UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 52
Ene Imanmhẹn—Bha Lu Re Alo Dọ Kiẹn Kristiẹn Ne Deziẹn Bhi Oga
“Ọkhẹke nin ikhuo . . . ha lu emhin ọbhi oleghe. Ọ yẹ khẹke nin ele ha re urẹọbhọ man bhi emhin rebhe.”—1 TIM. 3:11.
ILLO 133 Re Ẹghe Usẹn Rẹ Ga IJehova
EBI MHAN DA LUẸa
1. Be ọkhẹke nin mhan lu rẹ sabọ dọ kiẹn Kristiẹn ne deziẹn bhi oga?
Ọ MANMAN wo ti mhan bhọ rẹ daghe uwedẹ nin ibhokhan rẹ wanre dọ kiẹn ewanlẹn. Osukpa, uwẹ ki wo kere ghe okhun ele ki ye. Ọkpakinọn, nin ọria rẹ sabọ dọ kiẹn Kristiẹn nọn deziẹn bhi oga, ọ iyi osukpa ọ rẹ wo sunu.b (1 Cor. 13:11; Heb. 6:1) Nin mhan rẹ sabọ dọ kiẹn Kristiẹn nọn deziẹn, ọkhẹke nin mhan deba Jehova ha mhọn ikolu nọn ziẹn. Mhan sẹyẹ guanọ nin ọle re ẹlinmhin nọn khiale nọnsọle rẹ rẹkpa mhan rẹ sabọ ha mhọn ikpẹ ne ti ọle bhọ, rẹ sabọ luẹ emhin eso ne khẹke, yẹ rẹ sabọ muegbe ọbhi otọ rẹ miẹnsọn ne ha zegbere bhi ẹghe odalo.—Prov. 1:5.
2. Be imhan miẹn luẹ bhi Genesis 1:27? Be imhan da zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?
2 Beji Jehova man eria, okpea bi okhuo ọle man ele le. (Tie Genesis 1:27.) Ọ inọghọ nan rẹ lẹn okpea la okhuo ranmhude uwedẹ nin ele rẹ je egbe. Rẹ gbera ọnan, uwedẹ ọbhebhe yẹ ribhọ nin ele rẹ dikẹ. Jehova mhọn ebi ọle rẹ gha ẹsọn kikẹ nin okpea bi okhuo yẹ. Bhiriọ, ọkhẹke nin ele dọnmhegbe rẹ ha mhọn ikpẹ nọn ha rẹkpa ele rẹ ha miẹn ene ẹsọn nan kikẹ, yẹ luẹ emhin eso ne ha rẹkpa ele. (Gen. 2:18) Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan ebi ene imanmhẹn ha sabọ lu rẹ dọ kiẹn Kristiẹn ne deziẹn bhi oga. Bhi uhọnmhọn-ọta nọn rẹkhan ọnan, mhan ki zilo nyan ebi ene usẹn ikpea ha lu beji ele ha da sabọ kiẹn Kristiẹn ne deziẹn bhi oga.
DỌNMHEGBE HA MHỌN IKPẸ NE TI OSẸNOBULUA BHỌ
Uwẹ dẹ sabọ dọ kiẹn Kristiẹn nọn deziẹn bhi oga sade uwẹ dọnmheghe ha mhọn ikpẹ nin ikhuo ne ga Jehova nọnsẹn ha mhọnlẹn. Ikhuo bii Rebeka, Ẹsta bi Abigẹ (Fẹ uduọle nọnzi 3 bi 4 ghe)
3-4. Ijela ene ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ wanre ha da sabọ miẹn ijiẹmhin esili nin ele ha re egbe khọkhọ? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)
3 Baibo tẹmhọn ikhuo ne bunbun ne hoẹmhọn Jehova, ne yẹ ha ga ọle. (Fẹ ọne uhọnmhọn-ọta nan ghe bhi jw.org nọn yọle, “Women in the Bible—What Can We Learn From Them?”) Beji Baibo nọn mun ọne uhọnmhọn-ọta nan mhọn tale, ele “lu emhin ọbhi oleghe,” yẹ “re urẹọbhọ man bhi emhin rebhe.” Rẹ deba ene ikhuo nan tẹmhọnlẹn bhi Baibo, ibhio mhan nin ikhuo ne deziẹn bhi oga ribhi agbotu kẹkẹ nin ene imanmhẹn ha sabọ re egbe khọkhọ.
4 Ene imanmhẹn, bha ria ẹmhọn ibhio mhan nin ikhuo ne lu nọnsẹn bhi oga nin bha ha sabọ re egbe khọkhọ. Gbẹlokotọ bhi ikpẹ esili nin ele mhọn, uwẹ ha yẹ ria eria nyan uwedẹ nin uwẹ ha rẹ sabọ re ene ikpẹ man. Mhan dẹ zilo nyan ikpẹ ea kpataki ne khẹke nin ikhuo ne deziẹn bhi oga ha mhọn bhi ene uduọle ne rẹkhan ọnan.
5. Bezẹle nin idegbere da yi ikpẹ kpataki nọn ọkhẹke nin okhuo nọn deziẹn bhi oga ha mhọn?
5 Nin ọria rẹ sabọ dọ kiẹn Kristiẹn nọn deziẹn bhi oga, ọkhẹke nin ọle ha mhọn idegbere. Ahamiẹn okhuo mhọn idegbere, ọle ki deba Jehova bi ẹbho ebhebhe ha mhọn ikolu nọn mhẹn. (Jas. 4:6) Bhi ọsi ijiẹmhin, okhuo nọn hoẹmhọn Jehova dẹ degbere re obọ rẹkhan adia nọn ribhi 1 Corinthians 11:3. Bhi enin, Jehova da tẹmhọn ene ọle mun ọne ẹsọn nan ne ha re agbotu khian, bi ọnọn ha re emhin khian bhi azagba-uwa.c
6. Be ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ manman wanre ha miẹn luẹ bhi obọ Rebeka bhi ẹmhọn idegbere?
6 Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Rebeka ghe. Okhuo nọn manman wanlan ọle ha khin, sẹyẹ ọle wo re izebhudu zẹ emhin nọn mhẹn bhi ẹdagbọn iẹnlẹn nọnsọle. Ọle lẹn ẹghe nọn khẹke nin ọle rẹ lu emhin, bi ebi ọle ha rẹ lu ọle yẹ. (Gen. 24:58; 27:5-17) Ọrẹyiriọ, ọle wo ha re ekpẹn lu emhin yẹ re obọ rẹkhan adia. (Gen. 24:17, 18, 65) Ahamiẹn uwẹ degbere re obọ rẹkhan emhanmhan nọnsi Jehova beji Rebeka lu, uwẹ ki ha yi ijiẹmhin esili rẹji ọrebhe bhi azagba-uwa nọnsẹ, bi bhi agbotu.
7. Be ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ wanre ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Ẹsta yẹ bhi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin ọbhi oleghe?
7 Ọkhẹke nin Kristiẹn rebhe ne deziẹn bhi oga ha lu emhin ọbhi oleghe. Baibo yọle ghe, ọkhẹke nin mhan ha mhọn idegbere, yẹ lu emhin ọbhi oleghe. (Prov. 11:2) Okhuo nọn lu emhin ọbhi oleghe, nọn yẹ ga Jehova nọnsẹn Ẹsta ha khin. Ọne ikpẹ nan nin ọle ha mhọn zẹle ọle bha dọ ha tẹn egbe mun beji a re ọle kiẹn esọn. Ọle da re ehọ ọbhi adia nin obhio ọle nin Mọdẹkai re nanlẹn, yẹ re obọ rẹkhan ọlẹn. (Esther 2:10, 20, 22) Uwẹ dẹ yẹ sabọ re inian ha lu emhin ọbhi oleghe, sade uwẹ guanọ adia esili bhi obọ ẹbho yẹ re obọ rẹkhan ọlẹn.—Titus 2:3-5.
8. Beji 1 Timothy 2:9, 10 rẹman, be nan rẹ ha lu emhin ọbhi oleghe ha rẹ rẹkpa obhio mhan nin okhuo rẹ zẹ nọnsẹn yẹ bhi uwedẹ nin ọle rẹ muegbe?
8 Ẹsta yẹ rẹman bhi uwedẹ ọbhebhe ghe, ọle lu emhin ọbhi oleghe. Ọle wo “manman ha mhọn-ose bhi egbe yẹ na bhi ẹlo”; ọrẹyiriọ, ọle bha dọ ha re egbe man. (Esther 2:7, 15) Be ibhio mhan nin ikhuo ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Ẹsta yẹ? A tẹmhọn uwedẹ ọkpa nin ele ha rẹ sabọ lu ọle bhi 1 Timothy 2:9, 10. (Tie ọle.) Pọl nin odibo da yọle ghe nin ibhio mhan nin ikhuo ha muegbe nọnsẹn, sẹyẹ nin ele ha rẹ ẹwanlẹn lu ọle. Ukpọta Grik nan noo bhi enan rẹman ghe, ọkhẹke nin ikhuo ha muegbe bhi uwedẹ nọn mhẹn, yẹ ria ẹmhọn ẹlo nin ẹbho ha rẹ ha ghe uwedẹ nin ele rẹ muegbe. Ẹmhọn ibhio mhan nin ikhuo ne muegbe nọnsẹn manman wo ti mhan bhọ!
9. Be imhan miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi Abigẹ?
9 Ilẹn-otọ-emhin hi ikpẹ ọbhebhe nọn khẹke nin ibhio mhan nin ikhuo ha mhọnlẹn nin ele rẹ sabọ kiẹn Kristiẹn ne deziẹn bhi oga. Be bhọ hi ilẹn-otọ-emhin? Ọle hi, nin ọria rẹ ha ria eria nọnsẹn, beji ọle ha da sabọ lẹn emhin nọn mhẹn bi emhin nọn imhẹn, ẹghenin, ọle ki sabọ zẹ emhin nọn mhẹn rẹ lu. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Abigẹ ghe. Ọdọ ọle da lu emhin nọn bha gba nọn ha sabọ si ọkakale ji ọrebhe ne ribhi azagba-uwa nọnsọle. Abigẹ da wo jẹje lu emhin. Ọle da sabọ hinmhin azagba-uwa nọnsọle ranmhude nin ọle rẹ manman ria ẹmhọn ọkakale nọn ha na bhi emhin nin ọdọ ọle lu re. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Ilẹn-otọ-emhin dẹ yẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ lẹn ẹghe nọn khẹke nin mhan rẹ talọ, bi ẹghe nọn khẹke nin mhan rẹ huẹan. Ọ rẹkpa mhan rẹ ji ẹmhọn ẹbho da rẹtẹ mhan, yẹ lu ọle ọbhi oleghe.—1 Thess. 4:11.
LUẸ EMHIN ESO NE KHẸKE
Be uwẹ sẹ rẹ miẹn elele bhọ yẹ nin uwẹ rẹ luẹ ebi a rẹ tie ebe, bi ebi a rẹ gbẹn ebe yẹ nọnsẹn? (Fẹ uduọle nọnzi 11 ghe)
10-11. Be uwẹ bi ẹbho nekẹle ha rẹ miẹn elele bhọ yẹ sade uwẹ guẹ rẹ tie ebe, yẹ guẹ rẹ gbẹn ebe? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)
10 Ọkhẹke nin ikhuo ne ga Osẹnobulua luẹ emhin eso ne ha rẹkpa ele. Emhin eso nin ọria luẹ beji ọle ribhi obhokhan dẹ sabọ rẹkpa ọle bhi ẹdagbọn iẹnlẹn nọnsọle. Bha ji mhan fẹ eso ghe bhi ene emhin nan.
11 Luẹ ebi a rẹ tie ebe, bi ebi a rẹ gbẹn ọlẹn yẹ nọnsẹn. Bhi agbaẹbho eso, ẹbho ighe ọle bii emhin nọn khẹke ikhuo, nin ele rẹ luẹ ebi a rẹ tie ebe bi ebi a rẹ gbẹn ọlẹn yẹ. Ọkpakinọn, emhin nọn khẹke nin Kristiẹn rebhe luẹ nọn.d (1 Tim. 4:13) Bhiriọ, hẹi ji emhin soso de uwẹ idobolo rẹ luẹ ebi a rẹ tie ebe, bi ebi a rẹ gbẹn ọlẹn yẹ nọnsẹn. Elele nela uwẹ ha miẹn sade uwẹ lu iriọ? Asabọmiẹn ọnan dẹ rẹkpa uwẹ rẹ miẹn iwẹnna bhi ẹghe odalo nin uwẹ ha rẹ ha gbẹloghe egbe. Sẹyẹ, ọ ki lẹkhẹ nin uwẹ rẹ ha luẹ Ọta nọnsi Osẹnobulua, yẹ man ẹbho le. Ọnọn ke okhun nẹ hi, uwẹ ki manman sikẹ Jehova beji uwẹ ha rẹ ha tie Ọta nọnsọle yẹ ria eria nyan ọlẹn.—Josh. 1:8; 1 Tim. 4:15.
12. Be ẹmhọn nọn ribhi Proverbs 31:26 ha rẹ rẹkpa uwẹ rẹ guẹ ebi a rẹ ne ẹbho zilo nọnsẹn yẹ?
12 Luẹ ebi a rẹ ne ẹbho zilo yẹ nọnsẹn. Ọkhẹke nin Kristiẹn guẹ ebi a rẹ ne ẹbho zilo yẹ nọnsẹn. Jemisi nin odibo wo re adia nọn mhẹn nin mhan bhi ọne ẹmhọn nan. Ọle da yọle: “Bha wo ha gbehọkotọ nọnsẹn, bha hẹi kẹ ha talọ bhi ẹmhọn.” (Jas. 1:19) Ariajegbe uwẹ rẹman sade uwẹ gbehokotọ nọnsẹn beji ẹbho ebhebhe rẹ talọ. (1 Pet. 3:8) Ahamiẹn uwẹ bha lẹn otọ ebi ọria taman ẹn nọnsẹn, la uwẹ bha lẹn ebi emhin dia ọle yẹ bhi egbe, nọọn ọlẹn inọnta eso ne khẹke. Ẹghenin uwẹ ha fẹkẹ re obhi ẹghe khere rẹ ria eria nọnsẹn ọkuẹsẹ uwẹ talọ. (Prov. 15:28, ftn.) Nọọn egbe ẹ: ‘Ẹmhọanta ebi mẹn da ta be khin, sẹyẹ, ọ dẹ be sabọ re izebhudu nin ẹbho? Ọta ifuẹkẹ be nọn, sẹyẹ, ọ dẹ be rẹman ghe mẹn mhọn ekpẹn bhi egbe?’ Luẹ bhi obọ ibhio mhan nin ikhuo ne ki wanre bhi oga ne guẹ ebi a rẹ ne ẹbho zilo yẹ nọnsẹn. (Tie Proverbs 31:26.) Gbẹlokotọ bhi uwedẹ nin ele rẹ ne ẹbho talọ. Uwẹ ha guẹ ebi a rẹ ne ẹbho zilo yẹ nọnsẹn, uwẹ ki sabọ deba ẹbho ha mhọn ikolu nọn mhẹn.
Okhuo nọn luẹ ebi a rẹ re emhin khain yẹ bhi uwa, nọn yẹ miẹnsọn kaka, erọnmhọn ọle khin rẹji ọrebhe bhi azagba-uwa nọnsọle bi bhi agbotu (Fẹ uduọle nọnzi 13 ghe)
13. Be uwẹ ha rẹ sabọ luẹ ebi a rẹ re emhin khian yẹ bhi uwa? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)
13 Luẹ ebi a rẹ re emhin khian yẹ bhi uwa. Bhi ije ne bunbun, ikhuo manman miẹnsọn uwa nẹ. Inẹn ẹ la obhio mhan nin okhuo nọn wanre dẹ sabọ rẹkpa uwẹ rẹ luẹ ebi a rẹ miẹn ene ẹsọn nan yẹ. Obhio mhan nin okhuo natiọle Cindy da yọle: “Ọkpa bhi emhin nọn mhẹn an nin mẹn luẹ bhi obọ inẹn mẹn hi, nin mẹn rẹ ha wẹnna kaka ranmhude eghọnghọn nabhọre. Ranmhude ọle man mẹn ebi a rẹ nyẹn ebale yẹ, so ukpọn yẹ, re uwa ọi nọnsẹn yẹ, bi ebi a rẹ noo igho nọnsẹn yẹ sade a dẹ emhin, mẹn da sabọ dọ ha gbẹloghe egbe mẹn, yẹ sabọ manman ha miẹnsọn bhi oga nọnsi Jehova. Inẹn mẹn da yẹ man mẹn ebi a rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe yẹ. Ọnan da re ọne isẹhoa nin mẹn rẹ ha miẹn ibhio mhan nin ikpea bi ikhuo kẹkẹ nin mẹn ha sabọ miẹn emhin luẹ bhi ijiẹmhin nọnsele.” (Prov. 31:15, 21, 22) Okhuo nọn luẹ ebi a rẹ re emhin khian yẹ bhi uwa, nọn sabọ wẹnna kaka, yẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe, erọnmhọn ọle khin rẹji ọrebhe bhi azagba-uwa nọnsọle bi bhi agbotu.—Prov. 31:13, 17, 27; Acts 16:15.
14. Be uwẹ miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi Crystal? Be ọkhẹke nin uwẹ ha mhọnlẹn?
14 Luẹ rẹ ji emhin nin uwẹ mhọn ha khọn uwẹ. Emhin nọn khẹke nin Kristiẹn rebhe ne deziẹn bhi oga luẹ khọnan. (Phil. 4:11) Obhio mhan nin okhuo natiọle Crystal da yọle: “Ene biẹ mẹn da yọle nin mẹn luẹ emhin bhi isiku nin mẹn lẹn sẹ ghe ọ dẹ sabọ rẹkpa mẹn bhi iẹnlẹn. Aba mẹn da yọle nin mẹn dọ deba klass nan da man ẹbho ebi a rẹ re ẹmhọn igho khian yẹ bhi kọmpini. Ọnan wo gene rẹkpa mẹn bhi iẹnlẹn” Ọ iyi iwẹnna nọn ha rẹkpa uwẹ rẹ ha miẹn igho ọkpa ọkhẹke nin uwẹ luẹ, ọ yẹ khẹke nin uwẹ luẹ ebi a rẹ rẹ ẹwanlẹn noo igho yẹ, beji a ha da miẹn uwẹ bha dọ ha de emhin gbera eka nin uwẹ mhọn. (Prov. 31:16, 18) Ha mhọn emhanmhan nin uwẹ khu ọi bhi oga nọnsi Jehova. Nin uwẹ rẹ sabọ lu ọnan, ọkhẹke nin uwẹ ji obhi emhin nin uwẹ mhọn khọn uwẹ. Bhiriọ, uwẹ ida dọ ha de emhin nin obọ ẹ bha sẹ.—1 Tim. 6:8.
MUEGBE ỌBHI OTỌ KHẸ ẸGHE ODALO
15-16. Be re ẹmhọn ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ bọ ọdọ ti mhan bhọ? (Mark 10:29, 30)
15 Ahamiẹn uwẹ dọnmhegbe ha mhọn ikpẹ ne ti Osẹnobulua bhọ, yẹ luẹ emhin eso ne khẹke, ọ ki rẹkpa uwẹ rẹ muegbe ọbhi otọ rẹ miẹnsọn ne ha sabọ zegbere bhi ẹghe odalo. Mhan fẹ emhin eso ghe nin uwẹ ha sabọ lu.
16 Uwẹ sabọ rẹ zẹ ghe uwẹ ida sẹ bọ ọdọ. Beji Jesu tale, ikhuo eso sabọ rẹ zẹ ghe ele ida bọ ọdọ, aharẹmiẹn ẹbho bha zẹwẹ re obọ ọbhọ bhi eji ele na vae. (Matt. 19:10-12) Emhin eso ebhebhe sabọ rẹ re eso miẹn ghe ele bha bọ ọdọ. Lẹn sẹbhọ ghe, ranmhude uwẹ bha bọ ọdọ bha rẹman ghe uwẹ bha ghan bhi ẹlo nọnsi Jehova bi Jesu. Bhi ọne otọ agbọn nan rebhe, ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ bọ ọdọ manman wo rẹkpa bhi agbotu nin ele ye. Ranmhude ele hoẹmhọn ẹbho, sẹyẹ ele ji ẹmhọn ẹbho da rẹtẹ ele, ele dọ diabe ibhio bi inẹn rẹji ibhio mhan ne bunbun.—Tie Mark 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.
17. Be obhio mhan nin okhuo ha lu nian beji ọle ha da sabọ deba bhi iwẹnna oga ọsi ẹghe rebhe?
17 Uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ ha lu iwẹnna oga ọsi ẹghe rebhe. Ibhio mhan nin ikhuo manman wo rẹkpa bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua nan lu bhi ọne otọ agbọn nan rebhe. (Ps. 68:11) Uwẹ dẹ be sabọ mhanmhanlẹn nian nin uwẹ rẹ deba bhi iwẹnna oga ọsi ẹghe rebhe? Uwẹ sabọ rẹ munhẹn ha lu iwẹnna ọkanẹfan ọsi ẹghe rebhe, ha rẹkpa ene bọn uwa oga nesẹmhan, la dọ ha ga bhi Bẹtẹ. Tẹmhọn emhanmhan nin uwẹ mhọn man Jehova bhi erọnmhọn. Uwẹ ha yẹ tẹmhọn ọne emhanmhan man eria ne ki ka mun ọlẹn sẹ. Uwẹ ha yẹ dọ fẹ emhin ne khẹke nin uwẹ lu, beji uwẹ ha da sabọ dọ ha ga bhi ene ihe nan. Dọnmhegbe ha mhọn emhanmhan ne ha rẹkpa uwẹ rẹ mun ebi uwẹ mhọn bhi ọkhọle sẹ. Ahamiẹn uwẹ mun iwẹnna oga ọsi ẹghe rebhe ke, ọ dẹ re isẹhoa nin uwẹ rẹ miẹnsọn kẹkẹ bhi oga nọnsi Jehova.
Ahamiẹn uwẹ ria ẹmhọnlẹn nin uwẹ rẹ bọ ọdọ, ọkhẹke nin uwẹ gbẹlokotọ nọnsẹn bhi ọria nin uwẹ da bọ (Fẹ uduọle nọnzi 18 ghe)
18. Bezẹle nọn da khẹke nin okhuo gbẹlokotọ bhi ọria nin ọle ho nin ọle bọ? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)
18 Uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ bọ ọdọ. Ene ikpẹ bi ene emhin kẹkẹ ne khẹke nin uwẹ luẹ nin mhan zilo ọle bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan dẹ rẹkpa uwẹ rẹ kiẹn amhẹn esili. Bhi ọsi ẹmhọanta, ahamiẹn uwẹ ria ẹmhọn ọlẹn nin uwẹ rẹ bọ ọdọ, ọkhẹke nin uwẹ zẹ ọria nin uwẹ ha bọ nọnsẹn. Ọkpa bhi emhin ne lu uhọnmhọn emhin nẹ nin uwẹ ha zẹ rẹ lu bhi iẹnlẹn ọnan khin. Yere ghe uwẹ ha bọ ọdọ fo, odotọ ọne okpea nin uwẹ bọ uwẹ ki da ha ye. (Rom. 7:2; Eph. 5:23, 33) Bhiriọ, nọọn egbe ẹ: ‘Ọne okpea be deziẹn bhi oga? Ọle be mun ẹmhọn oga nọnsi Jehova kalo bhi iẹnlẹn nọnsọle? Ọle be zẹ emhin ne gba rẹ lu? Ọle ha dobọ, ọle be miẹnkue? Ọle be mun ekpẹn nin ikhuo? Ọle dẹ be sabọ rẹkpa mẹn rẹ ha ziẹn ikolu nin mẹn bi Jehova ko mhọnlẹn, ha re ebi mẹn ha rẹ ha gbẹloghe egbe mẹn, yẹ ha yi ọmọẹ ọsaje rẹji mẹn? Ọle be lu iwẹnna nan mun nanlẹn nọnsẹn? Bhi ọsi ijiẹmhin, iwẹnna nela ọle lu bhi agbotu, sẹyẹ, be ọle rẹ lu ọle yẹ?’ (Luke 16:10; 1 Tim. 5:8) Bhi ọsi ẹmhọanta, ahamiẹn uwẹ ho nin uwẹ bọ ọdọ esili, ọkhẹke nin uwẹ muegbe ọbhi otọ nian rẹ ha yi amhẹn esili.
19. Bezẹle nin okhuo ha da sabọ ha ghọnghọn ghe a tiọle ‘urẹkpa’ rẹji ọdọ ọle?
19 Baibo yọle ghe, ‘urẹkpa’ okhuo esili khin rẹji ọdọ ọle. Sẹyẹ, “ọzeva” ọle khin rẹji ọle. (Gen. 2:18) Ọnan ki be rẹman ghe ọne okhuo bha sẹ emhin soso? Eye! Bhi ọsi ẹmhọanta, ekpẹn ọnan khin rẹji ọle. Yere ghe, a bhọ tie Jehova “urẹkpa” igba ne bunbun bhi Baibo. (Ps. 54:4; Heb. 13:6) Okhuo dẹ ha yi urẹkpa ọsaje rẹji ọdọ ọle sade ọle re iyobọ nanlẹn, yẹ rẹkpa ọle rẹ mun emhanmhan nọnsọle sẹ rẹji ebi ele ha rẹ ha re azagba-uwa nọnsele khian yẹ. Ranmhude ghe ọle hoẹmhọn Jehova, ọle dọnmhegbe rẹ lu eka nin ọle ha sabọ lu beji ẹbho ha da ha re ẹlo esili ghe ọdọ ọle. (Prov. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Uwẹ dẹ sabọ ha muegbe ọbhi otọ nian rẹ ha yi amhẹn esili, sade uwẹ ziẹn oyẹẹ nin uwẹ mhọn da Jehova, bi sade uwẹ rẹkpa ẹbho bhi azagba-uwa nọnsẹ bi bhi agbotu.
20. Be inẹn nọn mhẹn ha sabọ lu nin azagba-uwa nọnsọle?
20 Uwẹ dẹ sabọ zẹ rẹ kiẹn inẹn. Uwẹ ha bọ ọdọ fo, uwẹ bi ọdọ ẹ sabọ rẹ zẹ nin bha rẹ ha mhọn imọn. (Ps. 127:3) Bhiriọ, ọkhẹke nin uwẹ ria eria nyan ebi uwẹ ha rẹ sabọ ha yi inẹn nọn mhẹn yẹ. Ene ikpẹ bi emhin eso ne khẹke nin uwẹ luẹ nin mhan zilo ọle bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan dẹ rẹkpa uwẹ sade uwẹ bọ ọdọ, yẹ dọ ha mhọn imọn. Oyẹẹ, ifuẹkẹ bi iziẹngbe nin uwẹ mhọn dẹ re eghọnghọn re bhi azagba-uwa nọnsẹ. Ọ ki yẹ re egbe fu imọn nesẹ re, yẹ re ele ha lu nọnsẹn.—Prov. 24:3.
Ibhio mhan nin ikhuo ne bha sẹ wanre nan re Baibo man ele emhin, ne yẹ re obọ rẹkhan emhin nin ele luẹ, dọ kiẹn Kristiẹn ne deziẹn bhi oga (Fẹ uduọle nọnzi 21 ghe)
21. Be ẹmhọn ibhio mhan nin ikhuo dia mhan yẹ bhi egbe? Bezẹle? (Fẹ adudu nọn ribhi odalo ọle ghe.)
21 Ibhio mhan nin ikhuo, mhan wo manman hoẹmhọn bha bhi emhin rebhe nin bha lu nin Jehova bi ẹbho nesọle. (Heb. 6:10) Bha wo wẹnna kaka rẹ sabọ ha mhọn ikpẹ ne ti Jehova bhọ, rẹ luẹ emhin kpataki eso ne re iẹnlẹn nọnsẹbha bi ọsi ẹbho ne nẹga bha mhẹn an, rẹ yẹ muegbe ọbhi otọ khẹ ẹsọn ne ha sabọ zegbere bhi ẹghe odalo. Ẹsele bha wo gene khin rẹji agbotu nọnsi Jehova!
ILLO 137 Ikhuo Ne Ga Nọnsẹn
a Ene imanmhẹn, ẹmhọn bha wo ti mhan bhọ. Bha dẹ sabọ dọ deziẹn bhi oga sade bha dọnmhegbe ha mhọn ikpẹ ne khẹke Kristiẹn, luẹ emhin eso ne khẹke, yẹ muegbe ọbhi otọ rẹ sabọ miẹnsọn ne ha zegbere bhi ẹghe odalo. Bha ha lu iriọ, bha dẹ wo manman miẹn erọnmhọn bhi oga nọnsi Jehova.
b ỌTA NAN RE OTỌLE MAN NỌNSẸN: Ọria nọn deziẹn bhi oga, ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua dia ọle, ọ iyi ẹwanlẹn ọsi ọne agbọn nan. Ọria nọn sẹ inian re egbe khọkhọ Jesu, sẹyẹ, ọle wẹnna kaka rẹ sabọ deba Jehova ha mhọn ikolu nọn ziẹn, yẹ re oyẹẹ ọsaje man ẹbho.
c Fẹ Ọkhẹughe ọsi Fẹbuare 2021 ghe, apapale 14 rẹsẹbhi 19.
d Nin uwẹ rẹ lẹn ebi ọ lu uhọnmhọn emhin sẹ yẹ nan rẹ ha tie ebe, fẹ ọne uhọnmhọn-ọta ghe bhi jw.org nọn yọle, “Why Reading Is Important for Children—Part 1: Read or Watch?”