QOꞌNE 51
FAARO 3 Jabeenna Noꞌoka, Tasfa Noꞌoka, Irko Noꞌoxxa
Yihowwa Indiddo Atixxa Lummisee Udaan
“Indiddo anxa qalqallo atixxeꞌn cami. Maxaafa atikeꞌninna kaddoole borreessendeebaa?”—FAARO 56:8
MIꞌLACHCHO
Yihowwa yaaddo noꞌoxxa woꞌma kadeeke garrinni hubataꞌneeki hittate kaddeexxanna noꞌoo jajjabeessaꞌneeki hittate kaddeexxa uundannon.
1-2. Ooꞌnannoshsha assaaki jeejuwwi hoonte kada dandeꞌa?
NOꞌO duuchchiingi mitte mitte wodda ooꞌnannoxxi yanna hexxeen. Gammachchiisaaki jeeji hedho noꞌoxxeꞌni futti hiyyaa wodda gammashshoti ooꞌnannoxxi hexxaan. Dedha atinna haranga laꞌo affeexxi yaane yookiin gargariti hexxeexxi yaane hedho atixxeꞌni futti hitaa wodda, fakkeennakeꞌe finna iꞌllitatto wodda gammachchiisaaxxa yaane qalli hitatto wodda yookiin qeerraaxxe yannaa afende egendebexxoke mitte jaalinni afendatto wodda ooxxeettexxinna hexxaan.
2 Kaddomaleꞌe, heddo yanna ooꞌnannoki yaandanno woddanna rakko noꞌoꞌni gelta woddaten. Fakkennakeꞌe, mitti manji noꞌoo yaandannoshsha assaaxxa yanna ooꞌnannoxxinna hexxaan. Fayyabaake dhukkubinni abidemmanno wodda yookiin mitte eenanneka manjo reyeeꞌnaa gonphanno wodda hansha hine ooꞌnannoxxi hexxaan. Iitta hexxeexxi yaane noꞌoꞌni geltaa wodda Baabiloonooti Iyyerusaalemika qachcha balleessee wodda wabeekkichcho Erimiyaasiꞌni laqendemmashsha noꞌoꞌninna laqendaaxxi hexxaan. Erimiyaasinna: “Ille anxi indiddotika lolaꞌa dundeen. . . Ille anxi uurrichchi belonna hafuura adhdha belo ooxxaꞌneen” hiyyeemman.—Siqo. 3:48, 49.
3. Yihowwa ergantooleeyye isixxi rakkattaaꞌnaa uudaa wodda isoꞌni laqendaꞌneexxi yaane maachcho? (Isa. 63:9)
3 Yihowwa yaadisaaxxe yaanenaaꞌn kexxeexxa hittee qico indiddo dunneennexxa egeꞌneꞌeen. Maxaafi Qullichchi, Yihowwa ergantooleeyye isixxeꞌni geltaꞌneexxa heene rakkonnaa hubataaxxanna gargaarsakee isibaa raarraannexxa raare duuchcha laqaaxxa kokeessaan. (Faaro 34:15) Kaddomaleꞌe, Yihowwa noꞌoo uudatenaaꞌninna caqasatenaaꞌn caaldeexxa yaane assaan. Mitte jaalala afeeke hadishsha isi oose isixxi ooxxaꞌnaa uuda wodda qalbe giddixxen yaadan ittan gargaarateenna hasaan.—Isayaasi 63:9 yaansis.
4. Yihowwaxxa hedino uuddaaxxa, mitte mitte Maxaafi Qullichchiinke fakkennuwwanaaꞌni maa barantanno?
4 Yihowwa Qaale isixxeꞌni ergantooleeyye isixxi ooxxaa wodda maa assaaxxa ifiseen. Tennee yaane Haannaka, Daawitikanna Mootichcha Hiziqiyaasika fakkeenna qoꞌnisat uuda dandeennannon. Insaꞌnee oodhdhishsheemmaxxi yaane maachcho? Insaꞌne gargaarsakee isibaa raarre wodda Yihowwa maa asseemma? Ittan insaꞌneki fakkeenni; yaandanno wodda, manji noꞌoo waakkataa wodda, ittan adde wonxeꞌe ooꞌnanno wodda noꞌoo jajjabeesaaki hittate?
YAADDOTIXXA INDIDDO
5. Haannaꞌni geyeeki jeeji maa kaddaashsha asseemmaꞌa?
5 Haannaꞌni yaaddoti ooxxaashsha assitaaxxi heddo yaane gelteemman. Tenne haꞌurtaꞌneexxe yaane giddiiꞌn mitte iseki miniinki anni wele miniinxa ama afeemman. Ittan ginna isexxi Finaana isee tuffattaamman. (1 Samu. 1:1, 2) Haannaxxi rakko tenne callammabaan, Finaana heddo oose affeemman ise kinni ila affeemmabaan. Haanna ila afa gophpheemmaxxeꞌe, Finaana iseꞌe duuchchinii wodda haasoꞌiki miitamman. Ati iitta hedheeke jeeji giddo hexxetele maa assittata? Haanna aarretenaaꞌni kexxeexxa “ooxxamman ittan sagaletanna iittammabaan”, qalbetinna ‘haranga qarariffatteemman.’—1 Samu. 1:6, 7, 10.
6. Haanna jabeenna alfatee maa assiteemmaꞌa?
6 Haanna jabeenna alfiteeki hittate? Haannaa gargaarteexxi mitte yaane dhugaatixxe mageneeffachchoke oddolibaaꞌa gaaldumiinxe dunkaneebaa meꞌaten. Uurriteemaki gaaldumiinxe dunkaneke baꞌlinibaa eꞌyinammaxxe hulaꞌni kada gophpheebaan, isenna “hiiqqisse ooxxaꞌni Yihowwabaa kadhata saffeen.” Yihowwaa iitta hite kadhatteen: “Ergantichcho atixxeꞌni geltaꞌneexxa rakko uuddettexxi [aniꞌa hedi].” (1 Samu. 1:10b, 11) Haanna qalbe isexxi giddo hexxeexxa yaane duuchcha kadhati Yihowwa edo dundeen. Yihowwa fiixxa kadeexxe belto isixxixxa indiddo uuda hittatta mararaashsha assitaaxxe yaane!
7. Haanna qalbe isexxi giddo hexxeexxa yaane Yihowwaꞌni haasootteechchi uduma hitta hedhee jabeenna alfite?
7 Haanna qalbe isexxi giddo hexxeexxa yaane kadhati Yihowwabaa haasootteechchi udumanna Lumoki Kahnaatichchi Eeli, iseꞌe jajjabeesseechchi uduma maa kadde? Raagi iitta hiyyaan: “Okkoꞌninna kexxe meteen sagalenna itteen, langaxxa alba isekeꞌninna yaaddo leellitebaan.” (1 Samu. 1:17, 18) Iseꞌni geyeemmaki haꞌuraaki jeeji jijjirema gophoolenna, Haanna hafuura adhdhiteemman. Ise qalbe isexxeꞌni hexxemmaxxa yaaddotixxa baꞌo Yihowwaꞌni huꞌniteemman. Isinna yaaddonna oodhishsha isexxa uudeexxi, udumiiꞌni silaꞌwitaashsha eebbiseen.—1 Samu. 1:19, 20; 2:21.
8-9. Ibraawiyaane 10:24, 25 xxe hundaayyeshsha, Kirsitaaniinxe bukkiiꞌni afematee dandeennennexxa duuchcha assa hasisseeki mayeete? (Fakke uudi.)
8 Alfinannoxxa barachcho. Yaaddoti ooxxattoshsha assaake haꞌuraa jeeji giddo hexxette? Dedha mini hadi giddiiꞌni mitti manji yookiin jaali reyeeꞌnaꞌa yaaddoteꞌni hexxattoxxinna hexxaan. Iitta hexxeexxi yaane geltaa wodda qofitti hedhatee hasa egeꞌnendeexxe yaanen. Haanna galdumiinxe dunkaaneba marte, jajjabeennanna dayyeeffachcho alfitemmashshanni, atinna qalbe atixxeꞌni yaaddo laqendaꞌnoolenna Kirsitaaniinxe bukkiiꞌni afemati jajjabeenna alfa dandeettaton. (Ibraawiyaane 10:24, 25 yaansis.) Bukkiiꞌteꞌni Maxaafa Qullichchakenaaꞌni mitte jajjabeessaaka yaada yaansissaaꞌnaa lanqanno wodda, Yihowwa qajeellichcha kadebaaka yaada qajeellichcha kadeekeꞌn jijjiirrannoshsha gargaaraan. Heꞌnenneki jeeji hirba okkoneꞌninna jijjiirema gophoolenna, tinni yaane hedino noꞌoxxi itittaashsha gargaartaan..
9 Bukkiiti giddo, dayyuwikinna dayyuwwa noꞌoo jajjabeesitaa woddannaa noꞌoo hitee qico eetaꞌneexxa leellishsha wodda qalbe noꞌoxxi gammaddaan. (1 Tese. 5:11, 14) Miniinxa ama isixxa rerteeꞌnaa gopheeke garariti hedheeke qajeellisanji dayyixxa hedhotixxa baranno uundo. Isinna iitta hiyyeen: “Taꞌi qicoꞌni oodhaannen. Mitte mitte yanna manji biriiꞌni gamakeꞌn hige ofoꞌlennexxi oodhannoon. Kaddomaleꞌe, bukkii aniꞌa dhugaatike jajjabeennixxe muumme kaddeen. Dayyuwwa haasottaaki gammachchiisaaki yaadi, ititannoshsha anee gargaareen. Bukkiiti edi darre hittee qico yaadonnolenna, bukkiiꞌi maranno wodda qalbe anxeꞌni eloxxi yaane laqendaan.” Bukkii marranno wodda Yihowwa noꞌoo gargaarateꞌe, dayyuwwa laꞌoonfata dandeꞌaan.
Addetike jaaluwwa noꞌokenaaꞌninna jajjabeenna alfa dandeennanon (Deero 8-9 uudi)
10. Yaadi noꞌoki miidhema wodda Haannaka fakkeenna hordofa dandeennannoki hittate kada dandeetta?
10 Haanna qalbe isexxi giddo hexxeexxa yaane duuchcha kadhati Yihowwa edo dunat jabeenna alfiteen. Atinna kadha atixxa Yihowwa laqaaxxa addatati ‘atee yaadissaꞌneexxa yaane duuchcha’ isoꞌni huꞌna dandeettaton. (1 Pheexi. 5:7) Manjo mulqaꞌneeki loliinka imaana kaꞌleeki sannachchi miniinka anna iseka shiyeexxi dayyo mitte iitta hiteen: “Qalbe anxi langaxxa higge fayyitabaa qicoꞌni enqende bututteeshsha aneꞌni labbeen. Jajjabeennanna dayyeeffachcho alfenneki Iimatike Anna ankibaaꞌa kadhatatiten. Qalbe anxi giddo hexxeexxa yaane maa hiyye haasoꞌannoxxa egeꞌna gophannoxxa yanna isi ani giddo hexxeexxa yaane egeꞌnaamman. Yaadiki enqemannoxxa yanna qalbe anxi nageꞌa alfitoꞌaa kadhatannon. Okkonnechchi uduma qalbenna sammo anxi miirtaamman.” Atee yaadissaꞌneexxa yaane kadhati isi edo dundatto wodda Yihowwa yaaddotixxe indiddo atixenaaꞌni kexxeexxa qalbe mitteni yaadan, ittan qalbe atixxi giddo hedheeka miidhdhama duuchcha egeꞌnaan. Atee yaadissaꞌneexxi yaane saꞌanna gophphoole, Yihowwa qalbe atixxi itittaashshanna lumoka nageꞌa alfitaashsha gargaaraan. (Faaro 94:19; Filph. 4:6, 7) Ittan jabaxxe addetixxe ossunte atixxee atee badhaasaan.—Ibra. 11:6.
EETATTEKI MANJI WAAKKATA WODDIXXA INDIDDO
11. Daawitiꞌni geyeemmaki haꞌuraaki jeeji maachchi isoꞌn laꞌqemaashsha asseemmaꞌa?
11 Daawiti hedho isixxika barro duuchcha, indiddo dune oodhaashsha assitaaxxa gargariti hexxeexxa haꞌura yaanuwwa jabaate ossa hasisseemman. Mitti mitti isi addatammaki manni isoo waakkateen, wel kinni isoꞌni naaphake kadeen. (1 Samu. 19:10, 11; 2 Samu. 15:10-14, 30) Tenne haꞌura yannaꞌn iitta hiyyee borreesseen; “yaaddotixxe birra saꞌnenaaꞌni kexxeexxa gopheennen; hashsha duuchcha maꞌna anxa indiddoti shanshannon; Oodhishshati maꞌna anxa corco assennen.” Daawitiꞌni yaane iitta laqendeeki mayeete? “Anee miidhaꞌneeke maninaaꞌni kexxeexxeniten,” hiyyeen. (Faaro 6:6, 7) Weli manni geesiseeke miidhdhaminaaꞌn kexxeexxa Daawiti jabaxxe yaaddonni kutabelo oodheen.
12. Faaro 56:8, xxe hundaayyeshsha, Daawiti heene yaane uuddaaxxa kokinkemmaꞌa?
12 Daawiti jabaxxi rakko isoꞌni geltolenna Yihowwa isoo eeyyaꞌneexxa kokinkemman. Iitta hiyyee borreesseen: “Yihowwa oodhishsha anxika hafuura laqaan.” (Faaro 6:8) Wele wodda kinni Faaro 56:8 keꞌn afemaaka gammachchiisaaka yaada borreesseen. (Xiqse yaansis.) Tinni hiyyuwwa Yihowwa hittee qico marartetike Mageno kadeexxa leellishshaaxxen. Daawitiꞌn, Yihowwa indiddo isixxa qalqallo isixxeꞌn camaꞌneeshanna maxaafakeꞌn borreessaꞌneeshsha fakkaatteen. Daawiti Yihowwa yaaddo isixxa hubataꞌneexxanna qalli hiyyaꞌneexxa kokinkemman. Daawiti iimateꞌn hedheeki jaalalatiki Anni, isoꞌni gelteexxa yaane egeꞌna calla kaddebaangi, yaane tinni hittee qico isoo miiteexxanna hubateemman.
13. Weli manni noꞌoo yaandannoshsha assaa wodda, noꞌoo jajjabeesitaaxxi yaane maachcho? (Fakke uudi.)
13 Alfinannoxxa barachcho. Mitti addattaatteki manji atee yaadiseeꞌnaa yookiin atee waakkateeꞌnaa yaadiki miidhende ossateꞌni hexxete? Heqqitebexxo garinni buliitixxi weli uuxxecca uurriteeꞌnaa yookiin bulii diigendeeꞌnnaanna mitti eetatteki manji Yihowwaa ergatema waaleꞌnaꞌa qalbet enqendattoxxi hexxaan. Mitti miniinxi ama yababulde waalde meteeki dayyi iitta hiyyeen: “Dilloꞌeennan, ittan tennee yaanenna addatanda haꞌurteemman, laꞌo afebeꞌnochcho aneꞌni fakkaateen, yaadennen ittan aarennen.” Manji atee waakkateeꞌna yookiin yaadiseeꞌnaa ossateꞌn hexxottole, Yihowa atee ijenda hunabaaxxa egeꞌna jabattattoshsha assitaan. Lebeexxi iitta hiyyeen: “Manjiki welti anfeennexxi mittunte baꞌa dandeettaaxxa hubateennen, Yihowwa kinni rassa noꞌoxxen. Fedheexxi yaane kaddoolenna Yihowwa haanonna jijjiremabaan. Isi isiꞌaa addateemeeka manjo haanonna waalabaan.” (Faaro 37:28) Yihowwaxxi jaalala hoone manjixxenaaꞌninna irran caala hexxeexxe kadeexxa qalli hiyyi. Mitti eetatteki manji atee waakkataa wodda yaaddatoxxi hexxaan, kaddomaleꞌe, tinni yaane Yihowwa atiꞌaa afeexxa jaalala jijjirtabaan. (Roome 8:38, 39) Qalli hiyya hasissaaxxi yaane: Mitti manji ateꞌni fedheexxa yaane assoolenna iimatiki Anni atiki atee eeyyaꞌneen.
Faarotiki maxaafi Yihowwa qalbe enqendeeke manjiꞌa, shiqike kadeexxa kokessaan (Deero 13 uudi)
14. Faaro 34:18 keꞌni hedheeki yaadi noꞌaa maa kokeessa?
14 Manji noꞌoo waakkateeꞌnaa ossateꞌni heꞌnonnole, Daawiti Faaro 34:18 keꞌni, borreesseeke yaadanaaꞌni jajjabeessaaka yaada alfa dandeennanon. (Xiqse yaansis.) Mitte dhugeessatixxi borro “manfasiki enqemeeki” hitaaxxi hiyya “Ediꞌaa tasfiki heqedhaaxxa mitte eloxxa yaane afebaaka manjo” ifissaaxxe kada dandeettaaxxa haasotteen. Yihowwa adde woxatenaaꞌni kexxeexxa iitta fakkaataꞌneeke manjiꞌa maa assa? Mitti jaalala afeeki hadi belti insaꞌneeki yaadaa wodda luuꞌmedhe jajjabeessammashshan, mitti addantanneki manji noꞌoo waakkataa wodda yookiin waala wodda, Yihowwa noꞌaa shiqike kademmaxxeꞌe, noꞌaa mararan, ittan hirbangeꞌn noꞌoo gargaaraan. Isi qalbe noꞌoxxi enqenda woddanna yaadiki miidhemmanno wodda, noꞌoo jajjabeesateenna miirsatee hasaꞌneen. Ittan hega uushshoteꞌni jabaante ossinannoshsha, noꞌoo gargaartaaxxa ediꞌa tasfiki heqeꞌnannoxxa heddo yaanuwwa qophpheesseen.—Isa. 65:17.
ADDE WOXATIXXA INDIDDO
15. Hiziqiyaasiꞌni gelteemmaxxi isoo oodhaashsha assiteemmaxxi yaane maachcho?
15 Yihuudiki Mootichchi Hiziqiyaasi, 39 woggaꞌn hedheꞌe fayyabaake dhukkubinni abideemeexxa egeꞌneen. Wabeekkichchi Isayaasi, Hiziqiyaasi tenne dhibonni reyaaxxa Yihowwa ergeexxa erga isoꞌni kuleen. (2 Negis. 20:1) Hiziqiyaasi fayyatika tasfa afebaachcho fakkattaꞌneen. Tenne erganaaꞌni kexxeexxa Hiziqiyaasi hiiqqise oodheen. Yihowwanna gargaroꞌa kadhateen.—2 Negis. 20:2, 3.
16. Hiziqiyaasi oodhaꞌni kadhateexxe kadhaa Yihowwa maa asse?
16 Hiziqiyaasi oodhaꞌni kadhateexxe kadhaa Yihowwa yaadeexxi mararteti iitta hiyyeen: “Kadha atixxa laqeennen. Indiddo atixxa uudeennen. Tenneꞌa atee fayyisannon.” Yihowwa Isayaasi gamiiꞌni wogga isiꞌa lebaaxxanna Iyyerusalemii Asoorotiinxe anganaaꞌni gargaaraaxxa marariteti kako aageen.—2 Negis. 20:4-6.
17. Jabaxxe dhibonni dhibemmanno wodda Yihowwa noꞌoo gargaraaki hittate? (Faaro 41:3) (Fakke uudi.)
17 Alfinannoxxa barachcho. Fayyitabaaxxe fakkattaaxxe dhibonni abidendootole maa assittato? Indiddoti Yihowwabaa kadhat. Maxaafi Qullichchi “marartetiki Anninna jajjabeenni duuchchiki mageni” rakko duuchchaꞌni noꞌoo jajjabeessaaxxa kokkeessaan. (2 Qoro. 1:3, 4) Techchixxe yannaꞌni Yihowwa duuchchiinxa rakko balleessaan hinee heqinabeꞌnon. Kaddomaleꞌe, isi duuchchini wodda noꞌoo kiphaaxxa addantannon. (Faaro 41:3 yaansis) Yihowwa rakko gelta wodda, jabaante ossinannoshsha manfasa isikenni jabeennanna beekkuma uwwaan, ittan giddo noꞌoxxi nageꞌa alfitaashsha assaan. (Fakke. 18:14; Filph. 4:13) Isi ediꞌa duuchchiingi dhukkubi baꞌaaxxa Maxaafa Qullichchakeꞌni uwweeke tasfinni noꞌoo jajjabeessaan, gargaaraan.—Isa. 33:24.
Yihowwa jabeennanna beekkuma uwwati, ittan giddo noꞌoxxi nageꞌa alfitaashsha assat kadha noꞌoxxa hiissaan (Deero 17 uudi)
18. Haꞌuritaaxxi rakko ateꞌni gelte wodda jabattatoshsha atee gargaarteexxi xiqse heente? (“Ooꞌnanno Wodda Noꞌoo Jajjabeessaaka Yaaduwwa” hitaꞌneexxa kollo uudi.)
18 Yihowwa haasoꞌeexxi yaane Hiziqiyaasii jajjabeessiteemman. Weli fakkaattanxa, noꞌonna Mageniinxe Qaalenaaꞌni jajjabeessaaka yaada alfa dandeennanon. Yihowwa Maxaafi Qullichchi giddo dayyeessitaaxxi hiyyuwwa borreessende turtaashsha asseeki rakko geltaa wodda jabeenna alfinonnaaten. (Roome 15:4) Mitte Dhidhimiinke Afirki giddo hexxaꞌnexxi dayyo, kanseretika dhukkuba affeexxa egendeechchi uduma duuchchini wodda ooxxamman. Iitta hiteen: “Giddiiꞌninni anee jajjabeessiteexxi xiqse Isayaasi 26:3 keꞌni hexxeexxen. Mitte mitte yanna noꞌoꞌni geltaaxxi rakko hunna noꞌoxxi iimi darre kaddoolenna, tinni xiqse rakko noꞌoꞌni geltaa wodda, Yihowwa qalbe noꞌoxxi nageꞌa alfitaashsha assaaxxanna jabaante ossinannoshsha gargaaraaxxa egeꞌnannoshsha assiteen.” Dedha xuullo affebaashsha fakkaattaaxxi yaane ateꞌni gelteeꞌnaa atee dayyeesiteexxi xiqse hexxee?
19. Ediꞌa noꞌoo heqitaꞌneexxi yaane maachcho?
19 Heꞌnaanneki muuxamiinxe barruwwa giddo kaddemmaxxeꞌe, ooꞌnannoshsha assitaaxxi yaanuwwa lebbaꞌni meꞌitaaxxa heqqinannon. Kaddomaleꞌe, Haannake, Daawitikenna Hiziqiyaasike faakkenninaaꞌni uundenneshshanni, Yihowwa indiddo noꞌoxxa uudan, ittan noꞌaa hedaan. Yihowwa dhugaandinni indiddo noꞌoxxa lummise uudan. Tenneꞌa rakko noꞌoꞌni geltaa wodda qalbe noꞌoxxi giddo hexxeexxa yaane duuchcha kadhati isi edo duna hasissaan. Gubaꞌe giddo hexxeexxe noꞌaa jaalala affeexxe dayyuwwa noꞌoxxenaaꞌni ijenda bayyantonnoqe. Ittan Maxaafi Qullichchi giddo hexxeexxe dayyeesitaaxxe hiyyuwwanaaꞌni jabeenna alfa ittin ediꞌa sunfo. Jabaante ossinaannexxe kaddoole, Yihowwa noꞌoo badhaasaaxxa kokinke kada dandeennanon. Konne badhaadhuwwi giddiiꞌni mitti, Yihowwa yaaddoti, manji noꞌoo waakkata woddanna adde wonxanno wodda, ooꞌnannoxxa indiddo ille noꞌoxxenaaꞌn fiyyatee uwweeke manbeꞌa assaake tasfan. (Leellisha. 21:4) Okkone wodda yaaddotixxe kadebaangi gammashshotixxe indiddo dunnanon.
FAARO 4 “Yihowwa Allalsanjo Anken”