti eksakto a gatad, a dakkelen iti dayta a tiempo. Napalalo ti panangkomendar kaniak dagiti auditor gapu iti kinamapagtalkak.”
● Dida umawat iti “pasuksok.” Ni Ricardo ket maysa a notario publiko idiay Rio de Janeiro, Brazil. Masansan nga adda dagiti mayat nga agpasuksok kenkuana. Malagipna, “Naminsan, adda abogado a nangpadas a mangpasuksok kaniak. Dina imbagbaga a nangipatulod iti CD player iti balayko. Nakanginngina ken manmano pay la idi ti addaan iti kasta.”
Ania ti inaramid ni Ricardo? “Dimi linukluktan ken baketko dayta a naawatmi,” kinunana. “Naklaat ti abogado idi napanak iti opisinana tapno isublik dayta. Ginundawayak nga inlawlawag no apay. Bilib unay ti sekretariana iti inaramidko.”
Adu met ti mangikagkagumaan nga agbalin a nalinteg, ngem kas grupo, dagiti Saksi ni Jehova ket pagaammon kas mapagtalkan a tattao. Dayta ti makagapu a dagiti Saksi ni Jehova laeng ti al-alaen nga empleado ti maysa a kompania ti lupot nga aduan iti puesto idiay Poland. Kinuna ti sales manager: “Adu ti mapagtalkan ngem dagiti Saksi ni Jehova ti addaan kadagiti prinsipio a dida pulos ikompromiso.”
Mapagtalkan Nupay Nakurapay
Pampanunoten ti adu a tattao a no nakurapay ti maysa, mabalinna latta ti agkusit. Kas pagarigan, impadamag ti CNN ti maipapan iti taga-Nigeria a 14 anyos a barito a ti la mangal-allilaw kadagiti tattao ti ar-aramidenna iti Internet. “Ania koma ti kayatyo nga aramidek?” inkalinteganna. “Siak ti mangsussustento kadagiti nagannakko ken iti adingko. Kayatmi met ti agbiag.”
Saan nga ikarkari ti Biblia a bumaknang dagiti agtalinaed a nalinteg, ngem ipanamnamana a maipaayandanto kadagiti kasapulanda iti biag. Kuna ti Isaias 33:16: “Ti bukodna a tinapay sigurado a maitedto kenkuana; ti abastona a danum saanto nga agkurang.”
Ngem mabalin nga iyimtuod ti dadduma: ‘Kasano a makatulong ti kinamapagtalkan kadagidiay nakarigrigat ti kasasaadda? Kasano ngay dagidiay sangkasapulan, sangkaapuyan?’
Usigem ti biuda a ni Berthe idiay Cameroon nga aglaklako iti miando—kasla tinupig a kahoy—iti bassit a puestona. “Kadawyanna a 20 a pedaso ti linaon ti kada supot,” kunana. “Nairuamen dagiti aglaklako a mangikabil iti 17 wenno 18 laeng iti kada supot ngem diak kayat ti agganar babaen ti panangallilaw.”
Kanayon kadi nga adu ti magangganansia ni Berthe? Saan met. “Masansan nga awan malakuak iti agmalem,” kunana. “Ngem no umutangak iti makan kadagiti aglaklako gapu ta awan pay nalakuak, ikkandak latta ta ammoda nga agbayadak apaman nga addan kuartak. Napaneknekandan a mapagtalkanak.”
Ti Dios a Maikari a Pagtalkantayo
Dumakkel ti panagtalektayo iti maysa a tao no mapaliiwtayo a tungtungpalenna ti ibagbagana. Ni Josue a lider dagiti nagkauna nga Israelita kinunana maipapan iti Dios: “Awan uray maysa a kari a napaay manipud iti isuamin a naimbag a kari nga inaramid ni Jehova . . . Pimmudnoda amin.” (Josue 21:45) Adda kadi met panggapuantayo nga agtalek iti Dios?
Mapagtalkantayo dagiti kari ti Dios ta inyarigna ti saona iti tudo. (Isaias 55:10, 11) Adda kadi makalapped iti panagtinnag ti tudo, isasagepsepna iti daga, ken panangpatubona kadagiti mula? Awan! Iti umasping a pamay-an, awan ti makalapped iti pannakatungpal dagiti kari ti Dios.
Ti maysa kadagita a kari ti Dios ket ti mabasa iti 2 Pedro 3:13 a kunana: “Adda baro a langlangit ken baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti karina, ket kadagitoy agtaeng ti kinalinteg.” Panggep ti Dios a pukawen ditoy daga ti amin a manggunggundaway iti padada a tao. Kayatmo kadi a maammuan ti ad-adu pay no kasano nga ibanag ti Dios ti panggepna? Makisaritaka kadagiti Saksi ni Jehova iti lugaryo, wenno agsuratka iti maitutop nga adres a nailista iti panid 5 daytoy a magasin.
[Kahon/Ladawan iti panid 8]
NAGUNGGONAAN TI KINAMAPAGTALKANNA
Nasubok ti kinamapagtalkan ni Lucio a maysa kadagiti Saksi ni Jehova iti Pilipinas. Nakakita iti $27,500 (agarup ₱1.3M) iti daan a kabinet iti opisina a pinadalusanda kenkuana. Ti opisina ken ti kuarta ket kukua ti amona a nagbiahe iti sabali a lugar tapno asikasuenna ti negosiona. “Daydi pay la ti damo a pannakakitak iti doliar!” kuna ni Lucio.
Idi simmangpet ti amona, inted ni Lucio ti kuarta. Ania ti resultana? “Impaayannak iti ad-adu a responsabilidad,” kuna ni Lucio. “Inikkannak pay iti kuarto a pagnaedanmi a sangapamiliaan. Uray no narigat ti biag ditoy Pilipinas, talaga a mariknak nga ay-aywanannakami ni Jehova gapu ta sursurotenmi dagiti lintegna.”
[Kahon/Ladawan iti panid 9]
UMISO A TIMBANGAN
Iti tiendaan idiay Douala, Cameroon, nalatak ti puesto ni Moïse a paglaklakuanna iti ikan. Kinunana: “‘Ti Timbangan’ ti impanaganko iti puestok. Dagiti ngamin timbangak ket karaman iti sumagmamano laeng nga umiso a pagkiluan iti intero a tiendaan. Ammok a masansan a subokendak dagiti aggatgatang. No gumatangda iti sangakilo nga ikan, kasta ti itedko kadakuada. Kanayon nga ipamuspusanda nga ikilo dayta iti sabali a timbangan ket agparang a kasla nasursurok ngem sangakilo ti ginatangda kaniak! Mapaneknekanda no kua a diak ida kuskusiten! Adu ti mangibaga kaniak, ‘Sika ti paggatanganmi ta mapagtalkanka.’”
[Ladawan iti panid 7]
“Imbagami iti amomi a dikam agulbod uray no mapagtalawkami.”—Domingo, Pilipinas.
[Ladawan iti panid 7]
“Napalalo ti panangkomendar kaniak dagiti auditor gapu iti kinamapagtalkak.”—Pierre, Cameroon.
[Ladawan iti panid 7]
“Adda abogado a nangpadas a mangpasuksok kaniak. . . . Dimi linukluktan ken baketko dayta a naawatmi.”—Ricardo, Brazil.
[Ladawan iti panid 7]
Masansan nga awan malakuan ni Berthe iti agmalem. Ngem pautangan latta dagiti aglaklako iti makan ta ammoda nga agbayad apaman nga addan kuartana.