Watchtower AZA-EBE NỌN RIBHI INTANẸT
Watchtower
AZA-EBE NỌN RIBHI INTANẸT
Esan
  • BAIBO
  • EBE KẸKẸ
  • IKOLO OGA
  • mwbr19 Novẹmba apapale 1-8
  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan

Ividio iribhọ.

Hei van. Mhan bha sabọ re ọne ividio man.

  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan
  • Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan—2019
  • Uhọnmhọnlẹn
  • NOVEMBER 4-10
  • NOVEMBER 11-17
  • NOVEMBER 18-24
  • NOVEMBER 25–DECEMBER 1
Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan—2019
mwbr19 Novẹmba apapale 1-8

Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan

NOVEMBER 4-10

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | 1 JOHN 1-5

“Bha Hẹi Hoẹmhọn Ọne Agbọn Nan La Emhin Ne Ribhọ”

(1 John 2:15, 16) Bha hẹi hoẹmhọn ọne agbọn nan la emhin ne ribhi ẹkẹ ọne agbọn nan. Ahamiẹn ọria hoẹmhọn ọne agbọn nan, oyẹẹ ọsi Aba ire ọle bhi egbe; 16 Ranmhude, emhin rebhe ne ribhi ọne agbọn nan—ebi egbe guanọ, ebi ẹlo guanọ, bi nan rẹ ha re emhin nan mhọn rẹ dẹgbọ—ọ iyi obọ ọsi Aba mhan ọ na vae, sokpan, obọ ọsi ọne agbọn nan ọ na vae.

w05 1/1 10 ¶13

Rẹkhan Ukpoẹ Nin Jesu Zẹle

13 Ẹmhọanta nọn ghe ọ iyi emhin rebhe bhi ọne agbọn nan imhẹn. Ọrẹyiriọ, ọne agbọn nan bi emhin rebhe ne ribhọ dẹ sabọ denọ mhan ẹlo sibhi oga nọnsi Jehova re. Emhin soso iribhọ nin ọne agbọn nan nọn ha rẹkpa mhan rẹ sikẹ iJehova. Bhiriọ, mhan ha hoẹmhọn emhin ne ribhi ọne agbọn nan, rẹ sẹbhi emhin nin mhan riale ọ iyi emhin ọbe, mhan dẹ sabọ si ikuan-egbe ji egbe mhan. (1 Timothy 6:9, 10) Bhi ọsi ẹmhọanta, emhin ne bunbun bhi ọne agbọn nan imhẹn. E dẹ sabọ ria mhan an. Ahamiẹn ghe okhọn, ugbele, igboghẹ, bi ikhu-afẹ a rẹman bhi ifinmu nin mhan ghe, ene emhin nan iyẹ da ha khọ mhan bhi ẹlo. Ene emhin bhọ sabọ ha yẹẹ mhan. Sẹyẹ, ahamiẹn ghe ẹbho ne guanọ uwedẹ kẹkẹ nin ele ha rẹ khu ọbhi afe mhan ne muobọ, ọnan ki yẹ kiẹn emhin nin mhan mun kalọ bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan.—Matthew 6:24; 1 Corinthians 15:33.

(1 John 2:17) Rẹ deba ọnin, ọne agbọn nan bi emhin nin ọne agbọn nan guanọ dẹ siegbe kie, sokpan, ọnọn lu iho nọnsi Osẹnobulua dẹ ha ribhọ rẹ sẹbhi ighegheghe.

w13 8/15 27 ¶18

Gbẹlokotọ bhi Unan Ọria Nin Uwẹ Khin

18 Emhin ọbhebhe nọn ha rẹkpa mhan rẹ rẹban “emhin ne ribhi ẹkẹ ọne agbọn nan” hi sade mhan yere ẹmhọn nin John nin odibo tale. Ọle da yọle: “Ọne agbọn nan bi emhin nin ọne agbọn nan guanọ dẹ siegbe kie, sokpan, ọnọn lu iho nọnsi Osẹnobulua dẹ ha ribhọ rẹ sẹbhi ighegheghe.” (1 John 2:17) Ọne agbọn nan ọsi Esu sabọ diabe emhin nọn da ha ribhọ rẹ ha khian, ọkpakinọn, Baibo ji mhan lẹn ghe ukpẹdẹ ọkpa, Osẹnobulua dẹ fuẹn ọlẹn an. Ọkhẹke nin mhan ha yere ghe emhin rebhe bhi ọne agbọn nan dẹ kẹ siegbe kie. Mhan a ha ye ọnan re ẹghe rebhe, mhan ida ji emhin ne ribhi ọne agbọn nan sa mhan bhi ẹlo.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(1 John 2:7, 8) Ene imẹn hoẹmhọn ọlẹn, ọ iyi uhi ọsọgbọn mẹn gbẹn ji bha, sokpan, uhi nin bha ka ha mhọn khẹ rẹ na bhi ẹghe ọhẹnhẹn nọn. Ọne ọta nin bha họn, ọle hi ọne uhi nin bha ka ha mhọn khẹ. 8 Sẹyẹ, uhi ọsọgbọn mẹn gbẹn ji bha, nọn kiẹn ẹmhọanta bhi egbe ọle bi bhi egbe ibha. Ranmhude, ebiuki siegbe kie, sẹyẹ, ọne ẹfua ọsaje munhẹn ha bhala fo.

w13 9/15 10 ¶14

Adia Nesi Jehova Sẹ Ebi A Mun Udu Tẹ

14 Bhi obọ iBaibo nan re urolo iGreek gbẹn, uwẹ dẹ miẹn eje bunbun nin Baibo da taman mhan nin mhan hoẹmhọn ibo mhan. Jesu da yọle ghe uhi nọn yọle nin mhan hoẹmhọn ibo mhan beji mhan rẹ hoẹmhọn egbe mhan, ọle hi ọne ọzeva bhi uhi eva ne ke okhun nẹ. (Matt. 22:39) Sẹyẹ, James nin obhio iJesu da tie ọne uhi nan “uhi ọsi ene ijie.” (Jas. 2:8) Bhi ebe nọnsi John nin ọhẹnhẹn, John nin odibo da yọle: “Ene imẹn hoẹmhọn ọlẹn, ọ iyi uhi ọsọgbọn mẹn gbẹn ji bha, sokpan, uhi nin bha ka ha mhọn khẹ rẹ na bhi ẹghe ọhẹnhẹn nọn.” (1 John 2:7, 8) Uhi nela iJohn ha tẹmhọn ọlẹn ẹghe nin ọle rẹ yọle “uhi nin bha ka ha mhọn khẹ”? Uhi nọn yọle nin mhan họemhọn ibo mhan nọn. Ọle da tie ọle uhi nan ka ha mhọn khẹ, ranmhude, Jesu ka gbe ọne uhi nan nin edibo nesọle ikpe ne bunbun ne gbera. Sokpan, John da yẹ tie ọne uhi “uhi ọsọgbọn,” ranmhude, emhin kẹkẹ dẹ ha zegbere nọn ha re iKristiẹn ha re oyẹẹ man beji Jesu rẹ re ọle man. Uwedẹ nin agbotu yẹ rẹ ye mhan re ẹlẹnan nin mhan ha mhọn ahoẹmhọn-egbe nọn dinmhin yẹ wo ti mhan bhọ. Ọnan rẹkpa mhan rẹ rẹban ọkhọle ọsi ọsegbemẹn-ọkpa nọn ribhi ọne agbọn nan.

(1 John 5:16, 17) Ọria ha daghe obhio ọle lu olukhọ nọn isi uu re, ọle ki bhii, Osẹnobulua ki re iẹnlẹn nanlẹn, ehe, ọle ki re iẹnlẹn nin eria ne bha lu olukhọ nọn si uu re. Olukhọ ribhọ nọn si uu re. Ọne olukhọ nan mẹn taman ọlẹn nin ọle hẹi bhii ba. 17 Emhin ebe rebhe, olukhọ nọn, ọrẹyiriọ, olukhọ ribhọ nọn isi uu re.

it-1 862 ¶5

Irẹhunmhan

Ọ iyi emhin ọbe nin ọria rẹ bhii Osẹnobulua nọn rẹhunmhan olukhọ ọsi eria ọbhebhe. Bhi ọsi ijiẹmhin, Moses da ta olukhọ ọsi ibhokhan Izrẹl dagbare man Osẹnobulua yẹ bhii ọle nin ọle rẹhunmhan ele. Jehova da họn erọnmhọn nọnsọle. (Nu 14:19, 20) Ẹghe nin Solomon yẹ rẹ ha re uwa oga nin ọle bọn guẹ nin Jehova, ọle da bhii ji Jehova ghe ahamiẹn ghe ibhokhan Izrẹl lu olukhọ, ne da fidenọ bu ọle re, nin ọle rẹhunmhan ele. (1Ki 8:30, 33-40, 46-52) Ezra da yẹ bhii nin ibhokhan Izrẹl ne na bhi Babylon fikie vae bhi otọ nọnsele. Ọle da ta olukhọ nọnsele dagbare man iJehova. Erọnmhọn nin ọle nan, bi ibhude nin ọle re nin ibhokhan Izrẹl da re ele fidenọ. Ele da wẹnna ọbhọ nin ele rẹ miẹn irẹhunmhan bhi obọ iJehova. (Ezr 9:13–10:4, 10-19, 44) James da yẹ yọle nin ọria nọn lu olukhọ datie ene ewanlẹn ne ribhi agbotu. Ene ewanlẹn ki nan erọnmhọn nanlẹn. Ahamiẹn ọle lu olukhọ, Jehova ki rẹhunmhan ọlẹn. (Jas 5:14-16) Ọrẹyiriọ, “olukhọ ribhọ nọn si uu re.” Olukhọ nọn sẹnian Baibo yẹ tie ọle ‘olukhọ nan lu da ahu ẹlinmhin nọn khiale.’ Olukhọ nin ọria lẹn-lu, ọle hi olukhọ nọn si uu re. Osẹnobulua ida rẹhunmhan ọria nọn lu olukhọ nọn sẹnian. Ọ bha khẹke nin mhan ha nan erọnmhọn nin ọria nọn lu olukhọ nọn sẹnian.—1Jo 5:16; Mt 12:31; Heb 10:26, 27; fẹ ene uhọnmhọn-ọta nan ghe: SIN, I; SPIRIT.

Baibo Nan Ha Tie

(1 John 1:1–2:6) Emhin nọn ha ribhọ rẹ na bhi ẹghe ọhẹnhẹn, nin mhan họnlẹn, nin mhan re ẹlo mhan miẹn, nin mhan gbẹlokotọ daghe, nin mhan re obọ so rẹji ọne ọta nọn re iẹnlẹn re, 2 (ehe, a da re ọne iẹnlẹn man mhan. Mhan daghe ọle, mhan da yẹ ha sẹ ọsali ọbhọ yẹ taman bha ẹmhọn ọne aribhọ ọsi ighegheghe nọn ha ribhi obọ ọsi ọne Aba, nan rẹman mhan), 3 ọne emhin nin mhan daghe, nin mhan yẹ họn, ọle mhan yẹ taman ibha, beji a da miẹn ibha bi mhan ki ha mhọn ikolu. Ọne Aba bi Jesu Kristi nin Ọmọn nọnsọle, ele mhan ha deba ha mhọn ọne ikolu nan. 4 Mhan gbẹn ene emhin nan ji bha nin eghọnghọn nin mhan mhọn da sabọ gba. 5 Ọnan hi ọne uhọnmhuje nin mhan họn bhi obọ ọle, nin mhan yẹ taman ibha: Ẹfua Osẹnobulua khin, ebiuki ire ọle bhi egbe hiehie. 6 Mhan ha yọle “Mhan bi ọle ko mhọn ikolu,” nin mhan da sẹyẹ ha khian bhi ẹkẹ ebiuki, ohoghe mhan bhale, ọ iyi uwedẹ ẹmhọanta mhan nyẹnlẹn rẹkhan. 7 Ọkpakinọn, ahamiẹn mhan khian bhi ẹkẹ ẹfua beji ọle yẹ rẹ ribhi ẹkẹ ọne ẹfua, ibo ọkpa mhan ko ye. Aranlẹn nọnsi Jesu nin Ọmọn nọnsọle, ọle kpe mhan khia bhi olukhọ rebhe. 8 Mhan ha yọle, “Mhan imhọn olukhọ bhi egbe,” mhan gheghe hiẹ egbe mhan. Sẹyẹ, ẹmhọanta iri mhan bhi egbe. 9 Mhan ha ta olukhọ nin mhan lu dagbare, ọle dẹ rẹhunmhan mhan yẹ kpe mhan khia bhi olukhọ nesẹmhan rebhe, ranmhude, ọnọn khiale, nọn yẹ lu rẹkhan ebi ọle ta, ọle khin. 10 Mhan ha yọle “Mhan bha lu olukhọ,” mhan re ọle kiẹn ọbha-ohoghe. Sẹyẹ, ọta nọnsọle iri mhan bhi egbe.

2 Ibhokhan nesẹmhẹn, nin bha hẹi lu olukhọ zẹle mẹn gbẹn ọne ebe nan ji bha. Ọrẹyiriọ, ahamiẹn ọria soso bhi ẹwẹ bha lu emhin ebe, mhan mhọn urẹkpa bhi odalo ọne Aba, Jesu Kristi, ọnọn khiale. 2 Sẹyẹ, ọle hi ọnọn dọ re egbe nọnsọle rẹ zọese bhi olukhọ nọnsẹmhan, ọ iyi mhan ọkpa, sokpan, ọne agbọn nan rebhe. 3 Ahamiẹn, mhan rẹkhan uhi nesọle, ọle mhan ha rẹ lẹn ghe mhan dọ lẹn ọlẹn. 4 Ọria nọn yọle, “Mẹn dọ lẹn ọlẹn,” nọn bha rẹkhan uhi nesọle, ọbha-ohoghe nọn, ẹmhọanta iri ọle bhi egbe. 5 Sokpan, ọria-ọria nọn re obọ rẹkhan ọta nọnsọle, ọle hi ọria nin ọyẹẹ nọnsi Osẹnobulua gba bhi egbe nọnsọle. Ọnan mhan ha rẹ lẹn ghe mhan kugbe deba ọle. 6 Ọkhẹke nin ọria nọn yọle ghe ọle kugbe deba ọle ha khian bhi uwedẹ nin ọnin yẹ rẹ khian.

NOVEMBER 11-17

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | 2 JOHN 1–JUDE

“Manman Dọnmhegbe Kaka Nin Uwẹ Hẹi Sibhi Oga Ẹmhọanta Re”

(Jude 3) Ene imẹn hoẹmhọn ọlẹn, arẹmiẹn ghe mẹn wo rẹ ha dọnmhegbe nin mẹn rẹ gbẹn ẹmhọn umiẹnfan nin mhan ko rẹọ i ji bha, ọ da khẹke nin mẹn gbẹn rẹ taman bha nin bha manman dọnmhegbe kaka nin bha rẹ khọn ọbhi urẹọbhọ nan re osukpa ọkpa re nin ene khiale.

w04 9/15 11-12 ¶8-9

“Guanọ Ahu bhi Obọ Ebeanlẹn Mhan”

8 Mhan wo lẹn ufi nesi Esu. Osẹnobulua re ele man mhan bhi ẹkẹ iBaibo. (2 Corinthians 2:11) Ẹghe nin Esu rẹ dọnmhẹn iJob, emhin kẹkẹ ọle noolo nin ọle rẹ wẹghẹ urẹọbhọ nọnsi Job a. Emhin iẹnlẹn rebhe nesi Job da yu ọle, Esu da gbono imọn nesọle rebhe a, okhuo ọle da fi ikeke gbe ọle, Esu da yẹ mun emianmhẹn ọbe gbe ọle. Rẹ deba enin rebhe, imọẹ ọle da yẹ vae dọ ha re unun ria ọle a. Ene emhin nan rebhe da wo re egbe lọ iJob. Ọle da munhẹn ha riale ghe Osẹnobulua fi ọle ehọ a. (Job 10:1, 2) Imhan yẹ wo miẹn ọkakale ne sẹnian bhi egbe ẹlẹnan. Arẹmiẹn ghe ọ iyi Esu wo tobọle mun ene ekpokpo nan nyan mhan, ọle sẹyẹ re ele dọnmhẹn urẹọbhọ nọnsẹmhan.

9 Bhi ẹghe ọkpẹnlẹn nin mhan da nyẹnlẹn ẹlẹnan, emhin ne ha sabọ re mhan sibhi oga nọnsi Jehova re wo kpọa. Ebi a ha rẹ khu ẹfe yẹ, ọle ẹbho ne bunbun wo ria ẹmhọn ọlẹn, ọ iyi ebi ele ha rẹ ga Osẹnobulua yẹ. Ebe bi ifinmu ne bunbun ki ha re igboghẹ man bọsi emhin nọn re eghọnghọn re, sokpan, ọbalo igboghẹ gene si re. Beji Baibo tale, “nin ẹbho rẹ ha hoẹmhọn Osẹnobulua, ele ki ha hoẹmhọn ọlẹnlẹn-bhi-egbe.” (2 Timothy 3:1-5) Ahamiẹn ghe mhan bha “dọnmhegbe kaka nin mhan rẹ khọn ọbhi urẹọbhọ” nọnsẹmhan, edọnmhẹn ne ribhi ọne agbọn nan sabọ rẹ mhan de sibhi oga re.—Jude 3.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Jude 4) Ranmhude, ikpea eso nin Ebenọnkhiale ka bhu ọne ohiẹn nan gbe nabhi ẹwẹ bha; ikpea ne imhẹn ele khin. Ele re itohan nọn bha khẹke nin Osẹnobulua mhọn da mhan rẹ kiẹn emhin nọn re otọ nin ele rẹ ha do ẹki esankan. Ele da yẹ fikeke gbe iJesu Kristi nin Ebeanlẹn mhan nọn yẹ nyan mhan.

(Jude 12) Enan hi ene udo ne nẹhe bhi otọ amẹn bhi iluemhin oyẹẹ nesẹbha, bhi eji ele da deba bha ha le ebale. Esun-ohuan nin ofẹn imun rẹ re ebale nin egbe ele le, adudu amẹn nin amẹn iye, nin ahoho mun-yo-mun-re; eran ne bha ka mọn ikpẹ bhi ẹghe nọn khẹke nin ele rẹ mọn, ne yu fo sẹsẹsẹ, nan yẹ vuno sibhi otọ re;

it-2 279

Iluemhin Oyẹẹ

Ebi ọne iluemhin nan khin, bi ekigba nan lu ọle iribhi Baibo. (Jude 12) Jesu Kristi nin Ebeanlẹn mhan bi etuegbe nesọle bha yọle ọkhẹke nin Kristiẹn ha lu ọne iluemhin oyẹẹ nan. Ẹbho eso yọle ghe, ekhẹn iKristiẹn ne manman fe, ele ha lu ọne iluemhin nan, nin ele da sabọ tie ibhioguele ne ribhi ẹwẹ ele vae dọ deba ele le ebale. Ene imhọn aba la inẹn, ikhuo ne imhọn ọdọ, ene fele, bi ene imanman mhọn emhin ki vae dọ kugbe le ebale bọsi ibhio.

it-2 816

Udo

Spi·lasʹ bhi urolo iGreek, mundia nin udo ne ribhi otọ ẹdẹ. Jude da re ene udo nan rẹ khọkhọ ikpea ne nabhi ẹkẹ agbotu nin ele dọ ria ọle a. Beji udo ne ribhi odotọ ẹdẹ rẹ yi okhẹnan rẹji okọ, iriọ ene ikpea nan rẹ ha yi okhẹnan rẹji ene iKristiẹn ne ribhi ene agbotu nin ele na i. Rẹji ene ikpea nan, Jude da yọle: “Enan hi ene udo ne nẹhe bhi otọ amẹn bhi iluemhin oyẹẹ nesẹbha, bhi eji ele da deba bha ha le ebale.”—Jude 12.

(Jude 14, 15) Ehe, Enoch nin ọria nọnzi ihinlọn bhi ulin-uwa ọsi Adam da yẹ kha akhasẹ rẹji ele, ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ghọle! Jehova bi ẹhi ne bunbun nesọle da vae 15 dọ bhohiẹn gbe ọrebhe, yẹ bhohiẹn gbe eria ne imhẹn, ranmhude emhin ne imhẹn rebhe nin ele lu bhi uwedẹ nọn imhẹn, bi ranmhude ọta ne khọ bhi ehọ rebhe nin eria olukhọ tale rẹji ọle.”

wp17.1 12 ¶1

“Ọle Da Lu Emhin Ne Yẹẹ Osẹnobulua”

Be bhọ uhọnmhunje nin Enoch tale? Ọle da yọle: “Ghọle! Jehova bi ẹhi ne bunbun nesọle da vae dọ bhohiẹn gbe ọrebhe, yẹ bhohiẹn gbe eria ne imhẹn, ranmhude emhin ne imhẹn rebhe nin ele lu bhi uwedẹ nọn imhẹn, bi ranmhude ọta ne khọ bhi ehọ rebhe nin eria olukhọ tale rẹji ọle.” (Jude 14, 15) Uwedẹ nan rẹ gbẹn ọne ọta akhasẹ nan da re ọle diabe emhin nọn munsẹ fo. Akhasẹ ne bunbun ribhọ ne yẹ rẹkhan uwedẹ nin Enoch rẹ kha ọne akhasẹ nan. Bezẹle nin Enoch da kha ọne akhasẹ nan bii emhin nọn sunu fo? Ranmhude, a ida miẹn emhin nọn ha zẹ ebi ọle tale bha munsẹ.—Isaiah 46:10.

wp17.1 12 ¶3

“Ọle Da Lu Emhin Ne Yẹẹ Osẹnobulua”

Urẹọbho nin Enoch rẹman dẹ sabọ rẹ mhan nọọn egbe mhan si ẹlo nin Osẹnobulua rẹ ghe ọne agbọn nan mhan yẹ rẹ ghe ọle. Uhọnmhunje ibhohiẹn nin Enoch tale, yẹ rẹso mhan ẹlẹnan. Beji ọ rẹ sunu bhi ẹghe nọnsi Enoch, iriọ ọ da yẹ rẹ sunu bhi ẹghe nọnsẹmhan. Beji Enoch tale, Jehova da re amẹn rẹ fuẹn ẹbho ne imhẹn an bhi ẹghe nọnsi Noah. Ukpọkhere ọne ugbekhuelo nin ha khin. Ọne vade bhi ẹghe odalo dẹ kaka nẹ ọnin. (Matthew 24:38, 39; 2 Peter 2:4-6) Ẹlẹnan nian, Osẹnobulua bi ẹhi nesọle muegbe ha khẹ ẹghe nin ele ha rẹ mun ibhohiẹn bu ọne agbọn nan nọn imhẹn. Ọkhẹke nin mhan re ehọ bhi uhọnmhunje nọnsi Enoch, yẹ taman ẹbho ebhebhe. Asabọmiẹn ghe azagba-uwa nọnsẹmhan bi imọẹ mhan bha re obọ bhi oga nin mhan ga iJehova. Ranmhude ọnan, egbe sabọ rẹ lo mhan. Sokpan, beji Jehova bha rẹ zẹ Enoch obọ, Jehova ida yẹ zẹ mhan obọ ẹlẹnan!

Baibo Nan Ha Tie

(2 John 1-13) Ebe nin ọne ọwanlẹn gbẹn ji ọne okhuo nan zẹle bi imọn nesọle, nin mẹn gene hoẹmhọn ọlẹn, sokpan, ọ iyi mẹn ọkpa, ọrebhe ne vae dọ lẹn ẹmhọanta yẹ hoẹmhọn ele, 2 ranmhude ẹmhọanta nin mhan mhọn, nin mhan ha yẹ ha mhọnlẹn rẹ sẹbhi ighegheghe. 3 Mhan dẹ miẹn itohan nọn bha khẹke mhan, ọfure, ẹmhọanta bi oyẹẹ bhi obọ Osẹnobulua nin Aba mhan bi Jesu Kristi nin Ọmọn ọsi ọne Aba. 4 Mẹn wo manman ghọnghọn, ranmhude, mẹn kere ghe eso bhi imọn nesẹ wo khian bhi uwedẹ ọsi ẹmhọanta beji ọne Aba rẹ gbe uhi nin mhan. 5 Ejayenan nian, mẹn taman ẹn okhuo, ji mhan hoẹmhọn egbe. (Ọ iyi uhi ọsọgbọn mẹn gbẹn ji uwẹ, sokpan, uhi nin mhan ka ha mhọn khẹ rẹ na bhi ẹghe ọhẹnhẹn nọn.) 6 Ọnan hi ebi ahoẹmhọn-egbe mundia nan, nin mhan ha re obọ rẹkhan uhi nesọle. Ọnan hi ọne uhi, beji bha rẹ họn ọlẹn bhi ẹghe ọhẹnhẹn, nin bha ha re obọ rẹkhan ọlẹn. 7 Ranmhude, ẹbho ne bunbun ne hiẹ ẹbho vẹ bhi ọne agbọn nan, ẹbho ne bha rẹọbhọ ghe iJesu re egbe efun rẹ vae. Ọnan hi ọnọn hiẹ ọria bi ọne oghian iKristi. 8 Bha gbẹlokotọ bhi egbe nọnsẹbha, nin emhin nin mhan wẹnna ọi hẹi dọ ne bha yulua, sokpan, nin bha sabọ miẹn ihaosa nọn gbale. 9 Ọria nọn irẹ khin nọn tua diọbhi odalo, nọn bha re obọ rẹkhan iman-emhin nọnsi Kristi imhọn Osẹnobulua. Ọria nọn re obọ rẹkhan ọne iman-emhin nan, ọle hi ọnọn mhọn ọne Aba bi ọne Ọmọn. 10 Ahamiẹn ghe ọria soso bu bha re, nọn bha da mun ọne iman-emhin nan re, bha hẹi ji ọle na bha bhi uwa. Bha bhọ hẹi tuẹ ọle. 11 Ranmhude, ọria nọn tuẹ ọle deba ọle gha bhi iwẹnna ọbe nesọle. 12 Arẹmiẹn ghe mẹn mhọn emhin ne bunbun nin mẹn ho nin mẹn taman bha, mẹn bha ho nin mẹn re ebe bi ukeke rẹ ha gbẹn ọlẹn. Sokpan, mẹn mhọn ọlẹn bhi ọkhọle nin mẹn rẹ vae bhi eji bha ye nin mhan da sabọ ko talọ, beji a da miẹn ghe eghọnghọn nin bha mhọn ki manman gba. 13 Imọn nesi obhio uwẹ nin okhuo, ọne a zẹle, je otuẹ uwẹ.

NOVEMBER 18-24

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | REVELATION 1-3

“Mẹn Lẹn Emhin Nin Bha Lu”

(Revelation 1:20) Rẹji ọne ọta ẹkhokho ọsi ene ahiẹnhiẹn ihinlọn nin uwẹ daghe bhi obera nọnsẹmhẹn bi ene emhin ihinlọn nan re igolu lu ne mun ukpa mhọnlẹn: Ene ahiẹnhiẹn ihinlọn mundia nin ene ẹhi ọsi ene agbotu ihinlọn, ene emhin ihinlọn ne mun ukpa mhọnlẹn da mundia nin ene agbotu ihinlọn.

w12 10/15 14 ¶8

Be Uwẹ Rẹ Lu Emhin Yẹ?

8 Ọkhẹke nin mhan ha yere ghe obọ nọnsi Jesu “ene ahiẹnhiẹn ihinlọn” ye. Ene “ahiẹnhiẹn” nan mundia nin enanzẹle ne ribhi ihe ọsi ewanlẹn bhi ẹke agbotu. E sẹyẹ mundia nin ewanlẹn rebhe bhi agbotu. Obọ nọnsi Jesu ene ewanlẹn nan ye, ọle re ele khian. (Rev. 1:16, 20) Jesu hi Uhọnmhọn ọsi agbotu. Ọle re ene ewanlẹn rebhe khian. Bhiriọ, ahamiẹn ghe ọkpa bhi ene ewanlẹn lu emhin bhi uwedẹ nọn bha gba, nọn da khẹke nan dia ọle, Jesu dẹ tobọle dia ọne ọwanlẹn bhi ẹghe nọn khẹke bi uwedẹ nọn khẹke. Ẹlo nesọle wo daghe emhin rebhe ne sunu bhi ẹkẹ agbotu. (Rev. 1:14) Ọkuẹsẹ iJesu dọ dia emhin, ọkhẹke nin mhan sẹyẹ ha mun ekpẹn nin ene ewanlẹn, ranmhude, ahu ẹlinmhin nọn khiale a rẹ ne ele ọbhi ihe. Paul nin odibo da yọle: “Bha ha hẹnmhọn nin ene rẹ bha khian. Bha yẹ degbere ha rẹkhan ele, ranmhude, ele gbẹloghe ibha bọsi eria ne ha ta ebi bha rẹ khian yẹ. Bhiriọ, ele ki sabọ re eghọnghọn lu ọle, ọ iyi akhiẹ, ranmhude ọnan dẹ si ikuan-egbe ji bha.”—Heb 13:17.

(Revelation 2:1, 2) “Gbẹn ọnan ji ọne ẹhi ọsi agbotu nọn ribhi Ephʹe·sus: Enan hi emhin nin ọria nọn ne ene ahiẹnhiẹn ihinlọn mhọn bhi obọ, nọn yẹ khian bhi ẹwẹ ene emhin ihinlọn nan re igolu lu ne mun ukpa mhọnlẹn tale: 2 ‘Mẹn lẹn emhin nin uwẹ lu, ẹsọn nin uwẹ miẹn, bi iziẹngbe nọnsi uwẹ. Mẹn yẹ lẹn ghe uwẹ ire otọ nin eria ebe, uwẹ da yẹ dọnmhẹn eria ne yọle ghe etuegbe ele khin fẹghe, sokpan, ele iyi ọle. Uwẹ da dọ kere ghe ọbha-ohoghe ele khin.

w12 4/15 29 ¶11

Jehova Gbega Mhan Nin Mhan Da Sabọ Miẹn Umiẹnfan

11 Bhi uhọnmhọnlẹn 2 bi 3 bhi ebe nọnsi Revelation, John da miẹn imianlo ọsi ebi Jesu rẹ dọ fẹ ene agbotu ihinlọn ne ribhi otọ Asia ghe. Emhin nin ọle miẹn bhi ọne imianlo da rẹman ghe Jesu wo manman lẹn emhin kẹkẹ ne sunu bhi ene agbotu. Jesu da sounun bhi elin ọsi ẹbho eso bhi ene agbotu, ọle da yẹ gẹn eso yẹ re adia nin eso. Be ọnan rẹ rẹso mhan yẹ? Ẹbho nan re ahu ẹlinmhin zẹ rẹ na bhi ẹghe nin Jesu rẹ le ejele fo bhi ukpe 1914, ele ene agbotu ihinlọn mundia nan. Arẹmiẹn ghe enanzẹle adia nin Jesu re nin ene agbotu manman rẹtẹ, ọ sẹyẹ rẹtẹ agbotu rebhe nesi Esali Jehova bhi otọ agbọn rebhe. Mhan dẹ sabọ yọle ghe Jesu Kristi nin Ọmọn nọnsọle, ọle iJehova rẹ re ẹbho nesọle khian ẹlẹnan. Be imhan ha lu nin mhan da sabọ miẹn elele bhi adia nin Jehova dia mhan?

w01 1/15 20-21 ¶20

Khian Rẹkhan Agbotu Nọnsi Jehova

20 Nin mhan rẹ sabọ khian rẹkhan agbotu nọnsi Jehova, ọkhẹke nin mhan lẹn sẹbhọ ghe iJesu, ọle iJehova rẹ re ẹbho nesọle khian. (Ephesians 5:22, 23) Ọ yẹ khẹke nin mhan re ẹmhọn nin Jehova tale bhi Isaiah 55:4 ọbhi ọkhọle. Ọ da yọle: “Ghọle! Mẹn re ọle kiẹn ọsali rẹji ene agbaẹbho, mẹn re ọle kiẹn ọkakulo ọsi ene agbaẹbho, bi ọnọn re ele khian.” Jesu wo lẹn ebi a rẹ re ẹbho khian yẹ. Ọle lẹn ihuan nesọle yẹ lẹn ebi ele rẹ lu emhin yẹ. Ẹghe nin ọle rẹ dọ fẹ ene agbotu ihinlọn ne ribhi otọ Asia ghe, igba isẹn ọle yọle: ‘Mẹn lẹn emhin nin bha lu.’ (Revelation 2:2, 19; 3:1, 8, 15) Bii Aba ọle nin Jehova, Jesu yẹ lẹn emhin nin mhan guanọ. Ọkuẹsẹ ọle man edibo nesọle ebi ele ha rẹ ha nan erọnmhọn yẹ, ọle da ka taman ele yọle: ‘Osẹnobulua nin Aba bha ki ka lẹn emhin nin bha guanọ, ọkuẹsẹ bha dọ bhii ọle.’—Matthew 6:8-13.

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Revelation 1:7) Ghọle! Ọle vade bhi adudu amẹn, ẹlo ọsi ẹbho rebhe ki daghe ọle, rẹ sẹbhi ene re opolo ha ọle; ene agbaẹbho rebhe ne ribhi ọne otọ nan dẹ ha lu akhiẹ ranmhude ọle. Gene gene, Isẹ.

kr 226 ¶10

Agbejele Nọnsi Jehova Gbe Eghian Nesọle Khuelo

10 Ẹghe Ibhohiẹn. Ẹghenin, eghian rebhe nesi Agbejele nọnsi Jehova ki miẹn emhin nọn ha re ele lu akhiẹ gbera ọnikhẹ. Jesu yọle: “Ele ki daghe Ọmọn nọnsi okpea vade bhi adudu amẹn, bhi ẹkẹ ahu bi uyi nọn khua.” (Mark 13:26) Ahu bi uyi nin Jesu ha rẹman ẹghe nin ọle ha rẹ vae dẹ rẹman ghe ẹghe sẹ nin ọle ha rẹ bhohiẹn. Bhi ebe nọnsi Matthew, Jesu da taman mhan ebi ọle da re bhohiẹn yẹ. Mhan dẹ miẹn ene emhin nan tie bhi okha nin Jesu tale ọsi ene ihuan bi ene ẹbhe. (Tie Matthew 25:31-33, 46.) Ẹbho ne re obọ bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua, ele Jesu ha tie ihuan. Beji ebe nọnsi Luke tale, ene ẹbho nan dẹ ‘tuẹn uhọnmhọn nọnsele okhun, ranmhude umiẹnfan nọnsele sire.’ (Luke 21:28) Bhi obọ nọnkẹle, ẹbho ne bha re obọ bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua, Jesu dẹ tie ele ẹbhe. Ene ẹbho nan dẹ ha lu akhiẹ ranmhude, ugbekhuelo, ọle khẹ ele.—Matt. 24:30; Rev. 1:7.

(Revelation 2:7) Bha ji ọnọn mhọn ehọ họn ebi ọne ẹlinmhin taman ene agbotu: Rẹji ọnọn khọn miotọ, mẹn dẹ re otọ nanlẹn rẹ le bhi ọne oran ọsi iẹnlẹn nọn ribhi agbọn ọfubhegbe nọnsi Osẹnobulua.’

w09 1/15 31 ¶1

Emhin Eso Nan Miẹn Tie bhi Ebe ọsi Revelation—I

2:7—Be hi “agbọn ọfubhegbe nọnsi Osẹnobulua”? Beji a miẹn ghe enanzẹle, ọle iBaibo ta ọne ẹmhọn nan je, ẹgua okhun bhi eji Osẹnobulua ye, ọle ọne agbọn ọfubhegbe nan khin. Enanzẹle ne ga nọnsẹn sẹ otọ dẹ le bhi “ọne oran ọsi iẹnlẹn.” Osẹnobulua dẹ re egbe nọn ida sabọ yu ghee nin ele.—1 Cor. 15:53.

Baibo Nan Ha Tie

(Revelation 1:1-11) Arẹman nin Jesu Kristi miẹn, nin Osẹnobulua rẹman ọlẹn, nin ọle rẹ rẹman edibo nesọle emhin ne da kẹ sunu. Ọle da ji ẹhi nọnsọle nọn dọ re iyaman kẹkẹ rẹ re ọle man John nin odibo nọnsọle, 2 ọnọn sẹ ọsali rẹji ọta nin Osẹnobulua tale bi emhin nin Jesu Kristi tale, ehe, rẹji emhin rebhe nin ọle daghe. 3 Eghọnghọn hi ọsi ọria nọn tie ọta ọsi ọne akhasẹ nan dagbare, ẹbho ne kaehọ ọle, bi ẹbho ne lu rẹkhan ọta nan gbẹn ọbhi ẹkẹ ọle, ranmhude, ọne ẹghe nan rẹyi sire. 4 Uhọnmhunje nin John gbẹn ji ene agbotu ihinlọn ne ribhi otọ Asia: Bha ha mhọn itohan nọn bha khẹke mhan bi ọfure bhi obọ “Ọnọn ribhọ, Ọnọn ka ha ribhọ, bi Ọnọn vade,” bhi obọ ene ẹlinmhin ihinlọn ne ribhi odalo ojukhuo nọnsọle, 5 bi bhi obọ iJesu Kristi nin “Ọsali Nan Gba Ẹkẹ Ọle,” “ọmọndiọn nan riọkpanọ bhi uu” bi “Ojie ọsi enijie rebhe ne ribhi otọ.” Ọle nọn hoẹmhọn mhan yẹ re aranlẹn nọnsọle rẹ miẹn mhan fan bhi olukhọ nọnsẹmhan, 6 yẹ rẹ mhan kiẹn ijie bi ohẹn rẹji Osẹnobulua nọnsọle bi Aba ọle. Uyi bi ahu hi ọsi ọle rẹ sẹbhi ighegheghe. Isẹ. 7 Ghọle! Ọle vade bhi adudu amẹn, ẹlo ọsi ẹbho rebhe ki daghe ọle, rẹ sẹbhi ene re opolo ha ọle; ene agbaẹbho rebhe ne ribhi ọne otọ nan dẹ ha lu akhiẹ ranmhude ọle. Gene gene, Isẹ. 8 Inian Osẹnobulua nin Jehova tale: “Imẹn hi Alʹpha bi O·meʹga, Ọnọn ribhọ, Ọnọn ka ha ribhọ, bi Ọnọn vade, Ọnọn Ke Okhun Nẹ.” 9 Imẹn nin John nin obhio bha, nọn yẹ deba bha gha bhi ekpokpo, agbejele, bi iziẹngbe, nin mhan rẹ kugbe deba iKristi, da ha ribhi agbaẹbho nin amẹn nẹga natiọle Patʹmos, ranmhude itẹmhọn Osẹnobulua nin mẹn ha lu, bi ọsali nin mẹn ha sẹ rẹji Jesu. 10 Bhi ahu ọsi ẹlinmhin nọn khiale, mẹn da ha ribhi ukpẹdẹ ọsi Ebeanlẹn mhan. Bhi ikeke mẹn, mẹn da họn urulu nọn kaka bọsi akala 11 yọle: “Ebi uwẹ ha daghe, gbẹn ọlẹn ọbhi ebe nan khili, uwẹ ha je ọle ji ene agbotu ihinlọn nan: agbotu nọn ribhi Ephʹe·sus, Smyrʹna, Perʹga·mum, Thy·a·tiʹra, Sarʹdis, Philadelphia, bi La·o·di·ceʹa.”

NOVEMBER 25–DECEMBER 1

EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | REVELATION 4-6

“Ebi Ene Akasi Enẹn bi Ene Hẹn Ele Mundia Nan”

(Revelation 6:2) Mẹn da daghe akasi nọn fua. Ọria nọn dotua bhọ da re uhẹn mhọnlẹn; a da mun ukparu ojie nanlẹn, ọle da dagbare nin ọle dọ ha khọn miotọ, bi nin ọle rẹ khọn miotọ fo.

wp17.3 4 ¶3

Hebhọ Ene Ikpea Enẹn Ne Hẹn Akasi?

Họla hẹn ọne akasi nọn fua? Ẹmhọn nan ta bhi eje ebhebhe bhi ebe nọnsi Revelation dẹ rẹkpa mhan rẹ lẹn ọne ọria. Enin da yọle ghe ọria nan tie ọle “Ọta nọnsi Osẹnobulua,” ọle hẹn ọne akasi. (Revelation 19:11-13) Jesu Kristi nyan ọne elin ovan nan, ranmhude, ọle hi Ọtọtare nọnsi Osẹnobulua. (John 1:1, 14) Rẹ deba ọnin, a da tie ọle ‘Ojie nọn nẹ ojie bi Ebeanlẹn nọn nẹ ebeanlẹn rebhe.’ A da yẹ tie iJesu ‘Ọne A Gba Ẹkẹ Ọle bi Ọnọn Ta Ẹmhọanta.’ (Revelation 19:16) Gene-gene, ọle mhọn ahu ọsi ojie bi ọsi ọkakulo. Ọkpakinọn, uwedẹ nọn khiale, ọle iJesu rẹ noo ahu nọnsọle. Ọrẹyiriọ, inọnta eso ribhọ nọn khẹke nin mhan re ewanniẹn ọi.

wp17.3 4 ¶5

Hebhọ Ene Ikpea Enẹn Ne Hẹn Akasi?

Ẹghela ene ikpea ne hẹn akasi rẹ munhẹn ha hẹn akasi nọnsele? Ebe nọnsi Revelation yọle ghe ẹghe nan rẹ mun ukparu ojie nin Jesu, ọle iJesu rẹ munhẹn ha hẹn akasi nọnsọle. (Revelation 6:2) Ẹghela iJesu rẹ kiẹn ojie bhi okhun? Ọ iyi ẹghe nin ọle rẹ fikie diọbhi okhun. Ranmhude, Baibo rẹman ghe ẹghe nin Jesu rẹ fikie diọbhi okhun, ọle da dọ dotua bhi obera nọnsi Aba ọle ha khẹ ẹghe nin ọle ha rẹ le ojie. (Hebrews 10:12, 13) Ẹghe nin Jesu rẹ ha ribhi otọ, ọle da taman edibo nesọle emhin ne ha rẹman ghe ọle munhẹn ha gbẹloghe bhi okhun. Ọle da yọle ghe emhin dẹ fiegbedenegbe bhi ọne agbọn nan. Agbaẹbho ki ha mun okhọn bu agbaẹbho, ukhunmhun ki ha fi, emianmhẹn ọbe ki vuọn eje rebhe. (Matthew 24:3, 7; Luke 21:10, 11) Ẹghe nin okhọn ọsi agbọn rebhe (World War I) rẹ munhẹn bhi ukpe 1914, ọ da wo khia bhi ẹlo ghe ẹghe nin Jesu ha tẹmhọn ọlẹn munhẹn—ẹghe ọkakale nin Baibo tie ọle “ikpẹdẹ ọkike.”—2 Timothy 3:1-5.

(Revelation 6:4-6) Ọbhebhe da dagbare, akasi nọn gian. A da re otọ nin ọnọn dotua bhi uke ọle rẹ re ọfure kie bhi ọne ọta nan, beji a da miẹn ghe ẹbho ki ha gbono egbe a. A da yẹ mun udede agbada nanlẹn. 5 Ọle ki tuje emhin nọnzi ea nan rẹ gue ọle a, mẹn da daghe ọne emhin nọn nyẹnlẹn nọnzi ea yọle: “Ha vade!” Mẹn da daghe akasi nọn bhihi, ọnọn dotua bhọ da re ebi a rẹ mhaan emhin mhọn bhi obọ. 6 Mẹn da họn emhin nọn diabe urulu bhi ẹwẹ ene emhin enẹn ne nyẹnlẹn yọle: “Ukpu nọn khere nẹ ọsi wheat ki ha yi de·narʹi·us ọkpa, ea bhi ukpu nọn khere nẹ ọsi barley ki ha yi de·narʹi·us ọkpa; bha fẹkẹ ha te ọne abhii olive bi anyọn.”

wp17.3 5 ¶2

Hebhọ Ene Ikpea Enẹn Ne Hẹn Akasi?

Ọne ọria nọn hẹn akasi nọn gian da mundia nin okhọn. Ebe nọnsi Revelation da yọle ghe ‘a re otọ nanlẹn rẹ re ọfure kie bhi ọne otọ nan,’ ọ igheghe yi bhi agbaẹbho eso. Bhi ukpe 1914, a da khọn okhọn ọsi agbọn rebhe (World War I). A bha sẹ ka miẹn okhọn nin agbaẹbho rebhe re inian khọn khẹ. Ọ bha bue gbe, okhọn iHitler (World War II) da rẹkhan ọlẹn. Ọne okhọn nan bhọ khọ nẹ ọne ọhẹnhẹn. Rẹ na bhi ukpe 1914 ha de, ẹbho ne sẹ yu bhi okhọn gbera ẹbo iyisẹn (100 million). Ẹbho ne bunbun yẹ wo ribhọ ne manman kuan egbe bhi ene okhọnlẹn nan.

wp17.3 5 ¶4-5

Hebhọ Ene Ikpea Enẹn Ne Hẹn Akasi?

“Mẹn da daghe akasi nọn bhihi, ọnọn dotua bhọ da re ebi a rẹ mhaan emhin mhọn bhi obọ. Mẹn da họn emhin nọn diabe urulu bhi ẹwẹ ene emhin enẹn ne nyẹnlẹn yọle: ‘Ukpu nọn khere nẹ ọsi wheat ki ha yi denarius ọkpa, ea bhi ukpu nọn khere nẹ ọsi barley ki ha yi denarius ọkpa; bha fẹkẹ ha te ọne abhii olive bi anyọn.’”—Revelation 6:5, 6.

Ukhunmhun, ọle ọria nọn hẹn ọne akasi nan mundia nan. Ukhunmhun dẹ fi sẹbhi eji a da miẹn ghe denarius ọkpa a ha ki rẹ ha dẹ ukpu nọn khere nẹ ọsi wheat (1.08 Liters). Khere ọne ukpu nan rẹ gbera ikpu imiliki enẹn. Sẹyẹ, ea bhi ukpu nọn khere nẹ ọsi ebale ọbhebhe natiọle barley (3.24 Liters), nọn bha mhẹn sẹbi wheat ki ha yi denarius ọkpa. Bhi ore nin ohẹnhẹn, denarius ọkpa, ọle hi igho nan ha ọria le bhi iwẹnna ukpẹdẹ. (Matthew 20:2) Be ebale nọn khere sẹnian ha rẹ sẹ azagba-uwa le yẹ? Urulu nin John họn da yẹ yọle “bha fẹkẹ ha te ọne abhii olive bi anyọn.” A re ọnan sẹkha nin ẹbho nin ele fẹkẹ ha tẹ ebale.

(Revelation 6:8) Mẹn da daghe akasi nọn fua bhuriẹ-bhuriẹ. Uu hi elin ọsi ọnọn dotua bhi uke ọle. Idin da rẹkhan ọlẹn bhi ikeke. A da mun obọ ọkpa bhi ọne otọ nan sade a waa ọle ọbhi ijanlẹn enẹn ele bhi obọ, nin ele re agbada nọn tantan, ukhunmhun, emianmhẹn ọbe bi ene elanmhẹn ẹwẹ rẹ gbono ẹbho a.

wp17.3 5 ¶8-10

Hebhọ Ene Ikpea Enẹn Ne Hẹn Akasi?

Ọnọn hẹn ọne akasi nọnzi enẹn mundia nin uu, nin emianmhẹn bi emhin ebhebhe sire. Ọ bha sẹ bue gbe nin ukpe 1914 gbera, emianmhẹn natiọle Spanish flu da gbono ẹbho ne bunbun a. Ọ sabọ sẹbhi itue ẹbo iyisẹn bhi ijanlẹn isẹn (500 million) ne mun ọne emianmhẹn nan. Uwẹ ha waa ẹbho rebhe ne ha nyẹnlẹn bhi agbọn ẹghenin ọbhi ijanlẹn ea, ọ sẹ obọ ọkpa ne mun ọne emianmhẹn.

Umunhẹn ọnan ha khin bhi emianmhẹn ọbe ne fuẹn ẹbho a. Rẹ na bhi ukpe 1900 rẹ sẹbhi 2000, ọ gbera itue ẹbo iyisẹn bhi ijanlẹn ea (300 million) nin emianmhẹn ọbhebhe natiọle smallpox gbono a. Rẹ sẹbhi ẹlẹnan, emianmhẹn bii AIDS, tuberculosis, bi malaria sẹyẹ wo gbono agbọn an, arẹmiẹn ghe a wo guanọ otọ ikhunmhun nan ha rẹ ha hinmhin eria ne khọnmhọn ene emianmhẹn nan.

Aharẹmiẹn ghe okhọn gbe ọria, ukhunmhun gbe ọle, la emianmhẹn gbe ọle, uu sẹyẹ gbe ọne ọria. Idin wo sono ẹbho lọlọ. Ọ igbo vuọn!

Guanọ Emhin Oriọn ne Ghanlẹn

(Revelation 4:4) Ojukhuo 24 da nẹga ọne ojukhuo. Mẹn da daghe ewanlẹn 24 ne yọ ukpọn nọn fua bhi uke ene ojukhuo kẹkẹ. Ukparu ojie nan re igolu lu da ha re ele bhi uhọnmhọn.

(Revelation 4:6) Emhin nọn khọ okpẹdẹ nọn diabe ughegbe da ha ribhi odalo ọne ojukhuo, ọne emhin da diabe crystal. Emhin ne nyẹnlẹn enẹn ne mhọn ẹlo bhi ike bi alo da ha ribhi ẹwẹ ọne ojukhuo, bi rẹ nẹga ọle.

re 76-77 ¶8

Uyi Nọn Nẹga Ojukhuo Nọnsi Jehova

8 John lẹnmhin ghe ene ohẹn ha ga bhi uwa oga nọnsi Jehova bhi ẹghe nọnsi Moses. Bhiriọ, ọ sabọ han ọle ilo nin ọle rẹ daghe ọne emhin nan nin ọle tẹmhọn ọlẹn. Ọle da yọle: “Ojukhuo 24 da nẹga ọne ojukhuo. Mẹn da daghe ewanlẹn 24 ne yọ ukpọn nọn fua bhi uke ene ojukhuo kẹkẹ. Ukparu ojie nan re igolu lu da ha re ele bhi uhọnmhọn.” (Revelation 4:4) Ene ẹbho nan nin ọle daghe iyi ohẹn. Ewanlẹn 24 ne dotua bhi ojukhuo yẹ yo ukparu ọsi ojie, ele ọle daghe. Hebhọ ene ewanlẹn nan? Enanzẹle ne riọkpanọ ha khian okhun fo, ele ene ewanlẹn nan mundia nan. Ive nin Jehova ve nin ele sẹ ele obọ. Be imhan rẹ lẹn ọnan yẹ?

re 80 ¶19

Uyi Nọn Nẹga Ojukhuo Nọnsi Jehova

19 Be ene emhin ne nyẹnlẹn mundia nan? Imianlo nin Ezekiel nin akhasẹ miẹn dẹ rẹkpa mhan rẹ lẹn ebi ele mundia nan. Ezekiel da daghe Jehova bhi uke awenẹwenẹ bhi okhun. Emhin ne nyẹnlẹn ne khọ emhin ne nyẹnlẹn nin John tẹmhọn ọlẹn da rẹkhan ọne awenẹwenẹ. (Ezekiel 1:5-11, 22-28) Akizẹbue, Ezekiel da gbo daghe ọne awenẹwenẹ nan bi ene emhin ne nyẹnlẹn ne rẹkhan ọlẹn. Ejayenan, ọle da tie ele cherub. (Ezekiel 10:9-15) Bhiriọ, ẹhi nesi Jehova, nan tie ele cherub, ele ene emhin enẹn ne nyẹnlẹn mundia nan. Ẹhi ne mhọn ihe nọn khua, ele icherub khin. Ọ ida han iJohn ilo nin ọle rẹ daghe ene cherub nan bhi eji Jehova ye, ranmhude, amanzẹ ọsi cherub eva nan re igolu lu, ele ha ribhi okhun ẹkpẹti ọsi akovẹn nọn ha ribhi uwa oga bhi ẹghe nọnsi Moses. Ọne ẹkpẹti nan, ọle mundia nin ojukhuo nọnsi Jehova. Bhi adesẹ ene amanzẹ ọsi ene icherub, ọle iJehova da ha gbe uhi nin ibhokhan Izrẹl.—Exodus 25:22; Psalm 80:1.

(Revelation 5:5) Sokpan, ọkpa bhi ene ewanlẹn da taman mẹn yọle: “Hẹi yẹ viẹ. Ghọle! Ọne Oduma nọn na bhi ulin uwa ọsi Judah vae, iniẹn nọnsi David khọn miotọ. Ọle dẹ sabọ tuje ọne ebe nan khili bi ene emhin ihinlọn nan rẹ gue ọle a.”

cf 36 ¶5-6

“Oduma Nọn Na bhi Ulin Uwa ọsi Judah Vae”

5 A wo kẹ re oduma rẹ tẹmhọn izebhudu, ranmhude, elanmhẹn nọn mhọn izebhudu, ọle oduma khin. Uwẹ sẹka miẹn oduma khẹ? Asabọmiẹn ghe ẹkẹ ogba nan rẹ gba ọle nẹga bhi eji a da muno elanmhẹn ya, ọle uwẹ da miẹn ọlẹn. Ọ ha rẹ ha yiriọ, emhin nọn gbe oriri nọn nan rẹ mundia ha ghe oduma bhi ẹlo. Beji uwẹ ha rẹ ha ghe ọle, iriọ ọle ha yẹ rẹ ha ghe uwẹ. Ọle ida denọ ẹlo kie, la runẹ nẹgbe. Ofẹn imun ọlẹn. Baibo da yọle ghe ‘oduma mhọn ahu nẹ bhi elanmhẹn ẹwẹ rebhe. Ọ imun ofẹn emhin soso.’ (Proverbs 30:30) Izebhudu nọn sẹnian ọle iJesu mhọnlẹn.

6 Bha ji mhan zilo nyan uwedẹ ea nin Jesu rẹ re izebhudu man: uwedẹ nin ọle rẹ mundia nin ẹmhọanta, uwedẹ nin ọle rẹ ha lu emhin nọn gbale, bi uwedẹ nin ọle rẹ ziẹngbe ekpokpo. Mhan ki yẹ kere ghe imhan rebhe dẹ sabọ re izebhudu man beji Jesu rẹ re ọle man, aharẹmiẹn ghe eria nin ofẹn mun mhan khin.

Baibo Nan Ha Tie

(Revelation 4:1-11) Ọnan ki gbera, mẹn da daghe odẹ nọn tuje a bhi okhun. Urulu ọhẹnhẹn nin mẹn họn ghe ọ ne mẹn talọ da diabe akala. Ọ da yọle: “Vae bhi enan nin mẹn rẹman ẹn emhin ne da sunu.” 2 Ọnan ki fo, ahu ẹlinmhin da wo re ẹjẹje na mẹn bhi egbe. Mẹn da daghe ojukhuo bhi eji a mun ọlẹn ọn bhi okhun. Ọria da dotua bhi ọne ojukhuo. 3 Ọnọn dotua bhi ọne ojukhuo da ha fi wanlan-wanlan bii udo natiọle jasper bi udo natiọle sardius, ele nọn diabe udo natiọle emerald da nẹga ọne ojukhuo. 4 Ojukhuo 24 da nẹga ọne ojukhuo. Mẹn da daghe ewanlẹn 24 ne yọ ukpọn nọn fua bhi uke ene ojukhuo kẹkẹ. Ukparu ojie nan re igolu lu da ha re ele bhi uhọnmhọn. 5 Anyan, usomhin kẹkẹ bi avan da ha na bhi isi ọne ojukhuo dagbare; Orukpa ihinlọn da ha bhaa bhi odalo ọne ojukhuo. Ene orukpa nan mundia nin ẹlinmhin ihinlọn nesi Osẹnobulua. 6 Emhin nọn khọ okpẹdẹ nọn diabe ughegbe da ha ribhi odalo ọne ojukhuo, ọne emhin da diabe crystal. Emhin ne nyẹnlẹn enẹn ne mhọn ẹlo bhi ike bi alo da ha ribhi ẹwẹ ọne ojukhuo, bi rẹ nẹga ọle. 7 Ọne ọhẹnhẹn bhi ene emhin ne nyẹnlẹn da diabe oduma, ọne ọzeva da diabe usasa ẹmena, ọne ọzea da ha mhọn ẹlo bọsi okpea, ọne ọzenẹn da diabe oghohọn. 8 Ọdeọde bhi ene emhin enẹn ne nyẹnlẹn da ha mhọn igẹn ehan; Rẹ nẹga ene igẹn, bi bhi odotọ ene igẹn, ikpẹnlo da vuọn ọlẹn. Sẹyẹ, ẹghe rebhe, asọn bi ọdanmhẹn, ele ki ha yọle: “Ikhiale, ikhiale, ikhiale hi ọsi Osẹnobulua nin Jehova, Ọnọn Kẹ Okhun Nẹ, Ọnọn ka ha ribhọ, Ọnọn ribhọ, bi Ọnọn vade.” 9 Ẹghe nọn iki rẹ khin nin ene emhin ne nyẹnlẹn ha rẹ re uyi bi ọghọ nin Ọnọn dotua bhi ọne ojukhuo, Ọnọn nyẹnlẹn bhi ighegheghe, 10 ene ewanlẹn 24 ki de ọbhi otọ bhi odalo Ọnọn dotua bhi ọne ojukhuo, ele ki ha ga Ọnọn nyẹnlẹn bhi ighegheghe. Ele ki yẹ fino ukparu ojie nọnsele kuọ bhi odalo ọne ojukhuo ha yọle: 11 “Jehova nin Osẹnobulua mhan, uwẹ ọkhẹke nọn ha miẹn ọne uyi, oghọ bi ahu, ranmhude uwẹ man emhin rebhe, ranmhude iho nọnsẹ zẹle nan da man ele, nin ele da ha nyẹnlẹn.”

    Ebe Esan Rebhe (2011-2025)
    Sibhọre
    Nabhọ
    • Esan
    • Je Ọle ji Ọria
    • Ebi Uwẹ Guanọ Nọn Dia Yẹ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebi Uwẹ Ha Rẹ Noo Ọle Yẹ
    • Ebi Mhan Ha Re Ebi Uwẹ Taman Mhan Lu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Nabhọ
    Je Ọle ji Ọria