LECCIÓN 32
¡Reino Ndio̱s sa̱ saʼndávaña chúun!
Nda̱ kuia̱ 1914 ni̱kusáʼá Reino Ndio̱s saʼndáña chúun indiví. Ta janí mií kuia̱ yóʼo ni̱kusáʼá ña̱ kúú kivi̱ nuu̱ ndíʼi ña̱ saʼndá ta̱ gobierno ñuyíví yóʼo chúun. ¿Ndiva̱ʼa xíni̱yó ña̱yóʼo? Viti ná kande̱ʼéyó, ndixi ni̱ka̱ʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s koo chínuu̱, ta ndíki̱án kuu inííkúú ñuyíví yóʼo ta janí tátu̱ʼun ki̱ʼa kakuu na̱yivi nda̱ kuia̱ 1914.
1. ¿Ndíki̱án ni̱ka̱ʼa̱n Biblia koo chínuu̱?
Tu̱ʼun Ndio̱s nuu̱ libro Daniel sa̱ jaá ni̱ka̱ʼa̱nña ña̱ Reino Ndio̱s kusáʼá kanʼdaña chúun tá sa̱ ni̱ndiʼi tiempo ña̱ naní “usa̱ tiempo” (Daniel 4:16,17). Tá ni̱ya̱ʼa kuaʼa̱ siglo, Jesús janí ni̱kachina saʼa̱ tiempo yóʼo kivi̱ “ni̱ chi̱kaa̱ ini Ndios taó ná ta̱ tu̱kú ñoó”, ta ni̱ja̱naʼa̱na ña̱ tiempo yóʼo kúmani̱ ndiʼiña (Lucas 21:24). Tátu̱ʼun kande̱ʼéyó, ña̱ kúú usa̱ tiempo yóʼo ni̱ndiʼiña kuia̱ 1914.
2. Nda̱ tá ni̱kusáʼá kuia̱ 1914, ¿ndíki̱án kuu inííkúú ñuyíví ta ndiki̱ʼo kée na̱yivi?
Na̱ discípulo ni̱ndakatu̱ʼúnna Jesús: “¿ndíki̱án naʼa̱ ña̱ ió tukuní ta ndíki̱án naʼa̱ ña̱ sa̱ kuaꞌa̱n ndiꞌi ñuyíví yóʼo?” (Mateo 24:3, TNM). Jaá Jesús ni̱kachina xíʼínna, ta ni̱ka̱ʼa̱nna saʼa̱ kuaʼa̱ ndiva̱ʼo ña̱ʼa kusáʼá koo tá sa̱ ni̱saa̱na kúúna Rey nuu̱ Reino Ndio̱s. Ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱, koo ña̱ naá táʼan nación, ta koo tama̱ xíʼín ña̱ ta̱an (kaʼviní Mateo 24:7). Ta janí Tu̱ʼun Ndio̱s ni̱kachi ña̱ tátu̱ʼun ki̱ʼa kee na̱yivi kandoyi “kuu̱ noo̱ ndíꞌí” [kivi̱ nuu̱ ndíʼi] ta janí ni̱ka̱ʼa̱nña “koo nda̱ꞌo ta̱ndóꞌó” (2 Timoteo 3:1-5). Nda̱ kuia̱ 1914, ta nda̱ viti naʼa̱ káxí ña̱ ki̱ʼa kée na̱yivi ta ki̱ʼa ndóyina kían tátu̱ʼun ni̱ka̱ʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s.
3. ¿Ndiva̱ʼa ni̱nduu kinika̱ inííkúú ñuyíví nda̱ tá ni̱kusáʼá sanʼdá Reino Ndio̱s chúun?
Tá ni̱ya̱ʼa chááva tiempo ña̱ ni̱nduu Jesús Rey nuu̱ Reino Ndio̱s, ni̱kuu iin guerra indiví, ta ni̱naá táʼan Jesús xíʼín Satanás ta xíʼín demonio ña. Satanás ko̱ ni̱kandeéña xíʼín Jesús ta kúú, tátu̱ʼun káchi Tu̱ʼun Ndio̱s, “ni̱ da̱kána niꞌini na ri̱ ni̱ na̱xino̱ ri̱ nda̱ no̱ñóꞌo̱ xíꞌín ndidaá ángel ti̱” (Apocalipsis 12:9, 10, 12). Satanás ndukueʼe ndiva̱ʼoña jáchi̱ xíni̱ña ña̱ nda̱ lóʼo̱ ndiva̱ʼa tiempo kúmani̱ ta ndiʼi nuu̱ña. Sa̱ʼá ña̱yóʼo kéeña kuaʼa̱ ndiva̱ʼo tu̱ndóʼó ta jándóʼo ndiva̱ʼoña ini na̱yivi inííkúú Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ yóʼo. ¡Sa̱ʼá ña̱yóʼo inííkúú ñuyíví ió kuaʼa̱ ndiva̱ʼo tu̱ndóʼó! Jo sa̱yati ñúʼú va̱xi Reino Ndio̱s jándíʼiña nuu̱ ndijaá tu̱ndóʼó ió ñuyíví yóʼo.
NÁ KUNDAA̱ VA̱ʼA CHÁÁKA̱ INIYÓ SAʼA̱ TEMA YÓʼO
Ná kande̱ʼéyó java ña̱ʼa naʼa̱ ña̱ Reino Ndio̱s ni̱kusáʼá saʼndáña chúun nda̱ kuia̱ 1914 ta janí ná kande̱ʼéyó ndíki̱án kánian keeyó saʼa̱ ña̱ kundaa̱ iniyó ña̱yóʼo.
4. Profecía ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s saʼa̱ Reino chindeéña saa̱yó kuia̱ 1914
Ndio̱s ni̱kee jaá Nabucodonosor, iin rey ni̱saio si̱naʼá ñuu Babilonia, ni̱sa̱nira saʼa̱ iin ña̱ koo chínuu̱. Ta ña̱ ni̱sa̱nira ta ña̱ ni̱nakani Daniel saʼa̱ profecía yóʼo jánaʼa̱ña saʼa̱ ña̱ ndoʼo gobierno Nabucodonosor ta janí saʼa̱ ña̱ kee Reino Ndio̱s (kaʼvindó Daniel 4:17).a
Kaʼvindó Daniel 4:20-26. Tá ni̱ndiʼi kuchúunndó diagrama jaá naki̱ʼondó respuesta nuu̱ ña̱ ndakatu̱ʼún va̱xi yóʼo:
A) ¿Ndiku̱ú ña̱ ni̱xini Nabucodonosor nuu̱ sa̱nira? (Kande̱ʼéndó versículo 20 xíʼín 21).
B) ¿Ndíki̱án ndoʼo yíto̱ yóʼo? (Kande̱ʼéndó versículo 23).
C) ¿Ndíki̱án koo tá sa̱ ni̱ndiʼi “usa̱ tiempo” yóʼo? (Kande̱ʼéndó versículo 26).
Yíto̱ ni̱sa̱nira ta Reino Ndio̱s
PROFECÍA (Daniel 4:20-36)
Ña̱ saʼndána chúun
A) Iin yíto̱ jíkó ndiva̱ʼo
Chi̱tivi ña̱ néʼena chúun
B) “Kaʼndandó yíto̱” ta jándákoondó “ná yáʼa usa̱ tiempo”
Ni̱kusáʼá tukuna saʼndána chúun
C) “Natiin tukuón reino”
Ña̱ kúú nu̱ú ni̱xino̱ko̱o profecía:
D) ¿Ndáyoo ni̱sakuu yíto̱ yóʼo nuu̱ profecía? (Kande̱ʼéndó versículo 22).
E) ¿Ndá ama ni̱ja̱ndákoora ña̱ saʼndára chúun? (Kaʼvindó Daniel 4:29-33).
F) ¿Ndíki̱án ni̱ndoʼora tá ni̱ya̱ʼa “usa̱ tiempo”? (Kaʼvindó Daniel 4:34-36).
ÑA̱ KÚÚ NU̱Ú NI̱XINO̱KO̱O PROFECÍA
Ña̱ saʼndána chúun
D) Nabucodonosor, rey ñuu Babilonia
Chi̱tivi ña̱ néʼena chúun
E) Nabucodonosor ni̱nduu loco ra kuia̱ 606 t.k.k. c.b ta o̱kúuka̱ kaʼndara chúun tein usa̱ kuia̱
Ni̱kusáʼá tukuna saʼndána chúun
F) Nabucodonosor ni̱nduva̱ʼara ta ni̱kusáʼá tukura saʼndára chúun
Ña̱ kúú ivi̱ ni̱xino̱ko̱o profecía:
G) ¿Ndá na̱yivi ni̱sakuu yíto̱ yóʼo nuu̱ profecía? (Kaʼvindó 1 Crónicas 29:23).
H) ¿Ndá ama ni̱ja̱ndákora ña̱ saʼndára chúun? ¿Ndiva̱ʼa xíni̱yó ña̱ ko̱ saʼndára chúun tá ni̱kixi Jesús nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ yóʼo? (Kaʼvindó Lucas 21:24).
I) ¿Ndeí ta nda̱ ama ni̱kusáʼá tuku gobierno yoʼo saʼndáña chúun?
ÑA̱ KÚÚ IVI̱ NI̱XINO̱KO̱O PROFECÍA
Ña̱ saʼndána chúun
G) Ndijaá ta̱ rey israelita ta̱ ni̱sakuu kuendá gobierno Ndio̱s
Chi̱tivi ña̱ néʼena chúun
H) Ni̱janaána ñuu Jerusalén kuia̱ 607 t.k. k.c.; ni̱sativi ña̱ ni̱sanéʼe ta̱ rey israelita chúun tein 2.520 kuia̱
Ni̱kusáʼá tukuna saʼndána chúun
I) Jesús ni̱kusáʼána saʼndána chúun indiví ta kúúna Rey nuu̱ Reino Ndio̱s kuia̱ 1914
¿Ndijaa̱ kúú usa̱ tiempo?
Nuu̱ javaka̱ texto ña̱ káʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s chindeéña miíyó kundaa̱ iniyó ña̱ káʼa̱n inga texto. Tátu̱ʼun, Apocalipsis káʼa̱nña ña̱ oni̱ tiempo java kúúña 1.260 kivi̱ (Apocalipsis 12:6, 14). Tá ná jákitáʼanyó inga 1.260 kivi̱, ta jaá saa̱ña kúúña, 2.520 kivi̱, ña̱yóʼo kúú usa̱ tiempo. Ió java íchi̱, tá káʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s, saʼa̱ iin kivi̱ chitáʼanña ña̱ kúúña iin kuia̱ (Ezequiel 4:6). Ta ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱keena xíʼín usa̱ tiempo ña̱ káʼa̱n libro Daniel: sa̱ʼá ña̱yóʼo kúúña 2.520 kuia̱.
5. Nda̱ kuia̱ 1914 ñuyíví yóʼo ni̱kusáʼá nája̱ma ndiva̱ʼoña
Jesús sa̱ ni̱ka̱ʼa̱nvana ndixi koo ñuyíví yóʼo ta ná kusáʼá kaʼndana chúun. Kaʼvindó Lucas 21:9-11 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:
Saʼa̱ ndijaá ña̱ káʼa̱n profecía yóʼo, ¿ndiku̱ú ña̱ xiní miíní ió o ndiku̱ú ña̱ xinijo̱ʼoní káʼa̱nna?
Apóstol Pablo ni̱nakanira ndixi kakuu na̱yivi kivi̱ nuu̱ ndíʼi tein saʼndá ta̱a chúun ñuyíví. Kaʼvindó 2 Timoteo 3:1-5 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:
Tátu̱ʼun káʼa̱n texto kakuu na̱yivi, ¿ndíki̱án xiní miíní kéena?
6. Ña̱ kundaa̱ iniyó saʼa̱ Reino Ndio̱s ña̱ sa̱ saʼndána chúun, ña̱yóʼo kánian chindeéña miíyó ndíʼi iniyó keeyó ña̱ xíka̱na
Kaʼvindó Mateo 24:3, 14 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:
¿Ndiku̱ú iin ña̱ ndayaʼvi naʼa̱ ña̱ sa̱ saʼndá Reino Ndio̱s chúun?
¿Ndixi kuu kee miíní chúun saʼndá Reino Ndio̱s?
Reino Ndio̱s sa̱ saʼndávaña chúun, ta kúmani̱ nda̱ chááva jaá kaʼndaña chúun nuu̱ inííkúú Ñúʼu̱ Ñdeʼi̱. Kaʼvindó Hebreos 10:24, 25, TNM ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:
¿Ndíki̱án kánian kee ndiʼiyó saʼa̱ ña̱ “sa̱ kuyati kivi̱ nuu̱ jándíʼi”?
Tá ná kati̱ʼaní saʼa̱ iin ña̱ʼa kuu chindeé ingana jaá ka̱kuna, ¿ndíki̱án keení?
ÑA̱ NDAKATU̱ʼÚN JAVAKA̱NA: “¿Ndiva̱ʼa na̱ testigo Jeová káʼa̱n ndiva̱ʼona saʼa̱ kuia̱ 1914?”.
¿Ndixi kachiní?
ÑA̱ NI̱KATI̱ʼAYÓ
Profecía va̱xi nuu̱ Tu̱ʼun Ndio̱s ña̱ káʼa̱n saʼa̱ Reino ta ña̱ ió nuu̱ ñuyíví yóʼo naʼa̱ ña̱ sa̱ saʼndáva Reino Ndio̱s chúun. Ta nduʼu̱ naʼa̱ndu̱ ña̱ kandísandu̱ ña̱yóʼo tá kástu̱ʼunndu̱ saʼa̱ Reino Ndio̱s ta janí tá nátakandu̱ congregación.
¿Á naku̱ʼun inión?
¿Ndíki̱án ni̱kuu tá ni̱ndiʼi usa̱ tiempo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n libro Daniel?
¿Ndíki̱án ni̱kee jaá kandísaní ña̱ Reino Ndio̱s ni̱kusáʼáña saʼndáña chúun nda̱ kuia̱ 1914?
¿Ndixi kuu naʼa̱ miíní ña̱ kandísaní ña̱ Reino Ndio̱s sa̱ saʼndáña chúun?
KUU NANDUKÚNÍ JAVAKA̱ ÑA̱ʼA
Kaʼviní ña̱ káʼa̱n java historiador xíʼín java ta̱ ndi̱chí saʼa̱ ndiva̱ʼa ni̱naja̱ma ñuyíví yóʼo nda̱ kuia̱ 1914.
“Tiempo nuu̱ ndijaá ña̱ va̱ʼa viti vitiva ndiʼiña” (¡Despertad!, abril de 2007)
Kande̱ʼéní ndixi ni̱chindeé profecía va̱xi nuu̱ Mateo 24:14 iin ta̱a.
“Sa̱ kutoó ndiva̱ʼi kujíkí béisbol” (La Atalaya, núm. 3 2017)
¿Ndiva̱ʼa náʼáyó ña̱ profecía va̱xi nuu̱ capítulo 4 libro Daniel káʼa̱nña saʼa̱ Reino Ndio̱s?
“¿Ndá ama ni̱kusáʼá saʼndá Reino Ndio̱s chúun? (Parte kúú nu̱ú)” (La Atalaya, 1 de octubre de 2014)
¿Ndíki̱án naʼa̱ ña̱ “usa̱ tiempo” káʼa̱n capítulo 4 Daniel ni̱ndiʼiña kuia̱ 1914?
a Kaʼviní ivi̱ artículo nuu̱ndíʼi va̱xi nuu̱ sección “Kuu nandukúní javaka̱ ña̱ʼa” lección yóʼo.
b Kuchúunyó t.k.k.c. tá káʼa̱nyó saʼa̱ tiempo tá kúmani̱ kixi Cristo. Kuchúunyó t.s.n.c. tá káʼa̱nyó saʼa̱ tiempo tá sa̱ ni̱kixi Cristo.