1-3. Ania dagiti isalsaludsod dagiti tattao maipapan iti ipapatay, ken ania ti sungbat ti dadduma a relihion?

IKARKARI ti Biblia nga “awanton ni patay.” (Apocalipsis 21:4) Iti Kapitulo 5, naammuantayo a posible a maaddaantayo iti biag nga agnanayon gapu iti subbot. Ngem matay latta dagiti tattao. (Eclesiastes 9:5) Isu a ti napateg a saludsod ket, Ania ti mapasamak kadatayo no mataytayo?

² Napateg ti sungbat dayta a saludsod aglalo no adda natay nga ipatpategtayo iti biag. Mabalin a mapanunottayo: ‘Napananna? Bambantayannatayo kadi? Matulongannatayo kadi? Makitatayto kadi manen?’

³ Nagduduma ti sungbat dagiti relihion kadagita a saludsod. Adda dagiti mangisursuro a no nasingpetka, mapanka idiay langit ket no dakeska, mapuoranka idiay impierno. Ibaga met ti dadduma a no matayka, agbalinka nga espiritu ken makikaduaka kadagiti kapamiliam a natayen. Ken ibaga ti dadduma a kalpasan a matay ken maukomka, mayanakka manen, wenno agbiagka nga addaan iti sabali a bagi, nalabit kas tao wenno animal.

4. Ania a kapanunotan maipapan iti ipapatay ti agpapada nga isursuro dagiti relihion?

⁴ Agparang ngarud a nagduduma ti isursuro dagiti relihion. Ngem adda maysa a kapanunotan nga agpapada nga isursuro ti dandani amin a relihion. Ibagbagada a no matay ti tao, adda sumina iti bagina nga agtultuloy nga agbiag. Agpayso kadi dayta?

PAPANANTAYO NO MATAYTAYO?

5, 6. Ania ti mapasamak kadatayo no mataytayo?

⁵ Ammo ni Jehova no ania ti mapasamak kadatayo no mataytayo. Imbagana a no matay ti maysa a tao, agpatinggan ti biagna. Patay ti kasungani ti biag. Isu a no matay ti maysa, awan ti sumina kenkuana a kararua nga agtultuloy nga agbiag a makarikna ken makapanunot.a No mataytayo, saantayon a makakita, makangngeg, ken makapanunot.

⁶ Insurat ni Ari Solomon nga “awan a pulos ti ammo dagiti natay.” Saan a makarikna iti ayat ken gura dagiti natay, ken “awan ti aramid wenno plano wenno pannakaammo wenno sirib iti Tanem.” (Basaen ti Eclesiastes 9:5, 6, 10.) Ken ibaga ti Biblia iti Salmo 146:4 a no matay ti maysa a tao, matayen “ti panunotna.”

TI IMBAGA NI JESUS MAIPAPAN ITI IPAPATAY

7. Ania ti imbaga ni Jesus maipapan iti ipapatay?

⁷ Idi natay ti nadekket a gayyem ni Jesus a ni Lazaro, imbagana kadagiti adalanna: “Matmaturog ni Lazaro a gayyemtayo.” Ngem saan nga ibagbaga ni Jesus nga agin-inana laeng ni Lazaro. Inlawlawag ni Jesus: “Natayen ni Lazaro.” (Juan 11:11-14) Impada ni Jesus ti ipapatay iti pannaturog. Saanna nga imbaga a napan ni Lazaro idiay langit wenno kaduana dagiti kapamiliana a natayen. Saanna met nga imbaga a natutuok ni Lazaro idiay impierno wenno nayanak manen kas sabali a tao wenno animal. Kasla laeng naimas ti turog ni Lazaro. Adda pay dagiti teksto ti Biblia a nangipada iti ipapatay iti naimas a turog. Kuna ti Biblia nga idi napapatay ni Esteban, isu ket “naturogen ken patay.” (Aramid 7:60) Insurat met ni Pablo nga adda dagiti Kristiano a “naturogen ken patay.”​—1 Corinto 15:6.

8. Kasanotayo nga ammo a saan a pinarsua ti Dios dagiti tattao a matayto met laeng?

⁸ Pinarsua kadi ti Dios da Adan ken Eva a matayto met laeng? Saan! Pinarsua ida ni Jehova nga agbiag nga agnanayon a naragsak ken addaan iti perpekto a salun-at. Idi inaramid ni Jehova dagiti tattao, inikkanna ida iti tarigagay nga agbiag nga agnanayon. (Eclesiastes 3:11) Saan a kayat dagiti nagannak a makita a lumakay ken matay dagiti annakda, ket kasta met ti rikna ni Jehova kadatayo. Ngem no pinarsuanatayo ti Dios nga agbiag nga agnanayon, apay ngarud a mataytayo?

APAY A MATAYTAYO?

9. Apay a nainkalintegan ti bilin nga inted ni Jehova kada Adan ken Eva?

⁹ Idiay hardin ti Eden, imbaga ni Jehova ken ni Adan: “Mabalinmo ti mangan iti bunga ti tunggal kayo iti hardin agingga a mapnekka. Ngem rumbeng a dimo kanen ti bunga ti kayo a pakaammuan iti naimbag ken dakes, ta sigurado a matayka iti aldaw a pannanganmo iti dayta.” (Genesis 2:9, 16, 17) Saan a narigat a tungpalen dayta a nalawag a bilin, ken adda kalintegan ni Jehova a mangibaga kada Adan ken Eva no ania ti naimbag ken dakes. No nagtulnogda ken Jehova, naipakitada koma a resrespetuenda ti autoridadna. Naipakitada met koma nga agyamyamanda iti amin nga intedna kadakuada.

10, 11. (a) Ania ti inaramid ni Satanas tapno maallilawna da Adan ken Eva? (b) Apay a saan a mapakawan ti inaramid da Adan ken Eva?

¹⁰ Makapaladingit ta pinili da Adan ken Eva ti agsukir ken Jehova. Imbaga ni Satanas ken ni Eva: “Agpayso kadi nga imbaga ti Dios a saanyo a kankanen ti bunga ti tunggal kayo iti hardin?” Insungbat ni Eva: “Mabalinmi a kanen ti bunga dagiti kayo iti hardin, malaksid iti bunga ti kayo nga adda iti tengnga ti hardin, ta kinuna ti Dios: ‘Dikay mangan iti bungana ken diyo sagiden; ta mataykayo no aramidenyo dayta.’”​—Genesis 3:1-3.

¹¹ Kalpasanna, imbaga ni Satanas: “Sigurado a saankayto a matay. Ta ammo ti Dios nga iti aldaw a pannanganyo iti dayta, maluktan dagiti matayo ket agbalinkayto a kas iti Dios a makaammo iti naimbag ken dakes.” (Genesis 3:4-6) Kayat ni Satanas a panunoten ni Eva a mabalinna ti agdesision a bukbukodna no ania ti naimbag ken dakes. Kasta met, nagulbod ni Satanas no ania ti mapasamak ken Eva no agsukir. Imbagana a saan a matay ni Eva, isu a nangan ni Eva iti bunga ken inikkanna met ni lakayna. Ammo da Adan ken Eva nga imbilin ni Jehova a saanda a kanen ti bunga. Idi nanganda, pinilida a sukiren ti nalawag ken nainkalintegan a bilin. Impakitada met a saanda a resrespetuen ti naayat a nailangitan nga Amada. Saan a mapakawan dayta nga inaramidda!

12. Apay a makapadismaya ti panagsukir da Adan ken Eva ken ni Jehova?

¹² Makapadismaya ta saan a rinespeto ti immuna a nagannaktayo ti Namarsua kadakuada! Ania ti mariknam no ti anakmo a nagrigrigatam a pinadakkel ket nagrebelde ken nagsukir iti bilinmo? Saan kadi a masaktanka iti kasta unay?

13. Ania ti kayat a sawen ni Jehova idi imbagana nga “agsublikanto iti tapok”?

¹³ Idi nagsukir da Adan ken Eva, napukawda ti gundawayda nga agbiag nga agnanayon. Imbaga ni Jehova ken ni Adan: “Ta tapokka ket agsublikanto iti tapok.” (Basaen ti Genesis 3:19.) Kaipapanan dayta nga agsubli ni Adan iti tapok, a kas man la saan a naparsua. (Genesis 2:7) Kalpasan a nagbasol ni Adan, natay ken awanen.

14. Apay a mataytayo?

¹⁴ No nagtulnog da Adan ken Eva iti Dios, sibibiagda pay koma ita. Ngem idi nagsukirda kenkuana, nagbasolda, ket natayda idi agangay. Ti basol ket kasla nakaro a sakit a natawidtayo iti immuna a nagannaktayo. Nayanaktayo amin a managbasol isu a mataytayo. (Roma 5:12) Ngem saan a dayta ti panggep ti Dios para kadagiti tattao. Saanna a kayat a matay dagiti tattao isu nga inawagan ti Biblia ti ipapatay kas “kabusor.”​—1 Corinto 15:26.

TI KINAPUDNO WAYAWAYAANNATAYO

15. Kasano a wayawayaannatayo ti kinapudno maipapan iti ipapatay?

¹⁵ No ammotayo ti kinapudno maipapan iti ipapatay, saantayo a maallilaw iti adu nga ulbod a kapanunotan. Isursuro ti Biblia a saan a masaktan wenno maladingitan dagiti natay. Saantay ida a makasarita, ken saandatayo met a makasarita. Saantay a matulongan dagiti natay, ken saandatayo met a matulongan. Saandatay a madangran isu a saantay a rumbeng a pagbutngan ida. Ngem adu a relihion ti mangibagbaga a sibibiag dagiti natay ket matulongantayo ida no bayadantayo dagiti papadi wenno ti dadduma pay a lider ti relihion tapno ikararagan wenno imisaanda ida. Ngem no ammotayo ti kinapudno, saantayo a maallilaw kadagiti kasta a kinaulbod.

16. Ania a kinaulbod maipapan kadagiti natay ti isursuro ti adu a relihion?

¹⁶ Us-usaren ni Satanas ti ulbod a relihion a mangallilaw kadatayo tapno panunotentayo a sibibiag latta dagiti natay. Kas pagarigan, isursuro ti dadduma a relihion a no mataytayo, adda sumina iti bagitayo nga agtultuloy nga agbiag. Kasta kadi ti isursuro ti relihionmo, wenno isursurona ti ibagbaga ti Biblia maipapan kadagiti natay? Agus-usar ni Satanas kadagiti kinaulbod tapno iyadayonatayo ken Jehova.

17. Apay a maysa nga insulto ken Jehova ti sursuro a mapuoran dagiti tattao iti impierno?

¹⁷ Makapakigtot ti isursuro ti adu a relihion. Kas pagarigan, isursuro ti dadduma nga agnanayon a mapuoran idiay impierno dagiti managdakdakes. Dayta a kinaulbod ket maysa nga insulto ken Jehova. Saanna a pulos ipalubos nga agrigat dagiti tattao iti kasta a pamay-an! (Basaen ti 1 Juan 4:8.) Ania ti makunam iti maysa a tao a mangdusa iti anakna babaen ti panangpuorna kadagiti ima ti anakna? Baka mapanunotmo a nakarangranggas dayta a tao ket sigurado a dimo kayat a maam-ammo. Kasta ti kayat ni Satanas a panunotentayo maipapan ken Jehova!

18. Apay a ditay rumbeng a pagbutngan dagiti natay?

¹⁸ Adda dagiti relihion a mangibagbaga a no matay dagiti tattao, agbalinda nga espiritu. Isursuroda a masapul a respetuen ken pagbutngantayo pay ketdi dagita nga espiritu ta posible nga agbalinda a mannakabalin a gayyem wenno nakabutbuteng a kabusor. Adu ti mamati iti dayta a kinaulbod. Kabutengda dagiti natay isu a dagita ti daydayawenda imbes a ni Jehova. Laglagipem nga awan rikna ken ammo dagiti natay isu a saantay a rumbeng a pagbutngan ida. Ni Jehova ti Namarsua kadatayo. Isu ti pudno a Dios, ken isu laeng ti masapul a dayawentayo.​—Apocalipsis 4:11.

19. Kasano a pagimbagantayo no ammotayo ti kinapudno maipapan iti ipapatay?

¹⁹ No ammotayo ti kinapudno maipapan iti ipapatay, mawayawayaantayo kadagiti ulbod a sursuro ti adu a relihion. Makatulong met dayta tapno maawatantayo dagiti nagsasayaat a kari ni Jehova maipapan iti biagtayo ken iti masanguanantayo.

20. Ania ti maadaltayo iti sumaruno a kapitulo?

²⁰ Insaludsod idi ti adipen ti Dios a ni Job: “No matay ti tao, agbiagto kadi manen?” (Job 14:14) Talaga kadi a posible nga agbiag manen ti tao a natayen? Makaparagsak unay ti sungbat ti Dios a mabasa iti Biblia. Maammuantayo dayta iti sumaruno a kapitulo.

1-3. Ania ti nakaibaludantayo amin, ken kasano a wayawayaannatayo ni Jehova?

IPAPANTAYON a nasentensiaanka a maibalud iti tungpal-biag gapu iti basol a saanmo nga inaramid. Awan ti tsansam a mawayawayaan. Kasla awanen ti namnamam, ken awan ti maaramidam iti dayta. Ngem idi naawanankan iti namnama, naammuam nga adda makabael a mangwayawaya kenka ket inkarina a tulongannaka! Ania ti mariknam?

² Nakabaludtayo amin iti ipapatay. Saantay a malisian dayta uray ania ti ar-aramidentayo. Ngem kabaelannatayo a wayawayaan ni Jehova. Ken inkarina a “mapukawto ti maudi a kabusor, ni patay.”​—1 Corinto 15:26.

³ Makapabang-ar la ketdi no maammuam a saanmon a pagdanagan ti ipapatay! Ngem saan laeng a pukawen ni Jehova ti ipapatay. Pagbiagennanto manen dagiti natay. Panunotem ti epekto dayta kenka. Inkarina nga agbiagto manen “dagiti awan gawayna a natay.” (Isaias 26:19, footnote) Dayta ti aw-awagan ti Biblia a panagungar.

NO ADDA MATAY NGA IPATPATEGTAYO ITI BIAG

4. (a) Ania ti mangted kadatayo iti liwliwa no adda matay a kapamilia wenno gayyemtayo? (b) Siasino ti dadduma kadagiti nadekket a gagayyem ni Jesus?

⁴ Mabalin a narigat nga ibturan ti saem ken ladingit no matayantayo iti kapamilia wenno nadekket a gayyem. Kasla awanen ti namnamatayo. Saantay a maisubli ti biagna uray ania ti ar-aramidentayo. Ngem ikkannatayo ti Biblia iti pudpudno a liwliwa. (Basaen ti 2 Corinto 1:3, 4.) Kitaentayo ti maysa a pagarigan a mangipakita a talaga a kayat ni Jehova ken ni Jesus a pagbiagen manen dagiti ipatpategtayo iti biag. Idi adda ni Jesus ditoy daga, masansan a bisbisitaenna ni Lazaro ken dagiti kakabsatna a da Marta ken Maria. Nasayaatda a gagayyem ni Jesus. Kuna ti Biblia: “Ay-ayaten ni Jesus da Marta, Maria, ken Lazaro.” Ngem maysa nga aldaw, natay ni Lazaro.​—Juan 11:3-5.

5, 6. (a) Ania ti inaramid ni Jesus idi nakitana nga agladladingit ti pamilia ken gagayyem ni Lazaro? (b) Apay a makaliwliwa a maammuan ti rikna ni Jesus maipapan iti ipapatay?

⁵ Napan ni Jesus kada Marta ken Maria tapno liwliwaenna ida. Idi nadamag ni Marta nga um-umay ni Jesus, napan simmabat iti ruar ti siudad. Naragsakan a nakakita ken Jesus, ngem imbagana: “No addaka koma idi ditoy, saan koma a natay ti kabsatko.” Impagarupna a naladaw unayen ni Jesus. Kalpasanna, nakita ni Jesus nga agsangsangit ni Maria. Idi nakitana ti panagladingitda, nasaktan ken nagsangit. (Juan 11:21, 33, 35) Mariknana ti saem a mariknatayo no adda matay nga ipatpategtayo.

⁶ Makaliwliwa a maammuan a marikna ni Jesus ti marikriknatayo maipapan iti ipapatay. Ni Jesus ket kas ken Amana. (Juan 14:9) Kabaelan ni Jehova a pukawen ti ipapatay iti agnanayon, ket dandaninan aramiden dayta.

“LAZARO, RUMMUARKA!”

7, 8. Apay a saan a kayat ni Marta a maikkat ti bato a naiserra iti tanem ni Lazaro, ngem ania ti inaramid ni Jesus?

⁷ Idi nakadanonen ni Jesus iti nakaitaneman ni Lazaro, nakitana a naserraan dayta iti dakkel a bato. Imbaga ni Jesus: “Ikkatenyo ti bato.” Ngem saan a kayat ni Marta. Uppat nga aldaw ngaminen a naipumpon ni Lazaro. (Juan 11:39) Saanna nga ammo ti sumaruno nga aramiden ni Jesus a mangtulong iti kabsatna.

⁸ Impukkaw ni Jesus ken ni Lazaro: “Rummuarka!” Nakaskasdaaw ti simmaruno a nakita da Marta ken Maria. ‘Rimmuar ti tao a natayen a naputipotan iti lupot dagiti saka ken imana.’ (Juan 11:43, 44) Nagbiag manen ni Lazaro! Nakaduana manen ti pamilia ken gagayyemna. Maiggamanda, masagidda, ken makasaritada. Talaga a milagro dayta! Pinagungar ni Jesus ni Lazaro.

“ANAKKO, IBAGAK KENKA, BUMANGONKA!”

9, 10. (a) Asino ti nangted ken Jesus iti pannakabalin a mangpagungar kadagiti tattao? (b) Apay a nagpateg kadatayo dagiti salaysay maipapan iti panagungar?

⁹ Nangpagungar kadi ni Jesus babaen ti bukodna a pannakabalin? Saan. Sakbay a pinagungarna ni Lazaro, nagkararag ken Jehova, ket inikkan ni Jehova iti pannakabalin a mangpagungar ken Lazaro. (Basaen ti Juan 11:41, 42.) Saan laeng a ni Lazaro ti napagungar. Mabasa iti Biblia ti maipapan iti nakaro ti sakitna a balasitang nga agtawen iti 12. Desperado ti tatangna a ni Jairo ket nagpakpakaasi ken Jesus a paimbagenna ti kakaisuna nga anakna. Bayat a makisarsarita ken Jesus, adda immasideg a lallaki ket imbagada: “Natayen ti anakmo! Apay nga istorbuem pay laeng ti Mannursuro?” Ngem imbaga ni Jesus ken ni Jairo: “Dika agbuteng, mamatika laeng ket agbiagto ti anakmo.” Simmurot ni Jesus ken ni Jairo iti balayna. Idi asidegdan, nakita ken nangngeg ni Jesus nga agsasangit dagiti tattao. Imbaga ni Jesus kadakuada: “Isardengyon ti agsangit, ta saan a natay no di ket matmaturog laeng.” Pampanunoten la ketdi dagiti nagannak ti balasitang no ania ti kayat a sawen ni Jesus. Imbagana kadagiti adda sadiay a pumanawda pay laeng sa simrek a kaduana dagiti nagannak ti balasitang iti kuarto nga ayan ti anakda. Siaannad nga iniggaman ni Jesus ti ima ti balasitang sa kinunana: “Anakko, ibagak kenka, bumangonka!” Panunotem ti ragsak dagiti nagannakna idi dagus a bimmangon ken nagna! Pinagungar ni Jesus ti anakda. (Marcos 5:22-24, 35-42; Lucas 8:49-56) Manipud idin, no makitkitada ti balasitangda, malaglagipda ti inaramid ni Jehova para kadakuada babaen ken Jesus.a

¹⁰ Natay met laeng idi agangay dagidiay pinagungar ni Jesus. Ngem nagpateg dagiti mabasatayo maipapan kadakuada ta ikkandatayo iti pudpudno a namnama. Kayat ni Jehova a pagungaren dagiti tattao, ket aramidennanto dayta.

DAGITI MASURSUROTAYO KADAGITI SALAYSAY MAIPAPAN ITI PANAGUNGAR

11. Ania ti isuro kadatayo ti Eclesiastes 9:5 maipapan ken Lazaro?

¹¹ Nalawag nga ibaga ti Biblia nga “awan a pulos ti ammo dagiti natay.” Kasta ni Lazaro. (Eclesiastes 9:5) Kas iti imbaga ni Jesus, kasla matmaturog ni Lazaro. (Juan 11:11) “Awan a pulos ti ammo” ni Lazaro bayat nga adda iti tanem.

12. Kasanotayo nga ammo a talaga a napagungar ni Lazaro?

¹² Adu ti nakakita a pinagungar ni Jesus ni Lazaro. Uray dagiti kabusor ni Jesus ammoda nga inaramidna daytoy a milagro. Sibibiag ni Lazaro ket daytoy ti mangpaneknek nga agpayso ti pannakapagungarna. (Juan 11:47) Maysa pay, adu ti napan nangbisita ken Lazaro. Kas resultana, namatida a ni Jesus ket imbaon ti Dios. Saan a nagustuan dayta dagiti kabusor ni Jesus, isu nga implanoda a papatayen da Jesus ken Lazaro.​—Juan 11:53; 12:9-11.

13. Apay a masiguradotayo a pagungaren ni Jehova dagiti natay?

¹³ Imbaga ni Jesus a mapagungarto ti “amin a natay nga adda iti pakalaglagipan a tanem.” (Juan 5:28) Kayatna a sawen nga agbiagto manen dagidiay adda iti lagip ni Jehova. Ngem tapno mapagungar ni Jehova ti maysa a tao, masapul a malagipna ti amin a detalye maipapan iti dayta a tao. Talaga kadi a kabaelanna dayta? Panunotem, binilion ti bituen iti uniberso. Ibaga ti Biblia nga ammo ni Jehova ti nagan ti tunggal bituen. (Basaen ti Isaias 40:26.) No malagipna ti nagan ti tunggal bituen, sigurado a nalakana laeng a lagipen ti amin a detalye maipapan kadagidiay pagungarenna. Napatpateg pay, pinarsua ni Jehova ti amin, isu nga ammotayo a kabaelanna a pagbiagen manen dagiti tattao.

14, 15. Ania ti isuro kadatayo ti imbaga ni Job maipapan iti panagungar?

¹⁴ Namati iti panagungar ti matalek a lalaki a ni Job. Insaludsodna: “No matay ti tao, agbiagto kadi manen?” Kalpasanna, imbagana ken Jehova: “Umawagkanto, ket sungbatankanto. Kailiwmonto ti inaramid dagiti imam.” Wen, ammo ni Job a padpadaanan ni Jehova ti tiempo a panangpagungarna kadagiti natay.​—Job 14:13-15.

¹⁵ Ania ti mariknam maipapan iti namnama a panagungar? Mabalin a mapanunotmo, ‘Agungarto met kadi dagiti kapamilia ken gagayyemko a natayen?’ Makaliwliwa a maammuan a talaga a kayat ni Jehova a pagbiagen manen dagiti natay. Kitaentayo ti ibagbaga ti Biblia no siasino dagiti mapagungar ken no sadino ti pagbiaganda.

“MANGNGEGDANTO TI TIMEKNA KET RUMMUARDA”

16. Anianto ti klase ti biag dagidiay mapagungar ditoy daga?

¹⁶ Dagidiay napagungar idi un-unana nakaduada manen ti pamilia ken gagayyemda ditoy daga. Mapasamakto met dayta iti masanguanan, ngem nasaysayaatto pay. Apay? Ngamin, dagidiay mapagungar ditoy daga maaddaandanto iti namnama nga agbiag nga agnanayon ken saandan a pulos matay manen. Ken agbiagda iti lubong a naiduma unay iti lubong a pagbibiagantayo ita. Awanto ti gubat, krimen, ken sakit.

17. Siasinonto dagiti mapagungar?

¹⁷ Siasinonto dagiti mapagungar? Kuna ni Jesus nga “amin a natay nga adda iti pakalaglagipan a tanem mangngegdanto ti timekna ket rummuarda.” (Juan 5:28, 29) Ken kuna ti Apocalipsis 20:13: “Inyawat ti baybay dagiti natay nga adda iti dayta, ket inyawat ni patay ken ti Tanem dagiti natay nga adda kadakuada.” Wen, binilion a tattao ti agbiagto manen. Imbaga met ni apostol Pablo nga agpada nga agungarto “dagiti nalinteg ken dagiti nakillo.” (Basaen ti Aramid 24:15.) Ania ti kaipapanan dayta?

18. Siasino “dagiti nalinteg” a mapagungarto?

¹⁸ “Dagiti nalinteg” ramanenna dagiti matalek nga adipen ni Jehova a nagbiag sakbay nga immay ni Jesus ditoy daga. Mapagungarto ditoy daga dagiti tattao a kas kada Noe, Abraham, Sara, Moises, Ruth, ken Ester. Mabasam ti maipapan iti sumagmamano kadakuada iti Hebreo kapitulo 11. Dagidiay ngay matalek nga adipen ni Jehova a natay iti panawentayo? Maibilangda met a “nalinteg” isu a mapagungardanto.

19. Siasino “dagiti nakillo”? Ania a gundaway ti itedto kadakuada ni Jehova?

¹⁹ “Dagiti nakillo” ramanenna ti binilion a tattao a saan a naaddaan iti gundaway a mangam-ammo ken Jehova. Uray natayda, saan ida a nalipatan ni Jehova. Pagungarennanto ida, ket addanto gundawayda a mangam-ammo ken agserbi kenkuana.

20. Apay nga addanto dagiti saan a mapagungar?

²⁰ Kayatna kadi a sawen a mapagungarto amin a natay? Saan. Imbaga ni Jesus nga addanto dagiti saan a mapagungar. (Lucas 12:5) Asino ti agdesision no mapagungar ti maysa wenno saan? Ni Jehova ti maudi nga Ukom, ngem inikkanna met ni Jesus iti autoridad “a mangukom kadagiti sibibiag ken kadagiti natay.” (Aramid 10:42) Saan a mapagungar dagidiay maukom kas managdakdakes ken saanda a kayat ti agbalbaliw.​—Kitaen ti Endnote 19.

PANAGUNGAR TAPNO AGBIAG IDIAY LANGIT

21, 22. (a) Ania ti kayat a sawen ti pannakapagungar tapno agbiag idiay langit? (b) Asino ti umuna a napagungar tapno agbiag idiay langit?

²¹ Ibaga met ti Biblia nga adda dagiti tattao nga agbiag idiay langit. No mapagungar ti maysa tapno agbiag idiay langit, saan a mapagbiag manen nga addaan iti bagi ti tao. Isu ket mapagungar tapno agbiag idiay langit kas espiritu.

²² Ni Jesus ti immuna a napagungar iti kastoy a pamay-an. (Juan 3:13) Tallo nga aldaw kalpasan a napapatay, isu ket pinagungar ni Jehova. (Salmo 16:10; Aramid 13:34, 35) Saan a napagungar ni Jesus nga addaan iti bagi ti tao. Inlawlawag ni apostol Pedro a ni Jesus ket “napapatay iti lasag ngem napagbiag iti espiritu.” (1 Pedro 3:18) Napagbiag manen ni Jesus kas mannakabalin nga espiritu a parsua! (1 Corinto 15:3-6) Ngem ibaga ti Biblia a saan laeng nga isu ti mapagungar iti kasta a pamay-an.

23, 24. Siasino ti tuktukoyen ni Jesus a “bassit nga ipastoran,” ken manoda?

²³ Sakbay la unay a natay ni Jesus, imbagana kadagiti matalek nga adalanna: “Mapanko isagana ti pagyananyo.” (Juan 14:2) Kayatna a sawen, dadduma kadagiti pasurotna ti mapagungarto tapno agbiag idiay langit a kaduana. Manoda? Imbaga ni Jesus a bassitda laeng, maysa a “bassit nga ipastoran.” (Lucas 12:32) Imbaga ni apostol Juan ti eksakto a bilangda. Nakitana ni Jesus “a nakatakder iti [nailangitan a] Bantay Sion, ket kaduana ti 144,000.”​—Apocalipsis 14:1.

²⁴ Kaano a mapagungar ti 144,000 a Kristiano? Ibaga ti Biblia a mapasamak dayta kalpasan a mangrugi nga agturay ni Kristo idiay langit. (1 Corinto 15:23) Agbibiagtayon iti dayta a panawen, ket kaaduan kadagiti 144,000 ti napagungaren tapno agbiag idiay langit. Dagidiay adda pay laeng ditoy daga a matay iti panawentayo ket dagus a mapagungar tapno agbiag idiay langit. Nupay kasta, kaaduan a tattao ti mapagungarto nga agbiag iti Paraiso a daga.

25. Ania ti maammuantayo iti sumaruno a kapitulo?

²⁵ Dandanin wayawayaan ni Jehova ti amin a tao iti ipapatay, ket mapukawton ti ipapatay iti agnanayon! (Basaen ti Isaias 25:8.) Ngem anianto ti aramiden dagiti mapan idiay langit? Ilawlawag ti Biblia nga agturaydanto a kadua ni Jesus iti gobierno a Pagarian. Maammuantayo ti ad-adu pay maipapan iti dayta a gobierno iti sumaruno a kapitulo.