PINUERSA A PANAGTRABAHO

Nabatad a kadawyan ti pannakausar ti “pinuersa a panagtrabaho” (Heb., mas) idi tiempo ti Biblia, a dagiti naparmek a tattao ti masansan a napagbalin nga ad-adipen. (De 20:11; Jos 16:10; 17:13; Est 10:1; Isa 31:8; Un 1:1) Napuersa a napagtrabaho dagiti Israelita kas ad-adipen iti mismo a panangimaton dagiti Egipcio a panguluen a nangikuspil kadakuada, ket imbangonda ti pagidulinan a luglugar ti Pitom ken Raamses. (Ex 1:11-14) Idi nakastreken dagiti Israelita iti Naikari a Daga, imbes a surotenda ti bilin ni Jehova a pagtalawenda ken dadaelenda ti amin a Canaanita nga agnanaed iti daga, pinuersada a pinagtrabaho dagita kas ad-adipen. Dakes ti epekto daytoy agsipud ta nagargari ti Israel nga agdaydayaw iti ulbod a didios. (Jos 16:10; Uk 1:28; 2:3, 11, 12) Intultuloy ni Ari Solomon a pinuersa a pinagtrabaho dagiti kaputotan dagitoy a Canaanita kas ad-adipen, awan sabali, dagiti Amoreo, Heteo, Perizeo, Heveo, ken Jebuseo.​—1Ar 9:20, 21.

No dadduma, naala dagiti Israelita a trabahador tapno maasikaso ti maysa a naganat a panagkasapulan wenno tapno maileppas ti napateg a proyekto a saan a mabalin nga itantan. Sigun iti sasao ti matmatayen a ni Jacob, mapasaran ti anakna a ni Isacar ti kastoy a kita ti pinuersa a panagtrabaho kas maysa a tribu. (Ge 49:15) Nangipasalista ni Solomon iti 30,000 a lallaki ti Israel maipaay iti pannakaibangon ti templona. Nupay kasta, saanda a napagbalin nga ad-adipen, ta nagsisinnublatda a nagtrabaho a sag-10,000 iti tunggal bulan idiay Libano. Gapuna, nangbusbosda iti dua a bulan iti pagtaenganda ken makabulan met iti panagtrabahoda. Ngem agparang a timmaud ti kasta unay a panagluksaw gapu iti pannakaipasalista dagiti Israelita maipaay iti pinuersa a panagtrabaho. Idi saan nga immanamong ni Rehoboam a mangpalag-an iti nadagsen a trabaho nga ibakbaklay ti Israel iti sidong ti panangituray ni Solomon, imbaonna kadakuada ni Adoram (Hadoram, Adoniram). Ngem inuborda ni Adoram, a nabatad a lakay idin agsipud ta nangrugi nga agserbi kas manangaywan kadagidiay naipasalista nga agtrabaho sipud pay idi tiempo ni David.​—2Sm 20:24; 1Ar 4:6; 5:13, 14; 12:14, 18; 2Cr 10:18.

No nasadut ti maysa nga Israelita, dagus a panunotenna ti umutang ket inton agangay mapilitan a mangilako iti tawidna ken kasta met iti bagina iti pannakaadipen. Isu nga adda ti proverbio a: “Ti managbaybay-a nga ima agpaayto iti pinuersa a panagtrabaho.”​—Pr 12:24.

Kitaenyo ti INKAPILITAN A PANAGSERBI.