Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan
MARCH 5-11
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | MATTHEW 20-21
“Ọria Nọn Guanọ Nin Ọle Ha Yi Okpọria bhi Ẹwẹ Bha Ki Ha Yi Ọguọmhandia Nọnsẹbha”
(Matthew 20:3) Bhi egbe ẹghe agogo isinlin ọsewewiẹ, ọ da dagbare kere ghe, ẹbho ne bha miẹn iwẹnna yẹ ribhi eji a da do ẹki;
nwtsty foto
Eji A Da Do Ẹki
Bhi ẹki eso, bii ọne a rẹman bhi ọne ifoto nan, egbe ukhuo a da do ọle. Eria ne khiẹn emhin ki muno emhin nin ele khiẹn bhi uwedẹ rẹsẹbhọ ghe ẹbho ida miẹn eji ele ha nan gbera. Bhi ene ẹki nan, ẹbho sabọ dẹ emhin nan rẹ nyẹnlẹn bhi uwa, akhe, ekpan bi ukpu ne guọghọ, bi emhin ugbo. Ranmhude ẹbho imhọn ifriji ẹghenin, ẹdẹdẹ ele re dọ ha dẹ emhin bhi ẹki. Ọria nọn vae dọ dẹ emhin bhi ẹki sabọ họn ọta ọgbọn bhi unun ọsi ene khiẹn emhin bi eria ne nanbhi ẹbho ọbhebhe vae bhi ọne ẹki. Ibhokhan yẹ khiẹnlẹn bhi ẹki. Eria ne imhọn iwẹnna sabọ yẹ mundia bhi ẹki ha khẹ ọria nọn ha mun iwẹnna nin ele. Jesu hinmhin ẹbho bhi ẹki. Paul nin odibo da yẹ tẹmhọn Osẹnobulua bhi ẹki. (Ac 17:17) Ọnan wo dikẹ bhi emhin nin ene iscribe bi ene Pharisee ne tengbemun ha lu. Ọ yẹẹ ele nin ele rẹ ha re egbe man bhi ẹki bi nin ẹbho rẹ ha tuẹ ele bhi enin.
(Matthew 20:20, 21) Inẹn imọn iZebʹe·dee bi imọn ikpea nesọle da bu ole re. Bhiriọ, ọle da debhẹre nanlẹn yẹ ha bhii emhin bhi obọ ọle. 21 Ọle da nọọn ọne okhuo yọle: “Be uwẹ guanọ?” Ọne okhuo da wanniẹn ọlẹn yọle “Ve ọne ive ghe imọn ikpea nesẹmhẹn veva dẹ dotua sikẹ uwẹ bhi Agbejele nọnsẹ. Ọkpa ha dotua bhi obọ era nọnsẹ, ọnọkẹle ki dotua bhi obọ agobọ nọnsẹ.”
nwtsty study note ọsi Mt 20:20, 21
Inẹn imọn iZebʹe·dee: Inẹn iJames bi John, a tẹmhọnlẹn riọ. Bhi ebe nọnsi Mark, Mark da yọle ghe James bi John bu iJesu re dọ taman ọlẹn ọne ọta nan. Ọnan rẹman ghe ele gene ha nọọn, sokpan ele da re ọle nanbhi obọ ọsi Salome nin inẹn ele. Asabọ miẹn ghe obhio inẹn iJesu, Salome ha khin.—Mt 27:55, 56; Mr 15:40, 41; Joh 19:25.
ọkpa ha dotua bhi obọ era nọnsẹ, ọnọkẹle ki dotua bhi obọ agobọ nọnsẹ: Ekpẹn bi ahu, ele obọ era bi obọ agobọ mundia nan, sokpan, obọ era ekpẹn nọn hu nẹ ye.—Ps 110:1; Ac 7:55, 56; Ro 8:34.
(Matthew 20:25-28) Bhiriọ Jesu da tie ele taman ele: “Bha lẹnmhin ghe ene gbẹloghe denyẹnyẹn agbaẹbho nin ele gbẹloghe, ene ribhi ihe ne manman hu re ahu man bhi egbe ẹbho nin ele gbẹloghe. 26 Bha hẹi ji emhin ne sẹnian ha sunu bhi ẹwẹ ibha; sokpan ọria nọn guanọ nin ọle ha yi ọria nọn kpọnọ nẹ bhi ẹwẹ ibha ki kiẹn ọguọmhandia nọnsẹbha, 27 ọria nọn guanọ nọn mun ọkalo bhi ẹwẹ ibha ki ha yi igbọn nọnsẹbha, 28 Beji Ọmon nọnsi okpea rẹ vae, ọiyi nan dọ ga ọle, ọkpakinọn nin ọle dọ ga, bi nọn yẹ re iẹnlẹn nọnsọle rẹ zọẹse rẹ dẹ ene bunbun kiere.”
nwtsty study note ọsi Mt 20:26, 28
ọguọmhandia: La “odibo.” Bhi urolo iGreek, ọne ukpọta nan hi di·aʹko·nos. Bhi Baibo, ọne ukpọta mundia nin ọria nọn situa ha re idegbere miẹnsọn nin ọle rẹ rẹkpa eria ọbhebhe. Ọne ukpọta nan a rẹ tẹmhọn iJesu Kristi (Ro 15:8), edibo nesi Jesu Kristi (1Co 3:5-7; Col 1:23), ene zẹ sikẹ ene ewanlẹn bhi agbotu (Php 1:1; 1Ti 3:8), eguọmhandia nin ẹbho mhọn bhi uwa (Joh 2:5, 9) bi ẹbho ne wẹnna nin govmẹnt (Ro 13:4).
Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn
(Matthew 21:9) Deba ọnin, ene usun ẹbho ne ha ribhi odalo ọle bi ene ha rẹkhan ọlẹn da ha so yọle: “Hinmhin Ọmọn nọnsi David, mhan bhii ẹ! Erọnmhọn hi ọsi ọria nọn vae bhi elin nọnsi Jehova! Mhan bhii uwẹ nọn ribhi okhun nin uwẹ hinmhin ọlẹn!”
nwtsty study note ọsi Mt 21:9
Hinmhin . . . , mhan bhii ẹ: Ene ọta nan hi “Hosanna” bhi urolo iGreek. Ọne ukpọta nan bhi urolo iHebrew mundia nin “hinmhin, mhan bhii” la “huẹan hinmhin.” A re ọne ukpọta nan bhii ji Osẹnobulua nin ọle miẹn ọria fan la nin ọle rẹkpa ọle rẹ khọn miotọ. Asabọ yẹ tale bhi ọne uwedẹ nan: “huẹan, re umiẹnfan nin Ọmọn nọnsi David.” Ọkizẹbue, ọne ukpọta nan da ki dọ kiẹn ukpọta nan noo bhi erọnmhọn bi ogẹn. Ọne ukpọta nan ribhi Ps 118:25, ọkpa bhi illo ogẹn ne ribhi Ps 113-118, nan so bhi ẹghe iluemhin ọsi Anagbera. Ọnan zẹle nin ene ọta nan da wo kẹ nanbhi ọkhọle ọsi ene ẹbho bhi ọne ẹghe nan. Uwedẹ ọkpa nin Osẹnobulua rẹ wanniẹn ọne erọnmhọn nan, ọle hi, nin ọle rẹ riọ iJesu kpanọ bhi idin. Bhi Mt 21:42, Jesu tobọle da ta ọta nọn ribhi Ps 118:22, 23. Ọle da re ene ọta talọ ji Mezaya.
Ọmọn nọnsi David: Ọne ukpọta nan rẹman ghe ulin uwa nọnsi David iJesu nan vae. Ọ da yẹ rẹman ghe ọle hi Mezaya nan ve ive ọle.
(Matthew 21:18, 19) Ẹghe nin ọle ki rẹ ha fikie khian ọne agbaẹbho bhi ọsewewiẹ, ohanmhẹn da ha gbe ọle. 19 Ọle da daghe oran natiọle fig bhi egbe uwedẹ, ọle da khian diọ bhi isi ọne oran. Sokpan ọle bha miẹn ebale soso bhi ọne oran, ebe ọkpa ha ribhọ. Bhiriọ, ọle da taman ọne oran: “Ebale iyẹ da nanbhi uwẹ vae ghẹde.” Bhi ọne ẹghe nin tee, ọne oran da khakha ebe kua.
A Da Rẹ Oran Natiọle Fig Rẹ Man Ẹbho Ebi Urẹọbhọ Khin
Bezẹle nin Jesu da lu ọle nin ọne oran khakha ebe kua? Ọta nin Jesu rẹ wanniẹn edibo nesọle rẹ mhan lẹn ebezẹle. Ọle da yọle: “Bhi ọsi ẹmhọanta, mhẹn taman bha, Ahamiẹn bha mhọn urẹọbhọ, bi ibha bha ha mhọn edandan, ọiyi emhin nin mhẹn lu ji ọne oran natiọle fig ọkpa bha da lu. Sokpan, bha ha rẹ taman ọne oke nan, ‘Vu sibhi enan re nanbhi ẹde,’ ọ ki sunu. Bha a ha mhọn urẹọbhọ, emhin rebhe nin bha nọọn bhi erọnmhọn, ele ki sẹ bha bhi obọ.” (Matthew 21:21, 22) Bhiriọ, ọta nin Jesu ka ta rẹji ebi urẹọbhọ ha rẹ sabọ rẹkpa ọria rẹ vu oke yẹ, ọle sẹyẹ ha talọ nyan.—Matthew 17:20.
Jesu da re ọne oran rẹman ebezẹle nọn da khẹkẹ nin mhan ha mhọn urẹọbhọ da Osẹnobulua. Ọle da yọle: “Ene emhin rebhe nin uwẹ nọọn bhi erọnmhọn yẹ bhii ba, ha mhọn urẹọbhọ ghe ele sẹ uwẹ bhi obọ fo, ele ki sẹ uwẹ bhi obọ.” (Mark 11:24) Emhin kpataki ẹbho rebhe ne rẹkhan iJesu miẹn luẹ bhi ọne ijiẹmhin nan. Manman nọn, edibo nesi Jesu, ranmhude ele dẹ kẹ miẹn edọnmhẹn ne kaka. Uwedẹ ọbhebhe yẹ ribhọ nin ọne oran nọn khakha ebe kua rẹ rẹtẹ ẹmhọn urẹọbhọ.
Bọsi ọne oran nan nọn sabọ hiẹ ọria, iriọ ibhokhan Izrẹl yẹ dia. Agbaẹbho ọsi Izrẹl bi Osẹnobulua ko ha mhọn akovẹn. Bhi ẹlo ọsi eria, ele da yẹ diabe eria ne re obọ rẹkhan uhi nin Osẹnobulua gbe nin ele. Ọrẹyiriọ, ọne agbaẹbho bha ha mhọn urẹọbhọ bi ikpẹ ne mhẹn. Ele bhọ da he Ọmọn nọnsi Osẹnobulua. Bhiriọ, Jesu da re ọne ijiẹmhin nan rẹman ghe beji ọne oran nan nọn bha ka mọn ikpẹ rẹ khakha ebe kua, iriọ ọkpẹnlẹn ọsi ọne agbaebho nọn imhọn urẹọbhọ, nọn bha yẹ mọn ikpẹ esili, da dia.
Baibo Nan Ha Tie
(Matthew 20:1-19) “Ranmhude, inian Agbejele nọn ribhi okhun diabe ebeanlẹn uwa nọn dagbare ọsewewiẹ dọ guanọ eria ne ha wẹnna bhi ugbo emhin nan kọ nọnsọle. 2 Ọle ki nin ene eria ve fo ghe ọle dẹ ha ele de·narʹi·us ọkpa bhi iwẹnna ukpẹdẹ, ọ da mun iwẹnna nin ele bhi ọne ugbo nọnsọle. 3 Bhi egbe ẹghe agogo isinlin osewewiẹ, ọ da dagbare kere ghe, ẹbho ne bha miẹn iwẹnna yẹ ribhi eji a da do ẹki; 4 ọ da taman ele yọle, ‘Bha sẹyẹ ha khian ugbo nọnsẹmhen. Mhẹn dẹ yẹ re emhin bha beji ọ ha re ha mhẹn bhi ẹlo.’ 5 Ele da gene ha khian. Sẹyẹ bhi egbe ẹghe agogo igbeva ọsodanmhẹn, ọ da sẹyẹ je eria ha khian ọne ugbo. 6 Ọkike ọle, egbe ẹghe agogo ea ọsodanmhẹn, ọ da dagbare kere ghe ẹbho sẹyẹ mundia bhi enin. Ọ da taman ele yọle, ‘Bezẹle nin bha da sẹyẹ ribhi enan nin ẹdẹ rẹ we ẹlẹ, nin bha bha da yo iwẹnna soso?’ 7 Ele da wanniẹn ọlẹn yọle, ‘Ranmhude ọria soso bha re mhan bhi iwẹnna.’ Ọ da taman ele yọle, ‘Bha sẹyẹ ha khian ugbo nọnsẹmhẹn.’ 8 “Ọsi ẹghe emuan ki re, ọne ebeanlẹn nọn nyan ọne ugbo da taman okpea nin ọle mun ọne iwẹnna ọle bhi obọ yọle, ‘Tatie ene dọ wẹnna mhẹn nin uwẹ ha ele osa nọnsele. Ene kike vae uwẹ ha rẹ munhen, rẹ dọ sẹbhi ene ka vae.’ 9 Ẹghe nin ene ikpea ne vae bhi egbe ẹghe agogo ea ọsodanmhẹn rẹ vae, a da ha ọdeọde bhi ẹwẹ ele de·narʹi·us ọkpa. 10 Bhiriọ, ẹghe nọn ki rẹ sẹbhi egbe ọsi eria ne ka vae, ele da rẹ ha riale ghe a dẹ re ba igho nọnsele, sokpan, a da yẹ ha ọdeọde bhi ẹwẹ ele de·narʹi·us ọkpa. 11 A ki re igho nin ele fo, ele da munhẹn ha khọẹkẹ ọne ebeanlẹn uwa 12 yọle, ‘Ene ikpea nan ne kike vae, uriagogo ọkpa ele rẹ wẹnna; uwẹ da sẹyẹ re eka nin uwẹ re nin ele nin mhan, imhan ne re ẹdẹ rebhe rẹ wẹnna bhi ẹkẹ ovẹn!’ 13 Ọkpakinọn, ọ da wanniẹn ele yọle, ‘Ikpea, mhẹn bha lu bha khọlọ. De·narʹi·us ọkpa bha yọle mhẹn dẹ ha, ọiyi iriọ mhan be ko ta? 14 Bha re igho nọnsẹbha ha khian. Mhẹn ho nin mhẹn re eka nin mhẹn re nin bha nin ene kike vae nan. 15 Mhẹn i be mhọn ahu nin mhẹn rẹ noo emhin nesẹmhẹn beji mhẹn guanọ ọle le? La ẹlobhọ bha ki be mhọnlẹn ranmhude mhẹn mhẹnmhin?’ 16 Bhiriọ sẹyẹ, ọnọn kike ki ha yi ọnọn kalo, ọnọn kalo ki ha yi ọnọn kike.” 17 Ẹghe nin ele ki rẹ ha khian iJerusalem, Jesu da ne ene odibo 12 nesọle kie ọhan bhi uwedẹ dọ ha taman ele bhi ẹkhokho yọle: 18 “Ghọle! Jerusalem nin mhan khian nan, a dẹ mun Ọmọn nọnsi okpea nin ene ojohẹn bi ene iscribe. Ele ki je nan gbe ọle a. 19 Ele ki mun ọlẹn nin ikpea ọsi ene agbaẹbho nin ele ha jẹ ọle, bi nin ele gbe ọle yẹ gbe ọle a bhi okhun oran; ukpẹdẹ nọnzi ea, a ki riọ ọle kpanọ bhi uu.”
MARCH 12-18
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | MATTHEW 22-23
“Re Obọ Rẹkhan Ene Uhi Veva Ne Kokhun Nẹ”
(Matthew 22:36-38) “Ọman-emhin, uhi nela kpọnọ nẹ bhi ẹkẹ ene uhi?” 37 Ọle da taman ọlẹn yọle: “‘Uwẹ dẹ re udu rebhe, egbe rebhe, bi ọkhọle rebhe hoẹmhọn iJehova nin Osẹnobulua nọnsẹ.’ 38 Ọnan hi uhi nin ọhẹnhẹn bi uhi nọn kpọnọ nẹ.
nwtsty study note ọsi Mt 22:37
udu: A ha noo ọne ukpọta nan bhi uwedẹ ọsi arẹkhọkhọ, ebi ọria diayẹ bhi ọkhọle a re ọle tẹmhọn ọlẹn. Ọkpakinọn, a ha tẹmhọn “egbe” bi “ọkhọle,” bhi eji a da yẹ noo ọne ukpọta nan, ebi emhin dia ọria bhi egbe yẹ bi emhin nọn yẹẹ ọria rẹ lu, ọle ọne ukpọta mundia nan. Emhin ne diẹn mun egbe, ele ene ikpọta ea nan (udu, egbe, ọkhọle) mundia nan. A re ele manman tale ghe ọkhẹke nin mhan re emhin rebhe hoẹmhọn Osẹnobulua.
egbe: La “iẹnlẹn nọnsẹ rebhe.”
ọkhọle: Ọkhọle nan rẹ ria eria a tẹmhọnlẹn bhi enan. Ọkhẹke nin ọria re ọne ọkhọle nan rẹ dọ lẹn Osẹnobulua yẹ ha tuẹn okhun bhi oyẹẹ nin ọle mhọn da Ọle. (Joh 17:3, ftn.; Ro 12:1) Ebe nọnsi De 6:5, ọle iJesu nan ta ọne ọta nan dagbare. Bhi De 6:5, ‘udu, egbe bi ahu,’ ele a noo bhi enin. Ọkpakinọn, bhi ebe nọnsi Matthew, ukpọta iGreek nọn mundia nin “ọkhọle,” ọle a ki noo bhi ihe ọsi “ahu.” Asabọ miẹn emhin kẹkẹ zẹle nan da dinian fi ọle egbe denọ. Ọhẹnhẹn: Bhi urolo iHebrew ọsi ẹdẹlẹ, ukpọta iwo ribhọ nọn mundia nin ọkhọle. Ọrẹyiriọ, ebi a re ọkhọle ta ribhi ẹkẹ ukpọta nin ene iHebrew rẹ tẹmhọn “udu.” Ele ha noo ọne ukpọta nan bhi uwedẹ ọsi arẹkhọkhọ, ọ mundia nin ebi ọria diayẹ bhi ọkhọle, ebi emhin dia ọria bhi egbe yẹ, ebi ọria ghe emhin yẹ, bi ebe re ohubhudu nin ọne ọria rẹ lu emhin nin ọle lu. (De 29:4; Ps 26:2; 64:6; fẹ study note nọn tẹmhọn udu ghe, bhi ọne ulọnlẹn nan.) Ranmhude ọnan, bhi eji Baibo da noo ukpọta iHebrew nọn mundia nin “udu,” Baibo natiọle Septuagint, nan re urolo iGreek gbẹn da noo “ọkhọle.” (Ge 8:21; 17:17; Pr 2:10; Isa 14:13) Asabọ yẹ miẹn ghe, ranmhude ukpọta nin ene iHebrew rẹ tẹmhọn ‘ahu,’ ọle ele yẹ rẹ tẹmhọn ebi ọria wanlan sẹ yẹ, ọle zẹle nin Matthew da noo ukpọta iGreek nan rẹ tẹmhọn ọkhọle ọbhi ihe ọsi ahu. Ebi ọ ki rẹ khin, uwedẹ nin ene ọta nan rẹ diẹn mun egbe bhi urolo iHebrew bi Greek, rẹkpa mhan rẹ lẹn otọ ebezẹle nin Matthew, Mark, bi Luke bha da noo ukpọta ọkpa beji ele ha gbẹn ọta nọn ribhi Deuteronomy 6:5.
(Matthew 22:39) Ọnọn zeva nọn yẹ diabe ọle khọn nan: ‘Uwẹ dẹ hoẹmhon ibo ẹ, beji uwẹ rẹ hoẹmhọn egbe nọnsẹ.’
nwtsty study note ọsi Mt 22:39
Ọnọn zeva: Bhi Mt 22:37, Jesu da wanniẹn inọnta nin ọne Pharisee nọọn ọlẹn. Ọkpakinọn, Jesu da lu gbera ọnin. Ọle da tẹmhọn uhi nọnzeva (Le 19:18). Ọle da rẹman ghe ene uhi veva nan ko khian. Ọle da yẹ tale ghe ene uhi veva, ele ene Uhi rebhe bi ene Akhasẹ tẹmhọn ọlẹn.—Mt 22:40.
ibo ẹ: Ọi wo yi ẹbho ne nyẹnlẹn sikẹ ọria ọkpa ọne ukpọta nan mundia nan bhi urolo iGreek. Ọ yẹ mundia nin ọria nọn ki rẹ ha khin nin uwẹ miẹn.—Lu 10:29-37; Ro 13:8-10.
(Matthew 22:40) Okhun ene uhi veva nan, ọle Uhi rebhe bi ene Akhasẹ mundia nyan.”
nwtsty study note ọsi Mt 22:40
Uhi . . . ene Akhasẹ: Ebe nọnsi Genesis rẹsẹbhi Deuteronomy, ele a tie ọle “Uhi.” Ebe iBaibo nin ene akhasẹ gbẹn, ele a tie ọle “ene Akhasẹ.” Ọrẹyiriọ, a ha tẹmhọn “Uhi” bi “ene Akhase” kugbe, obọ iBaibo rebhe nan re urolo iHebrew gbẹn, rẹ nanbhi Genesis dọ sẹbhi Malachi a tẹmhọn ọlẹn.—Mt 7:12; 22:40; Lu 16:16.
mundia nyan: Uwedẹ arẹkhọkhọ a rẹ noo ọne ukpọta iGreek nan bhi ọne ulọnlẹn nan. Ebi a re ọle ta hi “nan rẹ de nyan emhin, la nan rẹ re egbe tẹ emhin.” Jesu da re ene ọta nan rẹman ghe, ọiyi uhi igbe nin Osẹnobulua ne nin ibhokhan Izrẹl bi uhi nekẹle nin ọle nanbhi obọ Moses ne nin ele, ọkpa tẹmhọn oyẹẹ. Ẹmhọn oyẹẹ, ọle ẹmhọn rebhe ne ribhi obọ iBaibo nan re urolo iHebrew gbẹn detua.—Ro 13:9.
Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn
(Matthew 22:21) Ele da yọle: “Ọsi Caesar.” Ọle ki da taman ele yọle: “Bhiriọ, bha ha emhin nesi Caesar fikie ji Caesar, sokpan, ha emhin nesi Osẹnobulua ji Osẹnobulua.
nwtsty study note ọsi Mt 22:21
ha emhin nesi Caesar fikie ji Caesar: Bhi ọne ulọnlẹn nan bi eji ọne okha nan yẹ ye bhi Mr 12:17 bi Lu 20:25, ele ọkpa a da gbẹn ọlẹn ọbhi otọ ghe Jesu tẹmhọn Caesar nin ojie ọsi Rome. Be hi emhin nesi Caesar nin mhan ha ne nin Caesar? Ene emhin hi: igho uhọnmhọn nin mhan ha ji ene gbẹloghe, bi ekpẹn nọn khẹke nin mhan mun nin ene ribhi ahu.—Ro 13:1-7.
ha emhin nesi Osẹnobulua ji Osẹnobulua: Nan rẹ re ọkhọle rebhe ga iJehova, nan rẹ re ọkhọle rebhe hoẹmhọn ọlẹn bi nan rẹ hẹnmhọn nanlẹn bhi emhin nin mhan lu rebhe, ele hi emhin ne khẹke Osẹnobulua.—Mt 4:10; 22:37, 38; Ac 5:29; Ro 14:8.
(Matthew 23:24) Eman-odẹ ne idaghe, ne sẹn ahihi kie bhi ukpu re, so icamel lọlọ!
nwtsty study note on Mt 23:24
ne sẹn ahihi kie bhi ukpu re, so icamel lọlọ: Ọkpa bhi ene khere nẹ bhi elanmhẹn ne bha khia, ọle ahihi khin. Camel da ha yi ọkpa bhi elanmhẹn ne kpọnọ nẹ bhi elanmhẹn nin Osẹnobulua taman ibhokhan Izrẹl ne hẹi le. (Le 11:4, 21-24) Ikpọta nan rẹ riri ọta bi ikpọta nan rẹ fi ẹmhọn uhọnmhọn kọ, ọle iJesu ha noo bhi enan. Ọle da re ọle ta ghe ene mun kalo bhi otuẹ bhi ẹghe nọnsọle, sẹn anyọn nọnsẹle a nin ele hẹi faa egbe a sade ele so ahihi lọlọ, ọkpakinọn, ele bhọ gbobọ ra uhi ne lu uhọnmhọn-emhin nẹ bhi Uhi nin Osẹnobulu gbe nin ele. Ọne emhin nin ele lu nan da re ele diabe eria ne so icamel lọlọ.
Baibo Nan Ha Tie
(Matthew 22:1-22) Jesu da sẹyẹ noo arẹkhọkhọ kẹkẹ rẹ ha nin ele talọ yọle: 2 “A dẹ sabọ re Agbejele nọn ribhi okhun khọkhọ ojie nọn guanọ nin ọle re ebale nin ẹbho le ranmhude ọmọn nọnsọle nọn re amhẹn. 3 Ọ da je igbọn nesọle nin ele dọ tatie ẹbho nan tiele bhi ọne ilebale ọsi ibọdọ bi ireokhuo, ọkpakinọn, ele bha ka vae. 4 Ọ da yẹ denegbe je igbọn ebhebhe yọle, ‘Bha taman ẹbho nin mhan tiele yọle: “Ghọle! I nyẹn ebale emuan fo. Mhẹn gbe ẹmena bi ẹlanmhan ne kpọnọ nesẹmhẹn an fo. A muegbe emhin rebhe fo. Bha vae bhi ọne ilebale ọsi ibodọ bi ireokhuo.”’ 5 Ọkpakinọn, ele bha fi ehọ bhọ hiehie. Ọkpa da ha khian ugbo nọnsọle. Ọbhebhe da ha khian ẹki nọnsọle; 6 sokpan, enekẹle da mun ene igbọn, re oya nin ele yẹ gbono ele a. 7 “Ẹkẹ da manman khọ ọne ojie. Ọ da je eyokhọn nesọle nin ele dọ fuẹn ene eria ugbugbe nan an, sẹyẹ tuẹ agbaẹbho nọnsele a. 8 Ọ ki da taman ene igbọn nesọle yọle, ‘A muegbe ọne ilebale ọsi ibodọ bi ireokhuo fo, sokpan, ẹbho nan tie bha sẹ eria nan ha rẹ tie. 9 Bhiriọ, bha ha khian ene uwedẹ nan rẹkhan dagbare bhi ọne agbaẹbho, bha ha tie eria rebhe nin bha miẹn vae bhi ọne ilebale ọsi ibodọ bi ireokhuo .’ 10 Ene igbọn da gene lu beji ọne ojie tale. Ele da dagbare dọ tie eria nin ele miẹn rebhe koko, eria ne mhẹn bi eria ne imhẹn; ẹbho ne wo ha le ebale da wo vuọn ẹkẹ ọne ugha nan da ha lu iluemhin ọsi ibodọ bi ireokhuo. 11 “Ẹghe nin ọne ojie ki rẹ vae dọ fẹ ene irunmhunyẹn nesọle ghe, Ọ da daghe okpea ọkpa nọn bha yọ ukpọn ọsi ibọdọ bi ireokhuo. 12 Bhiriọ, ọ da taman ọlẹn yọle, ‘Okpea, be uwẹ rẹ nanbhi enan yẹ ghe uwẹ bha yọ ukpọn ọsi ibọdọ bi ireokhuo? Ọne okpea bha miẹn ẹmhọn ta bhi unun. 13 Ọne ojie da taman ene eguọmhandia nesọle yọle, ‘Bha gba ọle obọ bi oẹ, bha ha mun ọlen fiọbhi ebiuki nọn ribhi ole, nọn ha viẹ yẹ re akọn gbe akọn bhi enin.’ 14 “Ene bunbun a tiele, ikpeta a ne bhọ.” 15 Ene Pharisee da dọ kugbe siuman beji ele ha da sabọ re ọta nọnsọle mun ọlẹn. 16 Bhiriọ, ele da je edibo nọnsele bu ọle re, deba usun ẹbho ne rẹkhan iHerod, dọ ha yọle: “Ọman-emhin, mhan lẹn ghe ọria nọn ta ẹmhọanta uwẹ khin. Ẹmhọanta bhi ẹmhọn Osẹnobulua, ọle uwẹ wo man. Uwẹ ifi abẹdo nin ọria soso, ranmhude, uwẹ ighe ebi ọria diayẹ bhi okhun egbe rẹ nin ọle lu emhin. 17 Bhiriọ, taman mhan, be uwẹ riale yẹ? Ọ be khẹke nan rẹ ha ha igho uhọnmhọn ji Caesar la ọ bha khẹke?” 18 Ọkpakinọn, ranmhude iJesus lẹnmhin eria ọbe ele khin, ọ da yọle: “Bezẹle nin bha da ha dọnmhẹn mhẹn, eria ikpunun? 19 Re ọne igho nin bha rẹ ha igho uhọnmhọn man mhẹn.” Ele da re ide·narʹi·us ọkpa ji ọle. 20 Ọle da taman ele yọle: “Amanzẹ bi elin ọsi ọria nela ọnan khin?” 21 Ele da yọle: “Ọsi Caesar.” Ọle ki da taman ele yọle: “Bhiriọ, bha ha emhin nesi Caesar fikie ji Caesar, sokpan, ha emhin nesi Osẹnobulua ji Osẹnobulua. 22 Ẹghe nin ele ki rẹ họn ọnin, ilo da han ele. Ele da fi ọle ya sibhi enin re.
MARCH 19-25
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | MATTHEW 24
“Hẹi Ji Owe Re Uwẹ bhi Ene Ikpẹdẹ Ọkike ọsi Ọne Agbọn Nan”
(Matthew 24:12) ranmhude igbuhi a nọn ki da ha tuẹn okhun, ahoẹmhọn-egbe ọsi ẹbho ne bunbun ki fuọfuọ a.
it-2 279 ¶6
Ahoẹmhọn-egbe
Ahoẹmhọn-egbe Nọnsi Ọria Sabọ Fuọfuọ A: Ẹghe nin Jesu rẹ ha taman edibo nesọle emhin ne da sunu bhi ẹghe odalo, ọle da tale ghe ahoẹmhọn-egbe (a·gaʹpe) ọsi ẹbho ne bunbun ne yọlẹ ghe ele rẹọ bhi Osẹnobulua dẹ fuọfuọ a. (Mt 24:3, 12) Paul nin odibo da tale ghe ọkpa bhi emhin ne da ha sunu bhi ẹghe ọkike ọsi ọne agbọn nan, ọle hi ghe ẹbho dẹ “hoẹmhọn igho.” (2Ti 3:1, 2) Ọnan rẹman ghe ọria dẹ sabọ denẹlo kie bhi uwedẹ nọn diale re. Bhiriọ ahoẹmhọn-egbe ọsaje nin ọle rẹ ha mhọn ki fuọfuọ a. Ọnan rẹman ghe ọkhẹke nin mhan ha dọnmhegbe ẹghe rebhe nin mhan rẹ ha re oyẹẹ man. Mhan ki yẹ ha dọnmhegbe nin mhan rẹ ha tuẹn okhun bhi oyẹẹ nin mhan mhọnlẹn. Nin mhan rẹ sabọ lu ọnan, ọkhẹke nin mhan ha ria eria nyan emhin nin mhan tie bhi Baibo, mhan ki sẹyẹ ha nyẹnlẹn rẹkhan adia ne ribhi Baibo.—Eph 4:15, 22-24.
(Matthew 24:39) ele bha gbẹlokotọ ọkuẹsẹ ọne Ologho amẹn vae dọ gbono erebhe kie, iriọ ẹghe ọsi Ọmọn nọnsi okpea ha yẹ dia.
w99 11/15 19 ¶5
Ive Nin Uwẹ Ve Nin Osẹnobulua—Uwẹ Mun Ọlẹn Sẹ?
5 Jesus ka tẹmhọn ẹghe ọkakale nin mhan da nyẹnlẹn ẹlẹnan. Ọ da yọle: “Beji ẹghe ọsi Noah ha ye, iriọ ọ da yẹ ha ye bhi ẹghe ọsi Ọmọn nọnsi okpea. Beji ele ha ye bhi ene ikpẹdẹ ọkuẹsẹ ọne ologho amẹn vae, ele da ha le ebale, da anyọn, ikpea re ikhuo, a ne ikhuo nin ọdọ, ọkuẹsẹ ukpẹdẹ nin Noah nanbhi ẹkẹ okọ; ele bha gbẹlokotọ ọkuẹsẹ ọne Ologho amẹn vae dọ gbono erebhe kie, iriọ ẹghe ọsi Ọmọn nọnsi okpea ha yẹ dia.” (Matthew 24:37-39) Ọiyi emhin ọbe nan rẹ da anyọn bi nan rẹ le ebale, ọkpakinọn mhan ki lu ọle bhi oleghe. Osẹnobulua tobọle mhanmhan ibọdo bi ireokhuo. (Genesis 2:20-24) Mhan ha kere ghe ẹmhọn egbe-mhan ọle mhan ki mun kalo bhi iẹnlẹn, ọkhẹke nin mhan taman Osẹnobulua bhi erọnmhọn nin ọle rẹkpa mhan. Jehova dẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ ha lu emhin ne mhẹn bi nin mhan rẹ sabọ mun ẹmhọn Agbejele kalo bhi iẹnlẹn. Ọle ki yẹ rẹkpa mhan rẹ mun ive nin mhan ve nanlẹn sẹ.—Matthew 6:33; Romans 12:12; 2 Corinthians 13:7.
(Matthew 24:44) Ranmhude ọnan, bha yẹ rẹman ghe ibha muegbe ọbhi otọ, ranmhude ẹghe nin bha bha re ẹlo ọi, ọle Ọmọn nọnsi okpea da rẹ vae.
Ene Edibo Da Ha Guanọ Iyaman
Jesus da taman edibo nesọle ne ele ha babegbe, ne ele hẹi wẹ bi ne ele muegbe ọbhi otọ. Jesu da re ijiẹmhin ọbhebhe rẹ gbe otọ ọne emhọn nan fanọan. Ọ da yọle: “Lẹn ọnan: Sade ọnọn nyan uwa lẹn ẹghe nọn khin bhi asọn nin oyi da rẹ vae, ọle hẹi rẹ wẹ. Ọle irẹ re otọ nin ọne oyi rẹ gbe odẹ a nan ọle bhi uwa. Ranmhude ọnan, bha yẹ rẹman ghe ibha muegbe ọbhi otọ, ranmhude ẹghe nin bha bha re ẹlo ọi, ọle Ọmọn nọnsi okpea da rẹ vae.”—Matthew 24:43, 44.
Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn
(Matthew 24:8) Umunhẹn ọsi ọbalọ ranmhude ọkakale enan rebhe sẹ khin.
nwtsty study note ọsi Mt 24:8
ọbalọ ranmhude ọkakale: Ọne ukpọta nan bhi urolo iGreek ọle a rẹ tẹmhọn ọbalọ nin okhuo miẹn sade ọle biẹ. Bhi ọne ulọnlẹn nan, ọkakale, ọbalọ bi iloya nin mhan miẹn bhi egbe, ọle a tẹmhọnlẹn. Asabọ miẹn ghe a re ọle ta ghe, beji ọbalọ ọsi ubiẹmhin rẹ kaka ọbhọ sade ọ ki sikẹ ẹghe nin okhuo ha rẹ biẹ, iriọ ọkakale bi iloya nin Jesu tẹmhọn ọlẹn ha rẹ ha kaka ọbhọ, bun ọbhọ, yẹ bue bhi otọ, ọkuẹsẹ ẹghe okpokpo nọn khua nan tẹmhọn ọlẹn bhi Mt 24:21 vae.
(Matthew 24:20) Bha ha bhii nin ẹghe nin bha ha rẹ nẹgbe hẹi de ọbhi ẹghe ulinlin la bhi ẹdẹ iSabbath;
nwtsty study note ọsi Mt 24:20
ẹghe ulinlin: Ranmhude okpamẹn nọn rọ, ologho nọn nẹ, bi ulinlin nọn manman fi bhi ọne ẹghe nan, ọida lẹkhẹ nin ọria rẹ khian okhian bhi ọne ẹghe nan. Ọ ida yẹ lẹkhẹ nin ọria rẹ guanọ ebale bi eji ọle ha da re uhọnmhọn nẹko.—Ezr 10:9, 13.
ukpẹdẹ iSabbath: Bhi agbaẹbho bii Judea, a gbe uhi kẹkẹ rẹji ukpẹdẹ iSabbath. Ranmhude ọnan, ọ ida lẹkhẹ nin ọria rẹ khian yo eje rele, la muno ihẹ. Deba ọnin, a bhọ iyẹ tuje igeti ọsi agbaẹbho a bhi ukpẹdẹ iSabbath.—Fẹ Ac 1:12 bi App. B12 ghe.
Baibo Nan Ha Tie
(Matthew 24:1-22) Ẹghe nin Jesu ki rẹ ha sibhi ọne uwa oga re, edibo nesọle da bu ọle re nin ele da re ene uwa kẹkẹ ne ribhi ọne uwa oga man ọlen. 2 Rẹji ọnan, ọ da taman ele yọle: “Ọiyi bha be daghe ene emhin nan rebhe? Ẹmhọanta mhẹn taman bha ghe, a ida miẹn ebezẹle nin udo ha da ha ribhi okhun udo bhi enan ghe a bha sua ọle fia.” 3 Ẹghe nọn rẹ dotua bhi Ukoke natiọle Olive, ene edibo da bu ọle re dọ fẹkẹ nọọn ọlẹn bhi ẹkhokho, yole: “Taman mhan, ẹghela ene emhin nan da rẹ sunu. Be bhọ iyaman nọn da rẹman ghe uwẹ vade, bi iyaman nan da rẹ len ghe ọkike ọsi ọne agbọn nan a ki ye?” 4 Jesu da wanniẹn ele yọle: “bha ha babegbe nin ọria soso hẹi hiẹ bha, 5 ranmhude, ene bunbun dẹ vae bhi elin mhẹn, ha yọle: ‘imhẹn hi ọne iKristi,’ ele ki ha hiẹ ene bunbun. 6 Bha dẹ ha họn ẹmhọn okhọn yẹ họn ebi ẹbho ta rẹji okhọn. Bha hẹi ji ọnan re ofẹn ha mun bha, ranmhude, ene emhin nan dẹ sunu, ọkpakinọn, ọkpẹnlẹn ida sẹ vae. 7 “Agbaẹbho ki ha mun okhọn ji agbaẹbho, agbejele ki ha mun okhọn ji agbejele. Ukhunmhun ki ha fi, otọ ki ha munvẹa bhi ije kẹkẹ. 8 Umunhẹn ọsi ọbalọ ranmhude ọkakale enan rebhe sẹ khin. 9 “Ẹbho ki mun ekpokpo da bha yẹ gbono bha a. Agbaẹbho rebhe ki he bha ranmhude elin nọnsẹmhẹn. 10 Ẹghenin sẹyẹ, ene bunbun ki dere bhi oga, ele ki ha hiẹn ọrẹ gbe egbe yẹ he egbe ele. 11 Akhasẹ ohoghe ne bunbun ki dagbare yẹ ha hiẹ ene bunbun; 12 ranmhude igbuhia nọn da ha tuẹn okhun, ahoẹmhọn-egbe ọsi ene bunbun ki fuọfuọ a. 13 Ọkpakinọn, ọnọn mhọn iziẹngbe sẹbhi ọkpẹnlẹn dẹ miẹn uhọnmhọn. 14 Ọne ọta nọn mhẹn ọsi Agbejele nan, a dẹ wewe ọle nanbhi eji eria hi ki rẹ ha ye bhi ọne otọ nan rebhe, nọn ha yi ọsali rẹji agbaẹbho rebhe. Eghenin, ọkpẹnlẹn kuẹ vae. 15 “Bhirio, bha ha daghe ọne emhin nọn sọnọn nọn vẹ ẹbho kua mundia bhi ije khiale, beji Daniel nin akhasẹ tale (ji ọria nọn tie ọle noo ẹwanlẹn), 16 ene ribhi Ju·deʹa ha munhẹn ha nẹgbe diọ bhi ene ukoke. 17 Okpea nọn ribhi okhun uwa hẹi huẹnre dọ ne emhin nesọle ne ribhi ẹkẹ uwa dagbare. 18 Okpea nọn ribhi ugbo hẹi kiẹ vae bhi uwa dọ re ukpọn nin ọle yọ kokhun. 19 Ọkhọbhegbe rẹji ikhuo ne hanmhan bi ene mhọn ọmọn bhi obọ bhi ọne ẹghe nin! 20 Bha ha bhii nin ẹghe nin bha ha rẹ nẹgbe hẹi de ọbhi ẹghe ulinlin la bhi ẹdẹ iSabbath; 21 ẹghẹnin, ekpokpo nọn khua ki ha ribhọ, egbuman ọlẹn nan bha sẹ ka miẹn khẹ rẹ nin ẹghe nin agbọn rẹ munhẹn rẹ dọ sẹbhi ejayenan, eye, a iyẹ da kie miẹn ọlen ghee sade ọ sunu fo. 22 Bhi ọsi ẹmhọanta, ahamiẹn a bha hian ọne ẹdẹ re, efun soso ida miẹn uhọnmhọn. Sokpan, ranmhude enanzẹle, a dẹ hian ene ẹdẹ nin re.
MARCH 26–APRIL 1
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | MATTHEW 25
“Bha Ha Babegbe”
(Matthew 25:1-6) “A dẹ sabọ re ọne Agbejele nọn ribhi okhun khọkhọ ikhuo igbe ne bha hẹgẹn ne mun orukpa nọnsele dagbare ha bu okpea nọn khian dọ re amhẹn. 2 Isẹn bhi ẹwẹ ele imhọn ẹwan. Isẹn da ha yi eria ne mhọn ẹwan. 3 Ene imhọn ewan da mun orukpa nọnsele, ọkpakinọn, ele bha sa abhili rẹkhan egbe. 4 Ene mhọn ẹwan da sa abhili ọbhi ukoko nọnsele mun rẹkhan orukpa nọnsele. 5 Ẹghe nin ọne okpea nọn khian dọ re amhẹn ki rẹ ha bue gbe, owe da ha sun ele rebhe. Ele da ha wẹ. 6 Bhi ọsasọn ogiziẹn, a da reso rẹ yọle: ‘Ọne okpea nọn khian dọ re okhuo vae! Bha dagbare bu ọle re.’
(Matthew 25:7-10) Ene ikhuo ne bha hẹgẹn rebhe da kpanọ bhi owe hẹnhẹn orukpa nọnsele nọnsẹn. 8 Ene imhọn ẹwan da taman ene mhọn ẹwan yọle, ‘Bha sa bhi abhili nọnsẹbha mhan, ranmhude orukpa nọnsẹmhan khian dọ fun.’ 9 Ene mhọn ewan da wanniẹn ele yọle: ‘A sabọ miẹn ọnan ida sẹ nin mhan bi bha koko gha. Bha wo ha bu ene khiẹn ọlẹn nian, nin bha dọ dẹ ọsi bha.’ 10 Ẹghe nin ele ki rẹ ha khian nin ele dọ dẹ ọle re, ọne okpea nọn khian dọ re amhẹn da vae. Ene ikhuo ne bha hẹgẹn ne muegbe ọbhi otọ da rẹkhan ọlẹn nanbhi ọne iluemhin ọsi ibọdọ bi ireokhuo. A da khue ode.
(Matthew 25:11, 12) Akizẹbue, ene ikhuo ne bha hẹgẹn nekẹle da vae ha yọle, ‘Ọwanlẹn, Ọwanlẹn, tuje odẹ a mhan!’ 12 Ọ da wanniẹn ele yọle, ‘Ẹmhọanta mhẹn taman bha ghe, mhẹn bha lẹn bha.’
Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn
(Matthew 25:31-33) “Ẹghe nin Ọmọn nọnsi okpea ha rẹ re uyi nọnsọle vae, ọle bi ene ẹhi rebhe, ọle ki dotua bhi ojukhuo nọnsọle. 32 Ene agbaẹbho rebhe ki sikoko bhi odalo ọle, ọle ki hannọ ẹbho sibhi ẹwẹ ẹbho re beji osun-ohuan rẹ hannọ ohuan sibhi ebhe re. 33 Ọle ki ne ene ebhe ọbhi obọ agobọ nọnsọle, sokpan, ọle ki ne ene ohuan bhi obọ era nọnsọle.
w15 3/15 27 ¶7
Re Ọkhọle Rebhe Ha Rẹkpa Ibhio IJesu
7 Ẹlẹnan nian, ijiẹmhin ọsi ene ohuan bi ene ẹbhe ki wo manman mun mhan ẹlokore. Mhan lẹn ghe Jesu hi “Ọmọn nọnsi okpea,” la “ọne Ojie.” Ẹbho nan re ahu ẹlinmhin zẹ, ne da deba iJesu gbẹloghe bhi okhun, ele hi “ibhio” ọsi ọne Ojie. (Romans 8:16, 17) Ene ẹbhe bi ene ihuan mundia nin ẹbho ne nanbhi agbaẹbho kẹkẹ vae. Ele bha deba ẹbho nan re ahu ẹlinmhin zẹ. Ẹghela a da rẹ bhu ohiẹn nọnsele? Egbẹghe ọkpẹnlẹn ọsi ekpokpo nọn khua. Ọne ekpokpo nọn khua nan dẹ kẹ munhẹn. Mhan yẹ lẹn ghe uwedẹ nin ẹbho rẹ lu emhin da enanzẹle beji ele sẹyẹ ribhi otọ, ọle iJesu da rẹ bhu ohiẹn nọnsele. Ọ wo manman ti mhan bhọ ghe iJehova rẹkpa mhan rẹ fẹkẹ lẹn otọ ọne ijiẹmhin nan bi ijiẹmhin nekẹle ne ribhi uhọnmhọnlẹn 24 bi 25 bhi ebe nọnsi Matthew.
(Matthew 25:40) Ọne Ojie ki wanniẹn ele taman ele, ‘Bhi ọsi ẹmhọanta, mhẹn taman bha, beji amiẹn ghe ibha lu ọle nin ọkpa bhi ene khere nẹ bhi ene ibhio mhẹn nan, imhẹn bha lu ọle nan.’
w09 10/15 16 ¶16-18
“Imọẹ Mhẹn Bha Khin”
16 Ahamiẹn uwẹ guanọ nin uwẹ deba ene ha nyẹnlẹn bhi otọ ọfubhegbe bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua, be uwẹ ha rẹ rẹman yẹ ghe ọmọẹ ibhio iJesu uwẹ khin? Ji mhan zilo nyan uwedẹ ea nin uwẹ ha rẹ re ọle man. Ọhẹnhẹn: Uwẹ ki ha re ọkhọle rebhe lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua. Jesu taman ibhio ọle nin ele tẹmhọn Osẹnobulua nanbhi otọ agbọn rebhe. (Matt. 24:14) Ọkpakinọn, ọne esọn nan ida lẹkhẹ nin ene ki kẹre bhi usun ọsi enanzẹle sade usun ọsi ihuan nekẹle bha rẹkpa ele. Bhiriọ, ẹghe rebhe nin ene ribhi usun ọsi ihuan nekẹle rẹ tẹmhọn Osẹnobulua, ẹsọn nin Jesu mun nin enanzẹle ọle diriọ rẹkpa ele rẹ miẹn. Beji ọ rẹ manman ti Jesu bhọ sade mhan rẹkpa ibhio ọle, iriọ ọ yẹ rẹ ti ibhio ọle bhọ.
17 Uwedẹ nọnzeva nin mhan ha rẹ rẹkpa ibhio iJesu, ọle hi igho nin mhan rẹ re iyobọ nin iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua. Jesu da taman ene rẹkhan ọlẹn ghe nin ele re afe nin ele mhọn rẹ lu ọmọẹ. (Luke 16:9) Mhan ida sabọ re igho rẹ dẹ ikolu nin mhan bi Jehova la iJesu ko mhọnlẹn. Ọkpakinọn, mhan ha re ebi mhan mhọnlẹn rẹ tuẹn iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua okhun, mhan ki rẹman ghe ọmọe Osẹnobulua mhan khin. Mhan ki yẹ rẹman ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da ọle, ọsaje nọn, ọi gheghe yi ọsi ikpunun. (1 John 3:16-18) Uwedẹ kẹkẹ nin mhan rẹ dinian re iyobọ re, ele hi sade mhan noo igho nọnsẹmhan rẹ lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua, bi sade mhan ze emhin bhi obọ rẹ rẹkpa iwẹnna uwa oga nan bọn, uwa oga nan hẹnhẹn, bi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua nan lu bhi otọ agbọn rebhe. Eka nọn ki rẹ khin nin mhan sabọ re ọkhọle mhan re re, ọ manman ti Jehova bi Jesu bhọ.—2 Cor. 9:7.
18 Mhan ha kuobọgbe ha rẹkhan adia ọsi ewanlẹn ne ribhi agbotu, ọnan hi uwedẹ nọnzea nin mhan ha rẹ rẹman ghe imọẹ iJesu mhan khin. Ahu ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua a rẹ zẹ ene ewanlẹn nan. Jesu re ele khian. (Eph. 5:23) Paul nin odibo da gbẹn yọle: “Bha ha hẹnmhọn nin ene rẹ bha khian. Bha yẹ degbere ha rẹkhan ele.” (Heb. 13:17) Ẹghe eso, ọ nọghọ mhan nin mhan rẹ rẹkhan adia nin ene ewanlẹn nanbhi ẹkẹ iBaibo re nin mhan. Asabọ miẹn ghe mhan lẹn eji ọbha da gba nin ele fo. Ọnan sabọ re ọle ha nọghọ mhan rẹ miẹn adia nọnsele ọbhi egbe. Ọrẹyiriọ, Jesu hi Uhọnmhọn agbotu. Ọ sẹyẹ ti ọle bhọ rẹ nọọ ene ikpea nan arẹmiẹn ọbha gba nin ele fo. Bhiriọ, ahamiẹn mhan bha rẹkhan adia ọsi ene ikpea nan, mhan ida sabọ ha yi ọmọẹ iJesu. Mhan ha re ẹlo gbera eji ọbha da gba nin ele fo, yẹ re eghọnghọn rẹkhan adia nọnsele, mhan ki rẹman ghe mhan hoẹmhọn iJesu.
Baibo Nan Ha Tie
(Matthew 25:1-23) “A dẹ sabọ re ọne Agbejele nọn ribhi okhun khọkhọ ikhuo igbe ne bha hẹgẹn ne mun orukpa nọnsele dagbare ha bu okpea nọn khian dọ re amhẹn. 2 Isẹn bhi ẹwẹ ele imhọn ẹwan. Isẹn da ha yi eria ne mhọn ẹwan. 3 Ene imhọn ewan da mun orukpa nọnsele, ọkpakinọn, ele bha sa abhili rẹkhan egbe. 4 Ene mhọn ẹwan da sa abhili ọbhi ukoko nọnsele mun rẹkhan orukpa nọnsele. 5 Ẹghe nin ọne okpea nọn khian dọ re amhẹn ki rẹ ha bue gbe, owe da ha sun ele rebhe. Ele da ha wẹ. 6 Bhi ọsasọn ogiziẹn, a da reso rẹ yọle: ‘Ọne okpea nọn khian dọ re okhuo vae! Bha dagbare bu ọle re.’ 7 Ene ikhuo ne bha hẹgẹn rebhe da kpanọ bhi owe hẹnhẹn orukpa nọnsele nọnsẹn. 8 Ene imhọn ẹwan da taman ene mhọn ẹwan yọle, ‘Bha sa bhi abhili nọnsẹbha mhan, ranmhude orukpa nọnsẹmhan khian dọ fun.’ 9 Ene mhọn ewan da wanniẹn ele yọle: ‘A sabọ miẹn ọnan ida sẹ nin mhan bi bha koko gha. Bha wo ha bu ene khiẹn ọlẹn nian, nin bha dọ dẹ ọsi bha.’ 10 Ẹghe nin ele ki rẹ khian nin ele dọ dẹ ọle re, ọne okpea nọn khian dọ re amhẹn da vae. Ene ikhuo ne bha hẹgẹn ne muegbe ọbhi otọ da rẹkhan ọlẹn nanbhi ọne iluemhin ọsi ibọdọ bi ireokhuo. A da khue ode. 11 Akizẹbue, ene ikhuo ne bha hẹgẹn nekẹle da vae ha yọle, ‘Ọwanlẹn, Ọwanlẹn, tuje odẹ a mhan!’ 12 Ọ da wanniẹn ele yọle, ‘Ẹmhọanta mhẹn taman bha ghe, mhẹn bha lẹn bha.’ 13 “Bhirio, bha ha babegbe, ranmhude bha bha lẹn ọne ukpẹdẹ la ọne uriagogo. 14 “Ranmhude, inian ọdiabe okpea nọn khian kpanọ ha khian agbaẹbho nọn ree, nọn tatie igbọn nesọle ne emhin nesọle nin ele. 15 Ọ da ne italent isẹn nin ọkpa, ne eva nin ọbhebhe, sẹyẹ re ukpokpa nin ọkpa. Ọ da gha nin ele kẹkẹ beji ahu nọnsele sẹ. Ọ da kpanọ ha khian ẹbho nọn ree. 16 Ẹjẹje, ọne igbọn nan ne isẹn nan da dọ re ọsi ọle rẹ do ẹki, ọ da miẹn isẹn ọbhebhe bhi elele. 17 Bhiriọ sẹyẹ, ọne igbọn nan ne eva nan da yẹ miẹn eva ọbhebhe bhi elele. 18 Ọkpakinọn, ọne igbọn nan re ukpokpa sẹsẹ nan da ha khian dọ tọ otọ re igho nọnsi ebeanlẹn ọlẹn ya. 19 “Ẹghe nọn ree ki gbera, ebeanlẹn ene igbọn da vae dọ miẹn ene igbọn igho beji ele rẹ wẹnna. 20 Ọne igbọn nan ne italent isẹn nan da ne italent isẹn deba ene a ka ne nanlẹn khẹ bu ọle re yọle, ‘Ebeanlẹn mhẹn, talent isẹn uwẹ ne mhẹn; ghe, mhẹn miẹn isẹn bhi elele deba ọle.’ 21 Ebeanlẹn ọlẹn da yọle: ‘Uwẹ lu nọnsẹn, igbọn esili nan gba ẹkẹ ọle! Uwẹ da re obhi emhin khere nan re nin uwẹ khian Mhẹn dẹ mun emhin ne bunbun uwẹ bhi obọ. Dọ gha zẹ bhi eghọnghọn nọnsi ebeanlẹn uwẹ.’ 22 Ọne igbọn nan ne italent eva nan da bu ọle re, yọle, ‘Ebeanlẹn mhẹn, talent eva uwẹ ne mhẹn; ghe, mhẹn miẹn eva bhi elele deba ọle.’ 23 Ebeanlẹn ọlẹn da yọle: ‘Uwẹ lu nọnsẹn igbọn esili nan gba ẹkẹ ọle! Uwẹ da re obhi emhin khere nan re nin uwẹ khian nọnsẹn. Mhẹn dẹ mun emhin ne bunbun uwẹ bhi obọ. Dọ gha zẹ bhi eghọnghọn nọnsi ebeanlẹn uwẹ.’