Eji A Da Ne Emhin Nan Gbẹn Ọbhi Ebe ọsi Ikolo Unyẹnmhin bi Iwẹnna Oga Nọnsẹmhan
JANUARY 4-10
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | LEVITICUS 18-19
“Bha Ha Yi Eria Ne Khiale bhi Uwedẹ Nin Bha Rẹ Lu Emhin”
w17.02 20 ¶13
Jehova Hi Ọnọn Sun Ẹbho Nesọle
13 Ẹwanlẹn ọsi eria, ọle enijie ọsi agbaẹbho nekẹle rẹ ha gbẹloghe. Bhi ọsi ijiẹmhin, ene ha gbẹloghe bhi agbaẹbho ọsi Canaan bi ene ẹbho nin ele ha gbẹloghe wo manman ha lu emhin ebe. Emhin ebe bọsi, ibhio ọkpa bhi azagba-uwa ki ha ne egbe nowẹ, ọkpea bi okpea la okhuo bi okhuo ki ha ne egbe nowẹ, ọria ki ha ne elanmhẹn nowẹ, ele ki ha re ibhokhan zọese, yẹ ga ẹbọ. (Lev. 18:6, 21-25) Sẹyẹ, ene gbẹloghe bhi Babylon bi Egypt, ele bha gbuhi nin ẹbho nesele rẹji ebi ele ha rẹ ha yi eria ne khiale yẹ, beji Jehova rẹ gbuhi nin ẹbho nesọle. (Num. 19:13) Sokpan, ẹbho nesi Osẹnobulua daghe ebi ijie ne ga nọnsẹn rẹ ha dia ele ọbhi uwedẹ oga nọn khiale yẹ. Ele da yẹ ha taman ele ebi ele ha rẹ ha yi eria ne khiale bhi egbe nọnsele yẹ, bi ebi ele ha rẹ ha rẹban ilọnmhọn oghẹ yẹ. Ọnan wo rẹman ghe Jehova hi ọnọn ha sun ele.
w14 7/1 7 ¶2
Ebi Osẹnobulua Ha Lu Ji Emhin Ebe
Ẹbho nan miẹn ghe ele bha ka fi uwedẹ iẹnlẹn nọnsele denọ, nan miẹn ghe ele sẹyẹ guanọ nin ele sẹyẹ ha lu emhin ebe kii? Ria eria nyan ive nin Jehova vele rẹji ene ẹbho nan. Ọ yọle: “Ranmhude, ene lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale ọkpa ha nyẹnlẹn bhi ọne otọ, sẹyẹ, ene okan ine, ele ha kẹre bhọ. Ene lu emhin ebe ne ribhọ, a dẹ hian ele sibhi ọne otọ re, sẹyẹ, a dẹ ne ene hiẹ ẹbho sibhọ re.” (Proverbs 2:21, 22) Eria ne imhẹn ne hiẹ ẹbho iyẹ da yẹ ha ribhọ. Khere-khere, ọle Osẹnobulua ha rẹ re eria ne hẹnmhọn nanlẹn kiẹn eria nin egbe gba nan bhi agbọn ọfubhegbe.—Romans 6:17, 18; 8:21.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
w06 6/15 22 ¶11
“Mẹn Wo Manman Hoẹmhọn Uhi Nọnsi Uwẹ!”
11 Emhin ọzeva nan tẹmhọnlẹn bhi Uhi ọsi Moses nọn rẹman ghe Osẹnobulua wo ji ẹmhọn ẹbho nesọle da rẹtẹ ọle, ọle uhi nan gbe rẹji ebi ene ẹbho ha rẹ ha yaya ogo yẹ. Jehova da gbuhi ghe, obhokhan Izrẹl ha rọ emhin ugbo nọnsọle fo, ọle ki ji ene imhọnlẹn da dọ rọ emhin nin ene wẹnna nanlẹn fi ya bhi ọne ugbo. Ene mun ugbo ida wo rọ emhin rebhe ne ribhi efẹn-efẹn ugbo nọnsele fo, la rọ ikperan-anyọn la olive nọn kẹre bhi ugbo nọnsele. Ele ida fikie dọ mun ekhun ọsi emhin ugbo nin ele yele a bhi ugbo. Ọne emhanmhan nan rẹman ghe, Jehova hoẹmhọn ene ibhioguele, eriọbhe, ene imhọn aba bi inẹn, bi ene imhọn ọdọ. Bhi ọsi ẹmhọanta, ẹsọn nọn kakale nọn nan rẹ yaya ogo. Sokpan ele ha lu ọnan, ele ida ha bhii ebale khian.—Leviticus 19:9, 10; Deuteronomy 24:19-22; Psalm 37:25.
JANUARY 11-17
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | LEVITICUS 20-21
“Jehova Re Ẹbho Nesọle Dikẹ bhi Ẹwẹ Ẹbho Nekẹle”
w04 10/15 11 ¶12
Otọ Ọfubhegbe Dẹ Be Sẹ Uwẹ Obọ?
12 Emhin sẹyẹ ribhọ nin mhan ida re ẹlo gbera. Osẹnobulua da taman ibhokhan Izrẹl yọle: “Bha dẹ lu rẹkhan uhi rebhe nin mẹn gbe nin bha ẹlẹnan, beji a da miẹn ghe bha ki sabọ kiẹn eria ne ziẹnlẹn yẹ sabọ fan ra nabhi ọne otọ yẹ re ọle kiẹn ọsẹbha.” (Deuteronomy 11:8) A yẹ sounun ọne otọ bhi Leviticus 20:22, 24. Enin yọle: “Bha dẹ re obọ rẹkhan adia nesẹmhẹn rebhe bi uhi nesẹmhẹn rebhe, bha ki yẹ mun ele sẹ, beji a da miẹn ghe ọne otọ nin mẹn ha mun bha diọ nin bha da nyẹnlẹn ida kpa ibha kua. Ọnin zẹle nin mẹn da taman bha yọle: ‘Bha dẹ re otọ nọnsele kiẹn ọsẹbha, mẹn dẹ mun ọne otọ nin bha nọn ha yi ọsẹbha, otọ nin milik bi amẹnlọn vuọnlẹn.’ ” Ọnan rẹman ghe nin otọ nin Osẹnobulua vele nin ibhokhan Izrẹl da sabọ ha yi ọsi ele, ele dẹ deba ọle ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Ranmhude ibhokhan Izrẹl bha hẹnmhọn nin Jehova, ọle zẹle nin ọle da re otọ nin ibhokhan iBabylọn rẹ khọn ele miotọ yẹ mun ele sibhi otọ nọnsele re.
it-1 1199
Alebhuku
Emhin nọn hi ki rẹ khin nin ọria mhọnlẹn nin ọle mun nin ọmọn nọnsọle le bhi uku, la ọria nọn khẹke sade ọle yu. Ọ sabọ rẹ yẹ ha yi emhin nọn hi ki rẹ khin nin ọria miẹn le uku bhi obọ ene biẹ ọle, la nin ọria rẹ dọ ha ribhi ihe nin ọria ọbhebhe ye khẹ. Bhi urolo iHebrew, na·chalʹ a tiọle (la, na·chalahʹ). Ọ mundia nin, nin ọria rẹ miẹn emhin uku le bhi obọ ọria, la nan rẹ mun emhin nin ọria, nọn le bhi uku, la nin ọmọn rẹ miẹn emhin uku le bhi obọ ene biẹ ọle ranmhude ọle ọ ki sẹ ọle bhi egbe. (Nu 26:55; Eze 46:18) Ẹgheso, ukpọta iHebrew natiọle ya·rashʹ, mundia nin, nin ọria rẹ le emhin uku nọn sẹ ọle bhi egbe. Sokpan bhi ẹghe ne bunbun, a re ọle tẹmhọn nin ọria rẹ re emhin kiẹn ọsi ọle aharẹmiẹn ọ iyi ọle ọ sẹ ọle egbe. (Ge 15:3; Le 20:24) Ọne ukpọta nin yẹ mundia nin, nan rẹ re ahu miẹn ọria emhin ọlẹn la re ahu khu ọle fia. (De 2:12; 31:3) Ukpọta iGreek natiọle kleʹros, nan rẹ tẹmhọn alebhuku, bhi ọsi ọhẹnhẹn, ọ mundia nin emhin nan fi ono rẹ mun nin ọria, akizẹbue, ọ da mundia nin emhin nan gha mun nin ọria, ọkike ọle, ọ da mundia nin emhin nin ọria le bhi uku.—Mt 27:35; Ac 1:17; 26:18.
it-1 317 ¶2
Afianmhẹn
Ẹghe nin ọne okpamẹn rẹ rọ fo, Noah da noo ene afianmhẹn ne tin bhi okhun ne khiale bi elanmhẹn ebhebhe rẹ lu izọese ji Jehova. (Ge 8:18-20) Ọnin ki gbera, Osẹnobulua da re isẹhoa nin ọrebhe rẹ ha le afianmhẹn, ọkpakinọn, ele ida le aranlẹn nọnsele. (Ge 9:1-4; yẹ fẹ Le 7:26; 17:13 ghe.) Bhi ọne ẹghe nin, emhin nọn rẹman si afianmhẹn khiamhin, ọle iyaman nin Osẹnobulua re re nọn rẹman ghe ọle miẹn ọne izọese ọbhi egbe sade a re ọne afianmhẹn zọese ji ọle. Baibo bha rẹman ghe afianmhẹn soso ribhọ nọn bha khẹke nan le ranmhude ọ bha khia. A wo ha le afianmhẹn rebhe ọkuẹsẹ a mun Uhi nọnsi Moses gbọ. (Le 11:13-19, 46, 47; 20:25; De 14:11-20) Baibo bha wo gbotọle fanọn an emhin nan ha rẹ lẹn afianmhẹn nọn bha khia. Ọkpakinọn, afianmhẹn eso ribhọ nin Baibo yọle ghe ele bha khia. Ele hi ene afianmhẹn ne le elanmhẹn ne yu. Sokpan, ọ iyi unan afianmhẹn nan rebhe Baibo yọle ele bha khia. (Fẹ HOOPOE ghe.) Ene uhi nan gbe rẹji afianmhẹn bha yẹ ha ribhọ ẹghe nan rẹ mun ọne akovẹn ọsọgbọn gbọ. Ọnan hi ebi Osẹnobulua rẹman iPeter bhi imianlo.—Ac 10:9-15.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
it-1 563
Egbe Nan Hian
Uhi nọnsi Osẹnobulua bha re obọ ọbhọ hiehie nin ọria ha hian egbe nọnsọle ranmhude ọria nọn yu. (Le 19:28; 21:5; De 14:1) Ebezẹle nan da gbe ọne uhi nin ibhokhan Izrẹl hi, ẹbho ne khiale ele khin rẹji Jehova, ẹlo nọn ghanlẹn ọle rẹ ghe ele. (De 14:2) Bhiriọ, ọ da manman khẹke nin ibhokhan Izrẹl rẹban ilọnmhọn soso nọn diẹn mun ẹbọ. Sẹyẹ, nin ọria rẹ ha hian egbe nọnsọle ranmhude ọle ribhi akhiẹ sade ọria yu, ọ bha khẹke ẹbho nan mien ghe ele lẹn ebe gene sunu ji ọria nọn yu. Ele yẹ lẹn ghe ariọkpanọ bhi uu dẹ ha ribhọ. (Da 12:13; Heb 11:19) Bhiriọ, edandan iribhọ ghe ọne uhi nan gbe rẹji egbe nan hian sade ọria lu akhiẹ wo rẹkpa ibhokhan Izrẹl rẹ ha mun ekpẹn nin egbe nọnsele, ranmhude, Osẹnobulua man ọlẹn.
JANUARY 18-24
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | LEVITICUS 22-23
“Ebi Iluemhin Nin Ibhokhan Izrẹl Ha Lu Khin Rẹji Mhan”
it-1 826-827
Iluemhin ọsi Brẹdi Nọn Ihuẹ
Ọne ukpẹdẹ ọhẹnhẹn nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha lu Iluemhin ọsi Brẹdi Nọn Ihuẹ, da yẹ ha yi ukpẹdẹ isabbath. Ọne ukpẹdẹ nan, ibhokhan Izrẹl rebhe ki sikoko. Bhi ukpẹdẹ nin ọzeva, bhi Nisan 16, a ki mun emhin ekọnọn ọhẹnhẹn ọsi ekhun ibarley nan rọ bhi ugbo ji ohẹn. Ọnan hi emhin ekọnọn ọhẹnhẹn nọn ka wo bhi otọ iPalestine. Ọkuẹsẹ ẹghe ọne iluẹmhin nan sẹle, ibhokhan Izrẹl soso ida le ebale ọsọgbọn, ibrẹdi, la ebale ọsọgbọn nan tọn soso. Ọne ohẹn ki mun ọne ekhun ọsi emhin ekọnọn ọhẹnhẹn rẹ lu izọese nan fieghe ji Jehova. ọle ki fieghe ọle yo yẹ fieghe ọle re. Ọne ohẹn ki yẹ re ẹmena nọn sẹ ukpe ọkpa rẹ lu izọese nan tuẹ a, ọle ki yẹ re izọese ọsi ebale nan re abhii gua bi izọese ọsi anyọn ba ọle. (Le 23:6-14) Akizẹbue, ene ohẹn da ha tuẹ ebale la ebale nan nọ sun bhi ukhuo-izọese. Ọkpakinọn, uhi bha ha ribhọ nọn yọle nin ele ha lu iriọ. Arẹmiẹn ibhokhan Izrẹl rebhe ko ha lu izọese ọsi emhin ekọnọn ọhẹnhẹn, emhanmhan da yẹ ha ribhọ nin azagba-uwa kẹkẹ, bi ọdeọde ne mhọn emhin bhi otọ Izrẹl rẹ lu izọese ọsi ekhuẹnmhẹn bhi ọne ẹghe nin ele rẹ lu ọne iluemhin nan.—Ex 23:19; De 26:1, 2; fẹ FIRSTFRUITS ghe.
Ebi Ọ Mundia Nan. Ibhokhan Izrẹl da ha le ibrẹdi nọn bha huẹ bhi ọne ẹghe nan, ranmhude uhi nin Jehova nabhi obọ iMoses gbe nin ele nọn ribhi ebe nọnsi Exodus 12:14-20. Bhi ulọnlẹn nọnzi 19 nọn ribhọ, Jehova da taman ele yọle: “Bhi ikpẹdẹ ihinlọn, bha hẹi ji a miẹn brẹdi nọn huẹle bhi uwa nọnsẹbha.” Ibrẹdi ọsi oya, ọle a ha tie brẹdi nọn ihuẹ bhi Deuteronomy 16:3. Ibhokhan Izrẹl da ha lu iluemhin ọsi ibrẹdi nọn ihuẹ ukpe-ukpe, nin ele rẹ ha ye egbe ele re uwedẹ nin ele rẹ re ẹjẹje rẹ sibhi otọ Egypt re (ẹghe nin ele bha rẹ miẹn otọ rẹ re emhin huẹ ibrẹdi nọnsele [Ex 12:34]). Ele da ha yere ebi Jehova rẹ miẹn ele fan yẹ bhi oya bi iwẹnna igbọn nin ele rẹ ha lu bhi otọ Egypt. Jehova da taman ele ghe nin ele ha yere bhi edagbọn nọnsele rebhe, ọne ukpẹdẹ nin ele rẹ sibhi otọ Egypt re. Ibhokhan Izrẹl lẹnmhin ghe ele miẹn umiẹnfan, sẹyẹ, ghe Jehova hi ọnọn miẹn ele fan. Ranmhude ọnan, ele da ha mhọn ọne ohubhudu rẹ lu iluemhin ọhẹnhẹn bhi ẹwẹ ene iluemhin ea ne nẹ nin ele ha lu ukpe-ukpe.—De 16:16.
it-2 598 ¶2
Iluemhin ọsi Pentecost
Uwedẹ nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha noo iwheat ọhẹnhẹn nin ele ka rọ bhi ugbo da dikẹ bhi uwedẹ nin ele rẹ ha noo ibarley ọhẹnhẹn. Ele da ha noo iyeast ba eva bhi igbe ọsi epha ọsi wheat nan nọ sun rẹ lu ibrẹdi eva. Ele da ha lu ọne ibrẹdi bọsi brẹdi nin ele noo ukpẹdẹ-ukpẹdẹ. Ọ iwo yi bọsi ọne a noo bhi eje khiale. (Le 23:17) Ele da ha lu izọese nan tuẹ a bi izọese ọsi olukhọ ba ọle. Sẹyẹ, ele da ha noo ogho-ohuan eva rẹ lu izọese ọsi ọfure. Ọne ohẹn ki re obọ nọnsọle rẹ mun ene ibrẹdi, bi ene elanmhẹn ogho-ohuan nan giagia. Ọle ki fieghe ele yo odalo yẹ fieghe ele yo ikeke bhi odalo iJehova. Ọle lu ọnan, nin ọle rẹ rẹman ghe odalo iJehova ọle da lu ọne izọese nan. Ọne ohẹn ha ki re ene ibrẹdi bi ene ohuan rẹ lu izọese fo, ele ki kiẹn ọsi ọle nin ọle ha le bọsi izọese ọsi ọfure.—Le 23:18-20.
w14 5/15 29 ¶11
Uwẹ be Lu Rẹkhan Emhanmhan ọsi Agbotu Nọnsi Jehova?
11 Ẹghe rebhe agbotu nọnsi Jehova rẹ taman mhan nin mhan ha re obọ rẹkhan adia nọnsi Paul nin odibo nọn yọle: “Bha ji mhan ha mhọn aria-ji-egbe, nin mhan da ha lu emhin nọn ha re imhan ha mhọn ahoẹmhọn-egbe yẹ lu iwẹnna esili, nin mhan hẹi ha gbẹdẹ bhi usikoko nesẹmhan, beji eso guẹle. Nan ha re izebhudu nin egbe yẹ manman ha lu iriọ, beji bha rẹ ha daghe ọle ghe, ọne ukpẹdẹ sire.” (Heb. 10:24, 25) Ene iluemhin nin ibhokhan Izrẹl ha lu ukpe-ukpe, bi usikoko nekẹle nin ele lu da wo rẹkpa ele ha sikẹ iJehova. Sẹyẹ, ene iluemhin nan re ele ghọnghọn. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha lu ọkpa bhi ene usikoko nan natiọle Iluemhin ọsi Ibọkpọ bhi ẹghe nọnsi Nehemiah, ele da wo ha ghọnghọn. (Ex. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Ẹlẹnan nian, mhan mhọn ikolo oga, usikoko, bi usikoko ne nẹ nin mhan yo. Ọkhẹke nin mhan ha dọnmhegbe rẹ ha yo ene usikoko nan rebhe, ranmhude, ele dẹ rẹkpa mhan rẹ manman sikẹ iJehova nọnsẹn, yẹ ha ghọnghọn bhi oga nin mhan ga ọle.—Titus 2:2.
JANUARY 25-31
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | LEVITICUS 24-25
“Ukpe ọsi Iluemhin IJubilee bi Ẹghe Umiẹnfan Nọn Ribhi Odalo”
it-1 871
Umiẹnfan
Osẹnobulua Nọn Re Umiẹnfan Nin Ọria. Jehova hi Osenobulua nọn re isẹhoa nin ọria. Ọle da fan ibhokhan Izrẹl fia bhi igbọn bhi otọ Egypt. Ọle da taman ele ghe, ele a ha re obọ rẹkhan uhi nesọle, obọ ida gbe ele. (De 15:4, 5) David da yẹ yọle ghe, ọria nọn nyẹnlẹn bhi ẹkẹ ogba ọsi Jerusalem ida ha kpokpo egbe ba emhin soso. (Ps 122:6, 7) Ọkpakinọn, ọne Uhi da yọle ghe, ahamiẹn obhokhan Izrẹl kiẹn obhioguele, ọle dẹ sabọ khiẹn egbe ọle rẹ kiẹn igbọn beji ọle ha da miẹn emhin rẹ gbẹloghe egbe ọle bi azagba-uwa nọnsọle. Sokpan, ikpe ihinlọn ha ki gba nin ọle rẹ kiẹn igbọn, a ki fan ọlẹn fia. (Ex 21:2) Ukpe ọsi umiẹnfan rẹji ibhokhan Izrẹl rebhe, ọle ukpe nan rẹ lu iluemhin Jubilee khin (ukpe nọn de fi ọbhi ukpe nọnzi 50, ọle a rẹ lu ọle). Bhi ọne ukpe nin, ibhokhan Izrẹl ne kiẹn igbọn, a ki fan ele fia a khian uwa nọnsele.—Le 25:10-19.
it-1 1200 ¶2
Alebhuku
Otọ nin azagba-uwa le bhi uku bhi otọ Izrẹl, ele ida sabọ khiẹn ọlẹn nin ọria ọbhebhe nọn ha yi ọsi ọle, ranmhude ọne azagba-uwa ọkpa nyan ọne otọ rẹ nabhi ore rẹ sẹbhi ore. Bhiriọ, ele ha khiẹn otọ nin ọria dẹ, ele ikhiẹn ọne otọ nin ọne ọria nọn kiẹn ọsi ọle, ele re ọne otọ nin ọne ọria rẹ mun ugbo bhi ẹgheso. Eka ikpe nọn kẹre ọkuẹsẹ a lu iluemhin ọsi Jubilee, ọle ha tare eka igho nin ọne ọria a ha ọbhi ọne otọ. Bhi ọne ukpe iJubilee nan, ọrebhe ne nyan otọ ki dọ mun otọ nọnsele ahamiẹn ghe ele bha sẹ miẹn ọne ọria ọne otọ ọkuẹsẹ ukpe iJubilee. (Le 25:13, 15, 23, 24) Ọne uhi nan yẹ rẹso uwa ne ribhi otọ ne tan ẹlo a, nan bha gbe ogba nẹga. Sokpan, uwa nọn ribhi otọ nan gbe ogba nẹga, ọnọn nyan ọlẹn dẹ sabọ khiẹn ọlẹn nin ọria ọbhebhe rẹ nabhi ukpe ọkpa. Ahakimiẹn ghe ọnọn nyan ọne uwa bha sabọ kie dẹ ọne uwa rẹ kiẹn ọsi ọle bhi ẹkẹ ọne ukpe ọkpa nin, ọne uwa ki kiẹn ọsi ọnọn dẹ ọle. Rẹji uwa ne ribhi otọ nin Levite ye, ọnọn nyan ọlẹn dẹ sabọ kie dẹ ọle rẹ kiẹn ọsi ọle bhi ẹghe nọn hi ki rẹ khin, ranmhude, ene iLevite imhọn otọ nin ele le bhi uku.—Le 25:29-34.
it-2 122-123
Jubilee
Ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha re obọ rẹkhan uhi ọsi Jubilee, ọrebhe bhi ọne agbaẹbho da ha miẹn emhin nin ele ha rẹ ha gbẹloghe egbe. Ele bha diabe agbaẹbho ẹlẹnan nan miẹn ghe usun ẹbho eva ribhọ, usun ẹbho ne manman fe bi usun ẹbho ne manman de ibhioguele a. Urẹkpa nin ọne uhi nan re nin ọdeọde bhi ẹwẹ ibhokhan Izrẹl, da wo re agbaẹbho nọnsele manman deziẹn. Emhin bha kaka sẹbhọ nan miẹn ghe ọria ki wo de obhioguele a. Ọrebhe bhi ọne agbaẹbho da wo ha re iyobọ nin egbe, beji ele ha da miẹn emhin rẹ ha gbẹloghe egbe. Ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha re obọ rẹkhan uhi nesi Jehova, Jehova da wo nan erọnmhọn ọbhi otọ nọnsele bi emhin nin ele kọle. Bhiriọ, ele da ha sọnyẹnmhẹn bhi ugbẹloghe nọn mhẹn an nan miẹn ghe Jehova ọkpa ha sabọ re re.—Isa 33:22.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
w09 9/1 22 ¶4
Sade Ọria Lu Emhin Nọn Re Ẹkẹ Khọ Uwẹ
Ahamiẹn ghe obhokhan Izrẹl ne ibo ọle khọnlẹn nan miẹn ghe ọle gbe ọle ẹlo a, ọne Uhi da yọle ghe, a ki yẹ gbe ọle ẹlo a. Ọkpakinọn, ọne ọria nan lu emhin ebe da ida sabọ tobọle sọikhi da ọne ọria nọn lu ọle emhin ebe la ọria bhi azagba-uwa nọnsọle. Ọne Uhi da yọle ghe, ọle dẹ mun ọne ẹmhọn bu ene bhohiẹn, beji ele ha da talọ ọbhọ nọnsẹn. Beji a miẹn ghe Uhi yọle ghe ọria nọn kuan ibo ọle, a ki yẹ kuan ọlẹn, ọ da ha gbe ofẹn ọbhi ẹkẹ ọsi ẹbho rẹ ha lu emhin ọbe da ibo ele. Sokpan, emhin ọbhebhe yẹ ribhọ rẹji ọne ẹmhọn nan.
FEBRUARY 1-7
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | LEVITICUS 26-27
“Ebi Mhan Ha Rẹ Miẹn Erọnmhọn bhi Obọ IJehova Yẹ”
w08 4/15 4 ¶8
Rẹban Emhin “Ne Bha Kiọnlẹn”
8 Be ẹfe rẹ sabọ kiẹn osẹ rẹji ọria yẹ? Bhi ọsi ijiẹmhin, ria eria nyan udo nọn ribhi otọ Izrẹl bhi ẹghe ẹdẹlẹ. A dẹ sabọ re ọne udo nan rẹ bọn uwa la bọn ogba. Ọkpakinọn, ọria ha ki mun ọne udo fi ọbhi otọ nin ọle ha ga ọle, ọ dẹ sabọ kiẹn idobolo rẹji ẹbho nesi Osẹnobulua. (Lev. 26:1) Iriọ yẹ nọn rẹji igho. Mhan mhọn emhin nin mhan sabọ re ọle lu. Mhan noo ọle rẹ gbẹloghe egbe yẹ noo ọle rẹ lu ilọnmhọn oga nọnsi Jehova. (Eccl. 7:12; Luke 16:9) Ọkpakinọn, ahakimiẹn ghe mhan mun ẹmhọn igho kalo gbera ilọnmhọn oga nin mhan lu, ọ rẹman ghe mhan re ọne igho rẹ kiẹn osẹ nọnsẹmhan. (Tie 1 Timothy 6:9, 10.) Arẹmiẹn ẹbho ne bunbun bhi ọne agbọn nan nin mhan ye ẹlẹnan nian mun ẹmhọn igho kalo bhi iẹnlẹn nọnsele, ọkhẹke nin mhan ha re ẹlo nọn khẹke rẹ ghe igho.—1 Tim. 6:17-19.
it-1 223 ¶3
Ekpẹn Nọn Dinmhin
Ranmhude uwedẹ nin Jehova rẹ ha ne iMoses lu emhin, ẹbho nesi Osẹnobulua da ha ghe Moses bii okpọria. (De 34:10, 12; Ex 19:9) Ibhokhan Izrẹl ne ha mhọn urẹọbhọ da iJehova da wo ha mun ekpẹn nọn dinmhin nin Moses ranmhude ihe nin ọle ye. Ele lẹnmhin ghe rẹ nabhi obọ ọle Jehova da ha ne ele talọ. Ọ da yẹ khẹke nin ele ha mun ekpẹn nin uwa oga nọnsi Jehova. (Le 19:30; 26:2) Ọnan rẹman ghe, ele ki ha re ekpẹn nọn dinmhin lu emhin bhi ẹkẹ uwa oga nọnsi Jehova. Ele ki ha ga iJehova bhi uwedẹ nin Jehova yọle nin ele rẹ ha ga ọle, yẹ lu rẹkhan uhi nesọle.
w91 3/1 17 ¶10
Ji Ọfure Nọnsi Osẹnobulua Gbega Ọkhọle Nọnsẹ
10 Jehova da taman ibhokhan Izrẹl yọle: “Ahamiẹn bha lu rẹkhan adia nesẹmhẹn yẹ re obọ rẹkhan uhi nesẹmhẹn yẹ mun ele sẹ, mẹn ki ji amẹn rọ nin bha bhi ẹghe nọn khẹke, ọne otọ ki biẹ ebale nin bha, sẹyẹ, eran ne ribhi ugbo nesẹbha ki mọn ikpẹ nin bha. Mẹn dẹ mun ọfure re bhi ọne otọ. Bha ha nowẹ, ọria soso ida re ofẹn mun bha; mẹn dẹ khu elanmhẹn ẹwẹ ne tuakọn sibhi ọne otọ re, sẹyẹ, agbada ọsi okhọnlẹn ida na otọ nọnsẹbha gbera. Mẹn dẹ ha ribhi ẹwẹ bha yẹ kiẹn Osẹnobulua nọnsẹbha, sẹyẹ, ibha ki kiẹn ẹbho nesẹmhẹn.” (Leviticus 26:3, 4, 6, 12) Ọnan rẹman ghe ibhokhan Izrẹl dẹ sabọ ha sọnyẹnmhẹn bhi ọfure, ranmhude eghian nesele iyẹ da ha kpokpo ele, ele dẹ ha mhọn ẹfe bhi ua, sẹyẹ, ele dẹ sabọ deba iJehova ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn, sade ele re obọ rẹkhan Uhi nesi Jehova.—Psalm 119:165.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
it-2 617
Emianmhẹn Ọbe
Emhin Nọn Nabhọre Sade Ọria Bha Re Obọ Rẹkhan Uhi Nọnsi Osẹnobulua. Osẹnobulua gbuhi nin ibhokhan Izrẹl ghe, ahamiẹn ele bha lu rẹkhan akovẹn nin ele deba ọle ve, ọle dẹ mun emianmhẹn gbe ele. (Le 26:14-16, 23-25; De 28:15, 21, 22) Bhi ẹkẹ iBaibo, a ha yọle ghe egbe dan ọria bhi uwedẹ efun la bhi uwedẹ oriọn, a re ọle tẹmhọn erọnmhọn nin Osẹnobulua nan nin ọria. (De 7:12, 15; Ps 103:1-3; Pr 3:1, 2, 7, 8; 4:21, 22; Re 21:1-4) Bhi obọ nọnkẹle, olukhọ bi egbe nọn bha gba nin ọria fo, ọle si emianmhẹn ọbe re. (Ex 15:26; De 28:58-61; Isa 53:4, 5; Mt 9:2-6, 12; Joh 5:14) Bhi ẹgheso, Jehova hi ọnọn tobọle mun emianmhẹn gbe ẹbho eso. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle hi ọnọn mun emianmhẹn egbekẹn gbe iMiriam, Uzziah, bi Gehazi. (Nu 12:10; 2Ch 26:16-21; 2Ki 5:25-27) Bhi ẹghe ne bunbun, ene emianmhẹn ọbe nan tobele zegbere, ranmhude olukhọ nin ọria la agbaẹbho lu. Emhin nin ele kọle, ọle ele rọle. Efun egbe nọnsele wo le oya ọbhi emhin ebe nin ele lu. (Ga 6:7, 8) Rẹji eria nan miẹn ghe ele lu ilọnmhọn oghẹ, Paul nin odibo da yọle ghe, “Osẹnobulua da ji ele da ha lu emhin ne bha khia. Bhiriọ, ele da re egbe ele ha lu emhin ẹkhọle. Ọkpakinọn, ele dẹ wo le oya nọn khẹke ele ranmhude emhin ọbe nin ele lu.”—Ro 1:24-27.
FEBRUARY 8-14
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | NUMBERS 1-2
“Jehova Hi Ọnọn Dia Ẹbho Nesọle”
w94 12/1 9 ¶4
Uwẹ Be Mun Oga Nọnsi Jehova Kalo bhi Iẹnlẹn Nọnsẹ?
4 Ji a man yọle ghe uwẹ sabọ nabhi okhun daghe agọ ọsi ene ibhokhan Izrẹl ẹghe nin ele rẹ ha ribhi ẹkẹ ojẹgbo. Emhin nela uwẹ ha sabọ daghe? Uwẹ dẹ daghe ibọkpọ kẹkẹ nan miẹn ghe ẹbho ne bun sẹbhi ẹbo ea la ẹbho ne bun gbera iriọ da nyẹnlẹn. A da wa ene ibọkpọ nan ọbhi obọ enẹn—obọ ọsi north, obọ ọsi south, obọ ọsi east, bi obọ ọsi west. A da yẹ wa ene obọ kẹkẹ nan diọbhi usun ulin-uwa ea. Uwẹ ha ki gbẹlokotọ nọnsẹn, uwẹ ki daghe usun ẹbho ọbhebhe ne ribhi adesẹ ọne agọ. Ele ribhi ibọkpọ kẹkẹ nan waa diọbhi usun enẹn. Ulin-uwa ọsi Levi, ele ene usun nan khin. Bhi ẹkẹ adesẹ ọne agọ tee, uwẹ dẹ daghe eji a re ukpọn bọn ogba nẹga. Bhi ẹkẹ ọne ogba nin, uwẹ dẹ miẹn ibọkpọ ọbhebhe nọn dikẹ bhi ibọkpọ nekẹle. Ibọkpọ ọsi oga nọn, nin ibhokhan Izrẹl ne mhọn ọkhọle esili bọn beji Jehova rẹ taman ele nin ele bọn ọlẹn.—Numbers 1:52, 53; 2:3, 10, 17, 18, 25; Exodus 35:10.
it-1 397 ¶4
Agọ ọsi Ibhokhan Izrẹl
Agọ nin ibhokhan Izrẹl da ha nyẹnlẹn wo manman kpọnọ. Ikpea nan gbẹn elin nọnsele ọbhi otọ nin ele ha yo okhọnlẹn, da ha yi itue 603,550. A ha ki ka ene ikhuo ba ọle, yẹ ka ene ibhokhan, ene dọmanlẹn, ene egbe bha gba nan, ene iLevite ne bun sẹbhi 22,000, rẹ sẹbhi ene eriọbhe ne bunbun ne ribhi ẹwẹ ele, ele ki dọ bun sẹbhi 3,000,000 la ebe gbera iriọ. (Ex 12:38, 44; Nu 3:21-34, 39) Ọne agọ nin ibhokhan Izrẹl da ha nyẹnlẹn, mhan bha manman lẹn ebi ọ gene kpọnọ sẹ yẹ; sokpan, ẹbho kẹkẹ wo ta ọsi ele rẹji ebi ọ kpọnọ sẹ yẹ. Agọ nin ibhokhan Izrẹl bọn ọbhi ẹgbo ọsi Moab, bhi odalo agbaẹbho ọsi Jericho, da nabhi Beth-jeshimoth kpọnọ sẹbhi Abel-shittim.—Nu 33:49.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
it-2 764
Nan Rẹ Gbẹn Elin Ọria Ọbhi Otọ
Bhi agbaẹbho ọsi Izrẹl, ẹghe nin ele rẹ ha gbẹn elin ọsi ẹbho ọbhi otọ, elin nọnsele bi elin ọsi aba ele, ọle ele gbẹn ọbhi otọ, beji ele rẹ nabhi ulin-uwa la azagba-uwa nọnsele vae. Ọ iwo gheghe yi nan rẹ ha ka ọdeọde. Bhi Baibo, emhin kẹkẹ zẹle nan da ha ka ẹbho yẹ gbẹn elin nọnsele ọbhi otọ. Ene emhin nan hi, nan rẹ ha ha igho uhọnmhọn, bi nan rẹ lẹn ene ha deba ha yo okhọnlẹn. Bhi obọ ọsi ene iLevite, a da ha ka ele nan rẹ lẹn iwẹnna nan ha mun nin ele bhi ẹkẹ ibọkpọ ọsi oga.
FEBRUARY 15-21
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | NUMBERS 3-4
“Iwẹnna ọsi Ene ILevite”
it-2 683 ¶3
Ohẹn
Bhi Odotọ Uhi ọsi Akovẹn. Ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ ha yi igbọn bhi otọ Egypt, Jehova da zẹ imọn-ikpea rebhe ne yi ọdiọn bhi agbaẹbho ọsi Izrẹl ne ha yi ọsi ọle, ẹghe nin ọle rẹ mun ọkakale nọnzi igbe ji ibhokhan Egypt, nin ọle rẹ gbono imọndiọn rebhe bhi otọ Egypt a. (Ex 12:29; Nu 3:13) Ene imọndiọn nan da kiẹn ọsi Jehova, beji ọle ha da noo ele rẹ ha lu iwẹnna kpataki bhi uwa oga nọnsọle. Osẹnobulua mhọn ọne ahu nin ọle rẹ zẹ imọn-ikpea rebhe ne yi ọmọndiọn bhi otọ Izrẹl nin ele ha ribhi ihe ọsi ohẹn, yẹ gbẹloghe uwa oga. Sokpan ọle bha lu iriọ, ọle da zẹ imọn-ikpea rebhe ne ribhi ulin-uwa ọsi Levi, nin ele ha ga bhi ọne ihe. Ranmhude ọnan, ọle da ji ibhokhan Izrẹl da ne imọn-ikpea rebhe ne ribhi ulin-uwa ọsi Levi ọbhi ihe ọsi imọn-ikpea ọdiọn ne ribhi ulin-uwa 12 nekẹle bhi otọ Izrẹl (ulin-uwa eva, ọle a ka imọn nesi Ephraim bi Manasseh ọi; imọn nesi Joseph, ọle Ephraim bi Manasseh ha khin). Ẹghe nan rẹ ka ibhokhan Izrẹl fo, a da kere ghe imọn-ikpea ne yi ọdiọn ne ribhi uki ọkpa bi ene gbera iriọ, re itue 273 rẹ bun gbera imọn-ikpea ne ribhi ulin-uwa ọsi Levi. Bhiriọ, Osẹnobulua da yọle ghe, nin ọdeọde bhi ẹwẹ imọn-ikpea ne yi ọdiọn ne kẹre nan, ne yi itue 273 zẹ igho ishekel isẹn ($11) nan rẹ mẹẹn ele. Ele ki re ọne igho nin Aaron bi imọn-ikpea nesọle. (Nu 3:11-16, 40-51) Ọkuẹsẹ ele munhẹn ha ha ọne igho nan, Jehova da zẹ imọn-ikpea bhi azagba-uwa ọsi Aaron ne na bhi ulin-uwa ọsi Levi vae, nin ele ha ga bhi ihe ọsi ohẹn bhi otọ Izrẹl.—Nu 1:1; 3:6-10.
it-2 241
Ibhokhan ILevite
Iwẹnna nọnsele. Azagba-uwa ea, ele ribhi ulin-uwa ọsi Levi. Ene azagba-uwa nan da ha yi azagba-uwa ọsi Gershon (Gershom), azagba-uwa ọsi Kohath, bi azagba-uwa ọsi Merari. Imọn ikpea nesi Levi, ele ene itue ea nan khin. (Ge 46:11; 1Ch 6:1, 16) Ọdeọde bhi ene azagba-uwa nan mhọn eji a gha nin ele nọn sikẹ ọne ibọkpọ ọsi uwa oga bhi ẹkẹ ojẹgbo. Azagba-uwa ọsi Kohath nin Aaron na vae da bọn agọ nọnsele ọbhi odalo ọne ibọkpọ ọsi oga bhi obọ ọsi east. Azagba-uwa ọsi Kohath nekẹle da bọn agọ nọnsele ọbhi obọ ọsi south, azagba-uwa ọsi Gershon da bọn ọsi ele ọbhi obọ ọsi west, sẹyẹ, azagba-uwa ọsi Merari da bọn ọsi ele ọbhi obọ ọsi north. (Nu 3:23, 29, 35, 38) Iwẹnna ọsi ene iLevite hi, nin ele rẹ ha bọn ibọkpọ ọsi oga, banọn ọlẹn a, yẹ mun ele sade ele khian ije ọbhebhe. Ọne ẹghe ha ki sẹ nin ele ha rẹ kpanọ dọ mun agọ bhi ije ọbhebhe, Aaron bi imọn-ikpea nesọle ki ne ukpọn nan rẹ wa eje Khiale bi eje Khia Nẹ a sibhọ re yẹ guẹ ọne ẹkpẹti akovẹn, ọne ukhuo-izọese, bi emhin ne khiale ne ribhi ẹkẹ ọle. Ọnin ha ki fo, azagba-uwa ọsi Kohath ki mun ene emhin. Azagba-uwa ọsi Gershon ki mun ene ikpọn nan rẹ lu ene ibọkpọ, ugue nọnsọle, ukpọn nan rẹ gue odẹ, ukpọn nan rẹ gue ogba ọsi ọne azagba, bi ene uri (asabọmiẹn ene uri nan rẹ diẹn ọne ibọkpọ nọn). Azagba-uwa ọsi Merari da ha mhọn obọ bhọ rẹ ha gbẹloghe ene eran nan rẹ bọn ọne ibọkpọ nẹga, ene ikazi, ene emhin nan rẹ mun ene ikazi mhọn bhi otọle, ene ise nan rẹ khan ele, bi ene uri (ene uri nan a rẹ diẹn ọne azagba nọn nẹga ọne ibọkpọ).—Nu 1:50, 51; 3:25, 26, 30, 31, 36, 37; 4:4-33; 7:5-9.
it-2 241
Ene ILevite
Bhi ẹghe nọnsi Moses, obhokhan iLevi dẹ ha ribhi ikpe 30 ọkuẹsẹ ọle munhẹn ha lu iwẹnna oga nọnsọle nọnsẹn, bọsi nan rẹ ha mun ibọkpọ ọsi oga bi emhin nan noo bhi ẹkẹ ọle sade a guanọ nan mun ọlẹn ha khian ije ọbhebhe. (Nu 4:46-49) Iwẹnna eso ribhọ nan miẹn ghe ọria nọn ribhi ikpe 25 sabọ rẹ lu, ọkpakinọn, ọ iyi ẹsọn ne manman kaka, bọsi nan rẹ ha mun ọne ibọkpọ diọbhi ije ọbhebhe. (Nu 8:24) Bhi ẹghe nọnsi David nin Ojie, a da si ọne ikpe kotọ nọn ha yi ikpe 20. Bezẹle nọn da ha yi iriọ? David da yọle ghe, ranmhude ọne ibọkpọ ọsi oga, a ida yẹ ha mun ọlẹn yo mun ọlẹn re (ranmhude temple ele ki ha noo). Ọria ha ki ha ribhi ikpe 50, ọle ki zobọ bhọ rẹ ha lu iwẹnna nin ọle lu bhi uwa oga. (Nu 8:25, 26; 1Ch 23:24-26; fẹ AGE ghe.) Ọ da khẹke nin ene iLevite manman lẹn ọne Uhi nọnsẹn, ranmhude, ele dẹ ha tie ọle man ẹbho bhi ogbakha yẹ re ọle man ele emhin.—1Ch 15:27; 2Ch 5:12; 17:7-9; Ne 8:7-9.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
w06 8/1 23 ¶13
Ha Wanlan—Ha Mun Ofẹn IJehova!
13 Ranmhude urẹkpa nin Jehova rẹkpa iDavid, David da dọ ha mun ofẹn iJehova, urẹọbhọ nin ọle mhọn da iJehova da yẹ manman deziẹn. (Psalm 31:22-24) Emhin ea ribhọ nin David lu nọn rẹman ghe ọle bha mun ekpẹn nin Jehova bhi ene ẹghe nan. Ranmhude ọnan, emhin nọn kakale da nabhọre. Emhin ọhẹnhẹn nin ọle lu hi, ọle da mhanmhanlẹn ghe nan re awẹnẹwẹnẹ rẹ mun ẹkpẹti akovẹn a khian Jerusalem, arẹmiẹn Uhi ọsi Jehova yọle ghe nin ene iLevite ha re ijianbọ nọnsele rẹ mun ẹkpẹti akovẹn. Ẹghe nin Uzzah nọn ha sun ọne awẹnẹwẹnẹ ki rẹ re obọ so ọne Ẹkpẹti Akoven ranmhude ọne ẹkpẹti khian de, ọle da yu bhi enin, ranmhude ọle bha mun ekpẹn nin ọne Ẹkpẹti Akovẹn. Bhi ọsi ẹmhọanta, Uzzah wo manman lu olukhọ, sokpan, olukhọ nọnsi David kaka nẹ nin ọle bha rẹ mun ekpẹn nọn khẹke nin Uhi nọnsi Osẹnobulua. Ọnan zẹle nin ọne ọkakale nan da sunu ji ele. Nan rẹ ha mun ofẹn Osẹnobulua, ọle hi nan rẹ ha lu rẹkhan emhanmhan nesọle rebhe.—2 Samuel 6:2-9; Numbers 4:15; 7:9.
FEBRUARY 22-28
EMHIN NE GHANLẸN NE RIBHI BAIBO | NUMBERS 5-6
“Be Uwẹ Ha Rẹ Sabọ Re Egbe Khọkhọ Ene INazirite Yẹ?”
it-2 477
Nazirite
Emhin kpataki ea ribhọ nin eria ne ve ive nin ele rẹ kiẹn iNazirite ida lu. (1) Ele ida wọn anyọn nọn mun soso; ele ida le emhin soso nọn nabhi eran anyọn vae, aharẹmiẹn ọnọn bha bho, ọnọn bholo, la ọnọn kale nọn. Sẹyẹ, ele ida wọn amẹn ọsi ikperan anyọn soso, aharẹmiẹn ọsọgbọn nọn ribhọ nọn la ọnọn khekhe. (2) Ela ida gbẹn eto nọn ri ele bhi uhọnmhọn. (3) Ele ida re obọ so olinmhin soso, aharẹmiẹn olinmhin ọsi aba ele, ọsi inẹn ele, ọsi obhio ele nin okpea, la ọsi obhio ele nin okhuo nọn.—Nu 6:1-7.
Ive Kpataki. Ive ọsi Nazirite, ive kpataki nọn. Ọria soso nọn ve ọne ive nan, ọle ve ọle nin ọle rẹ kiẹn iNazirite rẹji Jehova [la re egbe ọle guẹ nin Jehova]. Ọria nọn hi ki rẹ khin nọn ve ọne ive nan, ọle bha lu ọle nin ẹbho daghe ọle ha gẹn ọlẹn. Sokpan, bhi ọne ẹghe rebhe nin ọne ọria ha rẹ ha yi Nazirite, ọle dẹ ha yi ọria nọn khiale rẹji Jehova.—Nu 6:2, 8; sẹyẹ fẹ Ge 49:26 ghe, ftn.
Ene uhi nan nan gbe nin ene iNazirite, emhin kpataki nọn rẹji ele bhi oga nin ele re nin Jehova. Ene iNazirite yẹ diabe ojohẹn. Beji ojohẹn ida rẹ re obọ so olinmhin, ranmhude ihe nọn khiale nin ọle da ga, aharẹmiẹn olinmhin ọsi ọria nọn ribhi azagba-uwa nọnsọle nọn, iriọ yẹ nọn rẹji ene iNazirite, ele ida re obọ so olinmhin soso. Sẹyẹ, ọne ojohẹn bi ene ohẹn nekẹle, ranmhude ihe kpataki nin ele da ga, ele ida sabọ da anyọn la anyọn nọn mun soso, sade ele lu iwẹnna oga nọnsele bhi odalo iJehova.—Le 10:8-11; 21:10, 11.
Sẹyẹ, ọne iNazirite (bhi urolo iHebrew, na·zirʹ) “dẹ ha yi ọria nọn khiale beji ọle ha rẹ ji eto nọn ri ọle bhi uhọnmhọn da wanre.” Ọnan hi iyaman nin ẹbho ha kẹ rẹ lẹn ghe ihe ọsi Nazirite nọn khiale, ọle ọne ọria ye. (Nu 6:5) Bhi urolo iHebrew, ukpọta natiọle na·zirʹ nan noo rẹ tẹmhọn iNazirite, ọle a yẹ noo rẹ tẹmhọn ikperan anyọn nan yọle nin ibhokhan Izrẹl hẹi re obọ so bhi ukpẹdẹ iSabbath la ukpe nan rẹ lu iluemhin Jubilee. (Le 25:5, 11) Ọ ti mhan bhọ rẹ lẹn ghe, ọne emhin nọn dia para nan re igolu lu, nọn ribhi odalo ugbaneto ọsi ọne ojohẹn, nan gbẹn “Jehova nyan Ikhiale” ọi, “iyaman nọn khiale ọsi iregbe guẹ,” ọle a tie ọle [bhi urolo iHebrew, neʹzer, ọle a yẹ tiọle na·zirʹ]. (Ex 39:30, 31) Sẹyẹ, bhi urolo iHebrew, neʹzer, ọle a yẹ tie ukparu ojie nin enijie nesi ibhokhan Izrẹl ha mun yọ. (2Sa 1:10; 2Ki 11:12; fẹ CROWN; DEDICATION ghe.) Paul nin odibo da tale ghe, ene ikhuo bhi ẹkẹ agbotu, Osẹnobulua bha re ugbaneto nin ele rẹ ha gbanọ uhọnmhọn, eto nọn tanlẹn ọle re nin ele. Ọne eto nan re ele yere ghe, ihe nọn dikẹ bhi ọsi okpea ele ye; bhiriọ, ọkhẹke nin okhuo ha yere ihe nin ọle ye bhi odotọ emhanmhan nọnsi Osẹnobulua. Ene emhin nan yọle nin ene iNazirite hẹi lu, bọsi nin ele hẹi gbẹn eto nọn ri ele bhi uhọnmhọn (ebe bha khẹke okpea), nin ele wo rẹban anyọn, bi nin ele ha yi eria ne khiale ẹghe rebhe, da rẹkpa ele rẹ len ghe emhin kpataki nọn nin ele rẹ zẹ egbe nọnsele obọ nin Jehova yẹ ha re ọkhọle rebhe lu iho nọnsọle.—1Co 11:2-16; fẹ HAIR; HEAD COVERING; NATURE ghe.
Emhin Oriọn Ne Ghanlẹn
w05 1/15 30 ¶2
Ọta Nin Eria Ne Tie Ebe Nesẹmhan Nọọn
Ihe ọsi Nazirite nin Samson ha ye dikẹ khere. Ọkuẹsẹ a biẹ ọle, ẹhi nọnsi Jehova da taman inẹn ọlen yọle: “Ghe ọle! Uwẹ dẹ hanmhan yẹ biẹ ọmọn okpea. Razọ soso ida rẹ so ọle uhọnmhọn, ranmhude ọne ọmọn dẹ ha yi Nazirite ọsi Osẹnobulua rẹ nabhi ẹghe nan ha rẹ biẹ ọle. Sẹyẹ, ọle dẹ mun ọkalo bhi ene ha miẹn ibhokhan Izrẹl fan bhi obọ ibhokhan iPhilistine.” (Judges 13:5) Samson bha ve ive nin ọle rẹ ha yi Nazirite. Osẹnobulua re ọle kiẹn iNazirite. Sẹyẹ, ẹdagbọn nọnsọle rebhe ọle rẹ ha yi Nazirite. Bhiriọ, ọne uhi nan gbe ghe nin ọria nọn yi Nazirite hẹi re obọ so olinmhin bha rẹso ọle. Ahamiẹn ghe ọne uhi gene rẹso ọle, nan miẹn ghe ọle da dọ dobọ re obọ so olinmhin, be ọle ha rẹ kikie dọ na otọ munhẹn ha yi Nazirite yẹ beji a miẹn ghe rẹ na bhi ẹghe nan rẹ biẹ ọle, ọle rẹ kiẹn iNazirite? Bhiriọ, ọnan rẹman ghe, uhi nan gbe nin ẹbho ne re ẹdagbọn iẹnlẹn nọnsele ha yi Nazirite, dikẹ bhi ijeso bhi ọne a gbe nin ene tobele ve nin ele rẹ ha yi Nazirite.
SRIPTURES
JANUARY 4-10
Le 19:9,10 “‘Ahamiẹn ghe bha rọ emhin ugbo bhi otọ nọnsẹbha, bha hẹi wo rọ emhin rebhe ne ribhi efẹn-efẹn ọne ugbo, sẹyẹ, bha hẹi yaya ogo nọnsẹbha. 10 Bha hẹi rọ emhin ne kẹre bhi ugbo ivine nọnsẹbha la ha rọ ikperan anyọn bhi ugbo ivine nọnsẹbha. Bha dẹ zẹ ele obọ nin obhioguele bi ọriọbhe. Imẹn hi Jehova nin Osẹnobulua nọnsẹbha.
Leviticus 18:6 “‘Okpea soso bhi ẹwẹ bha hẹi bu obhio ọle nọn hi ki rẹ khin bhi ẹkẹ azagba-uwa nọnsọle dọ nanlẹn nowẹ. Imẹn hi Jehova.
Leviticus 18:22 “‘Hẹi ne okpea ibo ẹ nowẹ beji uwẹ rẹ ne okhuo nowẹ. Emhin nọn sọnọn nọn.
Leviticus 18:23 “‘Okpea hẹi ne elanmhẹn nowẹ ranmhude ọ dẹ re ọle kiẹn ọria nọn bha khia; sẹyẹ, okhuo hẹi re egbe ọle nin elanmhẹn ne nowẹ. Emhin awaa nọn.
Leviticus 18:24 “‘Bha hẹi noo ene emhin rẹ re egbe bha kiẹn emhin nọn bha khia, ranmhude ene emhin nan rebhe, ọle ene agbaẹbho nin mẹn khu sibhi odalo nọnsẹbha re rẹ ha re egbe ele kiẹn emhin nọn bha khia. 25 Ranmhude, ọne otọ bha khia. Bhiriọ, mẹn dẹ mun oya re bhi ọne otọ ranmhude olukhọ nọnsọle, ranmhude ọnan, ọne otọ ki kpa ene nyẹnlẹn bhọ kua.
Proverbs 2:22 Ene lu emhin ebe ne ribhọ, a dẹ hian ele sibhi ọne otọ re, sẹyẹ a dẹ ne ene hiẹ ẹbho sibhọ re.
JANUARY 11-17
Le 21:5 Elẹ hẹi re uhọnmhọn nọnsele kiẹn akpan la gia bhi eto-agban nọnsele a la vinọn egbe nọnsele.
Le 20:22, 23 “‘Bha dẹ re obọ rẹkhan adia nesẹmhẹn rebhe bi uhi nesẹmhẹn rebhe, bha ki yẹ mun ele sẹ, beji a da miẹn ghe ọne otọ nin mẹn ha mun bha diọ nin bha da nyẹnlẹn ida kpa ibha kua. 23 Bha hẹi lu rẹkhan ene adia nesi ene agbaẹbho nin mẹn khu sibhi odalo nọnsẹbha re; ranmhude ele lu ene emhin nan rebhe, imẹn he ele.
Le 20:24 Ọnin zẹle nin mẹn da taman bha yọle: ‘Bha dẹ re otọ nọnsele kiẹn ọsẹbha, mẹn dẹ mun ọne otọ nin bha nọn ha yi ọsẹbha, otọ nin milik bi amẹnlọn vuọnlẹn. Jehova nin Osẹnobulua nọnsẹbha mẹn khin, nọn ne ibha sibhi eji ene ẹbho ye re.”
Le 20:25, 26 Bha dẹ rẹman ikikẹ nọn ribhi ẹwẹ elanmhẹn nọn khiale bi ọnọn bha khia bi ikikẹ nọn ribhi ẹwẹ afianmhẹn nọn khiale bi ọnọn bha khia; bha hẹi re elanmhẹn la afianmhẹn la emhin nọn hi ki rẹ khin nọn lẹnlẹn bhi otọ nin mẹn yọle nin bha ha ghe bii ebe bha khia, rẹ re egbe bha kiẹn emhin nọn sọnọ. 26 Bha dẹ ha yi eria ne khiale rẹji mẹn, ranmhude imẹn nin Jehova, imẹn khiamhin, sẹyẹ, imẹn ne bha sibhi ẹwẹ ene ẹbho re rẹ kiẹn ọsẹmhẹn.
JANUARY 18-24
Le 22:21,22 “‘Ahamiẹn ghe okpea khian dọ lu izọese ọsi ọfure ji Jehova nin ọle re ọle mun ive nọnsọle sẹ la nin ọle rẹ lu izọese nin ọria tobọle re ọkhọle nọnsọle lu, ọle dẹ noo elanmhẹn nin egbe gba nan bhi ẹwẹ ẹmena la ohuan, beji Osẹnobulua ha da miẹn ọlẹn ọbhi egbe. Ọne elanmhẹn ida ha mhọn okan soso bhi egbe. 22 Ọne elanmhẹn ida ha yi ọnọn ruẹlo, la ọnọn khuẹn uguẹ a, la ọnọn kuan egbe, la ọne azeze muno ọle egbe, la ọne arọọ fi ọle bhi egbe, la ọne akpakpa ri ọle bhi egbe; hẹi mun ene elanmhẹn nan soso vae bhi odalo iJehova la noo ele rẹ lu izọese bhi uki ukhuo-izọese ji Jehova.
Le 23:5,6 Ọsemuan sade oẹnlẹn khian defia bhi ukpẹdẹ nọnzi 14 bhi uki nin ọhẹnhẹn, ọle ibha ha lu iluemhin Anagbera ji Jehova. 6 “‘Ukpẹdẹ nọnzi 15 bhi ọne uki nan ki ha yi ukpẹdẹ nin bha ha rẹ lu Iluemhin ọsi Brẹdi Nọn Ihuẹ ji Jehova. Ikpẹdẹ ihinlọn bha ha le ibrẹd nọn ihuẹ na.
Le 23:15,16 “‘Bha dẹ ka isabbath ihinlọn rẹ nabhi ọne ukpẹdẹ nọn rẹkhan ẹdẹ iSabbath, ọne ukpẹdẹ nin bha mun ekhun ibarley re, nan rẹ lu izọese nan fieghe. Ene uzana dẹ ha yi uzana ne gbale. 16 Bha dẹ ka ikpẹdẹ 50 rẹ sẹbhi ukpẹdẹ nọn rẹkhan iSabbath nọnzi ihinlọn, bhiriọ, bha ki lu izọese ọsi ebale ọsọgbọn ji Jehova.
Le 23:34 “Taman ibhokhan Izrẹl yọle, ‘Bhi ukpẹdẹ nọnzi 15 bhi ọne uki nọnzi ihinlọn nan, ọle bha ha lu Iluemhin ọsi Ibọkpọ ji Jehova rẹ nabhi ikpẹdẹ ihinlọn.
JANUARY 25-31
Le 24:20 A ki re uguẹ nọn khuẹn an rẹ haosa uguẹ nan khuẹn an, ẹlo rẹ haosa ẹlo, akọn rẹ haosa akọn. Beji ọle rẹ kuan ọria iriọ a ha yẹ rẹ kuan ọlẹn.
Le 25:15 Eka ikpe ne gbera ọne ukpe nan rẹ lu iluemhin Jubilee fo, ọle uwẹ ha mun ọbhi ọkhọle rẹ ne okpea ibo ẹ dẹ emhin. Sẹyẹ, ene ikpe ne kẹre nan ha rẹ lu iwẹnna ugbo ọle ha mun ọbhi ọkhọle rẹ khiẹn nin uwẹ.
Le 25:18-22 Bha ha re obọ rẹkhan adia nesẹmhẹn yẹ lu rẹkhan ene uhi nin mẹn gbe nin bha, bha ki miẹn ugbega bhi ọne otọ nin bha ha da nyẹnlẹn. 19 Ọne otọ dẹ biẹ ebale, sẹyẹ bha ki le khọn yẹ miẹn ugbega bhi enin. 20 “‘Ọkpakinọn, bha ha ki yọle: “Be imhan ha ki le bhi ukpe nọnzi ihinlọn sade mhan bha kọ emhin ugbo la rọ emhin ugbo?” 21 Mẹn dẹ nan erọnmhọn nin bha bhi ukpe nọnzi ehan, bhiriọ, ọne otọ ki biẹ ebale nin bha nọn ha sẹ ibha rẹ nabhi ikpe ea. 22 Bhiriọ, bhi ukpe nọnzi elẹnlẹn, bha ki kọ emhin ugbo yẹ le emhin ugbo nọn ka ribhọ khẹ rẹ dọ sẹbhi ukpe nọnzi isinlin. Ọkuẹsẹ ọne ugbo wo sẹ ebi a ha rọ, bha ki ha le bhi ene emhin ugbo nọn ka ribhọ khẹ.
FEBRUARY 1-7
Le 26:16 Bhi ọsẹmhẹn, mẹn dẹ lu ene emhin nan da bha: Mẹn dẹ re ọkakale rẹ re oya nin bha le, mẹn dẹ re emianmhẹn owẹn nọn kaka bi egbe nọn manman to rẹ re oya nin bha, bhiriọ ẹlo nọnsẹbha ki ru bha bhi uhọnmhọn, iẹnlẹn nọnsẹbha ki kẹ kua. Bha dẹ re obọ lu kua bhi emhin ugbo nin bha kọle, ranmhude, eghian nesẹbha, ele ha le ebi bha kọle.
Le 26:1 “‘Bha hẹi man osẹ ne bha kiọnlẹn nin egbe bha. Bha hẹi man amanzẹ la ikazi nan ga nin egbe bha. Bha hẹi mun udo fiọbhi otọ nọnsẹbha beji bha ha da ha deuhọnmhọnre nanlẹn; ranmhude imẹn hi Jehova nin Osẹnobulua nọnsẹbha.
Le 26:2 Bha dẹ ha lu isabbath nesẹmhẹn yẹ mun ekpẹn nin uwa oga nọnsẹmhẹn. Imẹn hi Jehova.
Le 26:3, 12 “‘Ahamiẹn bha lu rẹkhan adia nesẹmhẹn yẹ re obọ rẹkhan uhi nesẹmhẹn yẹ mun ele sẹ,
Le 26:12 mẹn dẹ ha ribhi ẹwẹ bha yẹ kiẹn Osẹnobulua nọnsẹbha, sẹyẹ, ibha ki kiẹn ẹbho nesẹmhẹn.
FEBRUARY 8-14
Nu 1:2,3 Ka ọrebhe ne ribhi agbaẹbho ọsi Izrẹl, ka ọdeọde rẹkhan ẹlin ọsi azagba-uwa nọnsele, elin ọsi ulin-uwa ọsi aba ele, bi elin ọsi ene ikpea rebhe beji bha rẹ ka ele. 3 Uwẹ bi Aaron dẹ gbẹn elin ọsi ene ikpea rebhe ne ribhi usun ọsi ene ribhi ikpe 20 bi ene wanre gbera iriọ, ne ha sabọ deba usun eyokhọnlẹn ọsi Izrẹl.
Nu 1:52, 53 “Nin ọdeọde bhi ẹwẹ ibhokhan Izrẹl bọn ibọkpọ nọnsọle bhi agọ nan mun nanlẹn, beji ele rẹ ribhi usun ọsi ulin-uwa-ea nọnsele. 53 Ibhokhan iLevite ki bọn eko nọnsele nẹga ibọkpọ nin ọne Ẹkpẹti Akovẹn ye, beji a da miẹn ghe ohu ibhokhan Izrẹl bha re mẹn; ibhokhan iLevite dẹ ha gbẹloghe ibọkpọ nin ọne Ẹkpẹti Akovẹn ye
Nu 2:32, 33 Enan hi ene ibhokhan Izrẹl nan gbẹn elin ele ọbhi otọ rẹkhan ulin-uwa ọsi aba ele; ọrebhe ne ha ribhi ene agọ nan gbẹn elin ele ọbhi otọ ne ha yi eyokhọnlẹn da ha yi itue 603,550. 33 Ọkpakinọn a bha gbẹn elin nesi ene iLevite deba elin ọsi ibhokhan Izrẹl nekẹle, ranmhude iriọ Jehova taman iMoses nin ọle lu.
FEBRUARY 15-21
Nu 4:15 “Aaron bi imọn-ikpea nesọle dẹ gue one eje khiale fo bi emhin rebhe nan noo bhi ọne eje khiale bhi ẹghe nin ele ha rẹ ha sibhi ọne agọ re. Imọn-ikpea nesi Ko′hath ki vae bhi ẹkẹ ọle dọ mun ele, sokpan ele ida re obọ so ọne eje khiale nin ele hẹi yu. Enan iwẹnna nin imọn-ikpea nesi Ko′hath ha lu bhi ọne ibọkpọ ọsi oga.
Nu 3:11-13 Jehova da sẹyẹ ha taman iMoses yọle: 12 “Ghọle! Rẹji mẹn, mẹn zẹ ene iLevite bhi ẹwẹ ibhokhan Izrẹl nin ele ha ribhi ihe ọsi ọmọndiọn rebhe nesi ibhokhan Izrẹl, ene iLevite dẹ kiẹn ọsẹmhẹn. 13 Ranmhude, imẹn nyan ọmọndiọn rebhe. Bhi ọne ukpẹdẹ nin mẹn rẹ gbono imọndiọn rebhe ne ribhi otọ Egypt a, mẹn da zẹ imọndiọn rebhe ne ribhi otọ Izrẹl, rẹ na bhi ọmọndiọn ọsi eria rẹ dọ sẹbhi ọsi elanmhẹn, rẹ kiẹn ọsẹmhẹn. Ele dẹ kiẹn ọsẹmhẹn. Imẹn hi Jehova.”
Nu 3:25, 26 Iwẹnna ọsi imọn-ikpea nesi Ger′shon bhi ibọkpọ ọsi oga da ha yi nan rẹ ha gbẹloghe uwa oga bi ọne ibọkpọ, ugue nọnsọle, ukpọn nan rẹ gue eji a da nabhi ibọkpọ ọsi oga, 26 ukpọn nan rẹ gue ogba ọsi ọne azagba, ukpọn nan rẹ guẹ eji a da nabhi azagba nọn nẹga ọne ibọkpọ ọsi oga bi ukhuo-izọese, ene uri nan rẹ diẹn ọne ibọkpọ, bi iwẹnna rebhe ne rẹtẹ ene emhin nan.
Nu 3:31 Iwẹnna nọnsele da ha yi nin ele rẹ ha gbẹloghe ọne Ẹkpẹti, itebu, emhin nan mun orukpa nyan, ene ukhuo-izọese, emhin kẹkẹ nan rẹ wẹnna bhi eje khiale, ukpọn nan rẹ gue ọne odẹ, bi iwẹnna rebhe ne rẹtẹ ene emhin nan.
Nu 3:36, 37 Imọn-ikpea nesi Me·rar′i da ha mhọn obọ bhọ rẹ ha gbẹloghe ene eran nan rẹ bọn ọne ibọkpọ nẹga, ene asigbe, ene ikazi, ene emhin nan rẹ mun ene ikazi mhọn bhi otọ ọle, emhin rebhe ne ribhi ẹkẹ ọle, bi iwẹnna rebhe ne rẹtẹ ene emhin nan, 37 rẹ sẹbhi ikazi rebhe ne nẹga ọne azagba bi emhin nan rẹ mun ele mhọn bhi otọ ọle, ene ise nan rẹ khan ele, bi ene uri nan rẹ diẹn ele.
Nu 4:46-48 Moses bi Aaron bi ene ekhaẹmhọn nesi ibhokhan Izrẹl da gbẹn elin ọsi ene iLevite rebhe ọbhi otọ rẹkhan elin ọsi azagba-uwa nọnsele bi ulin-uwa ọsi aba ele; 47 ele da ha ribhi ẹwẹ ikpe 30 rẹ sẹbhi 50. A da mun iwẹnna nin ele ha lu bhi ọne ibọkpọ ọsi oga yẹ mun ọne ẹsọn nin ele rẹ ha mun ihẹ ne ribhọ. 48 Elin ọsi ọrebhe nan gbẹn ọbhi otọ da ha yi 8,580.
FEBRUARY 22-28
Nu 6:6,7 Ọle hẹi sikẹ olinmhin bhi ene ikpẹdẹ rebhe nin ọle rẹ re egbe ọle guẹ nin Jehova. 7 Aharẹmiẹn aba ọle la inẹn ọlẹn la obhio ọle nin okpea la obhio ọle nin okhuo yu, ọle ida fa egbe ọle a, ranmhude iyaman nin ọle rẹ re egbe ọle lu iNaz′i·rite ji Osẹnobulua nọnsọle ri ọle bhi uhọnmhọn.
Nu 6:2-4 “Ne ibhokhan Izrẹl talọ, uwẹ ha taman ele yọle, ‘Ahamiẹn okpea la okhuo ve ive nin ọle rẹ kiẹn iNaz′i·rite rẹji Jehova, 3 ọle dẹ rẹban anyọn la anyọn nekẹle nọn mun. Ọle ida wọn anyọn nọn khekhe la anyọn nọn mun soso nọn khekhe. Ọle ida wọn amẹn ọsi ikperan anyọn soso, sẹyẹ, ọle ida le ikperan anyọn, aharẹmiẹn ọsọgbọn nọn la ọnọn kale. 4 Bhi ene ikpẹdẹ rebhe nin ọle ha rẹ ha yi Naz′i·rite, ọle ida le emhin soso nọn na bhi eran anyọn vae, rẹ nabhi ọne ikperan nọn bha sẹ bho rẹ sẹbhi ihianmhẹn ọlẹn.
Nu 6:5 “‘Bhi ikpẹdẹ rebhe nin ọle ha rẹ ha yi Naz′i·rite, razọ soso ida rẹ so ọle uhọnmhọn. Ọle dẹ ha yi ọria nọn khiale beji ọle ha rẹ ji eto nọn ri ọle bhi uhọnmhọn da wanre ọkuẹsẹ ene ikpẹdẹ rebhe nin ọle rẹ re egbe guẹ nin Jehova sotọ.
Nu 6:6, 7 Ọle hẹi sikẹ olinmhin bhi ene ikpẹdẹ rebhe nin ọle rẹ re egbe ọle guẹ nin Jehova. 7 Aharẹmiẹn aba ọle la inẹn ọlẹn la obhio ọle nin okpea la obhio ọle nin okhuo yu, ọle ida fa egbe ọle a, ranmhude iyaman nin ọle rẹ re egbe ọle lu iNaz′i·rite ji Osẹnobulua nọnsọle ri ọle bhi uhọnmhọn.