MANANGISURO
Iti Biblia, ti Griego a sao a naipatarus kas manangisuro ket kaaduanna a tumukoy iti daydiay mangitulod ken mangyawid iti ubing manipud iti eskuelaan ken mabalin nga iti dadduma pay nga aktibidad. Iyawatna ti ubing iti mannursuro. Nagtultuloy daytoy manipud kinaubing nalabit agingga iti panawen ti panagbaro wenno panagbalasang wenno nabaybayag pay. Saluadanna ti ubing manipud pisikal wenno moral a pakadangranan. Nupay kasta, annongen met ti manangisuro ti mangdisiplina, ket mabalin a maipabiang kenkuana ti panangisuro iti ubing iti umiso a kababalin ken ugali. Mabalin a nainget ti panangdisiplinada, uray no ad-adipen wenno matangtangdananda laeng.
Gapuna, ipatuldo ti Galacia 3:24, 25 a “ti Linteg nagbalin a manangisurotayo [Gr., pai·da·go·gosʹ, iti literal “mangiturturong iti ubing”] a mangiturong ken Kristo, tapno maideklaratayo a nalinteg gapu iti pammati. Ngem ita ta dimtengen ti pammati, awantayon iti sidong ti manangisuro.” Nainget idi ti Linteg. Impalgakna a managsalungasing dagiti Judio ken kinondenarna ida. (Ga 3:10, 11, 19) Arigna nga inyawatna dagiti siuumiso a nadisiplinaan a Judio iti Mannursuroda, ni Jesu-Kristo. Kunaen ni apostol Pablo: “Sakbay a dimteng ti pammati, mabambantayantayo idi iti sidong ti linteg, a nayawattayo a sangsangkamaysa iti pannakaipupok, a sikikita iti pammati a naikeddeng a maipanayag.”—Ga 3:23.
Imbaga ni apostol Pablo kadagiti taga Corinto: “Ta uray no maaddaankayo iti sangapulo ribu a manangisuro ken Kristo, pudno unay nga awanankayo iti adu nga amma; ta ken Kristo Jesus nagbalinak nga amayo babaen ti naimbag a damag.” (1Co 4:14, 15) Ni Pablo ti damo a nangyeg iti mensahe ti biag idiay Corinto ket ngarud isu ti kasla ama ti kongregasion dagiti Kristiano a manamati sadiay. Nupay nalabit adda dagiti simmaruno a nangasikaso kadagiti pakaseknan dagitoy a Kristiano, kas kadagiti manangisuro a nakaitalkan ti ubbing, saan latta a nagbaliw ti relasion ni Pablo kadagiti taga Corinto. Dagiti “manangisuro,” kas ken Apolos, mabalin nga addaanda iti pudpudno a pannakaseknan iti kongregasion, ngem naun-uneg ti pannakaseknan kadakuada ni Pablo agsipud ta sipipinget a nagbannog maipaay kadakuada kas naespirituan a nagannakda.—Idiligyo ti Ga 4:11, 19, 20; kitaenyo ti EDUKASION; MANNURSURO, PANANGISURO.