“Uwẹ Dẹ Deba Mẹn Ha Ribhi Agbọn Ọfubhegbe”

1. Ọkuẹsẹ Jesu yu, be ọle taman oyi ọkpa nan khan sikẹ ọle? (Luke 23:39-43)

JESU bi oyi eva nan khan sikẹ ọle da wo ha ribhi ọbalọ beji iẹnlẹn nọnsele bu ọkpẹnlẹn. (Luke 23:32, 33) Ene oyi nan da wo ha zuọzuọ Jesu. Bhiriọ, ọnan rẹman ghe ele iyi edibo nesọle. (Matt. 27:44; Mark 15:32) Sokpan, ọkpa bhi ẹwẹ ele da fi ọkhọle denọ. Ọle da yọle: “Jesu, ye mẹn re ẹghe nin uwẹ ha rẹ nabhi Agbejele nọnsẹ.” Jesu da taman ọlẹn yọle: “Bhi ọsi ẹmhọanta, mẹn taman uwẹ ẹlẹnan, uwẹ dẹ deba mẹn ha ribhi Agbọn Ọfubhegbe. (Tie Luke 23:39-43.) Emhin soso iribhọ nọn rẹman ghe, ọne oyi nan miẹn ọne uhọnmhunje rẹji “Agbejele nọn ribhi okhun” ọbhi egbe, nin Jesu wewe ẹghe nin ọle rẹ ha lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua. Sẹyẹ, Jesu bha yọle ghe ọne okpea nan dẹ na ọbhi ọne Agbejele nọn ribhi okhun. (Matt. 4:17) Agbọn Ọfubhegbe bhi ọne otọ nan bhi ẹghe odalo Jesu ha talọ je. Be re imhan ta iriọ?

2. Be rẹman ghe asabọmiẹn obhokhan iJu ọne oyi nọn fidenọ ha khin?

² Iriọ a ha da miẹn obhi Ju ọne oyi nọn fidenọ nin ha khin. Ọne oyi nan da taman oyi nọnkẹle ghe si ọle ibe mun ofẹn Osẹnobulua hiehie, beji a miẹn a yẹ re uwedẹ ọkpa bhu ọle ohiẹn. (Luke 23:40) Osẹ ukpọkpa, ọle ibhokhan iJu ga. Sokpan, ẹbho bhi agbaẹbho nekẹle rẹọbhi osẹ ne bunbun. (Ex. 20:2, 3; 1 Cor. 8:5, 6) Sade ene oyi nan iyi ibhokhan iJu, iriọ a ha da miẹn ebi ọne oyi ha rẹ taman ọne oyi nọnkẹle hi, si ọle ibe mun ofẹn ene osẹ hiehie. Sẹyẹ, ọ iyi ẹbho ne iyi ibhokhan iJu a je Jesu bu, sokpan ene yulua bhi uwa ọsi Izrẹl. (Matt. 15:24) Osẹnobulua ka rẹkpa ibhokhan Izrẹl lẹn ghe, ọle dẹ riọ ẹbho ne yu kpanọ. Asabọmiẹn ọne oyi nọn fidenọ lẹn ọnan. Sẹyẹ, ene ọta nin ọle tale rẹman ghe, ọle sabọ ha riale ghe, Jehova dẹ riọ Jesu kpanọ bhi uu dọ gbẹloghe bhi Agbejele nọnsọle. Iriọ a ha da miẹn ọne okpea rẹọbhọ ghe Osẹnobulua dẹ yẹ riọ ọle kpanọ bhi uu.

3. Emhin nela ọne oyi nọn fidenọ ha sabọ ha ria ẹmhọn ọlẹn ẹghe nin Jesu rẹ sounun bhi Agbọn Ọfubhegbe? Gbotọle fanọn an. (Genesis 2:15)

³ Ahamiẹn obhi Ju ọne oyi nọn fidenọ ha khin, ọle dẹ họn ẹmhọn Adamu bi Ivi, bi Agbọn Ọfubhegbe nin Osẹnobulua man nin ele. Bhiriọ, asabọmiẹn ọne oyi dẹ rẹọbhọ ghe, ọne Agbọn Ọfubhegbe nin Jesu sounun ọlẹn dẹ ha yi ogba nọn mhọn-ose a bhi ọne otọ nan.—Tie Genesis 2:15.

4. Be ọkhẹke nin ene ọta nin Jesu taman ọkpa bhi ene oyi nan khan sikẹ ọle re imhan ria ẹmhọn ọlẹn?

⁴ Ọkhẹke nin ene ọta nin Jesu taman ọne oyi nan khan sikẹ ọle re imhan ria ẹmhọn ebi iẹnlẹn ha diayẹ bhi Agbọn Ọfubhegbe. Mhan dẹ sabọ luẹ emhin rẹji ebi Agbọn Ọfubhegbe ha diayẹ bhi uwedẹ nin ọfure rẹ ha ribhọ, ẹghe nin Solomọn rẹ gbẹloghe. Baibo yọle ghe, Jesu khua okhun gbera Solomọn. Bhiriọ, mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe, Jesu bi ene ha deba ọle gbẹloghe dẹ re ọne otọ nan kiẹn otọ ọfubhegbe. (Matt. 12:42) Bhi ọsi ẹmhọanta, ọkhẹke nin ẹbho ne da nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan ha ria ẹmhọn emhin ne khẹke nin ele lu, beji ele ha da sabọ nyẹnlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe rẹ sẹbhi ighegheghe.—John 10:16.

BE IẸNLẸN HA DIAYẸ BHI AGBỌN ỌFUBHEGBE?

5. Be uwẹ riale iẹnlẹn dẹ diayẹ bhi Agbọn Ọfubhegbe?

⁵ Be vae bhi ọkhọle nọnsẹ sade uwẹ ria ẹmhọn ebi iẹnlẹn ha diayẹ bhi Agbọn Ọfubhegbe? Asabọmiẹn uwẹ ki ha ria ẹmhọn eje manman mhọn-ose ọkpa nin ẹbho da re egbe re ahoho bọsi ogba ọsi Idẹn. (Gen. 2:7-9) Asabọmiẹn uwẹ yere ọta akhasẹ nin Maika gbẹn ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ọdeọde bhi ẹwẹ [ẹbho nesi Osẹnobulua] ki dotua bhi otọ oran ivain bi oran ifig nọnsọle.” (Mic. 4:3, 4) Asabọmiẹn uwẹ yẹ ye eje kẹkẹ re bhi Baibo nọn yọle ghe ebale dẹ manman vuọn ọne otọ nan. (Ps. 72:16; Isa. 65:21, 22) Bhiriọ, uwẹ sabọ rẹ daghe uwẹ dotua bhi uke itebu bhi ogba nọn wo manman mhọn-ose nin ebale ne wo manman mhẹn bhi unun vuọnlẹn. Uwẹ sabọ rẹ ria ẹmhọn ebi ije rebhe ha rẹ ha vin ohin yẹ, ranmhude ohin ne na bhi ene eran bi ene aroro ne ribhi enin ha vae. Sẹyẹ, uwẹ sabọ rẹ ria ẹmhọn ebi azagba-uwa nọnsẹ, bi imọẹ ẹ, rẹ deba ẹbho nan riọkpanọ bhi uu rẹ ha jiẹ yẹ, yẹ ko ha gbe ẹghe kugbe. Ene emhin nan rebhe igheghe yi ebhohiẹ. Bhi ọsi ẹmhọanta, ene emhin nan rebhe dẹ gene sunu bhi ọne otọ nan. Sokpan, mhan dẹ yẹ ha lu iwẹnna ne ha re imhan ha ghọnghọn bhi Agbọn Ọfubhegbe.

6. Be imhan ha lu bhi Agbọn Ọfubhegbe? (Fẹ ifoto ghe.)

⁶ Jehova man mhan beji mhan ha da sabọ ha sọnyẹnmhẹn bhi iwẹnna nin mhan lu. (Eccl. 2:24) Mhan dẹ wo manman ha miẹnsọn bhi ẹghe Ikpe Uli nin Jesu ha rẹ gbẹloghe. Ẹbho ne ha miuhọnmhọn bhi ekpokpo nọn khua, rẹ deba ẹbho ne bunbun nan ha riọkpanọ bhi uu dẹ ha guanọ ukpọn, ebale, bi eji ele ha dia. Nin mhan da sabọ lu ene emhin nan, mhan dẹ manman miẹnsọn ne bunbun nin mhan ha da sọnyẹnmhẹn. Beji a rẹ taman Adamu bi Ivi nin ele re ọne otọ nan ọi nọnsẹn, mhan dẹ ha mhọn ọne isẹhoa nin mhan rẹ re ọne otọ nan kiẹn Otọ Ọfubhegbe. Yẹ ria ẹmhọn ebi ọ ha rẹ manman re uwẹ ha ghọnghọn yẹ, rẹ man ẹbho ne bunbun nan ha riọkpanọ ne bha manman lẹn emhin rẹji Jehova bi iho nọnsọle emhin, yẹ rẹkpa eguọmhandia nesi Osẹnobulua ne yu ọkuẹsẹ Jesu vae bhi ọne otọ nan rẹ luẹ emhin ne bunbun.

7. Be imhan ha sabọ rẹọ ọi? Bezẹle?

⁷ Mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe, ahamiẹn mhan ribhi Agbọn Ọfubhegbe, mhan ki ha nyẹnlẹn bhi ọfure, ha mhọn emhin rebhe nin mhan guanọ, yẹ ha lu emhin rẹkhan emhanmhan. Bezẹle? Ranmhude Jehova ka rẹman ebi iẹnlẹn ha diayẹ bhi odotọ ugbẹloghe ọsi Ọmọn nọnsọle. Ugbẹloghe ọsi Solomọn nin Ojie re ọnan man.

UGBẸLOGHE ỌSI SOLOMỌN NIN OJIE RẸKPA MHAN RẸ LẸN EBI IẸNLẸN HA DIAYẸ BHI AGBỌN ỌFUBHEGBE

8. Be ọta ne ribhi Psalm 37:10, 11, 29 rẹ munsẹ yẹ beji Devid nin Ojie gbẹn ele ọbhi otọ fo? (“Fẹ Ọta Nin Eria Ne Tie Ebe Nesẹmhan Nọọn” bhi ọne ebe nan ghe.)

⁸ Osẹnobulua da rẹkpa Devid nin Ojie rẹ gbẹn emhin rẹji ebi iẹnlẹn ha diayẹ bhi ẹghe odalo, ẹghe nin Ojie nọn mhọn ẹwanlẹn, nọn yẹ mhọn asun-rẹkhan ha rẹ ha gbẹloghe. (Tie Psalm 37:10, 11, 29.) Mhan kẹ wo tie Psalm 37:11 man ẹbho sade mhan zilo nyan ẹmhọn Agbọn Ọfubhegbe nọn vade bhi ẹghe odalo. Mhan mhọn emhin esili ne ha re imhan ha lu iriọ ranmhude Jesu ka sounun bhi ọne ulọnlẹn nin bhi ọta ogbakha nin ọle ta bhi uke oke. Ọle da rẹman ghe, ẹghe odalo ọ da rẹ munsẹ. (Matt. 5:5) Ọkpakinọn, ene ọta nin Devid tale da yẹ rẹman ebi iẹnlẹn ha diayẹ ẹghe nin Solomọn ha rẹ ha gbẹloghe bọsi ojie. Ẹghe nin Solomọn rẹ ha gbẹloghe bhi otọ Izrẹl, ẹbho nesi Osẹnobulua da wo manman ha mhọn ọfure bi emhin kẹkẹ nin ele guanọ bhi ọne “otọ nin milik bi amẹnlọn vuọnlẹn.” Osẹnobulua da taman ele yọle: “Ahamiẹn bha lu rẹkhan adia nesẹmhẹn . . . , mẹn dẹ mun ọfure re bhi ọne otọ. Bha ha nowẹ, ọria soso ida re ofẹn mun bha.” (Lev. 20:24; 26:3, 6) Ene ọta akhasẹ nan da munsẹ ẹghe nin Solomọn rẹ ha gbẹloghe bhi otọ Izrẹl. (1 Chron. 22:9; 29:26-28) Sẹyẹ Jehova da ve ghe, ẹbho ne imhẹn ida yẹ ha ribhọ. (Ps. 37:10) Bhiriọ, ọta nan tale bhi Psalm 37:10, 11, 29 munsẹ bhi ẹghe nọn gbera. Ọ dẹ yẹ munsẹ bhi ẹghe odalo.

9. Be esọọn ọsi Shiba tale rẹji ugbẹloghe nọnsi Solomọn nin Ojie?

⁹ Esọọn ọsi Shiba da họn ẹmhọn ọfure nọn ribhi otọ Izrẹl, bi uwedẹ nin emhin rẹ wo ha kiọnlẹn nin ele yẹ ẹghe nin Solomọn rẹ ha yi ojie. Ọle da na bhi eje manman ree nin ọle da nyẹnlẹn ha khian Jerusalẹm beji ọle ha da tobọle re ẹlo nọnsọle daghe ọle. (1 Ki. 10:1) Ọle ki fẹ eji Solomọn ha gbẹloghe fo, ọle da yọle: “Ebi a taman mẹn bhọ bha sẹ ukhiọnmhẹn ọsi ebi mẹn daghe. . . . Eghọnghọn hi ọsi ikpea nesẹ, sẹyẹ, eghọnghọn hi ọsi eguọmhandia nesẹ ne mundia bhi odalo nọnsẹ ẹghe rebhe, yẹ kaehọ ọta ẹwanlẹn nesẹ!” (1 Ki. 10:6-8) Ọkpakinọn, emhin ne sunu ẹghe nin Solomọn rẹ gbẹloghe rẹman ebi Jehova ha lu nin eria bhi odotọ ugbẹloghe ọsi Ọmọn nọnsọle nin Jesu.

10. Uwedẹ nela Jesu rẹ khua okhun gbera Solomọn?

¹⁰ Jesu khua okhun gbera Solomọn bhi uwedẹ rebhe. Ọria nọn bha gba Solomọn ha khin. Bhiriọ, ọle da lu emhin ebe ne kaka. Ranmhude ene emhin ebe nan, ọle da si ọkakale ji ẹbho nesi Osẹnobulua. Bhi obọ nọnkẹle, Ojie nọn gbale Jesu khin. Ọle ilu emhin ne bha gba. (Luke 1:32; Heb. 4:14, 15) Jesu da sẹyẹ wo sun rẹkhan Osẹnobulua arẹmiẹn Esu manman dọnmhẹn ọlẹn bhi uwedẹ kẹkẹ. Jesu rẹman ghe, ọle ida lu emhin ọbe soso ghẹdẹ, la lu emhin soso nọn ha si ikuan-egbe ji ẹbho nin ọle ha gbẹloghe. Ọ wo manman ti mhan bhọ rẹ ha mhọn Ojie nọn sẹ inian.

11. Ẹbho nela ha deba Jesu gbẹloghe?

¹¹ Jesu bi itue 144,000 ne ha ko gbẹloghe dẹ ko wẹnna kugbe rẹ gbẹloghe eria, yẹ mun iho nọnsi Osẹnobulua sẹ bhi ọne otọ nan. (Rev. 14:1-3) Ele wo ziẹngbe edọnmhẹn ne bunbun, bi ọkakale kẹkẹ ẹghe nin ele rẹ ha ribhi ọne otọ nan. Bhiriọ, ele dẹ sabọ lẹn ebi emhin dia ẹbho ne nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan yẹ bhi egbe. Emhin nela ene ẹbho nan ne ha deba Jesu gbẹloghe ha lu?

IWẸNNA NELA ENANZẸLE HA LU?

12. Ẹsọn nela Jehova ha mun nin ene itue 144,000?

¹² Ẹsọn nin Jesu bi ene ha deba ọle gbẹloghe ha miẹn ha manman kpọnọ gbera ọne Solomọn miẹn. Solomọn nin Ojie da gbẹloghe ẹbho ne bunbun bhi agbaẹbho ọkpa. Sokpan, ene ha gbẹloghe bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ gbẹloghe ẹbho ne manman bunbun ne nyẹnlẹn bhi ọne otọ agbọn nan rebhe. Isẹhoa nọn khua wo khọnan nin Jehova re nin ene itue 144,000!

13. Ẹsọn kpataki nela ene ha deba Jesu gbẹloghe ha miẹn?

¹³ Bọsi Jesu, ene itue 144,000 dẹ ha yi ene ijie bi ene ohẹn. (Rev. 5:10) Ẹghe nọn rẹ khẹke nin ibhokhan Izrẹl re obọ rẹkhan uhi nin Jehova na bhi obọ Mozis gbe, ene ohẹn hi ene ha rẹkpa ẹbho rẹ ha mhọn egbe nọn danlẹn, yẹ rẹkpa ele sikẹ Jehova. Ọne uhi da ha yi “arẹkhọkhọ ọsi emhin esili ne vade.” Bhiriọ, mhan dẹ sabọ yọle ghe, ene ha deba Jesu gbẹloghe dẹ rẹkpa ẹbho nesi Osẹnobulua rẹ ha mhọn egbe nọn danlẹn, yẹ sikẹ Jehova. (Heb. 10:1) Mhan bha sẹ lẹn ebi ene ijie bi ene ohẹn nan ha rẹ ha dia ẹbho ne da ha ribhi ọne otọ nan yẹ bhi ẹghe nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha rẹ vae. Emhin nọn hi ki rẹ khin nin Jehova mhanmhan, mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe bhi Agbọn Ọfubhegbe nọn vade, ẹbho ne da ha ribhi ọne otọ nan dẹ miẹn adia nọn khẹke nan re nin ele.—Rev. 21:3, 4.

BE ỌKHẸKE NIN ẸBHO NE HA NYẸNLẸN BHI ỌNE OTỌ NAN LU BEJI ELE HA DA NYẸNLẸN BHI AGBỌN ỌFUBHEGBE?

14. Be “usun ihuan nọn bha bun” bi “ihuan ebhebhe” rẹ ha mhọn okugbe yẹ?

¹⁴ Jesu da tie ene ha deba ọle gbẹloghe “usun ihuan nọn bha bun.” (Luke 12:32) Ọle da yẹ tẹmhọn usun nọnzeva. Ọle da tie ọne usun nan “ihuan ebhebhe.” Ene usun eva nan wo mhọn okugbe. (John 10:16) Ẹbho ne ribhi ene usun eva nan wo ko ha wẹnna kugbe ẹlẹnan. Sẹyẹ, ele dẹ wo ha wẹnna kugbe ẹghe nin ọne otọ nan ha rẹ kiẹn Otọ Ọfubhegbe. Ẹghenin, ẹbho ne deba ene “usun ihuan nọn bha bun” ki ha khian okhun. Sẹyẹ, ẹbho ne deba ene “ihuan ebhebhe” ki ha mhọn ọne iruduba nin ele rẹ sọnyẹnmhẹn bhi ọne otọ nan rẹ sẹbhi ighegheghe. Sokpan, emhin kẹkẹ ribhọ ne khẹke nin ẹbho ne deba “ihuan ebhebhe” lu nian, beji ele ha da nyẹnlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe.

15. (a) Be ene “ihuan ebhebhe” rẹ deba enanzẹle wẹnna yẹ? (b) Be uwẹ ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ ọne obhio mhan nin okpea nọn ribhi eji a da ha khiẹn ikhunmhun yẹ? (Fẹ ifoto ghe.)

¹⁵ Ọ bha kẹ ọne oyi nọn fidenọ rẹ lu emhin nin ọle rẹ gene rẹman ghe, emhin nin Jesu lu nanlẹn ti ọle bhọ ọkuẹsẹ ọle yu. Sokpan, imhan nin “ihuan ebhebhe” mhọn isẹhoa ne bunbun nian nin mhan rẹ rẹman ghe emhin nin Jesu lu nin mhan ti mhan bhọ. Bhi ọsi ijiẹmhin, mhan rẹman ọlẹn ghe mhan hoẹmhọn ọlẹn bhi uwedẹ nin mhan rẹ nin enanzẹle lu emhin. Jesu yọle ghe, ọle dẹ bhohiẹn ene ihuan bhi uwedẹ nin ele rẹ ne enanzẹle lu emhin. (Matt. 25:31-40) Mhan dẹ sabọ re iyobọ nin enanzẹle sade mhan wo re ọyaya ha rẹkpa ele bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua, bi nan rẹ re ẹbho kiẹn edibo. (Matt. 28:18-20) Ọnan zẹle nọn da khẹke nin mhan ha noo ebe nesẹmhan ne rẹkpa mhan rẹ lẹn otọ Baibo nọnsẹn bọsi Sọnyẹnmhẹn bhi Ighegheghe! Ahamiẹn uwẹ isẹ mhọn ọria nin uwẹ man ọle Baibo, ọkhẹke nin uwẹ ha mhọnlẹn bhi emhanmhan nin uwẹ rẹ munhẹn ha man ẹbho ne bunbun Baibo beji uwẹ ha sabọ lu sẹ.

16. Be imhan ha sabọ lu nian beji mhan ha da sabọ nyẹnlẹn bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua?

¹⁶ Mhan ida mundia ha khẹ nin mhan ha nyẹnlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe fo mhan kuẹ kiẹn unan eria nin Jehova guanọ ne ha ribhi enin. Bhi ejayenan nian, ọkhẹke nin mhan wẹnna kaka beji mhan ha rẹ ha lu emhin ne mhẹn bhi uwedẹ nin mhan rẹ talọ, bi uwedẹ nin mhan rẹ lu emhin, yẹ ha lu emhin ọbhi oleghe. Sẹyẹ, ọkhẹke nin mhan sun rẹkhan Jehova, ọdọ mhan la amhẹn mhan, bi ibhio mhan nin mhan ko ga. Ahamiẹn mhan hẹnmhọn nin Jehova nian bhi ọne agbọn nọn imhẹn nan, ọ ki wo lẹkhẹ nin mhan rẹ hẹnmhọn nanlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe. Ọ yẹ khẹke nin mhan ha mhọn ikpẹ esili, bi emhin nin mhan guẹle nin mhan rẹ rẹman ghe, mhan muegbe nin mhan rẹ nyẹnlẹn bhi enin. Fẹ ọne uhọnmhọn-ọta ghe nọn yọle “Uwẹ Be Muegbe Rẹ ‘Le ọne Otọ Nan bhi Uku,’?” nọn ribhi ọne ebe nan.

17. Ọ be khẹke nin mhan ji egbe lọ mhan ranmhude emhin ọbe nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera? Gbotọle fanọn an.

¹⁷ Ọ yẹ khẹke nin mhan dọnmhegbe nin mhan hẹi yẹ ji ọkhọle nọnsẹmhan ha gbe mhan asan ranmhude emhin ebe ne kaka nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera. Bhi ọsi ẹmhọanta, ọ bha khẹke nin mhan ranmhude izọese nọnsi Jesu wo taan ẹlo a ha lu emhin ọbe. (Heb. 10:26-31) Ọkpakinọn, mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe, ahamiẹn mhan gene fidenọ bhi emhin ebe ne kaka nin mhan lu, yẹ dọ guanọ urẹkpa bhi obọ Jehova bi ene ewanlẹn bhi agbotu, yẹ fi uwedẹ nin mhan rẹ ha nyẹnlẹn denọ, ọle ki rẹhunmhan mhan sẹsẹsẹ. (Isa. 55:7; Acts 3:19) Ye ọta nin Jesu taman ekhẹn Farisi re ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Eria olukhọ mẹn dọ tie, ọ iyi ene khiale.” (Matt. 9:13) Izọese nọnsi Jesu sẹ ebe ha gue olukhọ nesẹmhan.

UWẸ DẸ SABỌ NYẸNLẸN BHI AGBỌN ỌFUBHEGBE RẸ SẸBHI IGHEGHEGHE

18. Be ha yẹẹ uwẹ rẹ deba ọne oyi nan gbe ọle bi Jesu a zilo ọle?

¹⁸ Uwẹ dẹ sabọ daghe egbe uwẹ bhi Agbọn Ọfubhegbe deba ọne oyi ha talọ nọn nin Jesu talọ? Edandan iribhọ ibha veva dẹ wo tẹmhọn ebi izọese nọnsi Jesu rẹ manman ti bha bhọ yẹ. Sẹyẹ, uwẹ sabọ rẹ taman ọlẹn nin ọle manman taman uwẹ emhin ne sunu bhi uriagogo eso ne kike nin Jesu gbe bhi ọne otọ nan ọkuẹsẹ ọle yu, bi ebi emhin dia ọle yẹ bhi egbe ẹghe nin Jesu rẹ re ewanniẹn ọbhi ebi ọle nọọn ọle le. Bhi obọ nọnkẹle, ọle sabọ rẹ nọọn uwẹ nin uwẹ taman ọlẹn ebi iẹnlẹn dia yẹ bhi ẹghe ne kike bhi ọne agbọn Esu nan. Ọ dẹ wo ha yi isẹhoa rẹji mhan rẹ man ẹbho ne diabe ọne okpea nan Ọta nọnsi Osẹnobulua!—Eph. 4:22-24.

19. Bezẹle nin mhan ha da wo ha ghọnghọn bhi Agbọn Ọfubhegbe? (Fẹ adudu nọn ribhi odalo ọne ebe nan ghe.)

¹⁹ Mhan dẹ wo miẹn emhin ha lu bhi Agbọn Ọfubhegbe ne ha wo re imhan ha ghọnghọn. Mhan dẹ wo ha miẹn eria nin ẹmhọn ele ha yẹẹ mhan, yẹ wo ha miẹnsọn nin mhan ha da sọnyẹnmhẹn. Ọnọn lu uhọnmhọn emhin nẹ hi, ukpẹdẹ-ukpẹdẹ, mhan ki sabọ dọ ha lẹn Aba mhan nọn ribhi okhun nọnsẹn, yẹ ha sọnyẹnmhẹn bhi emhin nin ọle ne nin mhan. Emhin ne bunbun dẹ wo ha ribhọ nin mhan ha luẹ rẹji ọle. Sẹyẹ, emhin ne bunbun dẹ wo ha ribhọ nin mhan ha miẹn luẹ rẹji emhin nin ọle manlẹn. Beji mhan ha rẹ ha nyẹnlẹn khian, iriọ mhan ha rẹ dọ manman ha hoẹmhọn Osẹnobulua. Mhan wo manman khuẹnmhẹn Jehova bi Jesu nin ele rẹ ve mhan ghe mhan dẹ sabọ nyẹnlẹn rẹ sẹbhi ighegheghe bhi Agbọn Ọfubhegbe!