Watchtower AZA-EBE NỌN RIBHI INTANẸT
Watchtower
AZA-EBE NỌN RIBHI INTANẸT
Esan
  • BAIBO
  • EBE KẸKẸ
  • IKOLO OGA
  • mwbr17 Novẹmba apapale 1-6
  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan

Ividio iribhọ.

Hei van. Mhan bha sabọ re ọne ividio man.

  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan
  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan (2017)
  • Uhọnmhọnlẹn
  • NOVEMBER 6-12
  • NOVEMBER 13-19
  • NOVEMBER 20-26
  • NOVEMBER 27–DECEMBER 3
Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan (2017)
mwbr17 Novẹmba apapale 1-6

Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan

NOVEMBER 6-12

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | AMOS 1-9

“Guanọ IJehova, Nin Uwẹ Da Ha Nyẹnlẹn”

(Amos 5:4) “Inian Jehova taman ibhokhan Izrẹl: ‘Bha guanọ mhẹn, nin bha da ha nyẹnlẹn.

(Amos 5:6) Bha guanọ iJehova, nin bha da ha nyẹnlẹn, nin ọle hẹi vẹ bu bha re bii eranlẹn bhi uki uwa nọnsi Joseph, Ọne eranlẹn nọn tuẹ iBethʹel a, nin ọria soso ida sabọ fuẹn an.

w04 11/15 24 ¶20

Guanọ iJehova, Osẹnobulua Nọn Fẹ Ọkhọle ọsi Eria Ghe

20 Ọbha ha yi emhin nọn lẹkhẹ nin eria ne ha ga iJehova bhi otọ Izrẹl bhi ẹghe ẹdẹlẹ rẹ ha ga ọle nọnsẹn. Beji ọ rẹ nọghọ nanrẹ gua ẹdẹ diọ bhi okhun ọlẹn, iriọ ọ yẹ rẹ nọghọ nin Kristiẹn rebhe rẹ ha ga iJehova ẹlẹnan. Ọrẹyiriọ, ahoẹmhọn-egbe bi ohubhudu nin ele ha mhọnlẹn da iJehova, ọle zẹle nin ibhokhan Izrẹl eso da sabọ ha ga iJehova bhi uwedẹ ẹmhọanta. Jehova da ha tie ele ọbhi egbe nin ọle rẹ taman ele bhi Amos 5:4 yọle: ‘Bha guanọ mhẹn, nin bha da ha nyẹnlẹn.’ Ẹlẹnan nian, Osẹnobulua sẹyẹ mhọn itohan da ẹbho ne fidenọ, ne yẹ guanọ iJehova. Uwedẹ nin ele rẹ lu iriọ ọle hi, iluẹmhin Baibo nin ele lu bi nin ele rẹ dọnmhegbe rẹ lu iho nọnsi Osẹnobulua. Nanrẹ ha lu iriọ bha lẹkhẹ. Ọkpakinọn, ene emhin nan ọria ha lu nọn ha rẹ sabọ miẹn aribhọ ọsi ighegheghe.—John 17:3.

(Amos 5:14, 15) Bha ha guanọ emhin nọn mhẹn, ọiyi emhin nọn imhẹn, nin bha da ha nyẹnlẹn. Bhiriọ, beji bha ka lẹn, Osẹnobulua nin Jehova nọn nyan ene eyọkhọnlẹn ki deba bha dia. 15 Bha ha he emhin nọn imhẹn, bha ha hoẹmhọn emhin nọn mhẹn, Bha ha bhohiẹn nọn gbale bhi geti ọsi otọ ẹbho nọnsẹbha. Nan da sabọ miẹn ghe Osẹnobulua nin Jehova nọn nyan ene eyọkhọnlẹn ki sabọ ha re obọ nọn mhẹn rẹ mun ene kẹre bhi imọn nesi Joseph.’

jd 90-91 ¶16-17

Re Obọ Rẹkhan Uhi Ne Gbale Nesi Jehova

16 Nin Adam nin okpea nin ọhẹnhẹn rẹ zẹ nin ọle rẹ ka Osẹnobulua ehọ, ọle da zẹ nin ọle rẹ ha lu ebi Esu taman ọlẹn. Ọle bha zẹ nọnsẹn. Uwẹ kii? Uwẹ dẹ zẹ nọnsẹn? Amos da taman mhan yọle: ‘Bha ha he emhin nọn imhẹn, bha ha hoẹmhọn emhin nọn mhẹn.’ (Amos 5:15) Okpea ọkpa nọn ki yu natiọle William Rainey Harper, nọn rẹ wo lẹn otọ urọlo iSemetic bi ebe kẹkẹ nan gbẹn bhi ọne urolo da tẹmhọn khẹke ọne Amos 5:15 yọle: ‘Ebi Amos mhọn bhi ọkhọle nin ọle da yọle ghe nin mhan ha he emhin nọn imhẹn yẹ ha hoẹmhọn emhin nọn mhẹn, ọle hi, nin ọria rẹ ha lu rẹkhan iho nọnsi Yahweh.’ Ọnan emhin kpataki nin mhan ha miẹn luẹ bhi obọ ọsi ene akhasẹ igbeva. Uwẹ muegbe nin Jehova rẹ dia uwẹ ọbhi uwedẹ nọn khẹke nin uwẹ rẹkhan? Ọne uwedẹ nọn khẹke nin mhan ha rẹkhan ribhi ẹkẹ iBaibo. Ene ‘ọguamhandia nọn wanlan nan gba ẹkẹ ọle,’ ne yi Kristiẹn ne manman lẹn otọ iBaibo, ele rẹkpa mhan rẹ lẹn otọ uwedẹ nọn khẹke nin mhan ha rẹkhan nọn ribhi Baibo.—Matthew 24:45-47.

17 Mhan ha gene he emhin ọbe, mhan ki sabọ ha rẹban emhin ne sọnọn iJehova. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọria sabọ ha nẹ nin ifoto la ividio ọsi ẹbho ne banọnre bhi wẹbsait ranmhude ọle lẹn ikuan-egbe nan miẹn bhọ. Ọkpakinọn, bebhọ ọle gene ria ọne ẹmhọn nan yẹ bhi ẹkẹ ọkhọle nọnsọle? (Ephesians 3:16) Ọne ọria ha sabọ lu rẹkhan ẹmhọn nọn ribhi Amos 5:15, ọ ki lẹkhẹ nanlẹn rẹ ha he emhin ọbe. Bhiriọ, ọle ki sabọ ha ga nọnsẹn.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Amos 2:12) ‘Bha da ha sa ẹnyọn nin ene Nazʹi·rite wọn, Bha da yẹ ha taman ene akhasẹ: “Bha hẹi kha akhasẹ.”

w07 10/1 14 ¶8

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Joel bi Amos

2:12. Ene ekanẹfan, efẹotughe, misiọnari la ene wẹnna bhi Bẹtẹl wo manman wẹnna kaka bhi oga nọnsi Jehova. Mhan hẹi a si ele obọ re ikeke, ha taman ele ghe nin ele dọ ha wẹnna la nin ele dọ ha biẹ imọn. Emhin nọn khẹke ọle hi, nin mhan ha khuẹnmhẹn ele rẹ ziẹn ele udu bhi ọne iwẹnna nin ele lu.

(Amos 8:1, 2) Ọnan hi ebi Jehova Nin Ebeanlẹn Nọn Kokhun Nẹ rẹman mhẹn: Ghọle! Okhua emhin-ekọnọn da ha ribhọ. 2 Ọ da nọọn mhẹn yọle, “Aʹmos, be uwẹ daghe?” Mhẹn da wanniẹn ọlẹn yọle, “Okhua emhin-ekọnọn.” Bhiriọ Jehova da taman mhẹn yọle: “Ọkpẹnlẹn ọsi ibhokhan Izrẹl nin ẹbho nesẹmhẹn vae. Mhẹn ida yẹ rẹhunmhan ele.

w07 10/1 14 ¶6

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Joel bi Amos

8:1, 2—Be bhọ ‘okhua ọsi emhin-ekọnọn’ nin Amos daghe mundia nan? Ọne okhua da rẹman ghe ukpẹdẹ nin Jehova ha rẹ dọ re ibhohiẹn nin ibhokhan Izrẹl sire. Egbẹghe ọkpẹnlẹn ọsi ẹghe nanrẹ rọ emhin-ekọnọn, ọle a rẹ rọ ọne emhin-ekọnọn nan nin Amos daghe. Nin Jehova rẹ ji Amos daghe ọne ‘okhua emhin-ekọnọn’ nan rẹman ghe, ẹghe ọkpẹnlẹn ọsi ibhokhan Izrẹl ki wo manman sire. Bhiriọ, Osẹnobulua da taman Amos yọle: “Ọkpẹnlẹn ọsi ibhokhan Izrẹl nin ẹbho nesẹmhẹn vae. Mhẹn ida yẹ rẹhunmhan ele.”

Baibo Nan Tie

(Amos 4:1-13) “Hear this word, you cows of Baʹshan, Who are on the mountain of Sa·marʹi·a, You women who are defrauding the lowly and crushing the poor, Who say to their husbands, ‘Bring us something to drink!’ 2 The Sovereign Lord Jehovah has sworn by his holiness, ‘“Look! The days are coming upon you when he will lift you up with butcher hooks And the rest of you with fishhooks. 3 You will go out through the breaches in the wall, each one straight ahead; And you will be cast out to Harʹmon,” declares Jehovah.’ 4 ‘Come to Bethʹel and commit transgression, To Gilʹgal and transgress even more! Bring your sacrifices in the morning, And your tithes on the third day. 5 Burn a thanksgiving sacrifice of leavened bread; Loudly proclaim your voluntary offerings! For that is what you love to do, O people of Israel,’ declares the Sovereign Lord Jehovah. 6 ‘And for my part, I made your teeth clean of food in all your cities And caused a lack of bread in all your houses; But you did not come back to me,’ declares Jehovah. 7 ‘I also withheld rain from you three months before the harvest; I made it rain on one city but not on another city. One plot of land would have rain, But another plot of land where there was no rain would dry up. 8 People of two or three cities staggered to one city to drink water, And they would not get satisfied; But you did not come back to me,’ declares Jehovah. 9 ‘I struck you with scorching heat and mildew. You multiplied your gardens and vineyards, But the locust would devour your fig trees and olive trees; And you still did not come back to me,’ declares Jehovah. 10 ‘I sent among you a pestilence like that of Egypt. With the sword I killed your young men and captured your horses. I made the stench of your camps rise up into your nostrils; But you did not come back to me,’ declares Jehovah. 11 ‘I caused an overthrow among you Like God’s overthrow of Sodʹom and Go·morʹrah. And you were like a log snatched out of the fire; But you did not come back to me,’ declares Jehovah. 12 So that is what I will do to you, O Israel. Because this is what I will do to you, Get ready to meet your God, O Israel. 13 For look! he is the One who formed the mountains and created the wind; He tells man what His thoughts are, He turns the dawn into darkness, And he treads on earth’s high places; Jehovah the God of armies is his name.”

NOVEMBER 13-19

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | OBADIAH 1–JONAH 4

“Luẹ Emhin bhi Idobọ Nọnsẹ”

(Jonah 3:1-3) Jehova da taman iJoʹnah bhi ọsi ugbazeva yọle: 2 “Kpanọ, akhian iNinʹe·veh nin agbaẹbho nọn khua, dọ taman ele uhọnmhunje nin je ẹ.” 3 Bhiriọ, nin Joʹnah rẹ rẹman ghe ọle họn ọta nọnsi Jehova, ọle da gene kpanọ ha khian iNinʹe·veh. Agbaẹbho nọn kpọnọ Ninʹe·veh ha khin​—⁠ọ dẹ sẹbhi ikpẹdẹ ea nan rẹ khian nẹga ọne otọ.

ia 114 ¶22-23

Ọle Da Luẹ Emhin bhi Idobọ Nesọle

22 Jonah kii? Ọle be dọ daghe ghe ọkhẹke nin ọle hẹnmhọn nin Jehova nin ọle rẹ rẹman ghe ebi Jehova lu nanlẹn ti ọle bhọ? Ehe! Ikpẹdẹ ea bi asọn ea ki gbera fo, ọne ehẹn nọn so iJonah lọ ‘da kpa iJonah fia bhi otọ nọn ka.’ (Jonah 2:10) Riale—ọnan rẹman ghe, Jonah bha tobọle gua diọ bhi otọ nọn ka! Eji ọne ehẹn kpa iJonah fiọ, enin ọle ki da guanọ uwedẹ kpanọ. Ọbha sẹ bue gbe, emhin da sunu nọn dọnmhẹn ebi ọtibhọ nin Jonah mhọn gene dinmhin sẹ yẹ. Jonah 3:1, 2, yọle: “Jehova da taman iJoʹnah bhi ọsi ugbazeva yọle: ‘Kpanọ, akhian iNinʹe·veh nin agbaẹbho nọn khua, dọ taman ele uhọnmhunje nin je ẹ.’” Be bhọ iJonah ha lu yẹ?

23 Jonah bha si egbe re ikeke. Baibo da yọle: “Bhiriọ, nin Joʹnah rẹ rẹman ghe ọle họn ọta nọnsi Jehova, ọle da gene kpanọ ha khian iNinʹe·veh.” (Jonah 3:3) Jonah da gene hẹnmhọn nin Jehova. Ọle da rẹman ghe ọle miẹn emhin luẹ bhi idobọ nọnsọle. Ọkhẹke nin mhan re egbe khọkhọ iJonah bhi uwedẹ nin ọle rẹ re urẹọbhọ nọnsọle man sade mhan fiobọdọn. Ranmhude mhan bha khia, mhan rebhe fiobọdọn. (Rom. 3:23) Mhan dẹ ji egbe lọ mhan, la mhan dẹ luẹ bhi idobọ nọnsẹmhan yẹ fidenọ ha hẹnmhọn nin Osẹnobulua?

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Obadiah 10) Ranmhude ọkhọlọ nan lu da obhi ẹ nin Jacob, Ẹkhọle ki lo ẹ, A ki yẹ fuẹn ẹn an rẹsẹbhi ighegheghe.

w07 11/1 13 ¶5

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Obadiah, Jonah, bi Micah

10—Be bhọ Edom rẹ “fuẹn an yẹ rẹsẹbhi ighegheghe”? Beji akhasẹ tale, agbaẹbho natiọle Edom, ugbẹloghe nọnsọle bi ẹbho ne rẹ ha nyẹnlẹn bhọ, iyẹ ribhi ije soso bhi ọne otọ nan ẹlẹnan. Ojie ọsi Babylon natiọle Nabonidus da khọn Edom miotọ bhi adesẹ ore nọnzi ehan okuẹsẹ iJesu vae. Ọ ki sẹbhi ore nọnzi enẹn, ẹbho natiọle Nabataean ki ha nyẹnlẹn bhi otọ Edom. Ibhokhan Edom da diọ bhi obọ ọsi otọle bhi agbaẹbho ọsi Judea dọ ha nyẹnlẹn bhi enin. Akizẹbue, a da ha tie ọne otọ bhi iJudea nin ele diọ i Idumea. Ẹghe nin ene Romans ki rẹ dunmhun iJerusalem sotọ bhi ukpe 70 C.E., ẹbho natiọle Edom bha yẹ ha ribhọ.

(Obadiah 12) Hẹi ha ghọnghọn ranmhude obhio ẹ miẹn ọnọghọ bhi egbe, Hẹi ha ghọnghọn sade a fuẹn ibhokhan iJudah a, Sẹyẹ, hẹi ha dẹgbọ bhi ukpẹdẹ ọsi ugbekhuelo nọnsele.

jd 112 ¶4-5

Uwedẹ Nin Osẹnobulua Guanọ Nin Mhan Rẹ Ha Nin Ẹbho Lu Emhin

4 Mhan dẹ miẹn emhin luẹ bhi ebezẹle nin Osẹnobulua da bhohiẹn gbe Edom, otọ ẹbho nọn diake Izrẹl. Osẹnobulua da yọle: “Hẹi ha ghọnghọn ranmhude obhio ẹ miẹn ọnọghọ bhi egbe, Hẹi ha ghọnghọn sade a fuẹn ibhokhan iJudah a, Sẹyẹ, hẹi ha dẹgbọ bhi ukpẹdẹ ọsi ugbekhuelo nọnsele.” (Obadiah 12) Ene iTyrian da ha yi ‘ibhio’ rẹji ibhokhan Izrẹl ranmhude ele ko ha do ẹki. Ọkpakinọn, ibhio ọsaje ene Edom ha khin rẹji ibhokhan Izrẹl ranmhude imọn nesi Esau, nin ọle bi Jacob ko ha yi ibieva, ele ha khin. Jehova tobọle bhọ da tie ene Edom, ‘ibhio’ Izrẹl. (Deuteronomy 2:1-4) Ọnan zẹle nin ene Edom bha lu nọnsẹn, nin ele rẹ ha ghọnghọn ẹghe nin ene iJew rẹ miẹn ọnọghọ bhi egbe bhi obọ ene iBabylonian.—Ezekiel 25:12-14.

5 Ọ wo khia bhẹlo a ghe emhin nin ene Edom lu ibhio ele nin iJew bha zẹwẹ yẹẹ iJehova. Bhiriọ, mhan sabọ ha nọọn egbe mhan, ‘Be bhọ Osẹnobulua rẹ ghe uwedẹ nin mhẹn rẹ nin ibhio mhẹn lu emhin yẹ?’ Ji mhan riale diọ bhi uwedẹ nin mhan rẹ ghe ibhio mhan bi uwedẹ nin mhan rẹ nin ele lu emhin sade ele lu emhin nọn khọ mhan bhi ẹkẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, nan yọle ghe obhio mhan ọkpa bhi oga lu emhin nọn khọ uwẹ ẹkẹ la ọle bi ọria bhi azagba-uwa nọnsẹ ko van. Be uwẹ ha lu yẹ sade ọne obhio mhan hi ọnọn lu khọlọ? Uwẹ dẹ re ọne ẹmhọn gbanọ bhi ọkhọle? La uwẹ dẹ bu ọne ọria nin bha ko ta ọne ẹmhọn munfia? (Colossians 3:13; Joshua 22:9-30; Matthew 5:23, 24) Uwẹ ha re ọne ẹmhọn gbanọ bhi ọkhọle, uwẹ ida yẹ ha yeye mun ọne obhio mhan, uwẹ ki ha nẹ nan ọlẹn la ta ọta ọbe bhi ikeke ọle. Yẹ riale, a ha ki miẹn ghe, ọne obhio mhan da gbuhi a, bhiriọ ene ewanlẹn bhi agbotu da re adia nanlẹn (Galatians 6:1), uwẹ dẹ ha ghọnghọn bhi emhin nọn sunu ji ọle beji ene Edom lu ji ibhokhan Izrẹl? Be bhọ Osẹnobulua guanọ nin uwẹ lu yẹ?

Baibo Nan Tie

(Jonah 3:1-10) Then the word of Jehovah came to Joʹnah a second time, saying: 2 “Get up, go to Ninʹe·veh the great city, and proclaim to her the message that I tell you.” 3 So Joʹnah got up and went to Ninʹe·veh in obedience to the word of Jehovah. Now Ninʹe·veh was a very large city—a walking distance of three days. 4 Then Joʹnah entered the city, and walking a day’s journey, he was proclaiming: “In just 40 days more, Ninʹe·veh will be overthrown.” 5 And the men of Ninʹe·veh put faith in God, and they proclaimed a fast and put on sackcloth, from the greatest to the least of them. 6 When the message reached the king of Ninʹe·veh, he rose up from his throne and took off his royal garment and covered himself with sackcloth and sat down in the ashes. 7 Furthermore, he issued a proclamation throughout Ninʹe·veh, “By the decree of the king and his nobles: No man or beast, herd or flock, should eat anything at all. They should not take food, nor should they drink any water. 8 Let them be covered with sackcloth, both man and beast; and let them call out earnestly to God and turn from their evil ways and from the violence they practice. 9 Who knows whether the true God may reconsider what he intends to do and turn from his burning anger, so that we may not perish?” 10 When the true God saw what they did, how they had turned back from their evil ways, he reconsidered the calamity that he said he would bring on them, and he did not bring it.

NOVEMBER 20-26

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | MICAH 1-7

“Be Bhọ IJehova Guanọ bhi Obọ Nọnsẹmhan?”

(Micah 6:6, 7) Be bhọ mhẹn ha re nin Jehova? Be bhọ mhẹn ha rẹ ro Osẹnobulua nọn ribhi okhun? Be bhọ mhẹn ha rẹ zọese nan tuẹ a nanlẹn? Ibhiẹ ẹmena ne ribhi ukpe ọkpa mhẹn ha rẹ lu ọne izọese nanlẹn? 7 Ọ dẹ yẹẹ iJehova sade mhẹn noo ihuan ne sẹbhi uli, Bi galawa ọsi ẹbhi ne sẹbhi uli-uli bhi ijianlẹn ne bunbun? Mhẹn dẹ noo ọmọn ọdiọn nọnsẹmhẹn rẹ zọese bhi olukhọ nọnsẹmhẹn, Ọmọn nin mhẹn re egbe nọnsẹmhẹn biẹ rẹ zọese bhi olukhọ nọnsẹmhẹn?

w08 5/15 6 ¶20

Be Imhan Arẹ Ha Nin Ẹbho Lu Emhin Yẹ?

20 Ọkpa bhi emhin kpataki bhi oga nin mhan re nanlẹn, ọle Osẹnobulua ghe uwedẹ nin mhan rẹ nin ibhio mhan lu emhin. Bhi ẹghe nin khẹ nin ẹbho da ha noo elanmhẹn rẹ zọese ji Jehova, ahamiẹn ọria bha lu obhio ọle nọnsẹn, Jehova ida ka miẹn izọese nọnsọle. (Mic. 6:6-8) Ọle zẹle nin Jesu da taman edibo nesọle ne ha re ẹjẹje tẹmhọn munfia. (Matt. 5:25) Paul nin odibo da yẹ ta ọta khẹke ọle yọle: ‘Uwẹ sabọ re ohu, ọkpakinọn, hẹi lu khọlọ; hẹi ji oẹnlẹn nọn hẹnre defia ghe ohu sẹyẹ re ẹ, hẹi re otọ nin Esu.’ (Eph. 4:​26, 27) Ahamiẹn ghe emhin ribhọ nọn gene khọ mhan ẹkẹ, bha ji mhan re ẹjẹje re ọne ohu sibhi ẹkẹ re nan da sabọ miẹn ghe mhan bha re otọ nin Esu rẹ sẹ mhan bhi egbe.—Luke 17:3, 4.

(Micah 6:8) Okpea, ọle taman uwẹ emhin nọn khẹke. Be bhọ iJehova guanọ bhi obọ nọnsẹ? Ene emhin nan ọkpa nọn: Nin uwẹ ha bhohiẹn nọn gbale, hoẹmhọn asun-rẹkhan, Yẹ ha rẹ idegbere khian rẹkhan Osẹnobulua nọnsẹ!

w12 11/1 22 ¶4-7

“Be Bhọ IJehova Guanọ bhi Obọ Nọnsẹmhan?”

“Ha bhohiẹn nọn gbale.” Ebe ọso da yọle ghe, bhi urolo iHebrew a ha yọle nan ‘ha bhohiẹn nọn gbale’ ọle hi ghe, ‘ọria ki ha deba ẹbho nyẹnlẹn nọnsẹn bhi ẹbho nin ọle ye.’ Osẹnobulua guanọ nin mhan ha deba ẹbho nyẹnlẹn nọnsẹn beji ọ rẹ yẹẹ Ọle. Ahamiẹn mhan ibhohiẹn eku, mhan re ẹkẹata deba ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale, mhan ki ha yi ẹbho ne bhohiẹn nọn gbale. (Leviticus 19:15; Isaiah 1:17; Hebrews 13:18) Mhan a ha lu ẹbho nọnsẹn, ele ki yẹ ha lu mhan nọnsẹn.—Matthew 7:12.

“Hoẹmhọn ifuẹkẹ.” Osẹnobulua bha gheghe yọle nin mhan ha re ifuẹkẹ man, ọ da taman mhan nin mhan hoẹmhọn ifuẹkẹ. Bhi urolo iHebrew, ọne ẹmhọn natiọle “ifuẹkẹ” (cheʹsedh), ọle yẹ hi ‘ahoẹmhọn-egbe nọn ibeghe.’ Ọkpa bhi ẹbho ne guanọ otọ ọta ne ribhi Baibo fẹghe da yọle: ‘A ha ku ihoẹmhọn-egbe, itohan, bi ifuẹkẹ kugbe, ọle ọne ẹmhọn natiọle cheʹsedh mundia nan.’ Mhan ha hoẹmhọn ifuẹkẹ, ọida ha nọghọ nin mhan rẹ ha re ọle man; ọ ki wo ha yẹẹ mhan rẹ ha rẹkpa ẹbho. Bhiriọ, mhan ki ha miẹn eghọnghọn nọn nanbhọre sade a ze emhin bhi obọ.—Acts 20:35.

“Ha rẹ idegbere khian rẹkhan Osẹnobulua nọnsẹ.” Bhi ẹkẹ iBaibo, a ha yọle ghe ọria “khian,” ọnin rẹman ghe ‘uwedẹ ọso ribhọ nin ọne ọria lu emhin rẹkhan.’ Mhan khian rẹkhan Osẹnobulua, sade mhan lu rẹkhan uwedẹ nin ọle yọle nin mhan rẹ ha lu emhin. Ẹkẹ iBaibo ọle ọne uwedẹ nan ye. Ọkhẹke nin mhan re idegbere khian rẹkhan ọne uwedẹ nan. Be imhan a rẹ ha lu iriọ yẹ? Mhan a ha degbere nin Osẹnobulua, mhan ki ha mhọn ọle bhi ọkhọle ghe mhan bha gba, bhiriọ mhan ki lẹn ghe mhan mhọn eji mhan ha sabọ lu sẹ. Ọnan rẹman ghe, mhan a ha ‘re idegbere khian rẹkhan Osẹnobulua,’ ọkhẹke nin mhan lẹn ebi ọle gene guanọ bhi obọ mhan bi eka nin mhan ha sabọ lu nanlẹn.

Ọ wo mhẹn ghe, iJehova iguanọ nin mhan lu gbera ebi ahu nọnsẹmhan ha sabọ gbe. Ọ yẹẹ ọle sade mhan lu eka nin ahu nọnsẹmhan gbe bhi oga nọnsọle. (Colossians 3:23) Ọle lẹn eji mhan ha sabọ lu sẹ. (Psalm 103:14) Mhan a ha re idegbere lu eka nin ahu mhan gbe, mhan ki ha re eghọnghọn rẹ khian rẹkhan Osẹnobulua. Uwẹ sabọ luẹ ebi uwẹ ha rẹ sabọ munhẹn ha khian rẹkhan Osẹnobulua yẹ. Uwẹ ha lu iriọ, uwẹ ki miẹn erọnmhọn nin ọle ha nan niẹn.—Proverbs 10:22.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Micah 2:12) IJacob, mhẹn dẹ si bha rebhe koko; Mhẹn dẹ koko ene kẹre bhi ibhokhan Izrẹl. Mhẹn ki si ele koko bhi okugbe, bọsi usun ihuan ne ribhi ẹkẹ uwa nọnsele, Bọsi usun ihuan bhi eji ele da le ebale; Ẹbho ki ha tu bhi isọle.’

w07 11/1 15 ¶6

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Obadiah, Jonah, bi Micah

2:12—Ẹghela ọne akhasẹ nọn yọle a dẹ ‘koko ene kẹrẹ bhi ibhokhan Izrẹl’ rẹ munsẹ? Ọne akhasẹ da munsẹ bhi 537 B.C.E., ẹghe nin ene kẹre bhi ibhokhan iJew nan muno ha khian iBabylon rẹ fikie vae bhi otọ ẹbho nọnsele. Ẹlẹnan nian, ọne akhasẹ da sẹyẹ munsẹ bhi egbe nọnsi ‘Izrẹl nọnsi Osẹnobulua.’ (Galatians 6:16) Rẹ nanbhi ukpe 1919 a vade a rẹ ha koko enanzẹle ‘bọsi usun ihuan ne ribhi ẹkẹ uwa nọnsele.’ Rẹ nanbhi ukpe 1935 a vade, ‘ihuan nekẹle’ da ku obọ gbe ha deba ele re ohubhudu lu ilọnmhọn oga ẹmhọanta, iriọ ele ki rẹ kiẹn ‘ẹbho ne tu.’—Revelation 7:9; John 10:16.

(Micah 7:7) Bhi ọsẹmhẹn, mhẹn dẹ khua ẹlo ghe iJehova. Mhẹn dẹ ha mhọn iziẹngbe khẹ Osẹnobulua nọn ha hinmhin mhẹn. Osẹnobulua nọnsẹmhẹn dẹ ka mhẹn ehọ.

w03 8/15 24 ¶20

Be Bhọ IJehova Guanọ bhi Obọ Nọnsẹmhan?

20 Elele nin mhan miẹn bhi obọ nọnsi Jehova dẹ rẹkpa mhan rẹ ha mhọn ọkhọle bọsi Micah. Micah da yọle: “Mhẹn dẹ ha mhọn iziẹngbe khẹ Osẹnobulua nọn ha hinmhin mhẹn.” (Micah 7:7) Be ẹmhọn nin Micah tale rẹ diẹnmun uwedẹ nin mhan rẹ re idegbere rẹ khian rẹkhan Osẹnobulua yẹ? Mhan a ha mhọn iziẹngbe, egbe ida lọ mhan rẹ ha khẹ ukpẹdẹ nọnsi Jehova. (Proverbs 13:12) Bhi ọsi ẹmhọanta, mhan rebhe khẹ nin ọkpẹnlẹn ọsi ọne agbọn Esu nan vae riọ. Ọkpakinọn, uzana-uzana, ọle ẹbho ne bunbun rẹ dọ ha deba oga ẹmhọanta. Ọnan ha rẹ mhan ha ziẹngbe. Ọle zẹle nin obhio mhan ọkpa nọn mọn da ga bhi ikpe ne bunbun da yọle: “Mhẹn a ha ria ẹmhọn ikpe 55 nin mhẹn sẹ gbe bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua, mhẹn wo manman rẹọbhọ ghe, emhin soso bha yu mhẹn nin mhẹn rẹ ziẹngbe khẹ iJehova. Osẹnobulua bhọ hinmhin mhẹn bhi ọbalọ kẹkẹ nin mhẹn ha rẹ miẹn.” Uwẹ kii? Uwẹ sẹ miẹn emhin nọn sẹ iriọ bhi egbe?

Baibo Nan Tie

(Micah 4:1-10) In the final part of the days, The mountain of the house of Jehovah Will become firmly established above the top of the mountains, And it will be raised up above the hills, And to it peoples will stream. 2 And many nations will go and say: “Come, let us go up to the mountain of Jehovah And to the house of the God of Jacob. He will instruct us about his ways, And we will walk in his paths.” For law will go out of Zion, And the word of Jehovah out of Jerusalem. 3 He will render judgment among many peoples And set matters straight respecting mighty nations far away. They will beat their swords into plowshares And their spears into pruning shears. Nation will not lift up sword against nation, Nor will they learn war anymore. 4 They will sit, each one under his vine and under his fig tree, And no one will make them afraid, For the mouth of Jehovah of armies has spoken. 5 For all the peoples will walk, each in the name of its god, But we will walk in the name of Jehovah our God forever and ever. 6 “In that day,” declares Jehovah, “I will gather the one who was limping, And collect together the dispersed one, Along with those I treated harshly. 7 I will make the one who was limping a remnant, And the one far removed a mighty nation; And Jehovah will rule as king over them in Mount Zion, From now on and forever. 8 As for you, O tower of the flock, The mound of the daughter of Zion, To you it will come, yes, the first dominion will come, The kingdom belonging to the daughter of Jerusalem. 9 Now why are you shouting loudly? Have you no king, Or has your adviser perished, So that pain has seized you like a woman giving birth? 10 Writhe and groan, O daughter of Zion, Like a woman giving birth, For now you will go from the city and reside in the field. You will go as far as to Babylon, And there you will be rescued; There Jehovah will buy you back from the hand of your enemies.

NOVEMBER 27–DECEMBER 3

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | NAHUM 1–HABAKKUK 3

“Ha Sasa bhi Oga”

(Habakkuk 2:1-4) Mhẹn dẹ mundia ha ribhi eji mhẹn da khẹ ughe, Mhẹn dẹ ha ribhi ọne ogbe. Mhẹn dẹ ha khẹ nin lẹn ebi ọle ha taman mhẹn nin ta. Mhẹn yẹ khẹ nin mhẹn lẹn ebi mhẹn ha ta yẹ sade ọle sekha nin mhẹn. 2 Jehova da wanniẹn mhẹn yọle: “Gbẹn ọne imianlo nan ọbhi otọ, yẹ gbẹn ọlẹn obhi okhun udo, Bhiriọ, ọki lẹkhẹ nin ọria nọn ha tie ọle rẹ tie. 3 Ọne imianlo dẹ munsẹ bhi ẹghe nan rẹyi nanlẹn, Iriọ ọkpẹnlẹn nọnsọle yẹ rẹ tua vade, aida miẹn ọbha sunu. Aharẹmiẹn ọ re ẹghe, ha ziẹngbe khẹ ọle! Aida miẹn ebe ha zẹ ọbha sunu. Ọ dẹ vae bhi ẹghe nan rẹyi nanlẹn! 4 Ghe ọria nọn hianbhegbe; Ọkhọle nọnsọle bha khia. Ọkpakinọn, ọria nọn khiale dẹ ha nyẹnlẹn unyẹnmhin nọn gbale.

w07 11/15 10 ¶3-5

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Nahum, Habakkuk, bi Zephaniah

2:1. Bha ji mhan ha sasa bhi oga beji Habakkuk rẹ ha lu ọle. Bha ji mhan muegbe rẹ ha re obọ rẹkhan adia nọn irẹkhin nan re nin mhan bhi agbotu.

2:3; 3:16. Beji mhan rẹ mundia khẹ ukpẹdẹ nọnsi Jehova, bha ji mhan ha mhọn ọle bhi ọkhọle ẹghe rebhe ghe ọne ukpẹdẹ sire.

2:4. Sadẹ mhan guanọ nin mhan miẹn uhọnmhọn bhi ukpẹdẹ ibhohiẹn nọnsi Jehova, ọkhẹke nin mhan rẹtẹ ha nyẹnlẹn unyẹnmhin nọn gbale.—Hebrews 10:36-38.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Nahum 1:8) Ọle dẹ re ologho rẹ gbọnọn isọle kua sẹsẹsẹ, Ebiuki ki khu eghian nesọle.

(Nahum 2:6) Ene geti ọsi ene ẹdẹ ki tujea, Ọne ẹguare ki yẹ dunmhun an.

w07 11/15 9 ¶2

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Nahum, Habakkuk, bi Zephaniah

2:6—Be a re ọle ta nan da yọle a dẹ tuje ‘geti ọsi ene ẹdẹ’ a? Ene geti hi uhio nin ẹdẹ iTigris zẹ ọbhi ogbe nọnsi Nineveh. Ẹghe nin eyokhọn nesi Babylon bi Medes rẹ mun okhọn bu iNineveh bhi ukpe 632 B.C.E., ene iNineveh bha ha mun ofẹn ranmhude ogbe nọnsọle nọn manman yoyo. Bhiriọ, ele da ha riale ghe ọria soso ida sabọ mun okhọn bu ele re bhi ẹkẹ ẹbho nọnsele nin ele gbogbaga. Ọkpakinọn okpamẹn nọn rọle da re ẹdẹ iTigris vẹ kua. Beji Diodorus, ọkpa bhi ene gbẹn okha ọsi ẹbho ẹdẹlẹ tale, ‘ọne ẹdẹ da vẹ nanbhi Nineveh yẹ dunmhun ogbe nọnsele a.’ Iriọ ene igeti rẹ tuje a beji ọne akhasẹ rẹ tale. A da wo re osukpa fuẹn Nineveh a beji eranlẹn rẹ tuẹ ẹwẹ ato a.—Nahum 1:8-10.

(Habakkuk 3:17-19) Aharẹmiẹn ọne oran natiọle fig bha gbeghọn, La eran natiọle vine bha ka mọn ikpẹ; Aharẹmiẹn oran natiọle olive bha sabọ mọn ikpẹ, La ugbo nan rẹ mun bha sabọ biẹ ebale; Aharẹmiẹn usun ihuan iyẹ ribhi uwa nọnsele, La ẹmena iyẹ ribhi uwa nọnsele; 18 Bhi ọsẹmhẹn, mhẹn dẹ ha ghọnghọn ranmhude iJehova; Mhẹn dẹ sẹyẹ ha ghọnghọn ranmhude Osẹnobulua nọnsẹmhẹn nọn ha hinmhin mhẹn. 19 Jehova nin Ebeanlẹn Nọn Kokhun Nẹ, ọle hi ahu nọnsẹmhẹn; Ọle dẹ lu ọle nin oẹ nesẹmhẹn diabe ọsi ẹruẹ, Ọle dẹ rẹkpa mhẹn nin da sabọ ha hẹn eje yoyo.

w07 11/15 10 ¶10

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Nahum, Habakkuk, bi Zephaniah

3:17-19. Aharẹmiẹn ghe mhan dẹ miẹn ọnọghọ bhi egbe ọkuẹsẹ Armageddon vae bi bhi ẹghe Armageddon, mhan mhọn ọne urẹọbhọ ghe Jehova dẹ re ahu nọn khẹke nin mhan rẹ ha re eghọnghọn ga ọle.

Baibo Nan Tie

(Habakkuk 2:15–3:6) Woe to the one who gives his companions something to drink, Adding to it rage and anger, to make them drunk, In order to look on their nakedness! 16 You will be glutted with dishonor rather than glory. You too—drink and expose your uncircumcised condition. The cup in the right hand of Jehovah will come around to you, And disgrace will cover over your glory; 17 For the violence done to Lebʹa·non will cover you, And the destruction that terrified the beasts will come upon you, Because of your shedding men’s blood And your violence to the earth, To the cities and those living in them. 18 Of what benefit is a carved image When its maker has carved it? Of what benefit is a metal statue and a teacher of lies, Even though its maker trusts in it, Making worthless gods that are speechless? 19 Woe to the one who says to a piece of wood, “Awake!” Or to a speechless stone, “Wake up! Instruct us!” Look! It is overlaid in gold and silver, And there is no breath at all within it. 20 But Jehovah is in his holy temple. Be silent before him, all the earth!’ ”

3 The prayer of Ha·bakʹkuk the prophet, in dirges: 2 O Jehovah, I have heard the report about you. I am in awe, O Jehovah, of your activity. In the midst of the years bring it to life! In the midst of the years make it known. May you remember to show mercy during the turmoil. 3 God came from Teʹman, The Holy One from Mount Paʹran. (Selah) His majesty covered the heavens; With his praise the earth was filled. 4 His brightness was like the light. Two rays flashed from his hand, Where his strength was hidden. 5 Before him went pestilence, And burning fever followed at his feet. 6 He stood still and shook the earth. With a look, he made nations leap. The eternal mountains were smashed, And the ancient hills bowed down. The paths of long ago are his.

    Ebe Esan Rebhe (2011-2025)
    Sibhọre
    Nabhọ
    • Esan
    • Je Ọle ji Ọria
    • Ebi Uwẹ Guanọ Nọn Dia Yẹ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebi Uwẹ Ha Rẹ Noo Ọle Yẹ
    • Ebi Mhan Ha Re Ebi Uwẹ Taman Mhan Lu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Nabhọ
    Je Ọle ji Ọria