KERUBIN
Angheliko a parsua a nangato ti ranggona nga addaan kadagiti naisangsangayan nga annongen, a naiduma iti ranggo dagiti serafin. Ti damo kadagiti 92 a daras a panangdakamat kadakuada iti Biblia ket iti Genesis 3:24; kalpasan ti panangpatalaw ti Dios kada Adan ken Eva iti Eden, adda dagiti naisaad a kerubin (Heb., keru·vimʹ) iti makindaya a pagserkan nga addaanda iti dumardarang a tadem ti maysa a kampilan “tapno bantayanda ti dalan nga agturong iti kayo ti biag.” Saan a naipalgak no nasursurok ngem dua ti naisaad sadiay.
Dagiti mangirepresentar a ladawan dagiti kerubin ket karaman kadagiti alikamen ti tabernakulo a naipasdek idiay let-ang. Dua a kerubin a naaramid iti pinitpit a balitok ti adda iti rabaw ti tunggal pungto ti kalub ti Lakasa. Nagsinnangoda ken nakaruknoyda a sidudumog iti kalub a kaslada agdaydayaw. Tunggal maysa ket addaan iti dua a payak a siuukrad nga agpangato ken mangsalsalinged iti kalub iti wagas a kasla mangsalsaluad ken mangsalsalaknib iti dayta. (Ex 25:10-21; 37:7-9) Kasta met, ti makin-uneg nga abbong a luplupot ti tolda maipaay iti tabernakulo ken ti kortina a namaglasin iti Nasantuan ken Kasasantuan addaan kadagiti naiborda a ladawan ti kerubin.—Ex 26:1, 31; 36:8, 35.
Dagitoy ket saan a nakalalaad a ladladawan a naitulad iti ulimaw a nagpayak a ladladawan a nagdaydayawan idi ti pagano a nasnasion iti aglikmut, kas iruprupir ti sumagmamano. Sigun iti nagkaykaysa a pammaneknek ti kadaanan a Judio a tradision (awan ibaga ti Biblia maipapan itoy a banag), tao ti langa dagitoy a kerubin. Dagitoy ket kasasayaatan a gapuanan ti arte, a mangirepresentar iti angheliko a parparsua a nadayag ti kinapintasda, ken ti tunggal paset ket naaramid “maitunos iti . . . pagtuladan” nga inawat ni Moises manipud ken Jehova a mismo. (Ex 25:9) Iladawan ida ni apostol Pablo kas “dagiti nadayag a kerubin a mangsalsalinong iti pangikappia a kalub.” (Heb 9:5) Dagitoy a kerubin ket nainaig iti kaadda wenno presensia ni Jehova: “Ket agparangakto kenka sadiay ken makisaoak kenka manipud ngatuen ti kalub, manipud iti nagbaetan ti dua a kerubin nga adda iti rabaw ti lakasa ti pammaneknek.” (Ex 25:22; Nu 7:89) Ngarud, naikuna a ni Jehova “agtugtugaw iti rabaw [wenno, nagbaetan] dagiti kerubin.” (1Sm 4:4; 2Sm 6:2; 2Ar 19:15; 1Cr 13:6; Sal 80:1; 99:1; Isa 37:16) Kas simbolo, dagiti kerubin ket nagserbida a “ladawan ti karuahe” ni Jehova a naglugananna (1Cr 28:18), ket ti paypayak dagiti kerubin ipasimudaagda ti panangsaluad ken ti kinapartak iti panagdaliasat. Gapuna, iti nadaniw a kanta, inladawan ni David ti kapardas ti iyaarayat kenkuana ni Jehova, kasla iti maysa nga “immay a sisasakay iti rabaw ti maysa a kerubin ket immay a nagtaytayab” iti mismo a “rabaw dagiti payak ti maysa nga espiritu.”—2Sm 22:11; Sal 18:10.
Ipakita dagiti detalyado a plano ti arkitektura maipaay iti naranga a templo ni Solomon a masapul nga adda dua a nagdadakkel a kerubin iti Kasasantuan. Naaramid dagitoy iti tabla ti kayo-ti-lana a nakalupkopan iti balitok, a tunggal maysa ket sangapulo a kasiko (4.5 m; 14.6 pie) ti katayagna. Adda dagitoy iti tengnga ti siled ken agpada a sitatakderda a nakasango iti daya, a sitatakder ti maysa iti amianan ken ti maysa met iti abagatan. Nupay sitatakderda a naginnaddayo iti sangapulo a kasiko, agsinnabet iti tengnga ti siled dagiti murdong ti saggaysa a nakaukrad a payak ti tunggal kerubin, a mangsalsalinong iti lakasa ti tulag ken kadagiti assiwna, nga adda iti sirok dagiti payak. Ti murdong ti bangir a payak ti tunggal kerubin ket sumagid iti diding, ti maysa iti amianan ket ti maysa iti abagatan. Gapuna, ti paypayak dagiti kerubin saklawenda a paatiddog ti 20-kasiko a kaakaba ti siled. (Kitaenyo ti TEMPLO.) Ti nayukrit a kitkitikit dagiti kerubin, a nakalupkopan iti balitok, nagpaay met nga arkos kadagiti diding ken ridaw ti templo. Kasta met a naarkosan kadagiti kerubin dagiti sikigan dagiti gambang a kareton ti danum. (1Ar 6:23-35; 7:29-36; 8:6, 7; 1Cr 28:18; 2Cr 3:7, 10-14; 5:7, 8) Iti umasping a pamay-an, dagiti kitikit a kerubin ti nayarkos kadagiti diding ken ridaw ti templo a nasirmata ni Ezequiel.—Eze 41:17-20, 23-25.
Salaysayen met ni Ezequiel ti sumagmamano a sirmata a nakakitaanna kadagiti simboliko a kerubin a karkarna ti langada. Kalpasan ti panangdakamatna kadakuada kas “sibibiag a parsua” (Eze 1:5-28), idi agangay inyam-ammona ida kas “kerubin.” (Eze 9:3; 10:1-22; 11:22) Kadagitoy mangiladawan a sirmata, dagiti kerubin ket nainaig a sisisinged iti nadayag a persona ni Jehova ken patinayon nga agserserbida kenkuana.
Iti naimpadtuan a librona naibaga met ken Ezequiel nga isu ‘mangipigsa iti dung-aw maipapan iti ari ti Tiro,’ nga iti dayta awaganna ti ari kas nadayag a mangabbong a kerubin a sigud nga adda “idiay Eden, ti minuyongan ti Dios,” ngem nauksob ti pintasna ken napagbalin a dapdapo iti rabaw ti daga. “Daytoy ti kinuna ti Soberano nga Apo Jehova: . . . ‘Sika ti napulotan a kerubin a mangabbong, ket insaadka. Addaka idi iti nasantuan a bantay ti Dios. Iti tengnga dagiti gumilgil-ayab a bato nagpagnapagnaka. Awan pagkurangam iti daldalanmo manipud idi aldaw a pannakaparsuam agingga a ti kinakillo nasarakan kenka. . . . Papanawenkanto a kas tabbaaw manipud iti bantay ti Dios, ket dadaelenkanto, O kerubin a mangabbong [“O mangsalaknib a kerubin,” Vg].’”—Eze 28:11-19.